Дата: 2018-09-25
Шакар ?амчун ма?сулоти ?изо? ?ариб пурра аз сахарозаи тоза иборат буда, формулаи химиявиаш ( С12Н22О11) мебошад. Шакар ?исми таркибии ?изои инсон ба ?исоб меравад ва ?ангоми истеъмоли чой, ?а?ва, какао, таом?ои ширин истифода бурда мешавад. Инчунин аз шакар ?амчун ашёи хом дар саноати хўроквор? барои тайёр кардани ма?сулоти ?аннод?, нон?ои ширин, консерва?ои шир? ва меваг? истифода мебаранд.
?айд кардан зарур аст, ки шакар калориянок буда, 100 грамми он 400ккал энергия дорад ва дар организми инсон тез ?ал мешавад. Аз ин рў он яке аз ?изои тез бар?ароркунандаи энергия ба ?исоб меравад. Ба ?исоби миёна одам дар 1 шабонарўз бояд 100г шакар истеъмол намояд. Аз тарафи дигар шакар ?изои хеле болаззат буда, барои тез ?азм шудани дигар ?изо?о ёр? мерасонад ва системаи асабро муста?кам менамояд. Аввалин заводи шакар дар Руссия соли 1719 дар замони Петри 1 сохта шуда буд. Шакарро аз найшакар, ки ?амчун ашёи хом аз хори?и кишвар оварда мешуд, исте?сол менамуданд. Тан?о дар нимаи асри ХУ111 му?аррар карда шуд, ки аз лаблабу низ шакар исте?сол кардан мумкин аст. Россия яке аз аввалин мамлакат?ое мебошад, ки аз лаблабу ?анд исте?сол кардааст.
Дар То?икистон корхонаи хурди шакарбарор? соли 2004 дар но?ияи Бобо?он ?афурови вилояти Су?д ба кор даромад, ки талаботи а?олиро таъмин карда наметавонад. Аз ?амин сабаб ми?дори зиёди шакар аз хори?и кишвар ворид карда мешавад. ?ол он ки То?икистон метавонад кишвари содиркунандаи шакар бошад. Зеро и?лими диёри файзбори мо барои гирифтани ?осили баланди лаблабуи ?анд мусоид аст. Дар вилояти Хатлон, минта?аи Рашт, вилояти Су?д ва водии ?исор ин зироат ?осили баланд меди?ад. Аз ин рў, дар ?ар минта?а бунёди корхонаи хурди шакарбарор? хеле зарур мебошад. Барои бунёди чунин корхона?о ба со?ибкорони ?индустон, Покистон, Эрон ?амкор? кардан зарур аст. ?айд кардан лозим аст, ки ?индустон аз рўи исте?соли шакар дар ?а?он ?ои аввалро мегирад. Дар Эрон соле 1миллиону 300 ?азор тонна шакар исте?сол карда мешавад. Аз ?амин сабаб ширкат?ои шарбатбарорию ?аннодии Эрон ма?сулоти хешро арзон ба хори?а мефурўшанд, ки дар бозор?ои ш.Душанбе он?о хеле зиёданд. Агар корхона?ои муштараки шакарбарор? дар ?ар минта?аи ?ум?урии То?икистон сохта шаванд, ма?сулоти бо?у токпарварон низ бе?уда талаф наёфта, аз он?о мураббову ?ем ва шарбату нўшоба?ои лазиз тайёр кардан имконпазир мегардад. Аз ?ум?урии Россия ба То?икистон овардани ?ар хел нўшоки?ои меваг? аз ?и?ати и?тисод? хеле гарон самарабахш нест.
?айд кардан зарур аст, ки сифати ма?сулоти тайёр аз сифати ашёи хом ва дуруст гузаронидани амалиёти тайёркун? вобаста аст. Ми?дори ?анд дар лаблабуи ?анд ба ?исоби миёна 16% мебошад ва баъзан то ба 25% мерасад. ?ангоми ба?о додан ба сифати лаблабуи ?анд на тан?о ми?дори ?анд, балки ми?дори модда?ои органик? ва минерал?, ки дар таркиби он мав?уд аст, ба назар гирифта мешавад.
Шакар аз ?и?ати сифат бояд ба талаботи стандарти давлат? мувофи? бошад. Дар асоси ин талабот ранги шакар бояд сафед, андозаи кристалл?ояш якхела, таби? ва маззаи ширин дошта бошад. Намнокии шакар (0,1 – 0,14% )-ро ташкил доданаш шарт ва зарур аст. Мувофи?и стандарти амалкунанда шакарро бо ду навъ: ол? ва якум та?сим мекунанд. Дар таркиби навъи ол? – 99, 85% ва навъи якўм – 99, 75% сахароза шуданаш лозим аст.
И с т е ? с о л и ш а к а р . Барои исте?соли шакар аз лаблабуи ?анд амалиёти зерин гузаронида мешавад: шустан, реза кардан, шира гирифтан ва тоза намудани он, шираро крисстал? намудан, сафед ва хушк кардан. Барои шира исте?сол намудан лаблабуи реза кардаро ба асбоб?ои махсуси диффузион? ?ой мекунанд ва ба он оби пешак? гарм кардаро ?амро? мекунанд. Дар нати?аи диффузия об ба ?у?айра?ои лаблабу дохил шуда ?анд ва дигар модда?ои ?алшавандаи онро ?ал менамояд. Баъд ин ми?дори оби шираро кам мекунанд. Барои аз омехта?о тоза намудани шира аз о?аки шукуфта, гази карбонат, сулфит ва филтр истифода бурдан мумкин аст.
Пеш аз ?ама ба шираи каме гарм кардашуда ба ми?дори 2% вазни лаблабу о?ак илова мекунанд, ки дар нати?а ?айр аз ?анду модда?ои рангкунанда, бо?имонда модда?о такшин ва ё вайрон мешаванд. Баъд аз он шираро бо гази карбонат кор мекунанд. Гази карбонат бо о?аке, ки ба реаксия дохил нашудааст, пайваст шуда СаСО3 ?осил менамоянд ва такшин мешавад. Шираро бо ро?и филтркун? аз такшин ?удо менамояд. Барои ?афс намудан шираро ?ўшонида обашро бухор мекунанд. Ва?те ки шарбат ?афс шудан гирифт дар он кристалл?ои ?анд пайдо мешавад. Барои тезонидани кристаллкун? ба шарбат хокаи ?анд илова менамоянд.
Сафедкунии шакар аз он иборат аст, ки кристалл?оро бо об мешўянд, то ки сат?и он?о аз шираи ?ализ тоза гардад. Обе, ки дар шираи ?афс ?ал шудааст, ба воситаи асбоби махсус (центрофуга) дур карда мешавад. Кристалл?ои дар центрофуга мондаро барои хушккун? равона мекунанд ва пас аз он шакар тайёр мешавад.
И с т е ? с о л и ? а н д. Барои исте?соли ?анд ?амчун ашёи хом асосан шакарро истифода мебаранд. Дар ва?ти рафинад кардани шакар як ?исми омехта?ои органик? ва ?айриорганикии ?анўз бо?имонда тоза карда мешаванд. ?анди рафинадро ба намуди бурида (чоркун?а) ва лўнда тайёр менамоянд. Тайёр намудани рафинад аз чунин амалиёти асоси иборат аст: дар об ?ал кардани шакар, аз омехта?о тоза кардан, беранг кардани шакар, то ба дара?аи кристалл? ?ўшонидан, ба ?олаб?о рехтан, сафед кардан, хушкондан, шикастан ва ?ой ба ?ой намудани ма?сулоти тайёр.
?анди рехташударо ба шакли конусшакл, лўла?о ё тахта?о тайёр мекунанд. Дар исте?соли ?анди рафинад ?ам бисёр бо?имонда?ои гуногун, ки ми?дори зиёди ?анд доранд ба монанди шираи ?ализ ?осил мешавад.
?анди сафедро нисбат ба дигар ма?сулоти ?аннод? дар шароити То?икистон бисёртар истифода мекунанд. Дар ?ум?урии То?икистон истеъмоли ?анди сафед дар як сол ба ?ар як сари а?ол? ?ариб 44кг рост меояд, ки дар ми?ёси ?а?он ин нишондод 17кг-ро ташкил меди?ад.
Н и го ? д о ш т а н и ? а н д. ?анд ма?сулоти тезвайроннашаванда мебошад ва онро муддати дуру дароз ниго? доштан мумкин аст. Барои ниго? доштани ?анд анбор?ои тоза, хушк ва ?арорати мўътадил доштаро истифода мебаранд. Дар ва?ти ниго? доштани ?анд ба якбора паст ё баланд шудани ?арорат ро? додан лозим нест, чунки ?ангоми якбора ба ?авои гарми намнок расидани ?анди хунук дар рўи он ?атра?ои об пайдо шуданаш мумкин аст. Аз ?амин сабаб тирамо?у ба?орон анбор?ои ?андро шамол дода, ?арорати ?авои анборро бо ?арорати ?авои беруна о?иста-о?иста баробар кардан лозим аст, Дар анбор?ое, ки шакар ва ?анди сафед ниго? дошта мешавад, намнокии нисбии ?аво бояд (70 - 85%) бошад.
Халта?ои ?андро бевосита ба болои фарши бетон? гузоштан мумкин нест. Он?оро одатан дар болои тахта ё раф?ои молгузор? мегузоранд. Агар фарши анбор тахтаг? бошад, дар зери халта?о матои брезент? ( матои ?афси обногузар) андохта бо як ?исми он халта?оро чунон мепўшонанд, ки ба он?о чанг нашинад ва нам нагузарад. ?амеша ба тозагии анбор риоя намуда, ба му?обили хоянда?о ва зараркунанда?о мубориза бурдан зарур аст, то ки сифати ин хўрокаи ?амарўзаи мо паст нагардад.
?амин тавр, шакар ва ?анди сафед яке аз ма?сулоти ?изоии асосии инсон ба ?исоб мераванд, ки сифати он?оро аз намуди берунааш бо ро?и органолептик? ва физикию кимиё? муайян мекунанд.
Просмотр: 836
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved