Дата: 2016-01-28
Ма?сади омўзиш
Таъриф
Ма?сади тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?
?исмат?ои ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?
Сохти ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?
Маросим ва усул?ои асосии тартибди?ии хисобот оиди ?аракати восита?ои пул?
Тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? бо ёрии ?адвали кор?
Кушоиши ахборот
Адабиёт?ои тавсияшуда
Супориш барои худсан??
Ма?сади омўзиш
Пас аз омўзиши ин мавзўъ Шумо бояд амал?ои зеринро донеду тавонед:
Таъриф
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? ин ?исоботест, ки муайянкунии вазъияти восита?ои пулиро дар охири давраи ?исобот? бо шар?и та?йирот?ои ин давра тавассути ?амъкунии ?амаи дохилшави?о ва хори?шави?о ва ошкорсозии самт?ои истифодабарии он?о имкон медихад.
?исобот оиди восита?ои пулиро дар асоси СБ?М 7 «?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?» тартиб меди?анд.
Ма?сади тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?
Шўро аз рўи стандарт?ои бухгалтер? ма?сади асосии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пулиро пешни?оди ахборот оиди дохилшав? ва хори?шави восита?ои пул? ва муодили он?о ба истифодабарандагони ин ?исобот муайян мекунад. ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? ?аракати восита?ои пул? ва муодили он?оро, ки дар давраи ?ории ?исобот? ба амал омадаанд, тавсиф менамояд.
Восита?ои пул? ин пул?ои на?ди дар хазина ва сурат?исоби ширкат мав?уда мебошад.
Муодили пул? - ин сармоягузории кўто?муддати дара?аи бозоргирашон баландест, ки ба осон? ба мабла?и муайяни пул? табдил гашта, ба хавфи ками талафоти ?имат дучор меоянд. Одатан сармоягузор? ?амчун муодили восита?ои пул? дар сурати камтар аз се мо? будани мў?лати пардохт аз рўзи харид ба?о дода мешавад.
Зери маф?уми ?аракати восита?ои пул? дохилшав? ва хори?шавии восита?ои пул? ва муодили он?о фа?мида мешавад.
Ахбороти дар ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? пешни?одшаванда дар як?ояг? бо маълумот?ои ?исоботи молиявии дигар ба истифодабарандагони ?исоботи молияв? дар:
?исмат?ои ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?
Бо ма?сади та?ияи ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? ?амаи фаъолияти корхона ба се намуд та?сим мешавад;
Фаъолияти амалиёт? - ин намуди асосии фаъолияти корхона оиди бадастории даромад ва ?ар гуна фаъолиятест, ки ба фаъолияти сармоягузор? ва молияв? дахл надорад, мебошад. ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? одатан нати?аи пулии амалиёт?о ва ё дигар во?еа?оеро, ки бо гирифтани даромад ало?аманданд, дарбар мегирад. Бо ибораи дигар фаъолияти амалиёт? - ин амалиёт?ои хо?агие, ки ба бузургии фоида ва ё зарари корхона таъсир мерасонанд. Дар ?исми амалиётии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? амалиёт?ои бо гирифтан ва истифодабарии восита?ои пул? дар ?араёни исте?сол ва расонидани молу хадамот ало?аманд инъикос мегарданд.
Дар СБ?М 7 «?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?» намуна?ои зерини ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? оварда шудаанд:
Фаъолияти сармоягузор? - ин намуд?ои гуногуни фаъолиятест, ки бо актив?ои дарозмуддат ало?аманд буда, ба фаъолияти амалиёт? дахл надоранд. Ба фаъолияти мазкур амалиёт?ои бо восита?ои асос?, актив?ои ?айримодд?, сармоягузори?о ало?аманди ба ?айати муодил?ои пул? дохилнашаванда, инчунин гирифт ва пардохти ?арз мансубанд. Мувофи?и СБ?М «?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?» ба амалиёт?ое, ки дар нати?аи фаъолияти сармоягузор? ба ву?ўъ мепайванданд, дохил мешаванд:
Фаъолияти молияв? - ин намуди фаъолиятест, ки бо та?йирёбии сармояи худ? ва ?арз?ои корхона ало?аманд аст. Намуна?ои гардиши восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? мувофи?и СБ?М 7 «?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?» ин?оянд:
Амалиёт?ои ?айрипул? - ин амалиёт?ои хусусияти сармоягузор? ва молияв? доштаи фа?ат бо восита?ои асос?, ?арз?ои дарозмуддат, ё сармояи са??ом? ало?аманд, ки истифодаи восита?ои пул? ё муодили он?оро талаб намекунанд, мебошанд. Чунин амалиёт?ои ?айрипул? ба ?исмати асосии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? дохил намешаванд, вале, азбаски ма?сади ?исоботи мазкур инъикос кардани фаъолияти сармоягузор? ва молияв? мебошад, амалиёт?ои ба ин монанд дар ?исми эзо?? ошкор карда мешаванд.
Ба амалиёт?ои ?айрипулии хусусияти сармоягузор? ва молияв? дошта дохил мешаванд:
Сохти ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?
?исобот оиди гардиши восита?ои пул?, аз се дара?аи асосии ахборот инчунин маълумоти иловаг? иборат мебошад:
1) ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт?, ки бо усул?ои; а) муста?им ва ?айримуста?им муайян карда мешавад;
2) ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор?;
3) ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв?;
4) Маълумот?ои иловаг?:
барои давраи аз 1____________то 1___________с. 200__.
I. ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт?
Номгўи ?амаи дохилшави?о ва пардохт?ои восита?ои пул? ххх
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? ххх
II. ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор?
Номгўи ?амаи дохилшави?о ва пардохт?ои восита?ои пул? ххх
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? ххх
III. ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв?
Номгўи ?амаи дохилшави?о ва пардохт?ои восита?ои пул? ххх
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? ххх
Та?йироти соф дар вазъи восита?ои пул? хх
Восита?ои пул? дар ибтидои давра хх
Восита?ои пул? дар инти?ои давра хх
Номгўи амалиёт?ои ?айрипулие, ки ба фаъолияти сармогузор?
ва молияв? дахл надоранд (Номгўи ?амаи амалиёт?о) ххх
Барои тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? маълумот?ои зерин заруранд:
Пешни?оди ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? дар ?исобот бо ду усули зерин ба амал бароварда мешавад:
СБ?М истифодаи ?ар ду усулро и?озат меди?ад, гарчанде, ки усули муста?имро бе?тар мешуморад.
?исобот оиди фоида ва зарар мабла?и фоидаи софи давраро инъикос менамояд, вале маълумотро оиди манбаъ?ои дохилшавию хори?шавии восита?ои пул? намеди?ад., зеро вай мувофи?и принсипи ?исобкун? тартиб дода мешавад.
Барои тайёркунии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? лозим аст, ки маълумот?ои ?исобот оиди фоида ва зарарро аз низоми ?исобкун? ба низоми хазинав? бо ёрии исло?куни?о та?йир ди?ем.
Усули муста?им аз та?йирде?ии мунтазами ?ар як моддаи ?исобот оиди фоида ва зарар - ?исобкунии дохилшави?ои соф ва пардохт?ои асосии восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт?, ки нати?аашон даромад ё баромади софи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиётист, иборат аст.
Усули ?айримуста?им та?йирёбии мабла?и фоидаи софро аз фаъолияти амалиёт? ба мабла?и баромади восита?ои пул? тавассути тас?е?и мувофи? дарбар мегирад.
Ну?таи ибтидоии тайёркунии ?исобот оили ?аракати восита?ои пул? ин ?исобкунии та?йирёбии ба?ияи ?исоб?ои баланс? мебошад, ки аз давраи пешина то санаи балансии ?ор? ба ву?уд омадааст. Баъд аз ба?исобгирии ?амаи та?йирёби?о, таъсири он?оро ба анбў?и пулии соф та?лил мекунанд. Ба ?айр аз ?адвали кории анбў?и пул?, ки зиёдшав? ва камшавии ба?ияи ?исоб?ои балансиро дар байни ду давраи ?исобот? тасвир мекунад, ?исобот оиди фоида ва зарар лозим аст.
Дар поён намунаи ?исобот оиди ?аракати восита?ои пулиро дида мебароем. Барои ин ?у??ат?ои зерин дида баромада мешаванд:
а) Баланси бухгалтерии ?С «Ситора» барои 31.12.с.2003;
б) ?исобот оиди фоида ва зарар;
в) ?адвали кор? оиди азнавбар?ароркунии ?исоб?ои баланс?.
Баланс барои 31 декабри 2003 сол ?амъияти са??омии «Ситора» Во?иди ченак: в.ш |
||||
|
Дар ибтидои давраи ?исобот? |
Дар инти?ои давраи ?исобот? |
Фар?ият |
|
Актив?о |
|
|
|
|
Актив?ои ?ор? |
|
|
|
|
Восита?ои пул? |
480 |
530 |
50 |
Зиёдшав? |
Сармоягузори?ои кўто?муддат |
1378 |
1413 |
35 |
Зиёдшав? |
?исоб?о барои ?абул |
760 |
960 |
200 |
Зиёдшав? |
Захира?ои моддию мол? |
1060 |
1200 |
140 |
Зиёдшав? |
Харо?оти давра?ои оянда |
400 |
420 |
20 |
Зиёдшав? |
?амъи актив?ои ?ор? |
4078 |
4523 |
445 |
|
Актив?ои дарозмуддат |
|
|
|
|
Восита?ои асос? |
2460 |
2860 |
400 |
Зиёдшав? |
Исте?локи ?амъшуда |
-840 |
-960 |
-120 |
Зиёдшав? |
Арзиши холиси восита?ои асос? |
1620 |
1900 |
280 |
|
?амаг? актив?о |
5698 |
6423 |
725 |
|
Ў?дадори?о |
|
|
|
|
Ў?дадори?ои ?ор? |
|
|
|
|
?исоб?о барои пардохт |
760 |
710 |
-50 |
Камшав? |
Андоз?о барои пардохт |
980 |
580 |
100 |
Зиёдшав? |
Ў?дадори?ои ?исобкардашуда |
400 |
390 |
-10 |
Камшав? |
?амъи ў?дадори?ои ?ор? |
1640 |
1680 |
40 |
|
Ў?дадори?ои дарозмуддат |
|
|
|
|
Вомбарг барои пардохт |
1000 |
1260 |
260 |
Зиёдшав? |
?амъи ў?дадори?ои дарозмуддат |
1000 |
1260 |
260 |
|
?амъи ў?дадори?о |
2640 |
2940 |
300 |
|
Сармояи худ? |
|
|
|
|
Са?мия?ои одд?, номинал 1 в.ш |
1100 |
1250 |
150 |
Зиёдшав? |
Сармояи изофапардохташуда |
718 |
753 |
35 |
Зиёдшав? |
Фоидаи та?симношуда |
1240 |
1480 |
240 |
Зиёдшав? |
?амъи сармояи худ? |
3058 |
3483 |
425 |
|
?амаги ў?дадори?о ва сармояи худ? |
5698 |
6423 |
725 |
|
?исобот оиди фоида ва зарар дар давраи аз 1 январ то 31 декабри соли 2000 |
|
Даромад |
6200 |
Арзиши аслии фурўш |
(3300) |
Фоидаи умум? |
2900 |
Харо?оти амалиёт? (аз ?умла, исте?локи восита?ои асос? 304 в.ш) |
(1630) |
Фоида аз фаъолияти амалиёт? |
1270 |
Даромад ва харо?от аз фаъолияти ?айриамалиёт? |
|
Харо?оти пардохти фоиз барои ?арзи гирифташуда |
(400) |
Даромад аз фоиз аз рўи ?арзи додашуда |
50 |
Фоида аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок |
100 |
Зарар аз фурўши восита?ои асос? |
(80) |
?амъи даромад ва харо?от аз фаъолияти ?айриамалиёт? |
(330) |
Фоида то пардохти андоз |
940 |
Андоз аз фоида |
(282) |
Фоидаи соф |
658 |
Дохилшавии восита?ои пул? аз фурўш |
= |
Пули фурўш (?исобот оиди фоида ва зарар) |
+ |
Камшав? ва ё зиёдшавии ?исоб?о барои ?абул (Баланс) |
Маълумот?ои баланси бухгалтер? ва ?исобот оиди фоида ва зарари ?С «Ситора» - ро истифода бурда мебинем, ки даромад аз фурўш баробари 6 200в.ш. буда, ?арздории дебитор? (?исоб?о барои ?абул) ба мабла?и 200 в.ш зиёд шудааст. Аз ин рў, дохилшавии восита?ои пул? аз фурўш бо чунин тарз ?исоб карда мешавад: 6000 в.ш = 6200в.ш - 200в.ш
Восита?ои пулии ба ?С «Ситора» воридшуда ба мабла?и 200в.ш нисбат ба мабла?и даромад аз фурўш камтар аст. Инро метавон ба тарзи зерин нишон дод:
?исоби ?арздории дебитор? |
|
Ба?ияи ибтидо? 760 |
|
Даромад аз фурўш 6 200 |
Дохилшавии восита?ои пул? 6 000 |
Ба?ияи ни?о? 960 |
|
2) Дохилшавии восита?ои пул? ба намуди фоиз барои ?арз?ои пешни?одшуда ва ба намуди ?а??уса?м. СБ?М 7 «?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?» таснифи ягонаи фоиз ва ?а??уса?мро намеди?ад, фа?ат зарур будани та?симкунии он?оро ба гирифташуда ва пардохтшуда ?айд мекунад. Новобаста ба он, ки ?а??уса?ми гирифташуда ва фоиз?ои ?арзи додашуда одатан ба фаъолияти сармоягузор? тааллу? доранд ва ?а??уса?м?ои пардохтшуда ва фоизи ?арзи гирифташуда ба фаъолияти молияв? ало?аманданд, мувофи?и СБ?М 7 он?оро метавон ба ?аракати восита?ои пул? аз рўи фаъолияти амалиёт? дохил намуд. Зеро, он?о ?ангоми муайянкунии фоидаи соф ё зарар истифода мешаванд. ?амин тари?, восита?ои пулии ба намуди фоиз дохилшуда дар ?С «Ситора» мувофи?и ?исобот оиди фоида ва зарар 50 в.ш.-ро ташкил мекунанд.
3) Пардохти восита?ои пул? барои моли харидашуда ва хизмат. Барои муайянкунии бузургии восита?ои пулии барои хариди мол ва хизмат пардохтшуда тас?е?и ?исоби «Арзиши аслии фурўши ма?сулот (кор, хизмат) » зарур аст. Барои ин, тас?е?ро дар ду зина гузаронидан лозим аст:
а) Арзиши аслии ма?сулот (кор хизмат) ба мабла?и та?ирёбии ?исоб?ои захира?ои моддию мол? тас?е? карда шуда, дар як ва?т бузургии хариди софи захира?ои моддию молии давраи ?исобот? ?ам муайян карда мешавад. Агар ба?ияи ?исоб?ои захира?ои моддию мол? дар му?оиса бо ба?ияи дар ибтидои давра доштаи он?о зиёд шуда бошад, онго? хариди софи захира?ои моддию мол? аз арзиши аслии ма?сулоти фурўхташуда (кор, хизмат) зиёд мешавад. Вале агар ба?ияи ?исоби захира?ои моддию мол? дар му?оиса бо ба?ияи дар аввали давра будаи он?о кам шуда бошад, онго? хариди софи ЗММ аз арзиши аслии ма?сулоти фурўхташуда (кор хизмат) кам мешавад.
б) мабла?и гирифташуда бояд ба бузургии та?йирёбии ?исоби «?исоб?о барои пардохт» тас?е? карда шавад. Зеро, захира?ои моддию молиро ?ам бо пули на?д (бо восита?ои пул?) ва ?ам ба таври ?арз мехаранд. Агар харид ба тари?и ?арз ба амал омада бошад, ?исоби «?исоб?о барои пардохт» истифода бурда мешавад. Дар му?обил ба ?исоб?ои ЗММ зиёдшавии ба?ияи ин ?исоб дар охири давра камшавии пардохт?ои пулиро барои мол?о ва хадамоти харидашуда нишон меди?ад. Камшавии ба?ияи ин ?исоб зиёдшавии пардохт?ои пулиро барои мол ва хизмати харидашуда инъикос мекунад. Ало?амандии байни ин ?исоб?оро ба тари?и зерин тасвир намудан мумкин аст:
Пардохт?ои пул? барои моли харидашуда |
= |
Арзиши аслии мол?ои фурўхташуда |
+ _ |
Зиёдшавии захира?ои мол? ё |
+ _ |
Зиёдшавии ?исоб?о барои пардохт ё |
Мувофи?и маълумот?ои баланси бухгалтер? ва ?исобот оиди фоида ва зарари ?С «Ситора», арзиши аслии мол?ои фурўхташуда 3 300 в.ш.-ро ташкил намуда, ба мабла?и 140 в.ш. ба?ияи захираи мол? зиёд шуда,ба?ияи ?исоб?о барои пардохт ба мабла?и 50 в.ш. кам шудааст. Аз ин ?о, мабла?и восита?ои пулии барои хариди мол ва хизмат пардохтшуда чунин мебошад: 3300+140+50=3490
Т-намуна?ои зерин ало?амандии ин ?исоб?оро нишон меди?анд:
?исоб?о барои пардохт |
|
Мол?о |
||
|
Ба?ияи ибтидо? 760 |
|
Ба?ияи ибтидо? 1060 |
|
Пардохт?ои пул? |
Хариди мол ва |
|
Хариди мол ва |
Арзиши аслии |
|
Ба?ияи ни?о? 710 |
|
Ба?ияи ни?о? 1 200 |
|
4. Пардохт?ои пул? аз рўи харо?оти амалиёт?
Барои муайянкунии мабла?и пардохт?ои пул? аз рўи харо?оти амалиёт? бояд моддаи «Харо?от?ои амалиёт?» -и «?исобот оиди фоида ва зарар» ба мабла?и та?йирёбии ?исоби «Харо?оти давра?ои оянда» ва «Ў?дадори?ои ?исобкардашуда» тас?е? карда шавад. Ин ало?амандиро метавон ба тарзи зайл нишон дод:
Харо?оти давра?ои оянда |
|
Ў?дадории ?исобкардашуда |
||
Ба?ияи ибтидо? 400 |
|
|
|
Ба?ияи ибтидо? 400 |
Восита?ои пулии пардохтшуда 1 420 |
Харо?оти амалиётии эътирофшуда 1 400 |
|
Восита?ои пулии пардохтшуда 1 420 |
Ў?дадории ?исобкардашуда 1 410 |
Ба?ияи ни?о? 420 |
|
|
|
Ба?ияи ни?о? 390 |
Ч? хеле, ки аз Т- намуна?о бармеояд, харо?оти амалиёт? аз пардохт?ои пул? аз рўи харо?оти давра?ои оянда ва ў?дадори?ои ?исобкардашуда иборат аст. Вале, ба ?айр аз он?о дигар баъзе харо?оти амалиётие ?аст, ки пардохти пулиро талаб намекунанд. Аз ?ама бештар намуд?ои зерини чунин харо?от вомехўранд: харо?оти исте?локи восита?ои асос? ва актив?ои ?айримодд?. Ин харо?от ба моддаи харо?оти амалиётии ?исобот оиди фоида ва зарар дохил карда шуда, дар ва?ти ?исобкунии анбў?и пулии нати?аи фаъолияти амалиёт? мабла?и он?о бояд аз мабла?и умумии харо?оти амалиёт? тар? карда шаванд. Дар мисоли мо харо?оти исте?локи восита?ои асос? ба мабла?и 304 в.ш. оварда шудааст:
Исте?локи восита?ои асос? |
|
|
Ба?ияи ибтидо? 840 |
Аз?исоббарории исте?локи восита?ои асосии фурўхташуда 184 |
Исте?локи ?исобкардашуда 304 |
|
Ба?ияи ни?о? 960 |
Пардохт?ои пулиро аз рўи харо?оти амалиёт? метавон бо ро?и тас?е?и харо?оти амалиёт? ва истифодаи формулаи зерин муайян намуд:
Пардохт?ои пул? аз рўи Харо?оти амалиёт? |
= |
Харо?оти амалиёт? |
+
_ |
Зиёдшавии харо?оти давра?ои оянда |
+
_ |
Камшавии ў?дадори?ои ?исобкардашуда |
_ |
Исте?лок ва дигар харо?оти ?айрипул? |
Баланси бухгалтер? ва ?исобот оиди фоида ва зарари ?С «Ситора» - ро истифода бурда, муайян мекунем, ки харо?оти амалиёт?, инчунин ба мабла?и 304 в.ш. харо?оти исте?локи восита?ои асос?, баробари 1630 в.ш. мебошад. Ба?ияи ?исоби «Харо?оти давра?ои оянда» ба мабла?и 40 в.ш. зиёд шуда, ба?ияи ?исоби «Ў?дадори?ои ?исобкардашуда» ба мабла?и 10 в.ш. кам шудааст. ?амин тавр, ?исобкунии пардохти пул? аз рўи харо?оти амалиёт? бо тарзи зерин гузаронида мешавад:
1630+20+10-304=1356
5. Пардохти восита?ои пул? аз рўи фоизи ?арзи гирифташуда. Мувофи?и СБ?М 7 пардохт?о ва воридшавии восита?ои пул? аз фоиз барои ?арзи гирифташуда ва додашударо лозим аст, ки ба фаъолияти амалиёт? дохил намуд. Ин аз он фарзия бармеояд, ки пардохти восита?ои пул? аз фоиз барои ?арзи гирифташуда баробари мабла?и харо?от аз рўи ин гуна фоиз мебошад ва он?о дар муайянкунии фоидаи соф ё зарар иштирок мекунанд. Новобаста аз он ки баъзе мутахасисон чунин пардохт?оро ба фаъолияти молияв? дохил мекунанд, мо тарафдори ну?таи назари Шўро оиди стандарт?ои бухгалтер? (FASB) ?астем, ки дохилкунии пардохт?ои пулиро ба фаъолияти амалиёт? маъ?ул медонад.
Мувофи?и ?исобот оиди фоида ва зарари ?С «Ситора» пардохт?ои пул? аз фоиз барои ?арзи гирифташуда баробари 400в. ш. мебошад.
6. Пардохти восита?ои пул? аз рўи андоз аз фоида. Бароимуайянкунии мабла?и пардохт аз рўи андоз аз фоида бояд мабла?и андоз аз фоидаи ?исобот оиди фоида ва зарарро ба мабла?и та?йирёбии ў?дадори?ои ?исобкардашуда дар назди бу?ет, ки дар баланс акс меёбанд, тас?е? намуд. Бузургии пардохти восита?ои пул? аз рўи андоз аз фоида бо тари?и зерин муайян карда мешавад:
Пардохти восита?ои пул? аз рўи андоз аз фоида |
= |
Андоз аз фоида |
+ _ |
Камшавии ў?дадори?о аз рўи андоз аз фоида ё |
Маълумот?ои мисоли дар боло овардашударо истифода бурда муайян мекунем, ки пардохти пулии андоз аз фоида баробари: 182 в.ш. (282-100) мебошад.
Ин ало?амандиро мумкин аст ба тарзи Т-намуна нишон ди?ем:
Андоз барои пардохт |
|
|
Ба?ияи ибтидо? 480 |
Андоз?ои пардохтшуда 182 |
Андоз аз фоидаи |
|
Ба?ияи ни?о? 580 |
Пас аз муайян кардани ?амаи модда?ои анбў?и пул? аз фаъолияти амалиёт?, имконияти му?аррарсозии вазъи восита?ои пул? аз ин намуди фаъолият пайдо шуд.
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? – усули муста?им |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
Воридшавии восита?ои пул? |
|
Пули фурўш |
6000 |
Фоизи гирифташуда |
50 |
?амаг? воридшав? |
6050 |
Хори?шавии восита?ои пул? |
|
Хариди мол?о |
3490 |
Харо?оти амалиёт? |
1356 |
Фоиз?ои пардохтшуда |
400 |
Андоз аз фоида |
182 |
?амаг? хори?шав? |
5428 |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
622 |
Муайянкунии ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? - усули ?айримуста?им
?ар яке аз гурў??ои тас?е?иро ба таври муфассал дида мебароем:
Номгуи модда?ои тас?е?шаванда |
Тас?е?и зарур? барои трансформатсияи фоидаи соф аз фаъолияти амалиёт? |
|
|
Ба фоидаи соф зам карда мешавад |
Аз фоидаи соф тар? карда мешавад |
Актив?ои ?ор? |
|
|
?исоб?о барои ?абул |
Камшавии ба?ия |
Зиёдшавии ба?ия |
Захира?ои моддию мол? |
Камшавии ба?ия |
Зиёдшавии ба?ия |
Харо?оти давра?ои оянда |
Камшавии ба?ия |
Зиёдшавии ба?ия |
Ў?дадори?ои ?ор? |
|
|
?исоб?о барои пардохт |
Зиёдшавии ба?ия |
Камшавии ба?ия |
Ў?дадор?ои ?исобкардашуда |
Зиёдшавии ба?ия |
Камшавии ба?ия |
Андоз аз фоида |
Зиёдшавии ба?ия |
Камшавии ба?ия |
2. Тас?е?и модда?ое, ки ба фаъолияти амалиёт? марбут буда, вале на воридот ва на содироти восита?ои пул?ро талаб намекунанд, намуди зерин дорад:
Номгуи модда?ои тас?е?шаванда |
Тас?е?и зарур? барои трансформатсияи фоидаи соф аз фаъолияти амалиёт? |
|
Ба фоидаи соф зам карда мешавад |
Харо?оти исте?локи восита?ои асос? |
Зам мешавад |
Харо?оти исте?локи актив?ои ?айримодд? |
Зам мешавад |
3. Тас?е?и модда?ое, ки ба фаъолияти сармоягузор? ва молияв? марбутанд, дар ?адвали поён оварда шудааст:
Номгуи модда?ои тас?е?шаванда |
Тас?е?и зарур? барои трансформатсияи фоидаи соф аз фаъолияти амалиёт? |
Зарари дигар (аз фаъолияти ?айриамалиёт?) |
Ба фоидаи соф зам карда мешавад |
Фоидаи дигар (аз фаъолияти ?айриамалиёт?) |
Аз фоидаи соф тар? карда мешавад |
Пас аз гузаронидани ?амаи тас?е?от метавон вазъи восита?ои пулиро аз фаъолияти амалиёт? муайян кард.
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? – усули ?айримуста?им барои давраи аз 1 январ то 31 декабри соли 2000. ?амъияти са??омии «Ситора» ченаки во?ид -в.ш. |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
Фоидаи соф |
658 |
Тас?е?и фоидаи соф |
|
?исоб?о барои ?абул |
(200) |
Захира?ои моддию мол? |
(140) |
Харо?оти давра?ои оянда |
(20) |
?исоб?о барои пардохт |
(50) |
Ў?дадори?ои ?исоб кардашуда |
(10) |
Андоз аз фоида |
100 |
Исте?лок |
304 |
Фоида аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок |
(100) |
Зарар аз фурўши восита?ои асос? |
(80) |
?амаг? тас?е?и фоидаи соф |
(36) |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
622 |
Муайянкунии ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор?.
Давраи дигари тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? ин муайянкунии ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? мебошад. Дар ин ?о ?ар як амалиёти дохилшав? ва хори?шавии восита?ои пулии ба фаъолияти сармоягузор? ало?адошта дида баромада мешавад. Дар баланси бухгалтер?, модда?ои ба фаъолияти сармоягузор? дахлдошта одатан дар ?исмати актив?ои дарозмуддат ?ой гирифтаанд. Дар ?исмати актив?ои кўто?муддат метавон модда?ои сармоягузории кўто?муддатро дид, ки он?о низ ба ?айати фаъолияти сармоягузор? дохил мешаванд. Дар ?исобот оиди фоида ва зарар инчунин модда?ои ба фаъолияти сармоягузор? дохилшаванда ба монанди фоида ва зарар аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок, восита?ои асос?, актив?ои ?айримодд? ва ?айра, инъикос меёбанд.
Аз баланси бухгалтер? ва ?исобот оиди фоида ва зарари ?С «Ситора» дида мешавад, ки вай дорои сармоягузории кўто?муддат, восита?ои асос?, фоида аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок ва зарар аз фурўши восита?ои асос? мебошад. Ба ?айр аз он, аз маълумот?ои иловаг? бармеояд, ки амалиёт?ое ба фаъолияти сармоягузор? дахлдор мав?уданд.
Дар поён ?ар яке аз ин модда ва амалиёт?оро ?удогона меомўзем:
Сармоягузории кўто?муддат. Ч? гуна сармоягузории кўто?муддат ба восита?ои пул? таъсир расонидаву ч? сабаби зиёдшавии ба?ияи он?о ба мабла?и 35в.ш. шудааст? Ба?ияи ?исоби «Сармоягузории кўто?муддат» баробари 1378 в.ш. буд. Аз маълумот?ои иловаг? дида мешавад, ки дар давоми соли ?исобот? ?о?аз?ои ?имматнок ба мабла?и 235 в.ш. харида шудаанд. Ин амалиёт мукотиботи бухгалтерии намуди зеринро дорад:
Сармоягузории кўто?муддат……………………235
Восита?ои пул?……………………………………235
Дар нати?аи харид восита?ои пул? ба мабла?и 235 в.ш. хар? карда шудаанд.
Инчунин ?о?аз?ои ?имматнок ба мабла?и 300 в.ш. фурўхта шудаанд, ки арзиши балансиашон баробари 200 в.ш. буд. Амалиёти мазкур ба таври зер дар ?исобгир? инъикос меёбад:
Восита?ои пул?…………………………………..300
Сармоягузории кўто?муддат………………..…..200
Фоида аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок……….100
Ин амалиёт ба дохилшавии восита?ои пул? ба мабла?и 300 в.ш. оварда мерасонад.
Дар ?исмати фаъолияти сармоягузор? ин амалиёт?о бояд ?удогона аз рўи даромад ва баромади восита?ои пул? инъикос ёбанд. Ин намуди зеринро дорад:
Хариди ?о?аз?ои ?имматнок (235)
Фурўши ?о?аз?ои ?имматнок 300
Амалиёт?о аз рўи ?исоби «Сармоягузории кўто?муддат» дар Т-намуна ба чунин тарз нишон дода мешаванд:
Сармоягузори?ои кўто?муддат |
|
Ба?ияи ибтидо? 1 378 |
|
Хариди ?о?аз?ои ?имматнок 235 |
Фурўши ?о?аз?ои ?имматнок 200 |
Ба?ияи ни?о? 1 413 |
|
Амалиёт?о аз рўи сармоягузории дарозмуддат ба ?амин тарз инъикос меёбанд. Аз баланс дида мешавад, ки ?С «Ситора» сармоягузории дарозмуддат надорад.
Восита?ои асос?. Сабаби та?йирёбии ба?ияи восита?ои асосиро ба мабла?и 400в.ш. ба ?ониби зиёдшав? дида мебароем. Ба?ия дар аввал баробари 2 460 в.ш. буд. Аз маълумоти иловаг? дида мешавад, ки восита?ои асос? ба мабла?и 860 в.ш. харида шуда буданд, ва аз он фа?ат 160 в.ш. ба тари?и на?д пардохта шудааст. Бо?имонда 700 в.ш. бо ро??ои мубодила бо вомбарг?ои баровардашуда пардохта мешавад. Навишти бухгалтер? аз рўи ин амалиёт намуди зеринро дорад:
Восита?ои асос?……………………… 860
Восита?ои пул?………………………..160
Вомбарг барои пардохт………………700
Дар нати?аи ин амалиёт ба мабла?и 160 в.ш. хар? дида мешавад.
?С «Ситора» инчунин восита?ои асосии истифоданашавандае, ки арзиши ибтидоиашон баробари 460 в.ш. аст, ба мабла?и 196 в.ш. фурўхт. Исте?локи ?уншуда 184 в.ш.-ро ташкил меди?ад. Ин амалиёт чунин ба ?айд гирифта мешавад:
Восита?ои пул?………………………196
Исте?локи ?исобкардашуда………..184
Зарар аз фурўши восита?ои асос?….80
Восита?ои асос? …………………….460
Ч? хеле аз ин навишт бармеояд, ба амалиёт?ои бо восита?ои асос? ало?аманд буда, инчунин ?исоби «Исте?локи ?исобкардашуда» дохил мешавад. Барои ?амин лозим аст, ки ин ?исобро та?лил карда бароем.
Дар поёни та??и?и ?исоб?ои «Восита?ои асос?» ва «Исте?локи ?исобкардашуда» ба намуди Т-намуна оварда шудааст:
Восита?ои асос? |
|
Исте?локи ?исобкардашуда |
||
Ба?ияи ибтидо? 2 460 |
|
|
|
Ба?ияи ибтидо? 840 |
Харид 860 |
Фурўш 460 |
|
Фурўш 184 |
?исобкун? 304 |
Ба?ияи ни?о? 2 860 |
|
|
|
Ба?ияи ни?о? 960 |
?аракати восита?ои асос? аз фаъолияти сармоягузор? аз рўи дигар актив?ои дарозмуддат бо чунин тарз муайян карда мешавад:
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
Хариди ?о?аз?ои ?иматнок |
(235) |
Фурўши ?о?ази ?иматнок |
300 |
Хариди восита?ои асос? |
(160) |
Фурўши восита?ои асос? |
196 |
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
101 |
Муайян намудани ?аракати восита?ои пул? аз рўи амалиёт?ои бо фаъолияти молияв? ало?аманд.
Давраи охирини тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? ин муайян намудани ?аракати восита?ои пул? дар нати?аи фаъолияти молияв? мебошад. Дар ин ?исмат ?ар як амалиёт оиди дохилшав? ва хори?шави?о аз фаъолияти молияв? дида баромада мешаванд. Модда?ои ба фаъолияти молияв? дахлдор дар ?исмати ў?дадори?ои дарозмуддат ва сармояи худии баланс ?ой гирифтаанд. Дар мисоли мо ин модда?о аз вомбарг?о барои пардохт, са?мия?ои одд?, сармояи барилова пардохташуда ва фоидаи та?симношуда иборат мебошанд. Дар модда?ои 5,6 ва7-уми маълумот?ои иловаг? дигар амалиёт?ои бо фаъолияти молияв? ало?аманд буда, оварда шудаанд. Сабаби та?йирёбии ба?ияи ин модда?оро та?лил намуда, таъсири он?оро ба ?олати восита?ои пул? аз рўи ?ар як модда муайян мекунем.
Вомбарг?о барои пардохт. Аз ба?исобгирии бухгалтер? дида мешавад, ки ба?ияи охирии ?исоби «Вомбарг?о барои пардохт» баробари 1 260 в.ш. мебошад. Ин ба мабла?и 260 в.ш. аз ба?ияи аввал зиёд мебошад (1 000). Ба ин фар?ият амалиёт?ои модда?ои 3 ва 5 маълумоти иловаг? таъсир расонидаанд. Сабти бухгалтерии амалиёт?ои ?айрина?дии моддаи 3-юм ба мабла?и 700 в.ш., ки ба фаъолияти сармоягузор? ва молияв? дахл дорад, аллакай дар ?исмати фаъолияти сармоягузор? нишон дода шудааст. Пардохти 440 в.ш. аз рўи вомбарг?о бо чунин тарз нишон дода мешавад:
Вомбарг?о барои пардохт…………… 440
Восита?ои пул?…………………………440
Дар ?исмати ?аракати «Восита?ои пул? аз фаъолияти молияв?» ин амалиёт ба чунин тарз инъикос меёбад:
Вомбарг?о барои пардохт 440 в.ш.
Т-намунаи ин ?исоб намуди зеринро дорад:
Вомбарг?о барои пардохт |
|
|
Ба?ияи ибтидо? 1 000 |
Пардохти ?арздор? 440 |
Барориши ?айрина?д? 700 |
|
Ба?ияи ни?о? 1 260 |
Са?мия?ои одд?. Дар ?олати муайян намудани ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? моддаи «Са?мия?ои одд?» ва «Сармояи барилова пардохтшуда» дар як?ояг? та?лил карда мешаванд. Ин аз он сабаб ба амал меояд, ки моддаи «Са?мияи одд?» ба моддаи сармояи барилова пардохташуда таъсир мекунад. Дар моддаи 6-уми маълумоти иловаг? оиди барориши 150 са?ми одд? бо арзиши номиналии 1в.ш. ба мабла?и 185 в.ш. оварда шудааст. Ин амалиёт дар ба?исобгир? чунин инъикос меёбад:
Восита?ои пул?……………………….185
Са?мия?ои одд?………………………150
Сармояи барилова пардохтшуда……35
Дар ?исми «?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв?» ин амалиёт ба тарзи зайл нишон дода мешавад:
Барориши са?мия?ои одд? 185 в.ш.
Т-намунаи ?исоб?ои «Са?мия?ои одд?» ва «Сармояи барилова пардохтшуда» дар поён оварда шудаанд:
Са?имия?ои одд? |
|
Сармояи барилова пардохтшуда |
||
|
Ба?ияи ибтидо? 1 100 |
|
|
Ба?ияи ибтидо? 718 |
|
Барориши са?мия 150 |
|
|
Барориши са?мия 55 |
|
Ба?ияи ни?о? 1 250 |
|
|
Ба?ияи ни?о? 753 |
Фоидаи та?симношуда. Амалиёт?ое, ки ба фоидаи софи ?исобот оиди фоида ва зарар ало?аманд буданд, аллакай дар ва?ти муайян намудани ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? дида баромада шудаанд. Мо дар ин ?о фа?ат амалиёти моддаи 7 - уми маълумоти иловагиро оиди пардохти ?а??уса?м ба мабла?и 418 в.ш. дида мебароем. Ин амалиёт ба тарзи зерин инъикос меёбад:
Фоидаи та?симношуда……………….418
Восита?ои пул?………………………..418
Дар ин навишт ?а??уса?м?о фавран аз ?исоби «Фоидаи та?симношуда» пардохт шудаанд.
Дар ?олати эълони пешакии ?а??уса?м?ои пардохтшаванда навишти бухгалтерии намуди зерин тартиб дода мешавад:
Фоидаи та?симношуда……………… 418
?а??уса?м барои пардохт……………418
Дар ла?заи пардохт:
?а??уса?м барои пардохт……………418
Восита?ои пул?……….……………… 418
Дар ?ар ду маврид, пардохти восита?ои пул? аз рўи ?а??уса?м?о ?амчун фаъолияти молияв? дида мешавад. Ин хар?и восита?ои пул? дар ?исмати «?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв?» ба тари?и зерин нишон дода мешавад:
Пардохти ?а??уса?м 418
?исоби «Фоидаи та?симношуда»-ро метавон ба тарзи зерин инъикос намуд:
Фоидаи та?симношуда |
|
|
Ба?ияи ибтидо? 1 240 |
Пардохти ?а??уса?м 418 |
Фоидаи соф 658 |
|
Ба?ияи ни?о? 1 480 |
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? намуди зеринро мегирад:
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
Пардохти вомбарг |
(440) |
Барориши са?мия?ои одд? |
185 |
Пардохти ?а??уса?м |
(418) |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
(673) |
?амаи модда?ои баланси бухгалтер? ва ?исобот оиди фоида ва зарарро та?лил намуда, метавон «?исобот оиди ?аракати восита?ои пул?» -ро тартиб дод:
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? – усули муста?им |
||
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
|
Воридшавии восита?ои пул? |
|
|
Пули фурўш |
6000 |
|
Фоизи гирифташуда |
50 |
|
?амаг? воридшав? |
6050 |
|
Хори?шавии восита?ои пул? |
|
|
Хариди мол?о |
3490 |
|
Харо?оти амалиёт? |
1356 |
|
Фоиз?ои пардохтшуда |
400 |
|
Андоз аз фоида |
182 |
|
?амаг? хори?шав? |
5428 |
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
622 |
|
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
|
Хариди ?о?аз?ои ?иматнок |
(235) |
|
Фурўши ?о?ази ?иматнок |
300 |
|
Хариди восита?ои асос? |
(160) |
|
Фурўши восита?ои асос? |
196 |
|
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
101 |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
|
Пардохти вомбарг |
(440) |
|
Барориши са?мия?ои одд? |
185 |
|
Пардохти ?а??уса?м |
(418) |
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
(673) |
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
50 |
|
Восита?ои пул? дар ибтидои сол |
480 |
|
Восита?ои пул? дар инти?ои сол |
530 |
|
Номгўи амалиёт?ои ?айрина?дии бо фаъолияти сармоягузор? ва молияв? ало?адошта |
|
|
Вомбарг?ои баровардашуда барои харидани восита?ои асос? |
700 |
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? – усули муста?им |
||
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
|
Фоидаи соф |
658 |
|
Тас?е?и фоидаи соф |
|
|
?исоб?о барои ?абул |
(200) |
|
Захира?ои моддию мол? |
(140) |
|
Харо?оти давра?ои оянда |
(20) |
|
?исоб?о барои пардохт |
(50) |
|
Ў?дадори?ои ?исоб кардашуда |
(10) |
|
Андоз аз фоида |
100 |
|
Исте?лок |
304 |
|
Фоида аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок |
(100) |
|
Зарар аз фурўши восита?ои асос? |
(80) |
|
?амаг? тас?е?и фоидаи соф |
(36) |
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
622 |
|
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
|
Хариди ?о?аз?ои ?иматнок |
(235) |
|
Фурўши ?о?аз?ои ?иматнок |
300 |
|
Хариди восита?ои асос? |
(160) |
|
Фурўши восита?ои асос? |
196 |
|
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
101 |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
|
Пардохти вомбарг |
(440) |
|
Барориши са?мия?ои одд? |
185 |
|
Пардохти ?а??уса?м |
(418) |
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
(673) |
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
50 |
|
Восита?ои пул? дар ибтидои сол |
480 |
|
Восита?ои пул? дар инти?ои сол |
530 |
|
Номгўи амалиёт?ои ?айрина?дии бо фаъолияти сармоягузор? ва молияв? ало?адошта |
|
Тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? бо ёрии ?адвали кор?
Дар боло мо тарзи тартибди?ии ?исобот оиди ?аракати восита?ои пулиро дар мисоле ва бо номгўи наон ?адар зиёди амалиёт?ои мушкил дида баромадем. ?ангоми мав?удияти ми?дори зиёди амалиёт?о ?исобот оиди ?аракати восита?ои пулиро метавон бо ёрии ?адвали кор? тартиб дод.
Дар ин маврид, ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? бо ро?и пуркунии ?адвал бо амалиёт?о оиди бар?ароркунии ?исоб?ои баланс? тартиб дода мешавад.
?адвали кории ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? аз пан? сутуни зерин иборат аст:
Дар мисоли мо ?араёни тартибди?ии ?адвали кор? намуди зеринро мегирад (дар ?авс ?адам?ои тартибди?ии ?адвали кор? нишон дода шудаанд):
?исоб?о |
01.01. |
Тас?е?от |
31.12. |
|
Дебет |
Кредит |
|||
?исоб?ои баланс? –Дебет |
|
|
|
|
Восита?ои пул? |
480 |
50 (20) |
- |
530 |
Сармоягузории кўто?муддат |
1 378 |
235(18) |
200(19) |
1 413 |
?исоб?о барои ?абул |
760 |
6 200 (1) |
6 000 (2) |
960 |
Захира?ои моддиву мол? |
1 060 |
3 440 (4) |
3 300 (3) |
1 200 |
Харо?оти давра?ои оянда |
400 |
1 346 (7) |
1326 (6) |
420 |
Восита?ои асос? |
2 460 |
860 (8) |
460 (9) |
2 860 |
?амъ |
6538 |
|
|
|
?исоб?ои баланс? – Кредит |
|
|
|
|
Исте?локи ?исобшуда |
840 |
184 (9) |
304 (10) |
960 |
?исоб?о барои пардохт |
760 |
3 490 (5) |
3 440 (4) |
710 |
Андоз барои пардохт |
480 |
182 (12) |
282 (11) |
580 |
Ў?дадори?ои ?исобкардашуда |
400 |
10 (7) |
- |
390 |
Вомбарг?о барои пардохт |
1 000 |
440 (13) |
700 (8) |
1 260 |
Са?мия?ои одд? бо номинали 1 в.ш. |
1 100 |
- |
150 (14) |
1 250 |
Сармояи барилова пардохтшуда |
718 |
- |
35 (14) |
753 |
Фоидаи та?симношуда |
1 240 |
418 (16) |
658 (15) |
1 480 |
?амъ |
6 538 |
|
|
|
?исобот оиди фоида ва зарар |
|
|
|
|
Даромад |
|
|
6 200 (1) |
|
Арзиши аслии фурўш |
|
3 300 (3) |
|
|
Харо?оти амалиёт? (аз?умла исте?локи восита?ои асос? - 304 в.ш.) |
|
|
|
|
Харо?оти пардохти фоиз аз рўи ?арз?ои гирифташуда |
|
400 (17) |
|
|
Даромади фоиз? аз рўи ?арз?ои пешни?одшуда |
|
|
50(18) |
|
Фоида аз рўи фурўши ?о?аз?ои ?имматнок |
|
|
100(19) |
|
Зарар аз фурўши восита?ои асос? |
|
80 (9) |
|
|
Андоз аз фоида |
|
282 (11) |
|
|
Фоидаи соф |
|
658 (15) |
|
|
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? |
|
|
|
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
|
|
|
Пули фурўш |
|
6 000 (2) |
|
|
Фоизи гирифташуда |
|
50(18) |
|
|
Хариди мол?о |
|
|
3 490 (5) |
|
Харо?оти амалиёт? |
|
|
1 356 (7) |
|
Фоизи пардохтшаванда |
|
|
400 (17) |
|
Андоз аз фоида |
|
|
182 (12) |
|
Дохилшавии софи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
622 |
|
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
|
|
|
Хариди ?о?аз?ои ?иматнок |
|
|
235 (18) |
|
Фурўши ?о?аз?ои ?иматнок |
|
300 (19) |
|
|
Хариди восита?ои асос? |
|
|
160 (8) |
|
Фурўши восита?ои асос? |
|
196 (9) |
|
|
Дохилшавии софи восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
101 |
|
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
|
|
|
Пардохти вомбарг |
|
|
440 (13) |
|
Барориши са?мия?ои одд? |
|
185 (14) |
|
|
Пардохти ?а??уса?м |
|
|
418 (16) |
|
Дохилшавии софи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
|
673 |
|
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
|
50 (20) |
|
|
Кушоиши ахборот
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? бояд маълумот?оро барои давраи ?исобот? оиди фаъолияти амалиёт?, сармоягузор? ва молияв? дарбар бигирад.
Ширкат?о бояд маълумоти зеринро ба самъи истифодарбандагон расонанд:
?аракати восита?ои пул? аз рўи амалиёт?о бо арзи хори?? бояд бо арзи милл? аз рўи курс дар санаи баамалбарории амалиёт инъикос гарданд. Фоида ва зарари баамалнаомада аз рўи фар?ияти курс? ба ?аракати восита?ои пул? дахл надорад.
?арз?о ва ?а??уса?ми ?абулшуда ва пардохтшуда ба таври ало?ида кушода шуда, вобаста аз намуди фаъолияти хо?агии ширкат ?амчун амалиёт?, сармоягузор? ва молияв? тасниф карда мешаванд.
Мабла?и умумии фоиз?ои пардохтшуда новобаста аз эътирофи он?о ?амчун харо?оти давра ё сармоякунон? бояд дар ?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? кушода дода шаванд.
Барои муассиса?ои молияв? фоиз ва ?а??уса?ми ?абулшуда ва пардохтшуда ?амчун фаъолияти амалиёт? шинохта мешаванд.
Барои корхона?ои бо?имонда, фоиз ва ?а??уса?ми ?абулшуда ва пардохтшуда ?амчун фаъолияти амалиёт? эътироф мегарданд, зеро он?о ?ангоми муайянкунии нати?аи соф ба назар гирифта мешаванд, ё, хамчун фаъолияти молияв? ё сармоягузор? шинохта мешаванд, зеро он?о пардохт барои захира?ои молиявии гирифташуда ё фоидаи сармояи гузошташуда мебошанд.
Андоз?ои пардохтшуда ?амчун фаъолияти амалиёт? ба таври ало?ида кушоиш ва тасниф мегарданд, агар он?о ба фаъолияти сармоягузор? ё молияв? дахл надошта бошанд.
Модда?ои фав?уллода вобаста аз тавсифи хеш ?амчун фаъолияти амалиёт?, молияв? ё сармоягузор? эътироф мегарданд.
Адабиёти тавсияшаванда
Кори амал?
Ширкати «Сомон» бо нашри рўзномаи ?афтавии ма?алл? маш?ул аст. ?айр аз ин, ?исми даромад аз ?исоби радио ва канали телевизионии ба ў тааллу?дошта дохил мешавад.
Дар асоси ?исоботи зерини ширкати «Сомон» барои соли якуми фаъолияти он ?исобот оиди фоида ва зарарро барои соли 2000 тартиб ди?ед. ?ангоми та?ияи ?исобот барои ?исобкунии ?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? усули:
А) муста?им
Б) ?айримуста?имро истифода баред.
БАЛАНС Корхона: “Сомон”__________________________________________________________Со?а: Савдо________________________________________________________________ |
|||
|
Дар ибтидои давра |
Дар инти?ои давра |
|
Актив?о |
|
|
|
Актив?ои ?ор? |
|
|
|
Восита?ои пул? |
|
379 |
|
?исоб?о барои ?абул |
|
97 |
|
Захира?ои моддиву мол? |
|
90 |
|
?амъи актив?ои ?ор? |
|
566 |
|
Актив?ои дарозмуддат |
|
|
|
Восита?ои асос? |
|
460 |
|
Исте?локи ?исобкардашуда |
|
100 |
|
?амъи восита?ои асос? |
|
360 |
|
Сармоягузори?ои дарозмуддат |
|
95 |
|
?амъи актив?ои дарозмуддат |
|
455 |
|
?амаг?, актив?о |
|
1021 |
|
Ў?дадори?о |
|
|
|
Ў?дадори?ои ?ор? |
|
|
|
?исоб?о барои пардохт |
|
66 |
|
Андоз барои пардохт |
|
2 |
|
Ў?дадори?ои кўто?муддати ?арз? |
|
31 |
|
?амъи ў?дадори?ои ?ор? |
|
99 |
|
Ў?дадори?ои дарозмуддат |
|
|
|
Вомбарг?о барои пардохт |
|
390 |
|
?исоб?ои мав?уфгузошташуда барои пардохт ва дигар ў?дадори?ои дарозмуддат |
|
10 |
|
?амъи ў?дадори?ои дарозмуддат |
|
400 |
|
?амаг?, ў?дадори?о |
|
499 |
|
Сармояи худ? |
|
|
|
Са?мия?ои одд?, бо номинали 1в.ш. |
|
200 |
|
Сармояи барилова пардохтшуда |
|
90 |
|
Фоидаи та?симношуда |
|
232 |
|
?амъи сармояи худ? |
|
522 |
|
?амаг? ў?дадори?о ва сармояи худ? |
|
1021 |
|
?исобот оиди фоида ва зарар Корхона: “Сомон”__________________________________________________________Со?а: Савдо________________________________________________________________ |
|
Даромад |
3340 |
Арзиши аслии фурўш |
2390 |
Фоидаи умум? |
950 |
Харо?оти амалиёт? |
|
Исте?лок |
190 |
Харо?оти фурўш |
|
Харо?оти умумии маъмур? |
409 |
?амаг?, харо?оти амалиёт? |
599 |
Фоида аз фаъолияти амалиёт? |
351 |
Даромад ва харо?от аз фаъолияти ?айриамалиёт? |
|
Харо?оти пардохти фоиз аз рўи ?арз?ои гирифташуда |
80 |
Даромади фоиз? аз рўи ?арз?ои пешни?одшуда |
|
Даромад аз сармоягузори?о |
21 |
Фоида аз фурўши восита?ои асос? |
40 |
Даромад ва харо?оти ?айр |
|
?амаг?, даромад ва харо?от аз фаъолияти ?айриамалиёт? |
19 |
Фоида то андозситон? |
332 |
Андоз аз фоида |
100 |
Фоидаи соф |
232 |
Маълумоти иловаг?
Оиди амалиёт?ое, ки дар давоми соли 2000 ба ву?ўъ омадаанд, вале ба фаъолияти асосии ширкат дахл надоранд, ахбороти зерин маълум аст:
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? Корхона: “Сомон”__________________________________________________________Со?а: Савдо________________________________________________________________ |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
Дохилшавии восита?ои пул? |
|
Пули фурўш |
3243 |
Фоиз?ои ?абулшуда |
21 |
?амъи дохилшави?о |
3264 |
Хори?шавии восита?ои пул? |
|
Хариди мол?о |
(2414) |
Харо?оти амалиёт? |
(409) |
Фоизи пардохтшуда |
(80) |
Андоз аз фоида |
(88) |
?амъи хори?шави?о |
(2991) |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
273 |
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
Хариди восита?ои асос? |
(300) |
Фурўши восита?ои асос? |
290 |
Хариди ?о?аз?ои ?иматнок |
(95) |
Фурўши ?о?ази ?иматнок |
|
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
(105) |
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
Пардохти вомбарг |
(110) |
Барориши са?мия?ои одд? |
290 |
?арз?ои кўто?муддат |
56 |
Пардохти ?арз?ои кўто?муддат |
(25) |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
211 |
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
379 |
Восита?ои пул? дар ибтидои сол |
|
Восита?ои пул? дар инти?ои сол |
379 |
Номгўи амалиёт?ои ?айрина?дии бо фаъолияти сармоягузор? ва молияв? ало?адошта |
|
Вомбарг?ои баровардашуда барои харидани восита?ои асос? |
390 |
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? Корхона: “Сомон”__________________________________________________________Со?а: Савдо________________________________________________________________ |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
Фоидаи соф |
232 |
Тас?е?и фоидаи соф |
|
Исте?лок |
190 |
Фоида аз фурўши ?о?аз?ои ?имматнок |
|
Зарар аз фурўши восита?ои асос? |
(40) |
?исоб?о барои ?абул |
(97) |
Захира?ои моддию мол? |
(90) |
Харо?оти давра?ои оянда |
|
?исоб?о барои пардохт |
66 |
Ў?дадори?ои ?исоб кардашуда |
|
Андоз аз фоида |
12 |
?амаг?, тас?е?и фоидаи соф |
41 |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
273 |
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
Хариди восита?ои асос? |
(300) |
Фурўши восита?ои асос? |
290 |
Хариди ?о?аз?ои ?иматнок |
(95) |
Фурўши ?о?ази ?иматнок |
|
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
(105) |
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
Пардохти вомбарг |
(110) |
Барориши са?мия?ои одд? |
290 |
?арз?ои кўто?муддат |
56 |
Пардохти ?арз?ои кўто?муддат |
(25) |
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
211 |
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
379 |
Восита?ои пул? дар ибтидои сол |
|
Восита?ои пул? дар инти?ои сол |
379 |
Номгўи амалиёт?ои ?айрина?дии бо фаъолияти сармоягузор? ва молияв? ало?адошта |
|
Вомбарг?ои баровардашуда барои харидани восита?ои асос? |
390 |
Баланси бухгалтерии ширкати «Амина» барои 31декабри сол?ои 2000 ва 2001.
|
2001 |
2000 |
+;- |
|
1. Актив?ои дарозмуддат |
|
|
|
|
Актив?ои ?айримодд?: |
|
|
|
|
арзиши ибтидо? |
191 |
127 |
|
|
исте?локи ?амъшуда |
25 |
5 |
|
|
арзиши ба?ияв? |
166 |
122 |
|
|
Восита?ои асос?: |
|
|
|
|
арзиши ибтидо? |
215 |
138 |
|
|
исте?локи ?амъшуда |
90 |
70 |
|
|
арзиши ба?ияв? |
125 |
68 |
|
|
Сармоягузори?ои дарозмуддат |
53 |
80 |
|
|
Харо?оти давра?ои оянда |
5 |
7 |
|
|
?амаг? |
349 |
277 |
|
|
11. Актив?ои ?ор? |
|
|
|
|
ЗММ |
470 |
370 |
|
|
Восита?ои пул? |
41 |
24 |
|
|
?арздории дебитор? |
89 |
83 |
|
|
Актив?ои ?ории ?айр |
4 |
5 |
|
|
?амъ |
604 |
482 |
|
|
?амаг? |
953 |
759 |
|
|
1. Сармояи худ? |
|
|
|
|
Сармояи оинномав? |
58 |
55 |
|
|
Фоидаи та?симношуда |
402 |
324 |
|
|
Сармояи захирав? |
56 |
60 |
|
|
?амаг? |
516 |
439 |
|
|
11. Ў?дадори?ои дарозмуддат |
|
|
|
|
?арз?ои дарозмуддат |
19 |
15 |
|
|
Андози мав?уфгузошташуда |
8 |
6 |
|
|
Ў?даори?ои дарозмуддати ?арз? |
210 |
170 |
|
|
?амаг? |
237 |
191 |
|
|
111. Ў?дадори?ои ?ор? |
|
|
|
|
?арздории кредитор? |
200 |
129 |
|
|
?амъ |
200 |
129 |
|
|
?амаг? |
953 |
759 |
|
|
Хисобот оиди фоида ва зарари ширкати «Амина»
|
2001 |
2000 |
|
|
Даромад аз фурўши ма?сулот |
2156 |
1530 |
|
|
Арзиши аслии ма?сулоти фурўхташуда |
1294 |
919 |
|
|
Даромади умум? |
862 |
611 |
|
|
Харо?оти умумии маъмур? |
670 |
493 |
|
|
Харо?оти пардохти фоиз |
22 |
15 |
|
|
Фоида то андозситон? |
170 |
103 |
|
|
Андоз аз фоида |
76 |
44 |
|
|
Фоидаи соф |
94 |
59 |
|
|
|
|
|
|
|
Фоидаи та?симношуда дар ибтидои сол |
324 |
284 |
|
|
Фоидаи соф |
94 |
59 |
|
|
?а??уса?м ба са??омон |
(16) |
(19) |
|
|
Фоидаи та?симношуда дар инти?ои сол |
402 |
324 |
|
|
Талаб карда мешавад: ?исобот оиди ?аракати восита?ои пулиро бо истифодаи усули:
а) муста?им;
б) ?айримуста?им, тартиб ди?ед.
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? Корхона: _________________________________________________________________________Со?а:_____________________________________________________________________________ |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
Дохилшавии восита?ои пул? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
|
Восита?ои пул? дар ибтидои сол |
|
Восита?ои пул? дар инти?ои сол |
|
Номгўи амалиёт?ои ?айрина?дии бо фаъолияти сармоягузор? ва молияв? ало?адошта |
|
|
|
?исобот оиди ?аракати восита?ои пул? Корхона: _________________________________________________________________________Со?а:_____________________________________________________________________________ |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
|
|
Тас?е?и фоидаи соф |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти амалиёт? |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
?олати восита?ои пул? аз фаъолияти сармоягузор? |
|
?аракати восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Вазъи восита?ои пул? аз фаъолияти молияв? |
|
Та?йирёбии соф дар вазъи восита?ои пул? |
|
Восита?ои пул? дар ибтидои сол |
|
Восита?ои пул? дар инти?ои сол |
|
Номгўи амалиёт?ои ?айрина?дии бо фаъолияти сармоягузор? ва молияв? ало?адошта |
|
|
|
Просмотр: 3755
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved