Дата: 2015-10-30
Таърифи «?амъият» аз масъала?ои му?ими ?омеашинос? буда, дар т?ли таърих яке аз масоили му?им ма?суб меёбад. ?амъият чист ва манбаи инкишофи онро ч? ташкил меди?ад? Ин суолест, ки дар т?ли таърихи дуру дароз ди??ати кулли ?омеашиносонро ба худ ?алб намудааст.
Фа?миши маф?уми ?амъият аз мав?еи ?омеашинос? нисбат ба дигар фан?ои ин со?а фар? мекунад. Яке аз асосгузорони ин таълимот Э. Дюркгейм ?омеаро чун во?еияти маънавии фа?улфардии ба тасаввуроти ?амоа асосёфта баррас? менамояд. Ба а?идаи ?омеашиноси олмон? М. Вебер бошад, ?амъият ?амкории одамон буда, дар заминаи муносибат?ои и?тимо? тарафайни он?о ба ву?уд меояд. ?омеашиноси маъруфи амрико? Т. Парсонс ?амъиятро чун низоми муносибат?ои одамон тавсиф кардааст. Дар раванди ин муносибат?о меъёру арзиш омили ?алкунанда ма?суб меёбанд. Ба а?идаи К. Маркс ?амъият ма?м?и муносибат?ои таърихан инкишофёфтаи байни одамон аст, ки дар раванди фаъолияти муштарак ташаккул меёбад.
Дар ин тавсиф?о кулли муаллифон ?амъиятро ?амчун низоми том ва мураккаби и?тимо?, ки байни унсур?ои он робита?ои ногусастан? мав?уданд, эътироф намудаанд. Чунин муносибатро дар ?омеашинос? муносибати низом? меноманд. Вазифаи асосии ин шарт иборат аз он аст, ки а?ида?ои гуногунро оид ба ?амъият ба ?ам пайваста, назарияи ягонаи и?тимо? ба ву?уд оваранд. Азбаски ?омеаи инсон? низоми аз ?ама мураккаб аст, барои онро дарк намудан, мушкилоти и?тимоиро ?аллу фасл намудан шарти муносибати низом? ёр? мерасонад.
?ангоми ом?хтани ин мавз?ъ ба дарки маф?ум?ои зерин бояд ди??ат дод:
1. Низом (система) во?иди ягонаест, ки аз унсур?ои зиёд ва гуногуни бо ?ам ало?аманд иборат аст. Табиати дохил?, мазмуни ?ар гуна низоми том, бунёди онро ма?м?и унсур?о ташкил менамояд.
2. Низомии и?тимо? во?иди томест, ки унсури асосиашро одамон, робита?ои тарафайн, ?амкор? ва муносибат?ои он?о ташкил меди?анд. Ин робита, муносибат ва ?амкори?о хислати доимии такрористе?солшав? дошта, аз насл ба насл инти?ол дода мешавад.
3. Робита?ои и?тимо? ма?м?и омил?оеанд, ки фаъолияти муштараки одамонро дар умумият?о ва ва?ти ами? барои ба даст даровардани ин ё он ма?сад мусоидат менамоянд. Ало?а?ои и?тимо?, новобаста аз майлу хо?иши одамон, ба таври во?е? мав?уданд. Ташаккули ин робита?о аз шароит?ое, ки одамон зиндаг? ва фаъолият менамоянд, бармеоянд.
4. ?амкории и?тимо? равандест, ки фаъолияти одамон ва таъсири мута?обилаи он?оро фаро мегирад. Механизми ?амкории и?тимо?, пеш аз ?ама, фаъолияти фард?ост, ки ин ё он амалро и?ро мекунанд, та?йиротест, ки дар умумият?о ё ?омеа ба ву?уд меоянд ва таъсири онро ба фард ва фардро ба ин та?йирот дарбар мегиранд. ?амкори?о барои ташаккули муносибат?ои нави и?тимо? замина мегузоранд.
5. Муносибат?ои и?тимо? ало?амандии нисбатан устувори байни фард?о ва гур???ои и?тимо? мебошанд.
?амъият аз ма?м?и одамон, муносибат ва ?амкор?, ?амдастии и?тимоии он?о ба ву?уд меояд. Вале ?омеа ма?м?и оддии муносибат?о набуда, балки низоми ягонаву во?ид, сифатан наву махсус аст. Муносибат ва ?амкори?о хусусияти фав?улфард? доранд, яъне ?амъият ?ав?ари муста?илест, ки нисбати одамон му?аддам аст. ?ар як фарде, ки таваллуд меёбад, ба сохтори муайяни робитаву муносибат?о дучор омада, дар раванди и?тимоигаро? ба он ворид мегардад.
Дар ?омеа муносибат?ои гуногун ву?уд доранд, аз ?умлаи му?имтарини он?о робита?ои ба истило? координатсион? (аз калимаи лотинии мутоби? омадан) ва субординатсион? (аз калимаи лотинии ба тартиб овардан) мебошад. Координатсия созгор?, ?амо?ангии унсур?о, вобастагии тарафайни он?о буда, ягонагиву ва?дати низомро ба ву?уд меоварад. Субординатсия бошад, дар лу?ати рус?-то?ик? ба маънии «мартабот» омада, тобеияти унсур?оро ба якдигар, ки дар низоми во?ид ма?ому мав?еъ?ои гуногун доранд, ифода менамояд.
?амин тари?, ?омеа низоми томи сифатан махсусест, ки ягонто аз унсур?ояш он хислатро надоранд. Низоми и?тимо? ба туфайли хусусияти ва?датгаро? нисбат ба кулли унсур?ои созандааш муста?илият ва тарзи инкишофи махсус ба даст меоварад.
Просмотр: 5038
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved