Дата: 2019-10-28
Рушди и?тисод, мо?ият ва хусусият?ои он. Мо?ият ва мазмуни рушди и?тисоди во?е?. Адабиёти муосири ?арб оиди тарзи ?исобу китоби рушди и?тисод?. Самара ва о?ибат?ои и?тимоии рушди и?тисод?. Рушди ?исм? ва арзиш?. Унсур?ои сифати рушди и?тисод. И?тисоди риво?ёбанда. Навъ ва омил?ои рушди и?тисод. Тафри?абандии омил?ои рушд, та?озо, арза, та?симот, муста?им, ?айримуста?им ва ?айра. Рушди экстенсив?, интенсив? ва ягонагии он?о. Тамсила?ои рушди и?тисод. Функсияи исте?сол?. Тамси-лаи неоклассикии рушди и?тисод. Тамсилаи исте?сол?. Тамсилаи кейнсга-роёнаи ?адиди рушди и?тисод.
Дар боб?ои пештара ?анба?ои гуногуни мувозин? ва ?айримувозинии макрои?тисод? мавриди та?лил карор дода шудаанд. Майл ва калобиш?ои ха?ми ма?сулот, асосан, та?ти таъсири та?йирот?ои та?озои кулл, арзаи кулл ва тамсила?ои гуногуни он?о сурат мегирад. Сиёсати и?тисод? аз ну?таи назари имконоти исти?рори и?тисод ва ташаккули он дар раванди калобиш?ои мува??атии муозини?ои макрои?тисод? ?амчун нати?аи садамоти та?озо ба арза ва инчунин лаппиш?ои силсилав? та?лил гардидаанд.
Вале дар назар бояд дошт, ки лаппиш?ои к?то?муддати ха?ми тавлидот, дара?аи шу?л, нарх дар гирду атрофи тренд (тамоюли силсила), яъне самти дарозм??лати инкишофи и?тисод ба ро? монда мешавад. Охирон ?амчун рушди и?тисод, яъне тамсилаи дарозм??лати инкишофи ботадри?и та?озои кулл ё худ ха?ми имконпазири тавлиди ма?сулот суръат мегирад. Аз ин ниго? рушди и?тисодро ?амчун ?и?ати ?удратпазирии потенсиалии ?а?ми тавлидот ?адр кардан мумкин аст.
Рушди и?тисод (чи аз ниго?и нишонди?андаи микро ва чи-макрои?-тисод?) нишонди?андаи нисбатан мураккаб буда, ?анба?ои гуногуни и?тисод, и?тимоиёт, сиёсат, ?онунгузорию давлатдор? ва омил?ои психологию и?ти-моиро дар бар мегирад.
Дар ин ?ода ба мадди (навбати) аввал масъалаи таъмини суръати афзоиши и?тисод? ва омил?ои та?озо гузошта мешавад. ?ангоми та?лили асл? (во?е?) на фа?ат таъсири омил?ои муайянкунандаи динамикаи и?тисод?, балки дигаргунсози?ои таносуб?ои со?ав? ва такрористе?соли табдилпазирии сох-тории ниго?дор? (институтсионал?) дар раванди рушд, сиёсати и?тисодии давлат оид ба ?авасмандгардон? ё худ паст кардани он, сабаб?ои афзоиш ё худ пастравии ?а?ми исте?соли ма?сулот нисбат аз сат? ва дара?аи потен-сиалии мав?уда ва ?айpa низ ба назар гирифта мешавад.
Мо?ият ва мазмуни рушди и?тисоди во?е? дар ом?зиш, дарк ва аз ниго?и тоза ?аллу фасл ва маънидоду та?дид намудани зиддияти асосии и?тисоди бозор? - зиддияти байни захира?ои ма?дуди исте?сол? (и?тисод?) ва та?озои беинти?ои ?амъият зу?ур мугардад. Он дар асоси ?ар ч? бештар афзун гардонидани имконияти и?тидор?ои исте?сол?, баланд бардоштани самаранокии он ва ?ама?ониба густариш додани талаботи ?амъият? ?аллу фасл карда мешавад.
Ба ?амагон маълум аст, ки ?араёни бемайлон баландшавии и?тидор?ои исте?сол?, хо?, нохо? ба э?ё ва ташаккули та?озо оварда мерасонад. Бо ибораи дигар, ?ар як давраи тавлиди шакл ва намуди ма?сулоти нав, та?озоро ба ма?сулоти пештара кам ва ба ма?сулоти нав зиёдтар мегар-донад. Аз ин ниго?, ?исме аз талабот?ои ?амъият ба ин ё он шакли неъмат?ову хадамот ?онеъ нагардида бо?? мемонад. Охирон, аз ?исоби ?ор? ва истифода кардани и?тидор?ои нави исте?сол? ё худ манобеи воридот? бо таври илова пайдо шуда, ботадри? сирати умум? гирифта, зарурати мунтазам ва ботафсил риво?у равна? ёфтани тавлидотро та?озо менамояд. Ин вобастагии диалектик? ?амчун та?ри?аи дохилии ташаккули рушд сурат мегирад.
Аз ин ниго?, рушди и?тисод? ?амчун нати?аи ни?оии кулли иштирок-чиёни муносибат?ои и?тисод? дар як давраи муайян сурат мегирад. Бо ибораи дигар, рушди и?тисод? ?амчун раванди муозин ва ботафсили ташкил ва ташаккули даромади во?е? дар и?тисод (?а?ми умумии ма?сулоти со?а?ои ало?идаи хо?агии хал?, даромади а?ол?, ма?сулоти умумии милл?, ма?су-лоти умумии дохил?, даромади милл?...) тасаввур карда мешавад.
Дар адабиёти муосири ?арб ду тарзи ?исобу китоби рушди и?тисод? бештар назаррас мебошад. Аз ниго?и аввал рушди и?тисод ?амчун нати?аи ни?оии тавсифи и?тисоди милл? дар як давраи муайян (мо?, квар-тал, ним сол, сол, пан? ва да? сол) тиб?и меъёр?ои суръати афзоиши МУД, МУМ ва даромади миллии во?е? ва сониян, суръати афзоиши он?о (МУМ, МУД, ДМ) ба ?ар нафар а?ол? тасниф карда мешавад.
Тарзи аввалро ?исобу китоб, асосан, барои муайян кардани нер? ва ?удрати и?тисодии мамлакат, суръатафзоии он дар давра?ои наздик ва оянда ва тарзи дуввум - та?лили ботадри? та?йирёбии сат? ва дара?аи нек?а?волии шахс, а?ол?, но?ия, мамлакат ва ?айра истифода карда мешавад. Усули дуввум бештар дар назарияи рушди и?тисод афзалият дорад. Аз ин ?ихат та?ти рушди и?тисод ?амон вазъ ва холати и?тисоде, ки ?одир бошад, суръати афзоиши даромади миллиро нисбат ба суръати афзоиши а?ол? таъмин намояд, мефа?манд.
Суръати афзоиш (рушд)-и и?тисод?, одатан бо воситаи суръати афзо-иши МУД-и во?е? дар ифодаи фоиз муайян карда мешавад.
Аз ин ?о хулоса бармеояд, ки давраи ?ой надоштани суръати афзоиш, маънои пурра ?атъ гардидани фаъолияти хо?агидориро надорад. И?тисод дар ин давра - давраи сан?иш, тоза кардани раванди исте?солот аз восита?ои монеъди?анда, пур кардани ?ои холии муносибат?ои исте?солии меросмонда, ба ?ам мутоби?гардонии та?озо ва арзаи кулл ва ?айра ташкил меёбад. Пастравии суръати афзоиш ин ?ам як шакли санъати ташаккули пешрав? мебошад, ки барои давраи ояндаи рушд замина ва шароит му?айё менамояд. Тиб?и а?идаи Й.Шумпетер давраи пастрав? (б?хрон) яке аз восита?ои варшикастаг? (хонахаробшав?) ва бунёдкоронаи (э?соси) и?тисод мебошад.
Просмотр: 1047
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved