Дата: 2019-09-17
Низоми и?тисод?, мо?ият, унсур, меъёр ва омил?ои муайянкунандаи он. Низоми тамсилаи и?тисод?, суннат?, бозор?, амр? (сотсиалист?), м??-талат (омехта). Моликият ?амчун маф?уми и?тисод?. Субъект ва объекти моликият. ?анба?ои и?тисод? ва ху?у?ии моликият. Гуногуншаклии моли-кият дар шароити бозор. Таба?абанди (классификатсия)-и шакл?ои молики-ят. ?айридавлат? ва хусусигардонии моликият, шакл, та?риба ва хусусият-?ои татби?и он дар ?ум?урии То?икистон.
Одатан, та?ти низом - ?онун, ?оида, тартиб, танзим ё худ механизми амали ?одиса?ои и?тисодию и?тимо? дар як давраи муайяни таърих? фа?мида мешавад.
Аз ин ли?оз, вобаста ба зарурият, вазифа ва ма?сад он?оро дар сат??ои гуногуни субъект?ои и?тисод? (фард, гур??, коллектив, ?омеа, давлат...) та?лил мекунанд. Дар нати?а, низом?ои муайяни и?тисод? дар сат?и хона, хо?аг?, давлат ва ?айра бунёд мегарданд. Ма?м?и он?о низоми во?еии и?тисодиро дар сат?и хо?агии ?а?он ташкил меди?анд. Аз ин ?и?ат дар адабиёти и?тисод? та?лили низом?ои и?тисод?, ?амчун низоми хо?аги-дор?, дар сат?и "микрои?тисод", "макрои?тисод", ва "мегаи?тисод" баррас? карда мешавад.
Аз ин ?о хулоса бармеояд, ки байни мутафаккирон а?ида ва назарияи ягона ё худ "универсал?" оиди низом?ои и?тисод?, мо?ият, шаклу намуд, давраю мар?ала?ои рушд ва тамсила?ои ташаккули он ву?уд надорад. Критерия (ма?ак, меъёр)-и ягонаи манобеи (сарчашмаи) та?лили илмии он?о низ дида намешавад. Амсоли таснифу (гур??бандию) тафсири (баёни) он?оро дар таъриф?ои зер мушо?ида кардан мумкин аст:
1.Низоми и?тисод? - шакли махсуси низоми ало?аи байни тавлидгарон ва истеъмолгарони неъмат?ои моддию ?айримодд? ва хизмат?о мебошанд;
2.Низоми и?тисод?, ма?м?и механизм ва институт?ое, мебошад, ки барои ?абул ва амал? гардонидани ?арор?о оиди исте?солот, даромад ва истеъмол дар доираи сарзамини муайян ба ро? монда мешавад.
3.Низоми и?тисод?, ?амчун ма?м?и институт?о, ташкилот?о, ?онунхо, ?оида, анъана, тафаккур, кадр, рафтор ва ?арору ?арордод?ое, ки муста?им ё ?айримуста?им ба раванди ташаккули ахло? ва нати?агарии он таъсир мерасонад, сурат мегирад.
Аз та?лили ин назариёт на фа?ат фа?миш?ои мухталифи низом?ои и?тисод? дар сат??ои гуногун, балки объекту субъект ва унсур?ои таркибии он низ чашмрас мебошад.
Аз ?амин ?и?ат, дара?аи инкишофу ташаккули он?о низ зери таъсири омил?ои зиёди и?тисод? ?арор мегирад, ки он?оро метавон чунин та?сим-банд? кард:
1.Омил?ои таби? - мусоидии и?лим, ?ойгиршавии мамлакат?о дар мавзеъ ва минта?а?ои ?а?он?, захира?ои об, кандани?ои фоиданок, ?осил-хезии замин...;
2.И?тимоию мадан? - фаъолияти маънавию маориф, р???, фаъолияти ?аётпазирии инсон, сат?и инкишофи маориф, илм, фар?анг, маданият...;
3.Исте?солию и?тисод? - ашё ва восита?ои ме?нат, технологияи исте?солот, шакли ташкили исте?солот (ме?нат), дара?аи даромаднок?, самаранок?, ?осилнокию шиддатнокии ме?нат...;
4.Омили инсон? - на?ш ва ма?оми инсон ?амчун коргар, шумораи мутахассисон, а?ол? ва таркиби и?тисодиву и?тимоии он?о, бекорон, шу?ли а?ол?, камбуд? ё барзиёдатии а?ол?, му?о?ирати а?ол?, сат?и даромад ва зиндагонии одамон,таъмин будан бо ?ои кор, бо манзил...;
5.Техникию и?тисод? - сат?и техникаю технология, ихтироот?о, навовари?о, такмили таркибии исте?солот, ?а?ми фоида, сат?и ра?обат, сармоягузор?, захира?ои молияв?...;
6.?у?у?ию маъмур? - ташаккул ва волоияти ?онун?ои ?у?у??, ташак-кули шакл ва намуд?ои моликият, вазни ?иёсии моликияти хусусию давла-т?, вазъи хусусигардонию ?айри давлатигардон?...;
7.Фаъолияти хо?агидорию со?ибкор? - таносуби шакл?ои гуногуни хо?аг?: инфирод?, мол?, де??он?, бозор?, фермер?, коллектив?...;
8.Идораву на?шагир? - хел ва намуд?ои идора, сат?и ташаккули мене?менту маркетинг, ти?орат, барнома?ои и?тисод? ва дурнамои он?о, на?ш ва ма?оми исло?от?ои хо?аг? дар дигаргунсози?ои и?тисод ва ?айра;
9.Омил?ои бурунмарз? - равобит?ои байналхал??, сат? ва дара?аи ?амгироии и?тисод?, ти?орат, муносибат?ои ?арзию пул?, молияв?, ?алли масоил?ои умумибашар?...;
10.Сиёсат ва сиёсати и?тимо? - сиёсати хо?агидор?, дара?а ва тако-мули сиёсати и?тисод?, вазъ ва ма?оми партия?ои гуногун, ?алли масоили и?тимо? ва ?айра (нигар ба на?шаи 3.1).
Аз ?умлаи омил?ои номбаршуда моликият мав?еи му?имро иш?ол менамояд. Он ?амчун муносибат?ои объектив? (айн?) ?амаи ?анба?ои муно-сибат?ои и?тимоии ?амъиятро инъикос мекунад.
Просмотр: 526
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved