Дата: 2019-09-17
Тавсифи и?тисод. И?тисод ?амчун маф?уми и?тисод? ва илм?. Субъект, агент (намоянда), объект, раванд, ?одиса ва нишонди?анда?ои и?тисод?. Таркиб, вазифа ва ма?сади и?тисод. Тафаккури и?тисод: рукн ва самт?ои инкишофи он. Афкори и?тисодиву и?тимоии хал?и то?ик. Мар?ила?ои инкишоф ва та?аввули мактаб?ои и?тисод?. Назарияи и?тисод, тавсиф ва таълифи он аз ниго?и таърих ва имр?з. Маф?ум ва ?онун?ои и?тисод?. Методология, метод (усул) ва принсип?о (услуб?о)-и ташкили назарияи и?тисод.
Инсон табиатан аз ибтидои офарид то кунун ба?ри ?онеъ гардонидани талабу ниёз?ои худ э?тиё? ба х?рдан, п?шидан, кор кардан, сохтан, хондан, истиро?ат, маишат ва ?айра дорад.
?аёти инсон мисли ?аёти ?омеа, бисёр?аб?аву гуногуншакл ва нисба-тан мураккаб мебошад. Он ?амчун низоми муташаккил ва муайяни фаъо-лият дар ?авза ва бахш?ои гуногун (сиёсат, идеология, илм, маориф, фар?анг, маданият, и?тисодиёт, и?тимоиёт ва ?айра) зу?ур мегардад.
Бузургон ва донишмандони а?ли адаб эътироф карданд, ки мояи ?асти-ву рушди ?омеаи инсониро со?аи и?тисод муайян мекунад.
Чи тавре ки аз "таърихи афкори и?тисод" зу?ур мегардад, во?аи и?ти-сод ?амчун ва?дати маф?ум?ои юнонии "ойкос"- хо?аг? ва "номос"- ?онун, яъне "ойкономия" ба ву??ъ пайвастааст. Он саро?оз аз ?ониби Ксенофонт ?амчун фа?миш тиб?и меъёр, ?оида ва ?онун?ои пеш бурдани хо?аг? исти-фода карда шудааст.
Т?ли ?азорсола?о инсоният аз зинаи сукунат то ба зинаи фав?ул-инкишоф рушду камол ёфт. Таносубан, шакл ва намуди хонаводаю хо?аги-дор?, давлатдорию ?а?ондор? низ куллан дигар шуд. Дар ин асно, мазмуну мундари?а, на?ш ва ма?оми "ойканомия" вобаста ба гузаштани замон?о бешуб?а, та?йир ёфт.
Аз ин р?, та?ти и?тисод на фа?ат муносибат?ои байни шахсони ало?ида, оила, гур???о, синф?о, корхона, со?а, давлат, оиди тарз ва услуби хонаводаю хо?агидор? ва давлатдор?, балки муносибат?ои умумибашар? перомуни ташаккули раванд?ои байналмиллалии исте?солот, илму техника, асъор, молия, му?о?ирати ?увваи коргар?, ?амкор? доир ба коинот, эколо-гия, сарфаю сариштакор? ва ?айра дар назар дошта мешаванд.
Тиб?и та?озои замони ?озира и?тисодро ба чунин унсур?о тафри?а-банд? менамоянд:
- и?тисоди бахш?ои ало?ида (и?тисоди саноат, кишоварз, сохтмон, ти?орат, на?лиёт...);
- ?ойгиронии ?у?роф? (и?тисоди но?ия, вилоят, ша?р губерния, штат?о, и?тисоди милл?, и?тисоди ?а?он?...);
- ма?м?и муносибат?ои и?тисод? (муносибат?о оиди исте?сол, та?сим, мубодила, истеъмол);
- зу?ури низом?ои и?тисод? ва моликият (и?тисоди суннат?, амр?, капиталист?, бозор?, м?хталат, меъёр?, во?е?..);
- нати?аи амалиёт?ои агент?о (намоянда?о) ва субъект?ои и?тисод? (и?тисоди хона, оила, корхона, давлат...);
- фанни илмию таълим? (и?тисоди сиёс?, назарияи умумии и?тисод?, "Экономикс", "Микро", "Мезо", "Макро", "Мегаи?тисод" ва бо?имонда фан?ои тахассусии и?тисод - молия, бонк, пул,?арз...);
- кулли ?авза?ои дониш оиди истифодаи сифру ра?ам, тасвири ?одиса-?ои и?тисод ва дигар зергур??у гур???о (омор, кибернетикаи и?тисод?, тамсиласозии и?тисодию риёз?, эконометрия, и?тисоди амал?, пешбинии и?тисод?...).
Дар ин асос метавон гуфт, ки и?тисод дар асл фаъолият ва санъат оиди ташкили хонадор?, хо?агию хо?агидор? ва давлатдор? аст.
Аз нига?и дигар и?тисод илм аст. П.Самуэлсон андеша ба он дорад, ки и?тисод илмест оиди он, ки ч? тавр ?амъият исте?соли ма?сулот?ои нафъоварро истифода мебарад ва та?сими онро дар байни гур???ои гуногун ба ро? мемонад.
Аз ин ?и?ат, и?тисод ба андешаи мо ?амчун тадбир, тарз ва усул?ои гуногун оиди фа?миш ва дарки ?онуну ?онуният?ои ташаккули хо?агидор?, низом, мар?ала ва та?аввули он, истифодаи захира?ои и?тисод? (табиат, капитал, ме?нат...) барои ?онеъ гардонидани ниёзу э?тиё?и инсону ?омеа ва ташаккули муносибат?ои байни агент?ову субъект?ои и?тисод? сурат мегирад.
Дар асоси ин гуна тафри?абанд? дар адабиёти ?арб ду тари?и истифо-даи "ойкономия"-"экономика" ва "экономикс" ба назар мерасад. Якум, ?амчун фаъолият оид ба хо?агидор? дар мазмун ва маънии асл? ва дуввум - ?амчун илми и?тисод, яъне назарияи и?тисод тасаввур карда мешавад.
?исме аз и?тисоддонон, вобаста ба хусусият?ои милл?, мар?ала?ои гузариш ба бозор, зарурият ва имконияти истифодаи он (Экономикс) дар амалия ва сат?у дара?аи ташаккулу та?аввули илми и?тисод назар ба он доранд, ки илми и?тисод на ?амчун ?исмат?ои ало?идаи "Экономика" ва "Экономикс", балки ?амчун илми ягонаи "назарияи и?тисод?" дониставу эътироф карда шавад.
Просмотр: 507
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved