Дата: 2018-11-14
На?ша:
1. Идоракунии гардиши мол дар корхона?ои ти?орат?.
2. Идоракунии ?а?м ва тиракиби гардиши мол.
3. Захира?ои мол дар корхона?ои ти?орат? ва идоракунии он.
Адабиёт?о:
1. Фаъолияти ти?орат? бо ?араёни фур?ши мол ба а?ол? тавассути пул пайваст буда, дар ?а?м ва гардиши мол дар корхона?ои ти?орат? ифода меёбад.
Дар низоми нишонди?анда?о доир ба фаъолияти корхона?ои ти?орат? гардиши мол на?ши аввалиндара?а дорад. Гардиши мол нишонди?андаи му?ими ташаккули потенсиали корхона?ои ти?орат? мебошад.
Асоси фаъолияти ти?оратии аксари корхона?ои ти?оратиро дар шароити муосир гардиши чаканаи мол ташкил меди?ад. Бинобар ин, намуд?ои ин шакли гардиши молро дида мебарорем.
Бо дар назардошти шакл?ои фур?ши мол?ои истеъмол?, гардиши чаканаи молро мо метавонем дар шабака?ои савдо ва берун аз он ?исмат кунем.
Бо ало?амандии та?озои исмеъмолгарон шакл?ои зерини гардиши чаканаи молро аз ?амдигар ?удо мекунанд: фур?ши мол бевосита ба а?ол?; фур?ши мол ба ташкилоти муассиса?о (гардиши яклухти хурд) аз ну?та?ои савдои чакана.
Аз р?и вобастаг? бо пардохти мол?ои фур?хташаванда ду шакли гардиши чакана, яъне фур?ши мол?о дар асоси пардохти якбораи он?о ва фур?ши мол?о бо ро?и кредитро (?арз) фар? мекунанд.
Пардохти фур?ши мол бо тарзи на?д? ва ё ?айрина?д? сурат мегирад.
Ма?сади асосии идоракунии гардиши моли корхона?ои ти?орат? таъмини рушди босуръати и?тисоди корхона?о ва ?онеъ намудани талаботи истеъмолгарон ба молу хизмат?о мебошад.
Барои ноил гаштан ба ин ма?сади асос? дар назди ро?барияти корхона?ои ти?орат? ?аллу фасли чунин вазифа?о му?им аст:
- мутоби?ати суръати рушди гардиши моли корхона?ои ти?орат? бо инкишофи бозори маводи истеъмол?;
- на?шагирии ?а?ми фур?ши мол, ки ба корхона афзоиши фоидаро таъмин мегардонад;
- дар ?араёни на?шагирии гардиши мол самаранок истифода бурдани захира?о ё ресурс?ои и?тисод?;
- на?шагирии ?а?м ва сохтори воридоти мол?о ва захира?ои мол?, ки фаъолияти мунтазами корхона?ои ти?орат? ва устувории таснифоти молиро таъмин мегардонад.
Бо дар назардошти иа?сади асос? ва вазифа?ои зикршуда, мазмуни мушаххаси низоми идоракунии гардиши мол ва пайдар?амии ин ?араён муайян мегардад, ки мар?ила?ои зерин дорад:
- ба?оди?? ва пешг?ии вазъи бозори истеъмол?;
- на?шагирии ?а?м ва сохтори фур?ши мол;
- бамеъёрдарор? ва на?шагирии захира?ои мол?;
- на?шагирии воридот ва хариди мол?о.
Ом?зиши вазъи бозори маводи истеъмол? дар ?араёни идоракунии гардиши мол дар корхона?оити?орат? ?алли се масъаларо талаб мекунад:
- фаъол намудани мав?еи корхона дар бозор;
- ба?о додан ба вазъи ?ории бозори мол?о ва хизматрасон?;
- пешг?ии вазъ ва ?ун?оиши бозори мол?ои истеъмол?.
Бо дар назардошти нати?а?ои ом?зиш, ба?оди?? ва пешг?ии вазъи бозори истеъмол?, ?а?м ва таркиби гардиши мол ба на?ша гирифта мешаванд.
2. Дар низоми идоракунии и?тисодии гардиши мол, дар корхона?ои ти?орат? на?шагирии ?а?м ва таркиби он вазифаи хеле масъулиятнок мебошад, зеро он ба тамоми нишонди?анда?ои и?тисодию молиявии корхона?о таъсир мерасонад.
?араёни на?шагирии ?а?м ва таркиби фур?ши мол?о дар корхона?ои ти?орат? бо мар?ила?ои зерин фар? мекунад:
1.Интихоби ма?сад?ои афзалиятноки рушди гардиши моли корхона. Ба ?атори ин ма?сад?ои асос? ин?о дохил мешаванд: а) ба даст овардани нишонди?анда?ои гардиши мол, вазъ ва тай?ироти бозори истеъмол? ва сегмент?ои ало?идаи он: б) ноил шудан ба нишонди?анда?ои гардиши мол, самаранокии баланди истифодаи потенсиали захиравии корхона; в) амал? кардани нишонди?анда?ои гардиши мол, ки андозаи пешак? муайяннамудаи фоидаи корхонаро барои рушди минбаъдаи он таъмин мегардонад.
2.Та?лили ?а?м ва таркиби гардиши мол дар давраи пеш аз на?шагир?.
Дар ?араёни ом?зиши сабаб?ои та?ийрёбии нишонди?анда?ои ало?идаи гардиши мол дар давраи пеш аз на?шагир? бояд нарх?о ва сат?и он?о ба назар гирифта шаванд. Бо ин ма?сад, индекси таварруми пул истифода мешавад.
?а?ми фур?ши во?еии мол?о низ бо намуди му?оисав? оварда мешавад, ки онро тавассути формулаи зерин ?исоб кардан мумкин аст:
дар ин ?о:
ГМм- ?а?ми гардиши мол бо нарх?ои му?оисав?, сомон?;
ГМв- ?а?ми гардиши мол бо нарх?ои во?е?, сомон?;
Im – индекси нархи мол дар давраи та?лилшаванда.
Дар системаи нишонди?анда?ои рушди ти?орати мол дар давраи пеш аз на?шав? на?шаи му?имро чунин нишонди?анда?о мебозанд:
А) Нишонди?анда?ое, ки та?ийрёбии гардиши молро муайян мекунанд. Ин та?ийрёб? дар суръати дигаргуншавии нишонди?анда?о ифода меёбад, ки бо ёрии формулаи миёнаи геометр? ?исоб карда мешавад:
дар ин ?о:
Сm- суръати миёнаи та?йирёбии ?а?ми гардиши мол дар муддати та?лил, %;
ГМо- ?а?ми гардиши мол бо нарх?ои му?оисав? дар давраи аввали та?лил, сомон?;
ГМ – ба?ми гардиши мол дар давраи охирини та?лил, сомон?;
n - ми?дори мушо?ида дар муддати та?лил.
Б) Нишонди?анда?ое, ки таркиби гардиши молро муайян мекунанд. Дар ?араёни та?лили таркиби гардиши мол вазни хоси шакл?ои ало?идаи фур? шва ё гур???ои ало?идаи мол?о дар ?а?ми умумии гардиши мол баррас? карда мешавад.
В) Нишонди?анда?ое, ки таъсири омил?ои ало?идаро ба та?йирёбии ?а?ми гардиши мол муайян мекунанд.. Чунин та?лил бо усули гузориши ?ойивазкунии зан?ирй гузаронидан мешавад.
3. Муайян кардани ?а?ми на?шавии гардиши мол. ?а?ми на?шавии гардиши мол дар корхона?ои ти?орат? бо ро??ои гуногун ?исоб карда мешавад.
Вале, аз сабаби он ки яке аз нишонди?анда?ои асосии фаъолияти и?тисодиву молиявии корхона?ои ти?орат? фоида мебошад, мо ?а?ми на?шавии гардиши молро муайян мекунем, ки ба ?а?ми фоида таъсир мерасонад. ?исоби он тавассути формулаи зерин амал? мегардад:
дар ин ?о:
ГМн – гардиши мол дар давраи на?шав?, сомон?;
ФБм – ?а?ми фоидаи балансии ма?саднок, сомон?;
СФн – сат?и на?шавии фоиданок?, %;
ХМд – харо?оти муомилоти доим?, сомон?;
СДс – сат?и даромади соф нисбати гардиши мол, %;
ХМт – харо?оти та?йирёбанда, сомон?.
4. Муайян кардани таркиби гардиши мол.
?исобу китоби таркиби гардиши мол тавассути усул?ои гуногун амал? мегардад: а) дар асоси зариби фур?ши гур???ои ало?идаи мол?о нисбат ба гардиши умумии мол; б) дар асоси зариби фур?ши мол?ои ало?ида нисбати даромади а?ол?; в) дар асоси нишонди?анда?ои гардиши мол ба 1 м2 майдони савдо.
Мар?илаи охирини на?шагир? коркарди тадбир?о доир ба амал? гардонидани на?шаи гардиши мол мебошад.
3. ?араёни фур?ши мол?о дар корхона?ои ти?орат? мав?удияти доимии захира?ои молро талаб мекунад. Ташаккули андозаи муайяни захира?ои мол имкон меди?ад, ки корхона?ои ти?орат? устувории таснифоти мол?оро таъмин намоянд, сиёсати нархгузории заруриро амал? гардонанд ва сат?и ?онеъ гардонидани талаботи харидоронро баланд бардоранд.
Аз р?и таъинот захира?ои моле, ки дар корхона?ои ти?орат? ташаккул меёбанд, ба се гур?? ?исмат мешаванд: а) захира?ои нига?дошти ?ор?; б) захира?ои нига?дошти мавсим?; в) захира?ои таъиноти махсус ва ма?садноки истеъмол?.
Захира?ои моли корхона?ои ти?орат? бо як ?атор нишонди?анда?о ба?о дода мешаванд: ?а?ми захира?о бо ифодаи пул; ми?дори захира?о бо ифодаи натурал?; андозаи захира?ои мол? бо ?исоби р?з?ои гардиши мол ва ?айра.
?араёни бамеъёрдарор? ва на?шагирии захира?ои мол? дар корхона?ои ти?орат? ва мар?ила?ои ало?ида иборат аст.
1.Муайян кардани ма?сади ташаккули захира?ои мол?. Захира?ои мол? дар корхона?ои ти?рат? бо ма?сад?ои гуногун ташкил карда мешаванд: а) таъмини устувории таснифоти мол?о ва амалигардонии мунтазами ?араён?ои технолог?; б) ташаккули мол?ои талаботи мавсим? ва таъиноти махсус; в) бартараф намудани бе?урбшавии дороии корхона дар шароити ав?и таварруми пул.
2.Та?лили андоза, таркиб ва гирдгардиши захира?ои мол? дар мар?илаи пеш аз на?шагир?. Вазифаи асосии ин та?лил муайян намудани сат?и таъминнокии гардиши мол бо захира?ои мол? ва самаранокии истифодаи он?о дар мар?илаи пеш аз на?шагир? мебошад.
Дар ?араёни ин та?лил самаранокии истифодаи захира?ои мол? ом?хта мешавад, ки бо нишонди?анда?ои гирдгардиши он?о бо ?исоби р?з?о тавсиф меёбад. ?исобкунии ин нишонди?анда бо ёрии формулаи зерин амал? мегардад:
дар ин ?о:
Гр – м??лати гирдгардиши захира?ои мол, р?з;
З - ?а?ми миёнаи захираи мол дар м??лати та?лил, сомон?;
ГМя- гардиши мол дар як р?з, сомон?;
ГМ - ?а?ми умумии гардиши мол, сомон?;
Р – шумораи р?з?о дар м??лати та?лил, р?з.
Нати?а?ои та?лилро дар ?араёни бамеъёрдарории захира?ои мол? дар давраи на?шагир? истифода бурдан зарур аст.
3. Коркарди меъёр?ои захира?ои мол?. ?араёни коркарди меъёр?ои захира?ои мол? шакли асосии оптималикунонии он?о дар корхона?ои ти?орат? мебошад. Меъёр?ои захира?ои мол? бо ?исоби р?з нисбат ба ?а?ми гардиши мол тан?о барои захира?ои нига?дошти ?ор? та?ия мегардаднд.
Захира?ои мол? дар корхона?ои ти?орат? тавассути усул?ои гуногун ба меъёр гирифта мешаванд, ки дар байни он?о усул дар асоси ?исобу китоб?ои техник?-и?тисод? мав?еи му?им дорад.
4. Муайян кардани ?а?ми на?шавии захира?ои мол. ?а?ми на?шавии захираи мол дар асоси меъёр?о ва фур?ши якр?зи мол?о ?исоб карда мешавад.
?исобкунии ?а?ми на?шавии захира?ои мол? тавассути формулаи зерин сурат мегирад:
дар ин ?о:
ЗМн – ?а?ми на?шавии захира?ои мол? дар охири м??лати на?шав?, сомон?;
Мзн? – меъёри захира?ои молии нига?дошти ?ор? бо ?исоби нисбат ба гардиши мол, р?з
Гя – ?а?ми гардиши мол дар як р?з, сомон?;
ЗМнм – ?а?ми на?шавии захира?ои молии нига?дошти мавсим?, сомон?;
ЗМтм – ?а?ми на?шавии захира?ои моли таъиноти махсус ва ма?саднок, сомон?.
5. Таъмини назорати доимии ?олати захира?ои мол дар корхона?ои ти?орат?. Чунин назорат пеш аз ?ама ба ро? надодани ко?иши андозаи захира?ои мол? бо ?иёси ?адди а?али он, риояи м??лати муайяншудаи нига?дошти он?о ва таъмини гуногуни он?о нигаронида шудааст.
Нишонди?анда?ои на?шавии захира?ои мол? бояд ба ?амаи во?ид?ои таркибии корхона?ои ти?орат? расонида, самарабахш идора шаванд:
Савол?ои семинар?:
1.Мо?ияти и?тисод? ва зарурати идора кардани гардиши молро дар корхона?ои ти?орат? асоснок намоед.
2. Ма?сади асосии идоракунии гардиши мол дар корхона?ои ти?орат? чист?
3. Нишонди?анда?ои асосии ба?оди?? ба гардиши молро дар корхона?ои ти?орат? номбар кунед.
4. Идоракунии ?а?м ва таркиби гардиши мол кадом хусусият?о дорад.
5. шарт?ои идоракунии захира?ои мол дар корхона?ои ти?орат? кадом?оянд.
6. Усул?ои асосии на?шагирии ?а?м ва таркиби гардиши молро шар? ди?ед.
Просмотр: 2761
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved