Дата: 2018-10-18
Дар К?лоб ва баъзе де?оти Рашт дар па?луи чоши хирман кордеро (те?аш ба самти ?ибла) мегузоштанд, то ки он аз чашми бад ва таъсири манфии махлу?оти зиёнрасон му?офизат намояд. Сипас, пирмарди табаррукеро, ки гузаштагонаш де??он будаанд,ба сари хирман даъват менамуданд. Муйсафед бо пойи та?орат аз чош як мушт ?алларо гирифта, ба он сураеро аз ?уръон хонда медамид ва ба болои чош мепошид. Ин амалро «бастани камари чош» меномиданд. Баъди бастани камари чош ?еч кас ба ?айр аз де??он ба ?осил наздик намешуд.
?араёни аз хирман ба халтаву линга?о бардоштани чош-?аллаи дех?онон.Чошбардорон асосан дар охири тобистон ва аввали тирамо?, баъди ба ан?ом расидани дарав ва хирманкуб? барпо мешуд. Дар де?оти Рашту Дарвоз де??он пеш аз бардоштани чош таба?ро аз гандум пур карда, се бор сураи «Ихлос» –ро мехонд ва таба?ро дар атрофи ?аллаи чош хол? мекард.Дафъаи дуввум таба?ро пур карда ба имоми де?а мефиристод, то ки барои файзу баракати хирман дар ?а?каш дуо хонда, зиёну чашми бадро дур кунад.
Дар К?лоб ва баъзе де?оти Рашт дар па?луи чоши хирман кордеро (те?аш ба самти ?ибла) мегузоштанд, то ки он аз чашми бад ва таъсири манфии махлу?оти зиёнрасон му?офизат намояд. Сипас, пирмарди табаррукеро, ки гузаштагонаш де??он будаанд,ба сари хирман даъват менамуданд. Муйсафед бо пойи та?орат аз чош як мушт ?алларо гирифта, ба он сураеро аз ?уръон хонда медамид ва ба болои чош мепошид. Ин амалро «бастани камари чош» меномиданд. Баъди бастани камари чош ?еч кас ба ?айр аз де??он ба ?осил наздик намешуд.
Дар рустои Ромит ва гирду атрофи он ?абл аз ба халта?о бардоштани гандум яке аз кишоварзони ку?ансоли бота?риба дуои зеринро ?ироат мекард:
«Омин, ба арво?и Бобои Де??он. Баракати суфраи Халил. Назаркунанда ?азрати Хизр. ?афт пушти сахиро рахмат кунад. Ман хасе, пири ман касе. Ба муроду ма?сад расе. Дафъи кулли бало. Худои таоло баракат дихад ба ин гандуми мо. Омин, Аллоху акбар».
?абл аз гандумро ба ?уволу халта?о бардоштан барои эшони де?а ва имоми масчид «ха?куллох» (?а??и Аллох)-гуён як-ду ?албер гандумро фиристода дуо мегирифтанд. Дар ин маврид кишоварзони ?аротегину Дарвоз гандуми «Ха?куллох»-ро ба эхтиё?мандон ё муаллими мактаби де?а медоданд. «?а??уллох»-ро бо нияти ?алол кардани хирмани гандум, ки говони ?уфт? ?ангоми хирманкуби бо саргини худ «?аром» менамуданд, ба?о меоварданд. Барои ?алол намудани хирмани гандум дар баъзе дехахо як – ду галбер гандумро шуста ба чош меомехтанд ва гуё бо ин рох тамоми гандуми хирманро халол мекарданд:
Якум барака аз Худо,
Дуввум барака ба ?урмати Шамсу Камар.
Севум барака ба ?урмати се ракъат Витри во?иб,
Ча?орум барака ба ?урмати Чорёри босафо.
Дар Варзоб де??они серфарзанде таба? ё ?алберро пур аз гандум карда ба болои хирвори ?алла мепошид, сипас бо курчак гирду атрофи тупи ?алларо ?амвору баробар карда ё худ « камари чошро баста», дуо мехонд. Дуои ў чунин буд: «Омин, барори кор, баракати суфраи Халил, назари Хў?аи Хизр!»
Пири табарруке нахуст шуда як таба? гандумро ба халта мерехт ва баъд аз ў со?иби махсулот ин корро идома медод. Дар соли оянда аввал гандуми халтаи табаррукро мекоштанд, сипас ?аллаи дигар халта?оро боваре ?ам буд, ки хангоми бардоштани чош таба?ро хол? намегузоштанд, ки баракати чош мепарад. ?атман ба таба? як-ду мушт гандум меандохтанд ва баъди ба халта?о бардоштани чош онро низ хол? мекарданд
Де??онони ?аротегину Дарвоз хангоми чошбаророн зиёфате ?ам ташкил мекарданд, ки онро саричош? меномиданд. ?озирини хўроки овардаи со?иби хирманро хўрда, дар ?а??и Бобои Дех?он дуо мехонданд ва сипас ба кор шурўъ менамуданд. Барои пурбаракат шудани чош ба болои тўпи ?алла пораи тарбуз, себи сурх ё пораи кулўхро мегузоштанд. Дар баъзе де?а?о барои чошбардор? шахси муайян хидмат мекард ва пас аз бардоштани чош де??он ба ў як таба? гандум медод.
Зебинисо Сафарова,
мутахассиси пешбари шуъбаи
адабиёт доир ба фар?анг ва ?унар
Просмотр: 1008
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved