Дата: 2018-09-25
Нон ?ам ба монанди дигар ма?сулоти хўрок? ну?сон?ои зиёд дорад, ки сабаб?ои он ин?о шуда метавонанд: а)сифати орд; б)тартиби пухтан; в)шароити кашонидан ва ниго? доштани нон?ои тайёр. Ну?сон?ои онро ба айб?ои зо?ир?, айб?ои ма?з? нон ва мазаю бўй та?сим кардан мумкин аст, ки ба сифати нон таъсири манф? мерасонад.
Н у ? с о н ? о и з о ? и р ?. Шакли нон бо ?ар гуна сабаб?о вайрон мешавад. Нони гарм, ч? хеле ки пештар ?ам ?айд карда будем, ба осон? пача? шуда, шаклашро дигар мекунад, яъне баъд аз пухтан нодуруст чиндани он сабаби вайрон шудани шакли нон мегардад. Дар ва?ти пухтан нон?оро ба якдигар зич гузоштан боиси ба якдигар часпидан? он?о мегардад. Муддати кам ?ўш хўрдан ва дам гирифтани хамир нони сахт, ?а?маш хурд ва дар па?лў?ояш шоридаг? пайдо мешавад. Аз ?ад зиёд ?ўш хўрдан ва дам додани хамир ( хамири туруш) боиси он мегардад, ки газ?ои хамир берун раванд, хамир фурояд, ?а?ми нон хурд шавад, ва дар ва?ти пухтан шорад. Бо ин сабаб?о рўи нон сахт ва аз ?ар ?ояш мекафад. Бепарвоёна завола сохтани хамир ?ам боиси вайрон шудани шакли нон мегардад.
Сифати орд ?ам ба бад шудани шакли нон сабаб шуда метавонад. Нони, аз орди нав, хусусан аз ?аллаи хом тайёр карда шуда, дар ва?ти пухтан шаклаш вайрон мегардад. Агар ?аллаи сабзидаро орд карда ба орди му?аррар? каме омехта намоем, хамири ин хел орд суст мебарояд ва нони он сахт шуданаш мумкин аст. Орди ?аллаи кў?наи миттазада (канаи сангпуштак) хамири часпаки шор-шор меди?ад, ки шакли нони ин гуна хамир ?ам вайрон мешавад. Одатан, ну?сон?ои зо?ирие, ки ба сифати орд вобастанд, на тан?о ба шакл, сохт ва ма?з? нон, балки ба маза ва бўи нон низ таъсири манф? мерасонанд.
Р а н г и ? а й р и м ў ъ т а д и л и п ў с т и р ў в а р а н г. Рўи сўхтаг? ва хеле камранг? нон бисёр ва?т?о аз сабаби тартиби нодурусти нонпаз? рўй меди?ад. Агар ?арорати танўр хеле баланд бошад ва ё нон дар танўр муддати дароз монад, рўяш месўзад. Аз ?ад зиёд ?ўш хўрдани хамир боиси он мегардад, ки рўи нон камранг ва баъзе ?ой?ояш мекафид. Орде, ки ми?дори ?андаш кам ва фаъолияти пухтанаш суст аст, нони рўяш камранг меди?ад.
К а ф и д а н и р ў и п ў с т и б о л о и н о н. Ин ну?сон ба сабаби хамирро аз ?ад зиёд расонидан ба ву?уд меояд. Хол задани рўи нон бошад аз пухтани хамири норасида пайдо мешавад, ки онро баъзан кафидани рўи пўст? нон ?исоб мекунанд.
Н у ? с о н ? о и м а ? з ? н о н. Часпак будан ва хом баромадани ма?з? нон дар он зо?ир мегардад, ки ма?зи нон ба даст намнок менамояд ва дар сурати бо ангушт зер кардан чу?урчаи пайдо шудаг? нест намешавад. Ин норасо? аз сабаби зиёд будани оби хамир, ё ки аз сабаби нимпаз мондани нон ба ву?уд меояд. Баъзан, орде, ки аз ?аллаи сабзида, хунукзада, кў?на ва ё ?ашарот зарар расондаг? тайёр карда шудааст, сабаби часпак шудани ма?з? нон мегардад.
Х о м м о н и и б а ъ з е ? о й ? о и м а ? з. Ин ну?сон чунин аст, ки дар ма?з? нон як ?абати сернами часпаки бесўрох? пайдо мешавад. Сабаби ин ?одиса сернам? ва ба андозаи лозими ковок нашудани хамир мебошад. Баъзан ?арорати пасти ?исми поёни танўр ?ам ба ин ?одиса сабаб шуданаш мумкин аст. Хом мондани баъзе чой?о на тан?о нонро бемаза, балки бад?азм ?ам мекунад, чунки шираи ?азмкунандаи хўрок ба ма?з? он на?з гузашта наметавонад.
А з м а ? з ? у д о ш у д а н и р ў и н о н аз сабаби аз меъёр баланд будани ?арорати танўр ба амал меояд. ?анўз, ки бу?и об аз ма?зи нон ба бухор шудан имконият наёфтааст, пўст пайдо мешавад ва бу?и об дар зери рўи нон ?амъ шуда, ма?з аз рўи нон ?удо мешавад.
Н и м к о р а а р а л а ш к а р д а н и х а м и р, яъне дар ма?з? нон мондани лўнда?ои хамири хушк, нони кў?наи таркардашуда, порча?ои намак ва дигар?о аз он сабаб рўй меди?ад, ки хамир хеле хуб омехта карда нашудааст. Яке аз сабаб?ои реза шудани ма?з? нон, ?ам нодуруст тайёр кардан ва кам об будани хамир аст.
С о х т и н о д у р у с т д о ш т а н и м а ? з и н о н ба нодуруст истифода барии хамиртуруш, орди бесифат, мў?лати ?ўшхўр?, ?арорат ва ?айра вобаста мебошад. Махсусан, ковоки?ои калоне, ки дар ма?зи нон пайдо мешаванд, ба сабаби ба андозаи нобаробар ковок шудани хамир рўй меди?ад ва ин нуксонро бо ро?и як - ду бор дар ва?ти ?ўшхўр? мушт задани хамир бартараф кардан мумкин аст.
Н у ? с о н ? о и м а з а ю б ў й. Бўи бегона, ки ба ?ама намуди нон хос нест, мумкин аст аз орд, аз тасодуфан ба даруни хамир афтодани чиз?ои бўйнок, инчунин дар ва?ти нонро дар наздикии ма?сулоти бўяшон тез ( нафталин, керосин, рангу бор, мо?? ва ?айра ) ниго? доштан, пайдо шавад.
Мазаи ?айри мўътадил? нон талх?, турш?, бемазза ва ширин? ба ?исоб меравад. Ноне, ки аз орди алафи талхдор (растании талхак), ?амро? шуда ва ё аз ?аллаи вайрон (муддати дуру дароз ниго? доштаг?) пухта шудааст, одатан талхмаза мешавад. Мазаи турш? дар нати?аи аз ?ад зиёд ?ўш хўрдан, хусусан аз ?ад зиёд дам дода шудани хамир ва бемазаг? аз сабаи кам ?ўш хўрдани хамир, яъне норасидани он ба ву?уд меояд. Мазаи сумалакмонанд, яъне каме ширин шудани нон аз он сабаб аст, ки орди вай аз ?аллаи сабзидаг? тайёр карда шудааст. Ба хамири орди гандум илова гаштани орди дигар зироат?о низ боиси дигар шудани мазаи нон мешавад. Дар ва?ти хоидани нон дар зери дандон ?и?ир – ?и?ир кардани он нишон меди?ад, ки дар нон омехта?ои гил, регмайда ва ?айра мав?уд аст.
С и р о я т ё б и и н о н. Ин ну?сонро микроорганизм?о ба ву?уд меоранд, ки ду намуди он - касалии картошка ва ма?ор кардани нон бисёртар вомехўрад. Ба касалии картошка гирифтор шудани нон аз он сабаб ба ву?уд меояд, ки дар орд ми?дори зиёди бактерия?ои картошкахўрак (Bacillus wesehterecus), ки ба гурў?и бактерия?ои пўсиш дохил мегарданд, дучор мешавад. Пас аз 24- 36 соати пухтани нон дар ма?з? нон до??ои хокистарранг ё ?а?варанг пайдо мешаванд, ки бўи махсус доранд ва ?а?ми ин гуна до??о зуд калон шуда меравад, дар нати?а нон часпак? ёзон шуда, ба хўрдан нобоб мешавад. Истеъмоли ин гуна нон одамро ба касали?ои меъдаю рўда гирифтор карданаш мумкин аст. Сироятёбии нон ба касалии картошка дар фасли тобистон зиёдтар мушо?ида карда мешавад.
Ма?ор кардани нон ба воситаи занбўру??ои ма?ор Рehicilium giaucum, Acpergillus glaucus ва ?айра?о, ки аз берун ба болои нон меафтанд, пайдо мешавад. Ба инкишофи ма?ор сернам будани ма?з? нон ва ?ой?ои кафидаи он ёри мерасонанд. Аз ин сабаб нонро дар ?ои покиза, хушк, сал?ин ва ?авои тоза ниго? доштан хуб аст.
Просмотр: 1065
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved