Дата: 2018-09-17
На?ша:
Ш?риши мусалла?онае, ки бо сарварии бевоситаи болшевикон тайёр карда шуда буд, 25 октябри (7 ноябр) соли 1917 бо ро?барии ?изби болшевикон бо ро?и ш?риши яро?нок ин?илоби пролетар? дар Петроград ?алаба карда, салтанати подшо? Николаи 2-ро сарнагун карда, ба ?ои он ?ум?урии демократ? бар?арор карда шуд.
Дар ша?ри Ху?анд 11 ноябри соли 1917 ва минбаъд дар кон?ои ангишти Сулуктаю Ш?роб, кони нафти САНТО, истго?и ро?и о?ан бо ро?и осоишта ?окимият аз дасти кумита?ои ?укумати мува??атии Туркистон ба ш?ро?ои коргарону сарбозон ва де??онони ме?наткаш гузашт. ?ан?з 12 ноябри соли 1917 дар волост?ои ?иста??з, ??лакандоз бо ро?и осоишта ?окимияти ш?ро?о барпо гардид.
Минбаъд Ш?рои ш.Ху?анд бо ро?барии болшеви-кон Е.Иванитский ва Алибой Ниёзматов феврали 1918 Комиссияи обу замин ташкил карда, воситаи он дар аксар но?ияи Шимоли То?икистон ?алабаи ?окимияти ш?равиро таъмин карданд. ?окимияти ш?рав? дар Конибодом, Исфара ва Ашт дар шароити нисбатан мушкил ?алаба кард. Зеро дар Фар?она ?ан?з ноябри 1917 “Мухторияти ???анд” ном ?окимияти буржуаз? ва намояндагони доира?ои феодалию р??ониёни ма?алл? эълон шуда буд. Феврали 1918 бо к?шиши ме?наткашони вилояти Фар?она “мухториятхо?он” торумор гардиданд ва ?окимияти ш?рав? бар?арор карда шуд.
Хабари Ин?илоби Октябр ба тамоми кишвар?ои Осиёи Миёна, аз ?умла ба То?икистон па?н шуд. Дар Самар?анд, Ху?анд, Тошканд, Истаравшан, Бухорои нав (Когон), Ш?робу Санто, Ш?ро?ои коргарон ва аскарон ташкил карда шуданд. 31 – марти соли 1917 дар асоси ?арори Ш?рои мутта?идаи коргарон, аскарон, де??онон ва мусулмонони Туркистон ?окимияти генерал – губерна-тории рус сарнагун карда шуд.
1 ноябри соли 1917 ш?риши ша?ри Тошкент ?алаба кард ва ?окимият ба дасти Ш?ро?ои депутат?ои коргарон ва аскарон гузашт. Аз р?з?ои аввали ?алабаи Ин?илоби Октябр та?ти сарварии ?амин Ш?ро дар кишвари Туркистон ?аракат?ои созмон?ои гуногуни аксулин?илоб?, буржуазияи милл?, р??ониён ва ?айра фаъолияти худро сар карданд.
Ан?умани 5-уми Ш?ро?ои Туркистон, ки 30-юми апрели соли 1918 барпо гардида буд, ?ум?урии мухтори ш?равии сотсиалистии Туркистонро таъсис дод.
Хал?и то?ик ин?илобро дар шароите пешвоз гирифт, ки вай аз давлатдории ягонаи худ ма?рум буда, як ?исми он дар ?айати кишвари Туркистон ва ?исми дигар ба ?айати аморати Бухоро дохил мешуданд.
Гарчанде, ки Помир ба кишвари Туркистон дохил шавад ?ам, вале ?окимияти Ш?рав? дар ин сарзамин каме дертар барпо гардид. Ба ин сабаб?ои объектив? ва субъектив?, дошт, яъне бад будани ро??ои на?лиёт, паст будани дара?аи ?аёти и?тисод?, набудани синфи коргар, пурз?р будани муносибат?ои ?авм? ва набудани ташки-лоти ?изби болшевик? таъсир расонданд.
?амин тавр, дар Помир замина?о фаро?ам омада, то?икон ва ?ир?из?о дар як?ояг? бо аскарони ин?илобч? тавонистанд тирамо?и соли 1918 ?окимиятро ба даст дароранд.
Дар Бухорои шар?? аз ноябри соли 1921 ?аракати босмачигар? сар зада хеле т?лон? давом ёфт. Мубориза му?обили босмачиёнро дар Бухорои шар?? ба се мар?ала та?сим карданд мумкин:
Мар?алаи якум аз охири соли 1921 то 1923, ки дар ин давра босмачигар? хело вусъати калон дошт, ва онро гумоштагони давлат?ои хори?? - генерали Туркия Анвар-пошо, афсари олирутбаи Туркия Салимпошо ро?бари мекарданд. 4-августи 1922 Анварпошо дар но?ияи Бал?увон ба му?осира афтод ва кушта шуд. Мо?и июли соли 1923 ?увва?ои Салимпошо низ шикаст х?рд.
Мар?илаи дуюм аз нимаи дуюми соли 1923 то охири соли 1924 идома ёфт, ки дар ин давра ба ?аракати босмачиёни Бухорои Шар?? ??рбош? Ибро?имбек ро?бар? мекард. Дар ин давра ба ма?омоти ?изб? ва давлати ш?рав? лозим омад, ки бо ёрии бародаронаи Русияи ш?рав? ва ?ум?ури?ои Осиёи Миёна тамоми ?увва ва восита?ои имконпазирро ?амъ намуда, сад?о отряд?ои ихтиёриён - «Калтакдорони сурх» -ро барпо ва босмачиёни Ибро?имбекро торумор намоянд.
Мар?илаи сеюм аз охири соли 1924 то соли 1926 давом ёфта, дар ин давра дар нати?аи бе?тар шудани вазъияти сиёсии давлати ш?рав? гузаронидани та?симоти милл? - ?удудии Осиёи Миёна ва барпо ёфтани ?ум?урии Мухтори То?икистон маъракаи торумор кардани бо?имонда?ои босмачиён бо ёр? ва дастгирии хал??ои СССР ан?ом ёфт. Сарварони босмачиён- Ибро?имбек, Фузайл Махсум ба Аф?онистон фирор карданд.
Дар сол?ои пан?солаи якум (1928-1932), ки хал?и то?ик дар ?атори тамоми хал??ои ш?рав? та?курсии и?тисодии сотсиализмро барпо мекард, босмачиён соли 1929 бо ро?бари Фузайл Махсум ва соли 1931 дастаи Ибро?имбек ба ?аламрав? То?икистон бо дастгирии давлат?ои импералист? ва Аф?онистон аз нав тохту тоз карданд, аммо ин охирин к?шиши нобарори он?о буд.
Аз 23 августи соли 1920 дастаи ихтиёриён бо сардо-рии коммунист Бешим Сардор дар Чор??й ?окимиятро гирифта хал?и Бухороро даъват намуданд, ки ба ш?риши умумхал?? ?амро? шаванд. 28 августи соли 1920 бо фармони командири фронти Туркистон М.В.Фрунзе Армияи Сурх ба ?у?уми ?алъаи Бухоро сар кард. 31 август амир Олимхон бо ?азор нафар навкаронаш хазинаро гирифта ба с?и ?арш? гурехт. 2 сентябри соли 1920 пойтахти амир – Бухорои К??на гирифта шуд.
6 октябри соли 1920 дар Бухоро Ан?умани якуми Умумибухоро? шуда гузашт, ки Ан?уман ташкилёбии ?ум?у-рии хал?ии ш?равии Бухороро эълон намуд.
Амир Олимхон аз ?арш? ба Душанбе гурехта, дар атрофи худ тамоми ?увва?ои аксулин?илобиро ?амъ намуда, он?оро барои бар?арор намудани ?окимияти аз даст рафта сафарбар менамуд.
15 маи соли 1921 К?лоб ва тамоми Бухорои Шар?? аз даста?ои амир озод карда шуданд. Амир Олимхон ба Аф?онистон гурехт.
Даста?ои лашкарони сурх бо як?оягии “калтакдо-рони сурх” даста?ои парокандаи Ибро?имбекро дар мавз?и Нозабуло?и Дан?ара, водии Ло?ай, секун?аи К?лоб – ??р?онтеппа – Бобото? торумор намуданд. Аз мо?и маи соли 1931 сар карда босмачиён таслим шуданд. Даста?ои дигари Ибро?имбек бо ма?сади ба хори?? кишвар гурехтан ба с?и дарёи Кофарни?он ?аракат карданд. 23 – июни соли 1931 дастаи Ибро?имбек бо сардории Му?им Султонов ва чекистон тамоман торумор карда шуд. Бо ?амин ?анги граждан? дар То?икистон пурра ба охир расид.
Мо?и июни соли 1930 дар ша?ри Сталинобод (Душанбе) Ан?умани якуми муассисони коммунистони То?икистон баргузор гардид, ки дар он ?изби коммунист? То?икистон ташкил ёфт.
Мо?и ноябри соли 1930 Ан?умани таъсисии иттифо?и ?авонони (комсомоли) То?икистон ташкил карда шуд. Дар асоси ?арори Конференсияи 2 – уми Умумииттифо?ии (маи соли 1922) “Дар бораи ?аракати бачагон” ташкилоти пионер? ташкил карда шуд. Аввалин отряд?ои пионер? соли 1923 дар ша?ри Ху?анд ташкил ёфта буд.
Просмотр: 2041
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved