Дата: 2017-10-13
Адабиёт:
Молия дар муносибат?ои и?тисод? на?ши му?имро мебозад. Хусусият?ои молия дар он инъикос мегардад, ки он?о тан?о дар шакли пул? баромад мекунанд.
Захира?ои молиявии корхона аз маблу??ои пулие, ки дар идоракун? ё сариштакории субъекти хо?агидор? мав?уд аст, таркиб ёфта, ?араёни ташаккул, та?симот ва истифодабрии онро инъикос мекунад.
Захира?ои молиявии корхона гирдгардиши сармояи асос? ва гардон, муносибат бо бу?аи давлат?, ма?омоти андоз, бонк?о ва дигар ташкилот?оро таъмин менамояд.
Мабла?гузории фаъолияти корхона метавонад аз ?исоби восита?ои худ? ва ?арз? ба амал бароварда шавад.
Захира?ои молиявии худ? аз ?исоби сармояи оинномав?, фоида, фонди амортизатсионии корхона, мабла??ои хайрияв? ва сарпараст? ва дигар сарчашма?о ташаккул меёбад.
Восита?ои ?арз? – ин кредит, ?арз?о, ки аз ?ониби бонк?о ва дигар ташкилот?о пешкаш гардиданд, ёрии молиявии дигар корхона?о барои м??лати муайян, эмиссияи ?о?аз?ои ?имматнок ва дигар сарчашма?о.
Тарзи ташаккули сармояи оинномав? аз шакли ташкил?-?у?у?ии корхона вобаста аст. Восита?ои сармояи оинномав? барои харидор? намудани фонд?ои асос? ва ташкил кардани восита?ои гардон дар ?а?ме, ки барои фаъолияти мунтазами исте?сол?-хо?агидор? зарур аст, равона карда мешаванд. Инчунин ин сармоя метавонад барои харидани и?озатнома (литсензия), патент, ноу-хау ва ?айра сарф карда шавад.
Равона намудани восита?ои пулии корхона метавонад ?ам ба фаъолияти асосии корхона (исте?соли ма?сулот, хизматрасон? ва и?рои кор) ва ?ам ба сармоягузории молияв? ало?аманд бошад. Барои гирифтани даромади иловаг? корхона ?у?у? дорад ?о?аз?ои ?имматноки дигар корхона?о ва давлатиро харидор? намояд, инчунин ба сармояи оинномавии корхона?ои навташкилшаванда ва бонк?о мабла?гузор? кунад. Восита?ои пулии мава??атан озодро ба сурат?исоби депозит? дар бонк?о метавонад ниго? дорад.
Таъсирбахшии системаи молиявии корхона аз кори мунтазам ва ботартиби он муайян карда мешавад.
Вазифа?ои асосии хадамоти молиявии корхона ин:
2. Шакл?ои таъмини молиявии корхона
Чунон, ки та?риба нишон медихад, ба мабла??ои молияв? дар на?ша?ои к?то?муддат ва дарозмуддат э?тиё? меафтад. Сарчашма?ои асосии он?о мабла??ои худ? ва ?арз? шуда метавонанд.
Мабла??ои худ? шомили сармояи оинномав?, сармояи изоф?, сармояи захирав?, фонди захирав?, фонд?ои анд?хт, мабла?гузори?ову воридоти ?адафманд, мабла??о аз ташкилот ва ашхоси дигар, ??дадори?ои и?орав?, фоидаи та?симнашудаи сол?ои гузашта, фоидаи истифодашуда ва та?симнашудаи соли мавриди хисобот, мебошад.
Мабла??ои ба ?арз гирифташуда аз ?арз?ои дарозмуддати бонк?о, ?арз?ои дарозмуддат, ?арз?ои к?то?муддати бонк?о, ?арзи бонк?о барои кормандон ва ?арз?ои к?то?муддат иборат мебошад. Дар да?арзи фаъолияти ?ор? мабла??ои молияв? мумкин аст, барои пур кардани захираи анбор ё пардохти харо?оти пешбинишуда лозим шаванд. Ин э?тиё?от хислати к?то?муддатро дошта ва ба шакли таъмини молиявии к?то?муддат мансуб дониста мешавад. Дар амалия якчанд шакли таъмини молиявии к?то?муддат та?ия шудааст:
?арзи ти?орати, ?арзи бонк?, факторинг – истифода аз санад?ои пардохтшавандаи мизо?он, варака?ои ти?оратии кимматнок, сарчашма?ои дохил?, ?арзи к?то?муддат зери гарави ?арздор? ва захира?ои молу ашё.
Шакли аз ?ама бештар па?нгардида ?арзи ти?орат? мебошад, ки одатан, таъминкунандагони ашёи хом меди?анд. Дар ин маврид ингуна ?арз шакли аз ?ама арзони таъмини молиявии раванди бунёди захира?ои моливу моддии корхона ба хисоб меравад. Бартарии он боз дар осонии дастрас? ба он низ ифода меёбад, онро ?амава?т аз таъминкунандагони ашёи хом гирифтан мумкин аст, зеро он?о манфиатдор ?астанд, ки бо тавлидкунандагони махсулоти тайёр алока?ои устувор баркарор намоянд.
Та?рибаи хори?иён дар истифодабари аз ин навъи ?арз нишон меди?ад, ки ?ангоми ба кор бурдани он фоизи ?исобкардашуда ми?дори камтаринро ташкил меди?ад.
Ба шакл?ои таъмини молиявии бонки мансубанд: ?арзи бегардиш, хати кредит, эътиборнома, ?арзи худ ба худ та?дидшаванда, ?арз бо пардохти мухлатдор.
?арз?ои к?то?муддате, ки зери гарав дода мешавад. Дар тачрибаи чахони зери гарав амволи гайри модди ва варака?ои кимматдор низ мумкин аст ба ин максад истифода гардад. Агар ?арзгиранда ба пардохти ?арз кудрат надошта бошад, он гох амволи ба гарав мондашуда ба моликияти ?арздиханда табдил меёбад. Хисоб?ои ?арздорон низ мумкин аст ба гарав гузошта шаванд. Дар ин холат пулхое, ки барои пардохти ба?ои мол гирифта шудаанд, ба бонк ба хисоби ?арздиханда гузаронида мешаванд. Чихати мусбии ин намуди таъмини молияви нисбати камтар будани фоида барои гирифтани ?арз дар мукоиса бо ?арз?ои бегардиш мебошад.
Хатти ?арз. Бонк ба ширкат мабла?и муайяни андозаи муайяндоштаро такрор ба такрор ба мухлати к?то? (одатан то як сол) ба шарте, ки бонк мабла??ои озод дошта бошад, медихад. Хадафи хатти ?арз аз он иборат аст, ки тартиби гирифтани ?арз тезонида шавад ва ширкатро хар бор арзнома пешниход намудан барои барраси лозим наояд.
Эътиборнома (аккредитив) – санадест, ки бонк онро содир намуда тавассути он ба пардохти вексел (васика)- и муштариён ба мабла?и муайян ва дар муддати нишондодашуда кафолат медиханд. Дар амал ?арзи бонк ба ?арзи харидор табдил дода мешавад, дар ин холл эхтимолияти хатар (риск)-и фурухташаванда то хадди камтарин поён оварда мешавад. Пардохт намудан мумкин аст бо пешниход намудани далели фиристода шудани бар ё баъди ичрои шарт?ои дигар, ба амал бароварда шавад. Эътиборномахо аксар дар ти?орати байналхалки мавриди истифода карор мегиранд. Намуд?ои гуногуни эътиборнома мавчуданд, масалан, эътиборномаи моли, ки одатан бар нафъи тарафи сеюм содир карда мешавад, ё эътиборномаи тасдикшуда, ки аз тарафи бонки коргузор пешниход гардида, замонати онро бонки содиркунанда медихад.
Бартарии чунин намуди таъмини молияви аз он иборат аст, ки дар ин хол аз ширкат ба амал баровардани пешпардохтхо барои тахвили мол бо истифода аз мабла?хое, ки метавонанд дар муомилаи ти?оратии дигаре ба кор раванд, талаб карда намешаванд.
?арзи худ ба худ тачдидёбанда – созишномаест байни бонк ва ?арзгиранда, ки тибки он бонк ухдадори мегирад, ки ?арзи к?то?муддате ба мабла?и умумии муайяншударо дар муддати мувофикшуда, пешкаш кунад, дар ин хол васикахо (векселхо) к?то?муддат (одатан 90 руза) мебошанд. Хангоме, ки ?арз дода мешавад, мабалг?ои пули дар хачми баробар ба мабла?и додашуда мумкин аст, бар асоси хамон созишнома аз нав ба ?арз гирифта шавад. Бартарии чунин намуди ?арз имкони ?арзгирии бетаъхир ва махдудият?ои камтарин (дар мукоиса бо хатти ?арзи) мебошанд, аммо камбудии асосии он махдудиятест, ки бонк мегузорад.
Факторинг – яке аз сарчашма?ои аз ?ама гаронкиммати таъмини молияви мебошад. Мазмуни он иборат аст, аз фуруши хисоб?ои ?арздории корхона бо гузашт?ои калон, ки андозаи ин гузаштхо ба тулии муддати ?арздориро (?арздори?ои боз пардохтнашуда) вобаста мебошад. Ба хисоб?ои дохилии таъмини молияви одатан тезонидани инкассо – гирдоварии хисоб?ои ?арздори ва кам кардани ?арзхоро мансуб медонанд.
Таъмини молиявии дарозмуддат чун коида, барои харидории восита?ои вусъат додани восита?ои истехсолот ба кор бурда мешавад. сарчашма?ои он и?ора лизинг, фоидаи таксимнашуда андухт?ои истехлоки ба шумор мераванд.
И?ора лизинг шакли махсуси таъмини молияви мебошад. Одатан вай ба шоха?ои амалиёти ва молияви чудо мешавад. Аввали, дар мавриде истифода мешавад, ки тавлидкунанда ё фурушанда ин ё он унсури сармояи асосиро ба и?ора месупорад. Дар ин маврид, и?орасупор вазифаи хизматрасонаи тахники ва таъмири объекти муомиларо ба ухда гирифта ва барои он ?амаи масъулиятро бардуш мегирад. Дуввум, замоне ба кор меравад, ки карордоди и?ора лизинг байни фурушандаи мабла??ои пули ва корхона, ки ин ё он объектхоро мавриди истифода карор медихад, баста мешавад, то ки харидории ин объектро таъмини моли кунад. Дар ин холат и?орагир ?амаи харочоти хизматрасони?ои техники ва таъмири объект ва бимаи онро мепардозад.
?арз?ои дарозмуддат одатан аз ?арз?ои к?то?муддат гаронкимматтар мебошанд, чун ки дар ?арз мабла?и бештари мукобили мулохизарафта, таъсири бозпардохти пул ба муддати зиёдтар тул мекашад. ?арз?ои дарозмуддат одатан, бо замонати муайяни таъмин (амволи гайриманкул, тачхизот, варака?ои кимматнок) дода мешаванд. Агар ширкат барои гирифтани пул аз ташкилот?ои молияви кодир набошад, метавонад вомбаргхоро барои фуруш содир намояд. Ин вомбаргхо ба хайси баёноти ?арздории ширкат хоханд буд.
Сармояи худи аз хисоби фуруши сахмияхо ташаккул меёбад. Сахмия?ои нав чунон ки тачрибаи кишвар?ои хоричи шаходат медихад, одатан, ба арзиши бештар аз сахмия?ои кухна содир карда мешаванд. Чунин шуморида мешавад, ки дар тулии муддати муайян корхона ва самарабахши босуботи кори худ муваффак мешавад, аз хамин ру арзиши сахмия?ои вай бояд аз аввала бештар бошад. Аммо вакте, ки барои содир кардани сахмия?ои нав тасмим гирифта мешавад, лозим аст, ки нукоти зерин ба назари эътибор гирифта шавад. Азбаски хаккусахмия (дивидент)- хо аз фоидаи андозбандишаванда тарх карда намешаванд, аз ин хотир, фоидаи мазкур ба андозаи мабла?и хаккусахмияхо кам мегардад ва чунин натича, мумкин аст чунин вазъияте руй дихад, ки ?арз гирифтан манфиати бештар хохад овард вале ?арз гирифтан ба мабла?и зиёди пули на ?ама вакт муяссар мешавад.
Аз гуфта?ои боло бар меояд, ки сарчашма?ои гуногуни таъмини молияви мавчуд мебошад. Дар робита бо ин вазифаи рохбарони корхона аз чустучуи чунин сарчашма?ои молияви иборат мебошад, ки тавонанд гирифтани мабла??ои пулиро бо арзиши камтарин таъмин намуда, фоидаи истифода аз он?оро ба хадди бешина расонанд.
Андоз – ин мабла??ои ?атман пардохтшавандаи андозсупорандагон ба бу?а ва фонд?ои ?айрибу?ав? мебошад, ки дар ?а?ми му?аррарнамудаи ?онун ва дар м??лат?ои муайяншуда сурат мегирад.
Низоми андоз – ма?м?и анвои гуногуни андоз аст, ки дар тартибовар? ва усул?ои ?исобкунии он?о принсип?ои зерин ба амал бароварда мешаванд:
Мувофи?и кодекси андози ?ум?урии То?икистон андоз?о ба ду дара?а ?удо мешаванд; андоз?ои ?ум?урияв? ва андоз?ои ма?алл?.
Просмотр: 7336
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved