Дата: 2017-10-12
Дар ?араёни исте?солот коргарони корхона бо ёрии восита?ои ме?нат ба предмет?ои ме?нат таъсир мерасонанд ва он?оро ба намуд?ои гуногуни ма?сулоти тайёр табдил меди?анд.
Восита?ои ме?нат (мошину та??изот, бино?о, восита?ои на?лиёт) дар як?ояг? бо предмет?ои ме?нат (ашёи хом, масоле?, нимсохт?о, сузишвор?) воста?ои исте?солотро ташкил мекунанд. Восита?ои исте?солот, ки ифодаи арзиши доранд, фонд?ои исте?солии корхона номида мешаванд. Вобаста ба фаъолияти он?о дар ?араёни исте?солот, тартиби гузаронидани арзиши худ ба ма?сулот, та?ирпазирии таби?, фонд?ои исте?сол? ба ду гур?? – фонд?ои асос? ва фонд?ои гардон ?удо мешаванд.
Фонд?ои асосии исте?сол? – ?узъи восита?ои исте?сл? мебошанд, ки дар якчанд мар?ила?ои пурраи исте?соли иштирок намуда, шакли худро та?ир намеди?анд ва арзиши худро ба ма?сулот ?исм-?исм мегузаронанд. Аломати асосии муайянкунандаи фонд?ои асос? ин тарзи гузаронидани арзиши худ ба ма?сулот мебошад. Фонд?ои асос? арзиши худро ба ма?сулот бо тадри?: дар ?араёни якчанд сикли исте?сол?, ?исм-?исм: вобаста аз андозаи фарсудашав? инти?ол меди?анд.
Фарсудашавии фонд?ои асос? аз р?и нормаи му?арраршудаи амортизатсия ?исоб карда, суммаи он ба арзиши аслии ма?сулот ?амро? мешавад. Баъд аз фур?ши ма?сулот фарсудашав? ?исоб карда шуда, дар фонди махсуси амортизатсион? пасандоз мегардад, ки барои сармоягузори?ои нав пешбин? шудааст. ?амин тарз, арзиши ба фонди асос? аванскардашуда ?амеша дар гирдгардиш мебошад. Мо?ияти и?тисодии фонд?ои асос? аз ?амин иборат аст.
Восита?ои асосии корхона – ин ифодаи пулии восита?ои ме?нат, ки дар баланси корхона инъикос ёфтааст. Дар ?у??ат?ои норматив? он?о ?амчун ?исми моликият инъикос ёфта, ба сифати воситаи ме?нат барои исте?соли ма?сулот, и?рои кор ва хизматрасон? ё ин ки барои идоракунии ташкилот ба муддати заёда аз 12 мо? ё сикли амалиёти му?аррар?, истифода мешаванд.
Ба сармояи асосии восита?ои ме?нат предмет?ое, ки аз як сол кам хизмат мекунанд (предмет?ои тезх?рдашаванда) ва инчунин ?исм?ое, ки новобаста аз м??лати истифодабар?, арзишашон аз 100 баробари музди маоши минимал? кам аст (?исм?ои камарзиш) дохил намешаванд. Он?о ба таркиби восита?ои гардони корхона дохил карда мешаванд.
Дар ?атори фонд?ои асосии исте?соли дар корхона инчунин фонд?ои асосии ?айриисте?сол? мав?уданд. Ба он?о хона?ои исти?омати, муассиса?ои бачагона, таълим?, тандурусти, варзиш? ва дигар иншооти хадамоти мадан?-маиш? дарр баланси корхона буда, мансубоанд. Фарияти фонд?ои асосии ?айриисте?сол? аз фонд?ои асосии исте?сол? дар он аст, ки он?о дар ?араёни исте?солот иштирок намекунанд ва арзиши худро ба ма?сулот бевосита намегузаронанд. Фонд?ои асосии ?айриисте?сол? дар корхона вазифаи мусоидат кардан ба рафти ?араёни исте?солотро мебозанд. Фонд?ои пурракунии он?о мав?уд нест ва такрористе?соли он?о аз ?исоби даромади корхона сурат мегирад.
2. Таркиб ва таснифи фонд?ои асос?
Дар шароити гузариш ба и?тисоди бозоргони фонд?ои асоси заминаи му?ими таъминкунандаи рушди минбаъдаи и?тисод? аз ?исоби ?амаи омил?ои интенсивикунонии исте?солот ба шумор меравад.
Фонд?ои асосии исте?солии корхона ми?дори зиёди воситаи ме?нат мебошанд, ки новобаста ба як?инсагии и?тисод? бо таъиноти худ ва муддати истифода фар? мекунанд. Аз ин чо зарурати таснифоти фонд?ои асоси ба гур???ои муайян пайдо мешавад.
Аз ин р? таснифоти намудии амалкунанда фонд?ои асосии корхона ба гур???ои зерин та?сим мешаванд:
?ар як гур?? аз восита?ои ме?нати гуногун иборат мебошад. Ба иншоот?о чо??ои газию нефт?, кон?о, иншоот?ои зеризамин? ва гидротехник?, к?прук?о ва ?айра?о дохил карда мешаванд. Ба дастго??ои инти?ол? ?убур?ои обу ташноб, на?ли (инти?оли) электри, ало?а ва ?айра?о дохил мешаванд.
Гур??и «Мошину та??изот» аз восита?ои бисёр ва гуногун таркиб ёфтааст. Ба ин гур?? машина ва та??изот?ои кор? (дастго?и бурранда, машина?ои пресскунанда ва ?.), машина ва та??изот?ои ?увванок (электромотор, генератор, техникаи ?арорат? ва ?.), асбоб?ои ченкунанда ва танзимкунанда, лавозимот?ои лаборатор? ва техникаи ?иссоббарор.
Восита?ои на?лиёт – автомашина?о, автобус?о, электрокара?о ва монанди ин?о мебошанд. Ба таркиби инвентари исте?сол? ва хо?агидор? намуд?ои бисёр ва гуногуни асбобу лавозимот?ое дохил карда мешаванд, ки м??лати истифода ва арзиши он?о бо ?у??ат?ои меъёр? мувофи?ат мекунанд. Ба гур??и ?айвоноти кор? асп, барзагов, уштур ва ?айра?о дохил карда шуда, ба ?айвони ?осилнок бошад он ?айвонот?ое, ки аз он?о имконияти ягон намуди ма?сулот гирифтан ву?уд дорад дохил карда мешаванд (гов, г?сфанд, хук).
3. Фарсудашав? ва амортизатсияи фонд?ои асос?
Маф?уми фарсудашавии фонд?ои асос?
Фонд?ои асос? дар раванди исте?солот якчанд сол хизмат намуда, вобаста аз андозаи фарсудашавии ?исмон? ё маънав? иваз карда мешаванд.
Фарсудашавии фонд?ои асос? – ?исман ва ё пурра гум кардани арзиши истеъмолии ибтидоии фонд?ои асосиро ифода менамояд, ки ?ам дар ?араёни фаъолияти исте?сол? ва ?ам дар ?олати бефаъолият? (таъсири омил?ои беруна) сурат мегирад.
Фарсудашавии ?исмонии восита?ои ме?нат дар гум кардани хусусият?ои техник? ва характеристикаи фонд?ои асос? дар нати?аи истифодабар?, таъсири му?ит ва шароити ниго?дор? ифода мегардад. Ду намуди фарсудашавии фонд?ои асосиро фар? мекунанд: пурра ва ?узъ?.
?ангоми фарсудашавии пурра фонд?ои асос? аз исте?солот хори? карда шуда бо фонд?ои асосии нав иваз карда мешаванд. Фарсудашавии ?узъии фонд?ои асос? бо таъмир бар?арор мешаванд.
Фарсудашавии маънавии фонд?ои асос? – ин паст шудани арзиши фонд?ои асосии истифодашаванда дар нати?аи ихтироъ гаштани намуд?ои нави он, ки нисбатан камхар? ва самаранок аст.
Фарсудашавии маънав?, одатан пеш аз фарсудашавии ?исмон? ба ву??ъ омада дар ду намуд зо?ир мегардад:
Якум; дар ?олати гум шудани арзиши та??изот дар нати?аи баланд гаштани ?осилнокии ме?нат дар со?а?ои исте?солкунандаи он зо?ир мегардад. Та??изот?ои нав нисбатан арзиши аслии паст дошта, та??изот?ои дар фаъолият буда маънаван бе?адр мегарданд.
Фарсудашавии маънавии намуди дуюм дар гум шудани арзиши восита?ои ме?нат дар нати?аи исте?сол гаштани та??изот?ои нави самаранок ва бо параметр?ои хуби техник?-и?тисод?. Аз тад?и?и ?онунияти фарсудашавии ?исмон? ва маънав? давраи фарсудашавии и?тисодии намуди воситаи ме?нати додашуда муайян карда шуда, вобаста ба он дар корхона муддати истифодабарии фоиданоки фонд?ои асос? тартиб дода мешавад.
Муддати фоиданоки истифодаи фонд?ои асос? – ин даврае, ки дар он истифодаи объект?ои фонд?ои асос? барои даромад овардан ба ташкилот равона шудааст ё барои ба и?ро расонидани ма?сади фаъолияти ? хизмат мекунад.
Амортизатсияи фонд?ои асос?
Барои сарива?т иваз намудани восита?ои ме?нат зарур аст, ки арзиши фонд?ои аз исте?солот хори?шаванда пурра ба ма?сулоти тайёр гузаронида шавад. Дар фонди амортизатсион? мабла?и лозима бояд ?амъ карда шавад. Тан?о дар ?амин шароит ?араёни азнависте?соли сармояи асос? метавонад мураттаб ва самаранок ба амал оварда шавад.
Амортизатсия (исте?лок) – ?араёни бо тадри? гузаронидани арзиши фонд?ои асосиро вобаста аз андозаи фарсудашав? ба ма?сулоти исте?солшаванда, дар шакли пул? ва ?амъшавии захира?ои молияв? бо ма?сади такрористе?соли ояндаи фонд?ои асосиро ифода мекунад. Мо?ияти и?тисодии амортизатсия – ин ифодаи пулии ?исми арзиши фонд?ои асосии ба ма?сулоти исте?солшуда гузаронидашуда мебошад.
Фонди амортизатсион? – захираи махсус? пулии барои такрористе?соли фонд?ои асос? таъиншуда мебошад. Фонди амортизатсион? барои такрористе?соли одии фонд?ои асос? ва иваз намудани восита?ои фарсудашуда бо нусхаи нави арзиши баробар дошта, таъин гаштааст.
Меъёри амортизатсия
Меъёри амортизатсия – фишанги асосии сиёсати амортизатсион? мебошад. Бо воситаи меъёри амортизатсион? суръати гардиши фонд?ои асос? танзим шуда, шидатнокии ?араёни такрористе?соли он таъмин мегардад. Дар ?ар давраи рушди и?тисодиёт сат?и меъёр якхела буда наметавонад.
Меъёри амортизатсия – ин фар? байни суммаи солонаи амортизатсия ва арзиши ибтидоии восита?ои ме?нат, ки бо фоиз ифода гардидаанд. Нормаи амортизатсия бо формулаи зерин ?исоб карда мешавад:
Просмотр: 5467
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved