Дата: 2017-10-12
Сохтори во?идии асосии хо?агидор? дар шароити и?тисоди бозор? корхона ба ?исоб меравад. Тан?о корхона ?амчун исте?солкунандаи ма?сулот ва хизматрасон?, субъекти му?ими и?тисоди бозор?, баромад мекунад.
Фаъолияти со?ибкор? (со?ибкор?) – фаъолияти муста?или ташаббускоронаи шахс буда, ба ?онеъ кардани талаботи ?омеа ва ба даст овардани фоида равона шудааст.
Дар ?ум?урии То?икистон ?амчунин ша?рвандон (шахсони во?е?) ва корхона?о, яъне шахсони ?у?у?? метавонанд бо фаъолияти со?ибкор? маш?ул шаванд. Статуси со?ибкор? баъди гузаштани ?айди давлатии шахсони во?е? ва ?у?у?? дода мешавад. Бе ?айди давлат? фаъолияти со?ибкор? ба амал оварда намешавад.
?у?у?, вазифа, ??дадор? ва кафолати со?ибкор? аз тарафи ?онунгузор? ба тартиб дароварда шудааст. Аз тарафи ?онунгузор? кафолат дода мешавад.
Фаъолияти со?ибкор? метавонад бе ташкил кардани шахси ?у?у?? ба амал оварда шавад. Яъне фаъолияти со?ибкор? бе ташкили шахси ?у?у?? аз ?ониби ша?рванд – со?ибкорони индивидуал?, ки аз ?айди давлат? гузаштаанд, ба амал оварда мешавад.
Шахси ?у?у?? – ташкилоте, ки барои бурдани фаъолияти хо?агидор? ё идоракунии оператив? дар ихтиёри худ молу мулк дорад, барои ??дадори?ои худ бо ин молу мулк ?авобгар аст, метавонад аз номи худ амвол харидор? намояд ва дигар фаъолияти ?айриамволии шахсиро ба амал орад ва дар суд ?амчун даъвогар ё ?авобгар иштирок мекунад.
Шакли асосии ташкили фаъолияти со?ибкор? – корхона мебошад.
Корхона – субъекти муста?или хо?агидор?, ки дар асоси ?онунгузор? барои исте?соли ма?сулот, ан?ом додани кор ё хизматрасон? бо ма?сади ?онеъ гардонидани талаботи ?омеа ва ба даст овардани фоида ташкил шудааст.
Корхонаи истехсоли вохиди мустакилгардонидашудае мебошад, ки асоси онро чамоаи мехнатии муташакили касби ташкил медихад ва бо истифода аз воситахои истехсолот махсулоти барои истеъмолгарон зарурро тайёр мекунад.
Ба корхонахои истехсоли заводу фабрикахо, комбинату конхо, бандархову роххо ва дигар ташкилотхои хочагидории таъиноти истехсоли доштаро мисол овардан мумкин аст.
Мухити дохилии корхона – ин одамон, воситахои истехсолот, пул ва ахбор мебошад. Натичаи таъсири мутакобилаи кисматхои дохили махсулоти тайёр (кори ичрошуда, хидмати расонидашуда) ба хисоб меравад.
Мухити берунаи корхона, ки бевосита самаранокии кори онро муайян мекунад – ин, пеш аз хама, истеъмолгарони махсулот, таъминкунандагони кисматхои истехсоли ва сохторхои давлативу ахолии дар гирду атрофии корхона вокеъгашта мебошад (расми дар поён буда). Аз нуктаи назари хукуки мутобики конунгузории Чумхурии Точикистон «корхона» хамчун субъекти мустакили хочагидори, ки барои истехсоли махсулот ва хидматрасони бо максади конеъ гардонидани талаботи чомеа ва гирифтани фоида фаъолият мекунад, баромад менамояд.
Ба вазифахои мухимтарини корхонаи амалкунанда дохил мешаванд:
Фишангхои танзими давлати, ки дар сохаи иктисодиёт амал мекунанд, доираву худудхои дахолати берунаро ба фаъолияти корхона муайян менамояд, аммо бартараф намесозад. Корхонахои хусуси, кооперативи, саххоми ва дигар намуди корхонахо низ аз назорати давлати озод нестанд. Давлат аз болои чунин намудхои фаъолияти корхона назорат мебарад:
Дар конунгузории Чумхурии Точикистон мукаррар шудааст, ки корхона барои хамаи намудхои фаъолияти худ пурра масъул аст.
Дар зери маф?уми исте?солот дар шароити и?тисоди бозоргон? ?амаи намуди фаъолиятие, ки новобаста аз он ки ин фаъолият дар со?аи исте?слоти модд? ё маънав? буда, даромад меорад, фаъмида мешавад.
Корхона во?иди хо?агидорие мебошад, ки барои ноил гаштан ба ягон ма?сад ташкил шудааст, яъне ин во?иди и?тисодие, ки:
Корхона – ин ташкилоти ти?орат?, ки фаъолияташ ба гирифтани фоида равона шудааст. Бо ?амин хусусияташон ин корхона?о аз ташкилот?ои ?айрити?орат?, яъне ташкилот?ое, ки ма?сади ин?о гирифтани фоида намебошад, фар? мекунанд. Ба ташкилот?ои ?айрити?орат? асосан фонд?ои хайрия ва дигар фонд?о, ассотсиатсия?о, итти?одия?ои ?амъият?, ташкилот?ои дин? ва ?айра?о дохил мешаванд.
?ар як корхона дар шароити и?тисоди бозоргон? бояд якчанд шарт?оро риоя кунад:
Намуд?ои корхона
Корхона?о вобаста аз шароит, ма?сад ва тавсифи фаъолияташон гуногунанд. Барои боз ?ам чу?уртар ом?хтани фаъолияти со?ибкор? корхона?оро вобаста аз намуд, фаъолияти хо?агидор?, шакли моликият ва дигар нишона?о тасниф карда мешаванд.
Яке аз нишонахои асосии таснифи корхонахо фаркиятхои сохавии махсулоти истехсолшаванда, аз чумла таъинот, усули истехсол ва истеъмоли он мебошад. Хангоми бунёди корхона муайян карда мешавад, ки вай барои истехсоли кадом намуди махсулот (кор, хадамот)-и мушаххас таъин гаштааст. Вобаста ба ин корхонахо ба чунин гуруххо таксим мешаванд:
- корхонахои саноатие, ки мошину тачхизот, аспобу анчом, дигар воситахои истехсолот истехсол намуда кувваи баркро тавлид мекунанд;
- корхонахои кишоварзи, ки ба парвариши галла, сабзавот, чорво ва дигар зироатхои техники машгуланд;
- корхонахои сохтмонию наклиёти.
Намуд?ои корхона?о
Вобаста аз шакли со?а ва намуди фаъолияти хо?агидор? |
|
|
|
Вобаста аз шакли моликият |
|
|
|
Вобаста аз характери тартиби ?у?у?ии моликият |
|
|
|
Вобаста аз ?а?м (и?тидори исте?сол?) |
|
|
|
Вобаста аз ?ун?оиши омил?ои исте?сол? |
|
|
|
Вобаста аз таалу?ияти сармоя |
|
|
|
Вобаста аз ?адди масъулият |
|
|
|
Вобаста аз шакли ташкил?-?у?у?ии фаъолияти со?ибкор? |
|
|
|
Вобаста аз намуди ма?сулоти исте?солшаванда |
|
|
|
Просмотр: 4675
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved