Дата: 2017-10-12
Давлати Сомониён феодали, яъне ?омеаи ашрофи буд. Сардори давлат амир ба ?исоб мерафт. ?ам хокимияти дуняви ва ?ам дини дар ихтиёри у буд. Амир аз ?умлаи шахсони маъруфу донишманд шурои масли?ати дошт, ки он ба у тарзу усул?ои самароноки идораи мамлакатро масли?ат медод.
Сомониён дастго?и пурзури боэътимоди марказию махаллии идораи давлатї доштанд, ки онро хукумат гуфтан чоиз аст. ?укумат аз да? девон иборат буд ва ба воситаи ин девонхо давлати Сомониён идора карда мешуд.
Пойтахти далати Сомониён шахри Бухоро буд. Ин давлат аз ду минта?аи калон идорат буд – Мовароунна?р ва Хуросон, вале ?удудхои ало?идаи он аз ин минта?а?о ?ам берунро дар бар мегирифт. ?ардуи он?о, дар навбати худ, аз вилоят?ои сершумор иборат буданд. Вилояти Мовароунна?р бевосита ба воситаи шахри Нишопур тобеъ буданд. Яъне, Хуросон аз шахри Нишопур идора мешуд.
Амирони охирини Сомони барои ниго? доштани и?тидори давлати Сомониён коре накарданд. Он?о ба низоъ?ои дарбори маш?ул шуда, бехабар монданд, ки ?ам кишоварзию ?ам ?унарманди ва ?ам ти?орат таназзул кардаааст. Лашкар аз назорати ?очиби бузург баромад. Ба он ашхоси худхо? со?иб шуданд. Хазинаи амир холи шуд. Низоми давлатдори таназзул ёфт. Аз ин кабилахои турки ?арахониён истифода бурда, соли 999 бо сардории Элокхон шахри Бухороро ба даст дароварданд ва ба мавчудияти далати Сомониён хотима бахшиданд.
Баъди бар?амхурии давлати Сомониён дар ?удуди ин давлат давлат?ои ?арахитоиён ва Газнавиён таъсис ёфта, замоне арзи вучуд доштанд. Дар давра?ои гуногуни асрхои XI – XIII ?исмат?ои ало?идаи каламрави собик алати Сомониён ба далатхои Салчукиён ва Гуриён низ дохил буданд.
Мухаммад мачбур шуда буд, ки замин?ои дар Фар?она доштаи ?арахонихоро то сар?ади Чирчи?у Арис ба фоидаи ?улчу? дихад. Сархади байни ?улчу?у Му?аммад аз Ху?анд то Суна??ур?он муайян гашт.
Дар баробари ?арахитоихо, инчунин му?ул?о низ сар?ад?оии шаркии давлати Хоразмро халалдор менамуданд. Он?о ба ба?онаи чаронидани чорво ва галаи уштур?ояшон ?ар сари вакт сар?адро вайрон менамуданд. Му?аммад Хоразмшо? бошад барои зада гардонидани ?амлахои ?оратгаронаи ?улчу? ва Му?улх?о якчанд маротиба ба со?илхои поёноби Сирдарё юриш намуда буд. Дар рафти яке аз ?амин юриш?ои у тобистони соли 1216 дар байни лашкари Му?аммад ва дастаи мусалла?и писари Чингиз?он-Чузи задухурди тасодуфи ба амал омад.
Аммо баъди гуфтушунид?ои куто? му?ул?о а?иб нишастаанд. Зеро бо ташаббуси Му?аммад соли 1215 Чингизхон сафири Хоразмро дар Пекин ?абул намуда, оид ба ?амкори ва бехатарии сархад?о намуда буданд. Сарчашма?о ёдовар мешавад, ки Мухаммад барои нобуд сохтани ?улчу? гуё бо Чингизхон иттифо? баста бошад. Вале хамаи ин кушиш?о пеши ро?и забткории му?ул?оро гирифта натавонист. Ин буд, ки Чингизиён то соли 1218 кисми шимолии ?афтруд ва со?илхои Иртишро забт намуда, ба истилои Осиёи Миёна омода гаштанд.
Вахшиёна пахш намудани шуриши соли 1207 дар Бухоро ва шуриши соли 1211 дар Самар?анд норозигии сокинони ин ша?р?оро нисбат ба Хоразмшо?иён дучанд зиёд кард. Ру?ониён низ аз сиёсати давлатдории Хоразмшо?иён норизо буданд.
Давлати Хоразмшо?иён дар чунин вазъияти душвори сиёсиву иктисодї зери хамлаи му?улхо карор гирифтаанд.
Гарчанде, ки Мухаммади Хоразмшо? дорои ?увваи азими ?арбї бошад ?ам лекин ?увва?ои асосии у пароканда буданд.
Дар ибтидои ?ама ?абила?ои му?ул пароканда буданд ва байни худ дар ?олати душмани ?арор доштанд. Лекин он?оро Темучин ном сардори ?абилаи м?улхо дар давлати ягонаи мутта?ид карда, ?увваи бузурги ?арби табдил дод.
Соли 1206 Темучин дар ?урултойи навбати худро Хони Бузург эълон карда, унвони Чингизхонро гирифт. Лашкаркаши?ои азими истилогаронаи Чингизхон иктидори ўро руз аз руз бештар мегардонид. Дастахои чангии му?ул бо сардори Чучи ном писари калони Чингизхон <<хал??ои чангалнишини>> со?или дарёи Енисейро ба худ тобеъ намуданд. Халки уй?ур бо ихтиёри худ хукумронии Чингизхонро ?абул кард Хубилай ном сарлашкари му?ул ?исми шимоли Хафтрудро иш?ол намуд. Худи Чингизхон ба Чини шимоли лашкар кашида, шахри Пекинро, ки пойтахти он буд забт намуд. Баъдар дар сол?ои 1218-1219 му?ул?о ба осони сарзамини ?арахитои?о ?афтруд ва Туркистони Шар?иро тасарруф намуданд ва ба сархади давлати Хоразмшохиён наздик шуданд. Дар бобати ранги душмани гирифтани муносибатхои ин ду давлатї азими онва?та са?ми то?ирони Осиёи Миёна хеле бузург аст. Бисёр то?ирони сарватманд, ки бозоргонии Му?улистон ва Осиёи Миёнаро дар дасти худ ниго? медоштанд, ?ануз пеш аз хамсар?ад гардидани ин ду давлат бо ?амкори?ои уй?ур?о дар умури ташкилот ва сохти дохилии Му?улистон аз мушовирони асосии Чингизхон ?исоб мешуданд. Чингизхон дар бораи вазъияти дохилии давлати Хоразмшо?иён муттасилан ба воситаи ин то?ирон маълумот ба даст меовард.
Мухаммад Хоразмшох, ки дар он ва?т назар ба Чингизхон бештар ?увва дошт, равияи ?ангталабонаеро пеш гирифт. Дар соли 1218 ?анговарони Хоразм ба ичозати ў дар ?алъаи сар?адии Утрор, ки дар канори дарёи Сир во?еъ гардида буд, як корвони аз тарафи Чингизхон фиристодашударо, ба гумони ин, ки ма?сади ?осуси дорад, торо? намуданд. Бори корвон аз 500 шутур тилло маснуоти абрешими чини, пуст?ои ?иматбахо ва амсоли ин иборат буд ва 450 то?ир, аъёну ашроф ва ашхоси муътамади хони му?ул маъмури овардани онхо буданд. Гумоштагони Хоразмшо? ?амаи ин одамонро ба ?атл расонида, тамоми мол?оро фурухта, пули он?оро ба маркази давлати Хоразмшо?иён фиристоданд.
Чингизхон аз вокеаи Утрор, ки бештар бо номи <<Фо?иаи Утрор>> маълум аст, хабардор шуда, аз Хоразмшох талаб кард, ки сабабгорони ин фо?иа яъне ?окими Утрорро ба у супоранд ва тавони ?исорот?ои воридшударо биди?ад. Лекин сафири Чингизхон, ки бо ин талаб ба пойтахти давлати Хоразмшо?иён омада буд, бо амри Му?аммади Хоразмшо? ба катл расонида мешавад ва ?амрохони ў бо ришу мўйлаби бурида пас гардонида шуданд. Аз руи баъзе маълумот?ои дигар он?оро ?атл карданд. Ин рафтори ?ангталабонаи Мухаммади Хоразмшох ?учуми Чингизхонро ба Осиёи Миёна тезонид.
Пайдоиши худи сулола маълум нест, номи дар илм ?абулшудаи тамоман шарти буда муаррихон асри XI ба ду унвони маъруф: ?арахон ва шо? гирифтаанд. Зо?иран хастии асосии давлати ?арахониёнро кабило?ои турки Я?мо ва Чингили ташкил мекарданд, ки дар ному ла?аб?ои давраи зу?ури ?арахони бештар дучор меояд. Аммо ла?аби аз хама олии Арион?он ва Бу?рохон хисоб мешуд.
Дар ин давра умуман давлати ?арахониён ба чанд амлок та?сим шуда ?удуди онхо ?амеша та?ир ёфта меистод. Сохибони амлок ?у?у? ва имтиёз?ои калоне доштанд, он?о метавонистанд ?атто ба номи худ пул бароранд. Мулкдорони хурд ?ам амлок ва ?ам амлокдорро иваз карда метавонистанд. Ало?аи тобеият серзина буд. Таърихи сиёсии ин давра пур аз ?аводиси ?ангу талош?ои байни ?удуди мебошад.
Дар мав?еи аввал имтиёзи сиёсї ба чониби авлоди Алиён буд. Пас аз истилои Мовароунна?р онхо ба сарзамини бузурге сохиб гардиданд, ки дар ?арбу кад-кади Амударё бо ?удуди давлати ?азнавиён тўл мекашид, дар шар? бародари Наср Каш?арро ба даст овард. Дар ин овон сардорони сулола го??о аз байни намояндагони гуногуни хонадони Алиён?ои хоста шуданд.
Бояд ?айд кард, ки кашмакаши?ои миёни ?арахониён ва давлат?ои хамзамон махсусан Салчу?ихо хеле шадид сурат мегирифт. Ба дигаргуни?о ворид намудан дар давлати Карахониён, ки ба вилоят?ои ?удогона та?сим шуда буд, дар нати?аи мубориза?ои дохили Мовароунна?р аз он ?удо шуд. Соли 10480 Наср Буритегин пойтахтро аз Узген ба Самар?анд кучонид.
Дар замони Буртегин давлати ?арахониён дар Мовароунна?р шу?рат пайдо кард, вале дар давраи ?укумронии писараш Шамсулмалик замин?ои шимоли Мовароунна?р ба дасти ?арахони?ои шар?и гузашт. ?айр аз ин Салчу?ихо соли 1072 ба сардории Арслон аз дарёи Ому гузашта Бухороро му?осира намуд. Фавти Арслон Мовароунна?рро аз хучуми Салчу?ихо на?от дод . ?айд кардан зарур аст, ки cарзамини ?арахониён ба ду ?о?они асоси таксим мешуд. ?окони кисми шарки марказаш Балагун ва Хокони кисми гарби - марказаш Узганд.
Дар давраи хукумронии Иброхими Иброхими Тамгосхон сиёсати дохилии давлат чолиби диккат аст. Агар бо сарчашмахои таърихи диккат кунем. Иброхими Тамгосхон то як дарача мувозиби амният оромиш ва эхтиёчоти халки худ буд ва аз ин лихоз дар байни мардум шухрат дошт. Хусусан Касони ба моликияти даст дарозкунандаро беамон чазо медод. Дар ин бобат сарчашмахо гуногун мебошанд.
Чунин муносибат зулми феодалонро камтар накарда бошад хам вале пеши зиёд шудани онро гирифтанд. Инак дар шароити давлати феодали худи хамин хам як ходисаи прогресиви ба шумор мерафт.
Дар сиёсати дохилии давлвти Карахониён аз дигар давлатхо дида одилона буд. Шохи Карахони кушиш мекард ки иктисодиёти кишоварзи таракки карда дар мамлакат арзони хукумфармо бошад. Аз ин ру бозорхоро бевосита дар тахти назорати хеш гирифта нарху наворо танзим мекардааст. Сиёсати пешгирифтаи уро писар ва наберааш давом дод.
Вале ворисони минбаъдаи ин хонадон дар сиёсати хоричи ва лашкаркашон кори уро давом дода натавонистаанд. Холо дар замони Шамсулмалик онхо ба фишори Карахониён шарки тоб оварда натавонистанд. Фаргонаро аз даст доданд ва минбаъд марзи ду давлат аз Хучанд муайян шуд.
Дар ибтидои ?арахониён бо рухониёни ирти?оии дини Имом барзидди ?ояхои озодфикри ва шуриш?ои хал?и забон як карда буданд Вале дертар дар байни онхо норозиги?о ба амал омад Сабаб он буд ки ру?ониён мехостанд Хон?о бо хохиши иродаи он?о амал намоянд Аммо хон инро намехост. Дар нати?а кашмакаши?ои давлат заиф шуд ва Маликшо?и Салчу?и Самаркандро иш?ол кард ва Ахмадхонро асир гирифт.
Дар солхои 1092-1093 Ахмадхон ба Исфара ва Самарканд баргашта бар зидди он?о муборизаро сар кард. Аммо ру?ониён суи?асд карда уро куштанд. Ва ба хамин давраи пурзуршавии нуфузи рухонийни мусулмон сар шуд.
Аслан ин Карахитои?о аз кабила?ои сершуморе, ки дар водии Тарум маскун буданд дар нати?аи омезиш бо дигар ?абилахо ташаккул ёфтанд. Он?о дар муборизаи зидди хон?ои ?арахони дастболо шуда ба он мувафак шуданд, ки дар соли 1125 давлати худро ташкил намоянд. ?арахитои?о дере нагузашта ба тамоми замин?ои Шар?ии ?арахониён со?иб гашта ба мулк?ои Мовароунна?рии он?о низ та?дид намуданд.
Кушиши аввалини ?арахитоихо ба ?арб аз тарафи ?о?онии Каш?ар Ахмад ибни ?усайн баргардонида шуд. Аммо дертар онхо таёрии пурзур дида дар наздикии Хучанд ба Ма?муди ?арахони зарбаи сахт заданд, дар ин мубориза ба Ма?муд масли?атгараш Султон Сан?ар дасти ёри дароз мекард чунки худаш дар чанги Хоразм банд буд. Дар вакти кулай истифода бурда ?арахитои?о ?арахониёнро шикаст доданд.
?арахитоиён барои баргардонидани замин?ои худ кушиш?ои зиёд намуданд. ?атто бо Султон Санчар забон як карда муборизаро шадид намуданд. Аммо ?арахитоихо бо лашкари зиёде онхоро сахт шикаст дод ва ба тамоми сарзамини Мовароунна?р сохиб шуд. Акнун ?арахониён бо ?арахитои?о ма?буран андоз месупориданд.
Агарчи ?арахитоихо ?ариб тамоми сарзамини ?арахониёнро иш?ол карда намуда бошанд хам, аммо ба сохти давлатдории онхо тан?о сардори ?арахитоихо хиро? ситонида мешуд халос. Он?о ?ам мисли Салчу?и?о ба кор?ои дохили ?арахониён чандон дахолат намекарданд. ?он?ои онхо мисли пеш аз байни ашрофиёни ?арахони таъин мешуданд.
Чуноне, ки ?айд намудем дар давраи пош хурдани давлати Сомониён ташаккул ёбии давлати ?азнавиён ба назар мерасид. Ин давра хамчун як маркази сиёси сар бардоштани ?азнавиён ?ануз аз аввалхои асри X сар мешаавад.
Дар сарчашма?ои таърихи Сабук-Тегин ?амчун асосгузори сулолаи ?азнавиён дар асрхои X эътироф гардидааст. Зеро Сабук-Тегин на Фа?ат исти?лолияти ?азнавиёнро таъмин намуд, балки замин?ои со?илии дарёи Кобулро ба он хамрох карда, хоки давлати худро васеъ намуд. Илова бар ин ба ивази кумаке, ки бо амри Сомон Нухи 11 расонида буд, ?окимияти Хуросон низ ба ихтиёри у гузашт.
Умуман давраи тара??иёт ва ба ав?и аълои худ расидани далати ?азнавиён ин дар давраи ?укумронии Ма?муди ?азнавї мебошад. Хусусияти хоси давраи ?укумронии Ма?муд дар он зохир мешуд, ки Ма?муд а?олиро ба ду гуру? ?удо мекард.
Ба ?увва?ои муссала? ва хал?и одди. ба аскарон мохона медод ва ба ивази ин аз он?о талаб менамуд, ки ?амагуна амри ўро бо садо?ат ичро кунанд. Вай барои ин, ки гуё хал?и мамлакатро бо ?увва?ои аскари худ аз ?у?уми душмани хори?и мухофизат мекунад, аз а?олии одии за?маткаш ?ам талаб мекард, ки ?ар як фармони ўро бегуфтугу бачо оранд. Илова бар ин андозхои давлатиро адо карда истанд.
Чуноне, ки аз мушо?ида?о бар меояд Ма?муд ?анг?ои худро дар асоси шиори << ?азоват >> мебурд. Ба ин восита Ў аз тарафи Халифа дастгири меёфт ва инчунин дар атрофии худ мусалмонони зиёдеро ?амъ овард. Махмуд худро пайрави маз?аби сунни эълон карда ба му?обили ?амагуна ?араёни динии дигар мубориза бурда ?орат мекард. Барои Ма?муд маз?аби сунни фа?ат як воситае буд, ки ба ин ро? у мав?еи ?окимияти худро муста?кам мекард ва сарваташро меафзуд.
Ма?муд ба корхои давлатдори низ то як дарача ди??ат медод. Ма?муд худаш дар ?ар як ?оким ?осуси махфи мегузошт инчунин ?айр аз ?осусон боз дар пеши ў маъмури махсус бо унвони машриф ба кор мегирифт. Ин?о аз вазъияти дохили кордори ва а?воли ?окимон хабар дода меистод.
Ма?муд ?атто аз паси писари худаш Масъуд, ки вориси салтанат буд, ?осус гузошт. Махмуд бештар ба лашкари муста?камаш такя мекард. Дар ихтиёри у фил?ои ?анги, барои мусоираи ?алъа, мошин?ои сангандоз, пул?ои шиновар дошт. Нафарони зиёди лашкари ўро ?уломони зархарид ва таълими ?анги гирифта ташкил медод. Даста?ои сарбозони ?улом аз турк?о ва ?анговарони дигар хал??о мавчуд буд, ки дар байни он?о точикон низ набуданд.
Баъди марги Ма?муд писараш Масъуд ба сари хо?имият омад. Дар сиёсати ?оратгаронаи падар та?ироте ворид накарда балки худаш чунин сиёсатро та?вия дод. Ин холат тамоми а?олии то рафт ?ашо? мекард. Мардум аз хокимияти Шох норози буданд.
Аз вазъият истифода бурда Салчу?иён ба ?азнавиён итоат накардаанд. Дар соли 1035 байни онхо ?анги шадид ба амал омад, ки Масъуд шикаст хурд. Масъуд ?исми зиёди Хуросонро аз даст дод. Сипас бо лашкари зиёд Масъуд кушиши аз нав бар гардонидани минта?аи худро кард аммо ин дафъа ?ам ў сахт шикаст хурда ба ?амин хокимияти ?азнавиён дар Хуросон ба итмом расид, яъне ин шаходати он буд, ки чои давлати ?азнавиёнро давлати Салчуки гирифт.
Давлати Салчу?и давлати сулолави буд. ?окимият хосияти мероси дошт яъне аз сулолаи салчу?ихо таъин мешуд.
Умуман кайд зарур аст, ки дар ин мар?илаи таърихи асрхои Х-ХIII дар тамоми давлатхо муносибатхои феодали рушд карда буд. Дар ин давра ба намояндагони таба?ахои ?укумрони мамлакат бахшидани заминхо пахн мегардид. Чунин бахшидани замин?оро иктаъ меномиданд. Дар аввал онхо ?у?у?и андозчини доштанд аз асрхои ХI сар карда онхо заминхои де??онон ва дигар молу мулкашонро кашида мегирифтанд. Кушиш мекарданд, ки барои аз як чой ба чои дигар рафтани де??онон ро? нади?анд.
Баъди сар даровардани Му?ул ба Мовароунна?р ?онхои му?ул ба тадри? дини исломро ?абул карда ба атрофии худ намояндагони уламо ва то?иронро ?амъ намуда сиёсати марказият додани ?окимияти хеширо пеш гирифтанд Чунин рафтори он?о норозигии пешвоёни кабилахои му?ул ва туркро ба вучуд меовард. Ин буд, ки дар нимаи аввали карни ХIV дар улуси Чагатой яъне Мовароунна?р муборизаи байни хон?о ва аъёни ?абила?ои аксари турк ва туркшуда ни?оят дарача шадид гирифт. Дар нати?аи ин мубориза пешвоёни ?абила хеле нуфуз пайдо намуда вале ?окимияти хони бисёр заиф гардид.
Дар чунин як вазъияти хеле печида ва ?асос дар хаёти сиёсии кишвар писари беки ?абилаи барлос-Темур пайдо мешавад. ?абилаи барлос?о дар ибтидои асри XIV дар замина?ои водии ?ашкадарё дар баробари зиндагии бодиянишини-биёбонгарди (кучманчи) хаайти му?ими низ доштанд ва тадри?ан забону расму ойини мардуми точикро ?абул карда буданд.
Дар аввал?ои руи сахнаи сиёсат омаданаш хамчун сардори дастаи ро?занон ном бароварда буд. Темур хангоми ба мукобили Ча?атой?ои Мовароунна?р ?учум оварданд хони му?улистон Туглу?-Темур ба ў ёри мерасонад ва барои ин хизматаш аз тарафи му?улхо ?окими вилояти Кеш ( Кашкадарёи хозира) таъин мешавад. Тeмур борхо ба собик хучаинои худ ?окимони ин ё он вилоят хиёнат карда буд ; гох ба тарафдории он?о сар мебардошту го? мукобили онхо мубориза мебурд. Дар айни замон зираку маккор хам буд, дар ин мудат дах сол бо ма?орату кордониву далери ?ам?абила?ои худ барлос?оро дар атрофи худ мутта?ид менамуд.
Темур дар ин навбат ба ?окимияти Мовароунна?р Илёсху?а - писари Ту?лук-Темур хиёнат намуда, бо амири Балх ?усайн итифо? баста ва ба хо?ари ў хонадор шуд. Амир Хусайн ва Темур ба мукобили Ту?лук-Темур мубориза сар карданд, вале дар ?анг шикаст хурда ма?бур гаштанд, ки Осиёи Миёнаро гузошта ба Сиистон фирор намоянд. Соли 1362 дар яке аз ?ангхои ?оратгарона дар ?аволии Сииситон Темур аз дасту пояш ярадор шуда тамоми умр ланг монд Минбаъд уро бештар ба унвони Темури Ланг номгир мекарданд.
Соли 1364 амир ?усайн ва Темур Мовароуннахро аз та?ти тасаруфи хони му?улистон берун оварда худ ?укумрони ин сарзамин гардиданд. Халк харду амирро ва хусусан ?усайнро, ки бо золими ном бароварда буд, бад медид ?усайн ?ангоми шунидани арзу доду хо?иши мардуми Самарканд дар даст шашпари о?анинро дошта меистод. Аксари ва?т ба чойи ба доди корафтодагон расиданиу ба он?о дарафтода бера?мона он?оро лату куб мекард. Пас аз чанде Илёсхоча - писари Ту?лук-Темур бо ма?сади дубора ба тахти тасаруфи худ даровардани Мовароунна?р ба мукобили Хусайн ва Темур лашкар кашид.
Дар ба?ори соли 1365 амир ?усейн ва Темур лашкари фаровон чамъ намуда дар со?или дарёи Чирчик байни Чиноз ва Тошканд бо сило?и душман ру ба ру шуданд. Ин хабардар таърих бо номи <<?анги Лой>> машхур аст зеро хангоми чинг борони сел борида хамачоро лой карда буд ва аспхо дар лойу об гутида аз по меафтиданд.
Дар чанги Темур ва ?усайн шикаст хурда Самар?анду Шахрисабзро бесоиб гузошта ба Балх гурехтанд. Лашкари Илёсхуча мардуми атрофу акнофро талаву торо? намуда ба сўї Самар?анд равон шуданд. Мутаасифона дар Самар?анд ?увваи харбие намонда буд, зеро Темур ва Хусайн лашкари бо?имондаро низ бо худ бурда буданд.
Соли 1365-1366 дар Самар?анд бар зидди Ту?лук – Темур шуриши Сарбадорон сар мезанад, ки ба он Мавлонзода ном донишчуе чке аз мадрасахои шахр рохбари мекард. Ба Сарбадорон муяссар шуд, ки му?улхоро аз Самар?анд ва гирду атрофи он ба ихтиёри Мавлонзода Абубакр ва Хурдаки Бухорои гузашт. Му?улхо хостанг, ки ба Самарканд нога?он ?амла оварда, Сарбодоронро торумор кунанд, вале шикаст хурданд. Баъди ин Сарбадорон хокимияти худро бо тези дар тамоми Мовароунна?р па?н кардан гирифтанд. Аз ин лахзаи муносиб Темур ва ?усейн истифода бурданд.
?усейн ва Темур бо фиребу найранг аз Балх ба Самар?анд меоянд. ?амин тавр бо фиреб ро?барони шуриши Сарбодоронро дастгир ва ?атл карданд. Он?о тан?о Мавлонзодаро зинда дар зиндон ниго? медоштанд. Дар давлати Мовароунна?р ташкилкардаи Сарбадорон Темур ва ?усейн хукумрон шуданд, вале амир ?усейн дар макоми аввал буд. Ба чунин мартаба Темур рози шуда наметавонист. Барои хамин у лахзаи мувофи мекофт, то ки ?окими ягонаи Мовароунна?р шавад. Дере нагузашта барои ?окимият дар байни онхо зиддият ба амал омад ва он ба задухурди мусалла?она мубаддал гардид. Соли 1370 Темур дар яке аз задухурд?о аскарони Хусайнро торумор карда, худи уро асир гирифт ва баъд уро ба ?атл расонда худро амири Моавроунна?р эълон кард. ?амин тавр, давлати Темур ба вучуд омад.
Просмотр: 7476
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved