Дата: 2017-05-10
Дар шароити и?тисоди бозор? баланд бардоштани фаъолнокии ?ар як коргар бо ро?и гузаштан ба идоракунии манфиати ба назардошти манфиати шахси дигар ба демократизатсиякунонии идоракун? ва ?аматарафаи истифода бурдани омил?ои инсон? зарур аст.
Объекти таъсиррасонии усул?ои идоракунии маънав? - ин шахс мебошад, ма?сади усул - аз танзими ахло?и ?ар як коргари ало?ида, э?ё намудани и?лими ахло?ию – р??ии муносибати байнишахс?, истифодаи омил?ои инсон? ва рушди ?аматарафаи шахс иборат аст. Субъекти асос? – ро?бари корхона, ки баназардошти таклиф?ои ташкилот?ои ?амъият? ва аъзоёни гур??и ме?нат? такя намуда фаъолияти идоракунии худро мегузаронанд.
Усул?ои идоракунии маънав? (расми 3) ба чор гур?? ?удо мешаванд:
Шакли ташаккул ва рушди гур??и ме?нат?- дар ташкилот, таъсири худро барои танзими муносибат?ои аъзоёни гур??и ме?нат? ва бар тараф намудани вазъи низог? мерасонанд. Он?о ба ро?бар барои дар дара?аи оптимал? ниго? доштани таносуби ми?дор? ва аз ?и?ати маънавии бо якдигар мувофи? будани кормандон ёр? мерасонанд. Дар ташаккули гур??и ме?нат? ду ро?и таъмин намудани мувофи?ати маънавии кормандон истифода бурда мешаванд:
Шакли маънавии ру?баландкунии коргарон-дар ташкилот, таъсири худро ба воситаи рушди ташаббускор? ва ?авасмандкунии аъзоёни гур??и ме?нат? ба ма?сади баланд бардоштани дара?аи ?осилнокии ме?нат мерасонад. Барои баланд бардоштани дара?аи фаъолнокии коргарон истифода бурдани назария?ои ?авасмандкунии А. Маслоу, Д. Макгрегор, Ф. Херсберг, В. Врум, ?.С.Адамс ва Портер-Лоулер ба ма?сад мувофи? мебошад.
Шакли интихоби касб ва таёр намудани мутахассисон-дар ташкилот, таъсири худро ба воситаи тавсифи маънавии мутахассис ва муайян намудани мувофи? будани он ба талаботи вазифаномаи тахассус? мерасонад.
Истифодаи усул?ои маънавии идоракун? аз ро?барон ом?хтани сифат?ои ру?ии кормандонро талаб менамояд.
Шахс-системаи бутун буда сифат?ои:хирадманд?, и?тимою-мадан?, ахло?ию-иродавиро дарбар мегирад. Яке аз аломат?ои асосии шахс-ин нотакрор ва инфирод? будани хусусият?ои ба он хос мебошад.
Сифат?ои асосии шахс: тавсиф (хислат, феъл), мизо?, ?обилият, ?иссиёт, ?авасманд? ва ?айра?о мебошад. Барои ташаккули гур??и ме?нат? ва идоракунии он сифат?ои му?имтарини маънавии шахс: раванднок?, мизо?, тавсиф ва ?обилияти шахс мо?ияти аввалиндара?а доранд.
Раванднокии шахс – ба ?а?онбинии одам – системаи а?ида?ои ? нисбат ба ?амъият, тарзи зиндаг?, ме?нат ва ?айра?о вобастаг? дорад. Равандноки ба се гур?? ?удо мешавад: ахло?ию-сиёс?, касб? ва маиш?.
Мизо?и шахс – хусусият?ои биологии шахс дар мизо?и он – навъи фаъолияти амрозии одам ифода мешавад. Мизо? аз р?и ?увват, м?ътадили кайфият суръатнокии раванди амрозии одам муайян карда мешавад. Ин сифат?о бо як?оягии таркиб?ои гуногун ифода карда мешаванд, лекин аз ?умлаи он?о ча?ор навъи мизо??о дар амал тавсиф карда шудаанд: сангвиник?, холерик?, меланхолик? ва флегматик?.
Мизо?и сангвиник? – ба одами зиндадил, сер?аракат, таассуроти та?йирёбанда дошта, бо зидди ба ?одиса?ои му?ити атроф эътибор ди?анда, бо ноомадии кор ва дигар мушкили?о тобоваранда хос мебошад.
Кайфияти сангвиник та?йирёбанда аст, аксирияти ?иссиёти маънавии он?о м?ътадил ва мусб? мебошанд.
Мизо?и холерик? – ба одами тез, сер?айрат, ?обилияти баланди кор? дошта хос аст. Халерик?о ?иссиёти ру?ии ном?ътадил доранд, он?о тез-тез ба э?сосоти пуршиддат гирифтор мешаванд, кайфияти зуд та?йирёбанда доранд. Ба одамони ингуна мизо? дошта раванди амрози ном?ътадил хос мебошад. Дар э?сосотии худ он?о метавонанд ба дигарон муомилаи да?алона кунанд. Халерикон, тамоми ?увваи худро ба кор сарф менамоянд ва дар нати?а аз ?ад зиёд хароб мешаванд.
Мизо?и меланхолик? – ба одами тез хафашаванда, ба ?одиса?ои му?ити атроф бо анд??гинии чу?ур назаркунанда, фаъолнокии дара?аи паст дошта ва ди??ати парканда дошта мансуб мебошад.
Мизо?и флегматик? – ба одамони кайфият ва ра?бати устуворона дошта, ботамкин,суботкор ва сусткор хос аст. Ингуна одамон, аз р?и ?иёфаи берунии худ ?амава?т ором, дар кор ва рафтор м?ътадил ва ахло?и ?атъи доранд. Сусткории он?оро э?тиёткории он?о бартараф менамояд, аз ин ли?оз, он?о ?обилияти кории пурсамар доранд.
Дар таркиби сифат?ои одамон хислат?ои мизо??о бо ало?идаг? кам вомех?ранд. Бинобар ин, дар амал мизо?и одамонро аз р?и хислат?ои бештарини ба ин ё он мизо? хос буда муайян менамоянд. Ом?хтан ва аз худ намудани мизо??ои коргарон дар ?аёт ва фаъолияти ташкилот дар ташаккули гур???ои ме?нат?, идоракунии он?о ва муоширати байни шахсии кормандон а?амияти му?им доранд. Масалан, ро?бар, бояд нисбати одами мизо?и халерики дошта дар муносибат ба он пурто?ат ва сипо? бошад. Ро?бар агар ба ингуна шахсон ягон хел айб гузорад, албатта аз тарафи он?о ?авоби аксуламали пуршиддати э?сосотнок мешунавад, ки дар нати?аи он дар бисёр маврид?о низои байнишахс? ба миён меояд. Халерик?о барои и?ро намудани кор?ои якхелаи суръатнокии суст дошта зав? надоранд. Ро?бар дар рафти муошират бо меланхоликон бояд э?тиёткор бошад, ба шахсияти он?о нарасад. Одамони ингуна мизо? дошта бисёр нозук мебошанд, ба э?сосот дода мешаванд ва дар о?ибат гиряву нола мекунанд. Барои ?авасманд? ва фаъолнокии одамони мизо?и сангвиники дошта вобаста намудани вазифа?ои нави мураккаб зарур аст. Ба флегматик бошад, баръакс кор?ои ди??аталабро вобаста намудан лозим аст. Он?о то?ати дара?аи баланд доранд ва метавонанд дар як ?о нишаста дар давоми р?зи кор? кор кунанд ва э?тиёткор бошанд. Дар ва?ти интихоби мутахассисони ?авон ва ?оба?огузории он?о мувофи?и талаботи вазифанома?ои тахассусии кормандони савдо ба назар гирифтани хусусият?ои мизо?ии он?о а?амияти калон дорад.
Тавсиф – ин системаи сифат?ои асосии бо ?ам ало?аманд? муайяни шахс буда дар ?аракати инфирод?, ахло? ва муносибати муошират бо дигар одамон ифода мешавад. Тавсиф – ин та?зияи раванди ?аёти ва ?иёфаи ахло?и, фаъолияти и?тимоию-ме?нат?, дара?аи тарбияноки одам буда дар асоси таъсири му?ити атроф ва худтарбиякун? шахс ташаккул меёбад.
Фанни психология тавсифро бо чор гур?? ?удо намудааст:
Тавсифи муносибати одам ба гур??и ме?нат?, ба дигар одамон ва ба ?амъият. Дар ин гур??и тавсиф бояд хислат?ои зерини мусбию-манфии шахсро ифода намояд. Хислат?ои мусб? сахиг?, ?амхор?, серталаб?, даст?амъ?, ватанд?ст?, башард?стии шахсро дарбар мегирад. Хислат?ои манф?: бефар??, бепринсип?, да?ал?, манфиатпараст?, бахил?, ?асудхур?, худписандии шахсро ифода менамояд.
Тавсифи муносибати одам ба ме?нат. Дар ин гур?? аз ?умлаи – хислат?ои мусб?: ме?натд?ст?, суботкор?, ташаббуснок?, покви?дон?, фаъол? ва аз ?умлаи хислат?рои манф?-лабанд?, сусткор?, бефар?? нисбат ба кор, аз кор гурез?, р?якикор? ва ?айра?о бояд акс ёбанд.
Тавсифи муносибати одам ба та?дири худ. Дар ин гур??и тавсиф бояд хислат?ои зерини мусб? ва манф? акси худро ёбанд. Хислат?ои мусб?: ?адрнок?, сарбаланд?, худтан?ид?, фур?тан? ва ?айра?о. Хислат?ои манф? – худпараст?, хабаркаш?, хафашав?, шармин? ва ?айра?о.
Тавсифи муносибати одам ба мол, ашё (либос?о). Дар ин гур??, аз ?умлаи хислат?ои мусб?: тозатабиат?, озодаг?, э?тиёткор? аз ?умлаи хислат?ои манф?- ифлоскор?, халофакор?, чигилкор?, исрофкор? ва ?айра?о бояд акс ёбанд.
Асоси тавсифро ирода ташкил меди?ад. Хусусият?ои ирода ба сифати шахс мегузарад ва ?иёфаи умумии тавсифро дарбар мегирад. Ирода бо ?увваи тавсиф ало?амандии бевосита дорад ва бо ?аваг?, ?уръатнок?, сер?аракатии худ дар аломат?ои гуногуни ирода ифода мегардад. Фаоъолнок? – аломати ?имматноки тавсиф буда, фа?ат ба фаъолияти ма?садноки а?мияти ?амъият? дошта хос мебошад. Со?ибихтиёр будан- фа?ат дар мавриди интизомноки шахс, риояи ани?и ?оида?о ва меъёр?ои ахло?? фоидабахш мебошад.
Мувофи? будани одам барои и?рои ягон намуди фаъолият дар ташкилот бо ро?и ба?оди?? ба ?амъи сифат?ои шахс муайян карда мешавад. Ин амалиёт дар мавриди ба кор ?абул намудани коргарон, интихоб ва тайёр намудани мутахассисон, ба кори дигар гузаронидани коргарон гузаронида мешавад. Дар ин давра, ба дара?аи дониш?ои махсус, ?а?онбинии умум?, ?обилияти худидоракун?, аз ??даи ташкили ме?нати худ ва ме?нати дигарон баромадани коргарон низ ба?о додан зарур аст. Ба ма?сади пурратар истифода бурдани хусусият?ои инфирод? ва имконият?ои ?ар як одам дар асоси интихоби касб ва самтёбии касб?, пурра муайян намудани сифат?ои шахсии коргар ва мувофи? будани он?о ба талабот?ои тахассусии ихтисос? зарур мебошад.
Барои истифодаи усул?ои идоракунии маънав? ро?бар бояд ро??ои самаранок? ч? хел ташаккулёб? ва инкишофёбии гур??и ме?натии корхона?ои савдоро донад. Ин ?олатро ба ёрии амалиёт?ои: мушо?ида кардан, та?риба гузарон?, ом?хтани маънавиёти шахсии ва тахассуси коргарон, пурсишгузарон?, пурсишгузарон? бо истифодаи саволнома, сан?ишгузарон? дар асоси савол?ои ани?и хатт?, ом?хтан ба ма?сад мувофи? аст. ?амъ овардани маълумот?ои маънав? доир ба муносибат?ои байнишахс? ва гур??? дар ташкилот, дара?аи ?обилиятнок? ва сифат?ои маънавии ?ар як коргар, ба якдигар мувофи? будани аъзоёни гур??и ме?нат? аз р?и хислат?ои маънав?, таъсири тарзи ро?бар? ба и?лими маънавии ташкилот, тарзи ташкили оптималии кор ва ро?барии дар гур??и ме?нат? ва та?лили он?о барои андешидани чорабини?о оид ба такмили фаъолияти гур??и ме?нат? имконияти зарур? меди?ад.
Дар асоси маълумот?ои хусусият?ои ахло??, тавсифи ?ар як мутахассиси ало?ида, ро?бар метавонад ахло?и он?оро ом?зад, ва ба и?лими маънавии гур??и ме?нат? мувофи? намояд. Аз ин ли?оз, яке аз шарт?ои му?имтарини э?ё ва рушди гур??и ме?нат? - ин дар ?араёни фаъолият риоя намудани ринсипи муросо? маънав? дар ?араёни ме?нат мебошад.
Просмотр: 2565
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved