Дата: 2017-05-10
Мардум аз замон?ои ?адим дар кў?сор маскан гирифтаанд. Та?рибан, 3 млн. сол ?абл а?додони мо на он ?адар дур аз кў??ои Килиман?ар дар но?ияи Афара дар шимолу шар?ии доманакў??ои Эфиопия зиндаг? мекарданд. ?амаи бозёфт?ои а?додони одам дар зери бо?имонда?ои хокистари оташфишони?ои вулкан? ёфт шудаанд. Он?о дар наздикии тар?иш?ои тектоникии фаъол ?ойгир шудаанд. Аз сензда? бозёфт?ои архантропикии асосии ?а?он?, да?тояш ба кў?сор ва ?удуд?ои наздикў?? дахолат мекунанд. Ба он?о ?ариб тамоми бозёфт?ои тара??иёфтаи а?додони одам ?алб карда мешуданд.
Маскани ?амъияти ибтидо? ?ариб дар тамоми кишвар?ои кў?сор ёфт шудааст, гарчанде ки маскан гирифтан нисбат ба кў??о дар ?ангалзор?о осонтар буд. Маълум гардидааст, ки ним миллион сол пеш инсон дар Апеннин?о (маскани Компобассо) шикор кардааст ва дар Олтой (маскани Улалинка) нишона гузоштааст. Дар давраи полеозойи пеш мардум дар Кавказ маскун гирифтанд. ?ои зисти он?о дар кў??ои Арагас (маскуни Сатанидар) дар ?ори Осетияи ?ануб? дар доманакў?и вилояти автономии ?арабои кў?? маълум шудааст. Дар ало?аманд? бо маскангир? дар кў??о маскани одамон дар Ўзбекистон (дар ?аторкў?и Байсун) дар ?аторкў?и Дарвоз (Шу?нов) дар Тиёншон (Обира?мат, Куль-Булук) дар Алтой (?орхои Страшная, Денисовая, Усть-Канская) дар Алп (Драхенлох),дар Гур?истони ?арб? (?ургула, Сакажиа)… ёфт шудаанд.
Хусусан дар кў?сор нишона?ои (меозеолит? ва неолит?) хеле гуногун тасвир ёфтаанд. Дар бисёр ?ой?ои Осиёи Миёна, асосан дар Помири шар?? ва Тибет, он?о то баландии 4 500 метр маълум буданд. Аз ?ама маскани бузург ва маш?ур маскани ошхона мебошад, ки дар ?исмати болоии Маркансу дар баландии 4 100 метр маълум шудааст. Ба неолити пеш тасвира?ои рўи санг дар шахт?ои Помир дохил мешаванд, ки яке аз ?адимтарин дар рўи замин ба ?исоб мераванд. Инчунин ?ариб сад тасвирро дар нишеби?ои шимолии ?аторкў??ои Аличур дар баландии зиёда аз 3 800 метр ёфт намудаанд. Инчунин (петроглиф?ои) бисёри даври неолит дар баландии зиёда аз 3 800 метр дар Тиёншон низ маълум гардидаанд. Ин?о ?ор?ои Ак-чун?ур дар биёбони Сари-Чаза, ёдгори?ои бостонии кўли Сон?ул, маскани Саймали-Таш дар ?исмати шар?ии ?аторкў??ои Фар?она мебошанд. ?амаи бозёфт?о ша?одат меди?анд, ки исти?оматкунандагони ин ?ой?о дар охири асри Ш ва аввали асри П ?азорсолаи то милод маданияти баланд ва маълумот?ои астрономии пурраро доштаанд.
Дар Америка аломат?ои
?ори Сандиа
аввалини мав?удияти инсоният дар Мексика (Пуэбло, биёбони Мехико) ва дар И.М.А. (штати Мексикаи нав ва ?ори Сандиа) маълум шудаанд. Он?о дар баландии 2 200метр па?н гашта буданд.
Дар кў??ои серхарсанг одамон дар ?ор?о дар баландии 1 900 метр аз сат?и ба?р, ?ануз 9-?азор сол пеш зиндаг? мекарданд. Та?рибан ну? ?азор сол пеш то эраи мо дар Мексика биёбони Техуакана дар баландии 2 300 метр маълум шудааст. Маскани одамон дар Перу дар баландии ?ариб 4 000 метр, 7 500 сол пеш аз милод ёфт шудааст.
Кў??о аз ?инс?ои кў?? ни?оят бой мебошанд, ки барои тайёр кардани маснуоти санг? созгор мебошанд. Аз ?ама ма?сулоти ?адими аз мис ва ?алъаг? сохташуда (дар ?исми болоии дарёи Тигр) ёфт шудаанд. Он?о дар сол?ои 9200-8750 то милод маълум гаштаанд. Дар ?увайт ва но?ия?ои кў?ии Балкану Карпат ма?сулот?ои хеле ?адимаи аз мис ва ?алъаг? сохташуда ёфт шудаанд, ки 3 000 сол пеш аз милод пайдо шудаанд. Тан?о дар кў??о, ки дар он ?о таъсири ?увва?ои дохилии замин хеле намудор аст, ?инс?ои кў?? ва аввалин дониш?ои геологии инсон ба ву?уд омадаанд.
Тад?и?от?ои археологиву полеоэтноботаникии да?сола?ои охир а?ида?ои Н.И.Вавиловро тасди? ва ани? кардаанд.
Дар давраи мезолит а?олии нишеби?ои Загроса ва Тавра растани?ои ёбоии хушадорро ба монанди гандум, ?ав, нахуд, ангур, себ, зардолу, писта ва ?айра… ?амъовар? мекардаанд. Мав?еи муайянро дар хо?агидории он?о шикори бузи кў?и ва хук?о мебозид. Маркази асосии шаклсозии намуди гандуми мулоим Осиёи пеш ва биёбони ?инд ба ?исоб мераванд. Инчунин дар ?удуд?ои кў?? аз Пан?об то Кавказ олу, зардолу, шафтолу, олуча, нок, анор, пиёз, ?арбузаву тарбуз пайдо шудаанд. На?шаи яке аз ?ор?о
?айвон?ои ?адимаи хонаг?, ки дар хочагидор? он?оро истифода мебурданд, буз ва гусфанд буданд, ки дар асри VIII то эраи мо ву?уд доштанд. Маркази буз?о Загроси ?ануб?, ?имолойи ?арб? ва ?индукуш ба ?исоб меравад.
Ковоки?о дар ?ори Духов дар кў??ои шимолу ?арбии Тайланд дар охири аср?ои VIII-VII то милод ёфт шуданд. Дар он ?о бо?имонда?ои бодиринг, ?аламфур, олу ва дигар мева?о ёфт шудаанд. Аз но?ия?ои кў?ии Хитой ( соя, турб, хурмо, растани?ои ситрус?) ёфт шудаанд.
Дар нишеби?ои шимолии Анд, чорма?зи замин ва дар ?улла?ои доманакў??ои Анд – картошка ёфт шудаанд.
?амин тари?, тамаддуни давлат?ои ба?римиёназамин: Осиёи пеш, Тибет, ?индухитой, ?абашистон, Мексика, Перу ба ?ў? наздиктар мешуд.
Бисёрии давлат?о дар ?абати дарози кў?ии байни 20 ва 40 дара?а па?н шудаанд ва ?амин тарз а?додони мо мефа?миданд, ки мав?удияти кў? дар ташаккулёбии тамаддуни он?о мав?еи асосиро иш?ол кардааст.
Асосан дар баланди?о он?о мас?ид?о, ?ой?ои махсус барои ?урбон? месохтанд. Бисёрии хал??о э?одиёташонро ?атман бо манзара?ои кў?? ало?аманд мекарданд, ки бо ин он?о баландии кў?оро дар э?одиёташон тасвир мекарданд.
Дар ?адим тавассути кў??о ро??ои доимии ву?уд доштанд, ки ало?амандии и?тисодию ти?орат? ва маданиро доштанд. Корвон аз ?индустон то Тибет тавассути кутали ?имолой Нангпа-Ла, ки дар баландии 5 716 метр ?ойгир аст мегузашт. Ба ?олат?ои душворгузари ро?и Помири шар?? ниго? накарда тавассути биёбони Пан? ро?и бузурги абрешим аз Хитой ба мамлакат?ои Осиёи Миёна мегузашт. Дар соли 1974 дар кў??ои Помири шар?? дар баландии 4000 метр ша?ри асримиёнагие бо ?убур?ои ?адима ва кўчаю майдонго??ояш ёфт шуд. А?олии ин ша?р ба обкардани ну?ра маш?ул будаанд. Инчунин дар ин макон дар баландии 5 000 метр, кони ну?ра ёфт шуд. Дар Тибет ва Ладахке мас?ид?ои будоии ?адимро, ки дар баландии 3600–4200 метр ?ойгир буданд ёфт намудаанд.
Дар но?ияи асосии Кордилери Анд дар баландии 6300 метр мумиёро ёфтанд.
?амин тавр кў??о давра?ои дуру дарози таърих?, геолог? ва и?тисодии худро доранд. Имрўз низ дар кў?сор хал??о зиндаг? мекунанд, ки он?о ба хо?агидор?, коркарди захира?ои табии ва истифодаи ?ангалзор?о маш?уланд.
Дар ало?аманд? бо ин?о дар на?ши аввал дурнамои замонавии азхудкунии захира?ои рекреатсионии системаи кў??о меистад. Мардум кўшиш мекарданд, то ба ?улла?ои баланди кў? бароянд, шумораи зиёди туристон пайдо шуданд, ки намуди истиро?ати фаъолро интихоб намуданд: ба монанди алпинизм, рафтинг, трекинг, хайкинг ва гайра… Шав?у ?аваси он?о нисбат ба кў??о зиёдтар мешуд.
ИСТИФОДАИ ЗАМОНАВИИ ?УДУД?ОИ КЎ?СОР БАРОИ ТУРИЗМ.
Но?ия?ои кўсор пан?умин ?исмати болоии ?ишри заминро и?ота кардаанд, ки дар тамоми ?итъа?о аз экватор то ?утби шимолу ?ануб па?н шудаанд. ?ариб 10% а?олии рўи замин дар но?ия?ои кў?сор ва ?ариб 40%-ашон дар ?удуд?ои атрофи он?о зиндаг? мекунанд. Он?о дорои маданияти махсус буда, гуру?и бузурги этникиро ташкил меди?анд ва со?иби забони ма?алии худ мебошанд. Хал??ои зиёде, ки дар кў?сор зиндаг? мекунанд, дониш?ои махсусро дар бораи ?аёт, раванд?ои табии, фолклор, забон, дин, тарзи табобат, та?рибаи идоракунии захира?ои табии доранд.
Кў??о дар замони ?озира ди??ати туристонро ба худ мекашанд. Макон?ое пайдо шудаанд, ки дар он?о объект?ои таъсироти турист? ?ой доранд: ба монанди дарё?о, кўл?о, и?лими мусоиди ?удуд?ои кў??, олами набототу ?айвонот, шумораи калони экосистема?о ва ?айра… Ба ?айр аз кў??о аз ?ама захира?ои асос? барои инсон аз ну?таи назари хо?агии хал?, ?ангал ва саноати кў?и ба ?исоб мераванд. Маданияти махсуси этникии хал??ое, ки дар кў?истон зиндаг? мекунанд, ди??ати туристонро ба худ ?алб мекунад.
Дар сол?ои 1990 шумораи зиёди барнома?о ва ло?ия?о ба хотири туризми кў?? ва тара??иёти ?удуд?ои кў?сор бахшида шуда буданд.
Дар ин давра китоб?о ва ма?алла?ои зиёд, ва инчунин конференсия?о ба мавзўъ?ои тара??иёти туризми кў?сор бахшида шуда буданд. Тад?и?от дар со?а?ои илм?ои сотсиология ва маркетинги туризми кў?сор бори дигар нишон доданд, ки туризми кў?? яке аз намуд?ои шав?овартар ва фоидаовари туризм ба шумор меравад. Туризми кў?сор ва эколог?, як навъи шиносо? бо зиндагонии мардуми та??о? ва намуд?ои туризм ба ?исоб мераванд.
Якчанд мисол аз истифодабарии ?удуд?ои кў?сор пешкаш мекунем.
База?ои лижарон? – яке аз шакл?ои зудамал барои тара??иёти ?удуд?ои кў?сор ба шумор мераванд. Он?о дорои капитали бузург ва харо?от мебошанд ва ди??ати зиёди одамони му?ити атрофро ба худ ?алб мекунанд. Со?ибон ва оператор?ои курорт?о доимо чора?ои зиёдшавии даромад?оро ме?ўянд. Намуд?ои гуногуни фаъолият?оро дар курорт?ои лижаронии кў?ии зимистона ?ор? мекунанд.
Дар сар?ади Шветсария бо Италия биёбони васеъи (Швецарского Кантона Валлис) ?ойгир аст. Дар ин ?о ?улла?ои баландтарини Шветсария-Монте-Роза ва Маттерхорн ?ойгиранд. Ша?рча?ои майдаи Алп? дар (Кантоне Валлис) кай?о ?амчун курорт?ои и?лим? ва кў?ию лижарон? маш?ур буданд. Курорт?о бо ?авои хушк ва чашма?ои минералии табобатиашон фар? мекунанд.
Валлис – ин афсонаи ?а?и?ии зимистона, мамлакати кў??, пур аз ту?фа?ои ни?онии дилхушкунанда мебошад. Аз мо?и декабр то апрел дар кў??о туда?ои зиёди барф мав?уданд. Дар зимистон ба ?авои сард ниго? накарда (?арорати ?аво 10-12 дара?а) дар Валлису Алп шумораи зиёди сайё?он ?амъ мешаванд.
Дар Италия курорт?ои дигари кў?ию лижаронии маш?ур ву?уд доранд:
Ба монанди Бормио (курорти ?авонон, ки дар он ?о дискотека?о мешаванд, клуби шабона, бар ва тарабхона дорад). Валь Гардена (дар маркази Алпи доломити (Доломитовые Альпы), ки баландии курорт аз 1563 то 2518 метр аз сат?и ба?р). Валь ди Фаса (курорти замонав?, дорои ро??ои ?уллай барои ронанда?ои нав, рухсатнома?ои ягонаи «Доломити Супер Ски»-ро дорост). Валь ди Филме (дарвоза ба Доломитовые Алпы ва ба ша?рча?ои парокандаи курорт?, ба монанди Кавалезе ва Предаццо, ки инфракструктураи хуби тара??икарда доранд). Кортина (дар ин ?о соли 1902 аввалин мусоби?а?ои лижаронии кў?ии Италия гузаронида буданд, инчунин дорои ?афт зонаи ла?жидани (катание) аст) Ливино (курорти ?авон, ки нав таъсис ёфтааст, «Маленький Тибет»-и Италия, ки ?ар сол дар ин ?о фестивали «LA SKIEDA» гузаронида мешавад). Маддона де Кампилю (пойтахти варзиши кў?? ва лижаронист, дар баландии 1520-2505 метр аз сат?и ба?р ?ойгир аст, дар маркази асосии мамнуъго?и Адамелло-Брента во?еъ аст). Сестриере (бо он маш?ур аст, ки дар ин ?о хар сол мусоби?аи умуми?а?онии лижаронии кў?? гузаронида мешавад.) Валь ди Аоста (боми Европа, ки дар ин ?о 900 км спуска, 166 – подъемников, барои ма?мўи хизматрасон? ву?уд дорад: алпинизми лижарони, хайкинг, сайр бо лижа?ои махсус, тамошои пиря??о, лижа?ои кў??. Дар ин ?о якчанд стансия?о ба монанди Курмаер, Ля, Туиль ?ойгиранд). Червиния (дар таги ду ?уллаи маш?ур – Монте-Роза ва Маттерхорн ?ойгир аст). ?амаи курорт?ои дар боло номбаршуда дорои техникаи ?озиразамон, отел?ои бо?ашамат, ма?оза?о, пункт?ои прокати? ро??ои ла?жидан? ва инчунин ба ?амаи мизо?он нарх?ои арзонтар барои дигар курорт?о му?айё кардаанд.
Курорт?ои лижаронии кў?ии Франсия ?ам барои туристон хеле шав?оваранд. Франсия нисбат ба дигар мамолики Европа – кишвари «лижаронии кў??» ба ?исоб меравад.
Шамони – ?амчун ша?рча, барои лижаронии кў?? ?ам барои лижарон?ои ном? ва ?ам барои лижарон?ои нав хизмат мекунад. Дар таги Манблана ?ойгир аст, ки пас аз задухўрди Манблана дар соли 1786 маш?ур шуд ва имконият пайдо кард, ки ташкилотчии аввалини бози?ои Олимпии зимистонаи соли 1786 гардад. Се биёбон (Мерибель, Куршевель, Валь-Торанс) назар ба Шамони кў??ои пастар доранд. Дар Мерибеле намуд?ои архитектурии махсуси биёбони дарахтзор мав?уданд.
Дар Куривеле отел?ои ?имматарин ?ойгиранд ва дар дигар биёбон?о на он ?адар хона?ои ?иммат барои ?ойгиркунон? ву?уд доранд. Масофа байни биёбон?о 2-3 соат ро? аст, ки ин имкон меди?ад, дар муддати кўто? ?удуди бисёртарро сайё?ат кун?.
Вал ди Изер – 400 км ро? дорад ва инчунин чорчубабанди?ои ?адимии хал?иро дорад.
Межев – дорои 300 км ро? аст. Дар ин ?о ?ангалзор?о зиёданд.
Еспасс ва Кили-Тинь – ?амчунин курорт?ои маш?ури франсияанд, ки ?ам барои мардуми таба?а?ои боло? ва ?ам миёна хизмат мекунанд.
Курорт?ои балнеотерапевтии кў?? низ хеле маш?уранд. Барои мисол яке аз он?о Бад Гаштайн мебошад. Ин курорт дар баландии ?ариб 1000 метр аз сат?и ба?р ?ойгир аст. Дар зонаи ?ангал дар сад километраи ?анубии ша?ри Залцбург ва 410 километраи Вена кў??ои Высокий Тауэрн (Алпи шар??) дар биёбони дарёи Гаштайнор – Аху, ?ойгир аст.
Шамораи зиёди пайро?а?о дар кў??о барои сайркун? дар фасли зимистон ба ро??ои лижарон? табдил меёбанд. Ин курорти асосии Австралия аст, ки таърихи тара??иёти он аз аввали сол?ои 1 400 пайдо шудааст. Отел?ои курорт ?ариб якхела ?ойгир шудаанд, он?о барои ме?монон ба дара?аи ол? хизмат мекунанд. Дар замини Залцбург аз ?ама нишеби?ои бузург ?ойгиранд, ки дар он ?о ландшафти кў?ии хушбоду ?аво ва шаршара?о тасвир ёфтаанд. ?авзи курорт дар нишеб? сохта шудааст ва аз оби радондор, ки аз чашма?о рост ба ?авз мерезад, пур карда шудааст.
И?лимаш кў?ист, зимистони мулоим ва тобистони сал?ин дорад. Фактор?ои асосии табобат? об?ои термалии радондор (?арораташон то 50 дара?а) мебошанд, 18-чашмаро ташкил меди?анд. Обашонро барои вана?о, оббоз?, нушидан, ингалятсия истифода мебаранд.
?ойгиркун? дар курорт дар апартамент?о ва отел?ои «Appartement Bellevue, Weismayr, Pension Nefer» ба ро? монда шудааст. Курорт бо чашма?ои термал? ва нишеби?ои алпии хушманзара аз давра?ои пеш маш?ур аст. Ба ин ?о барои истиро?ат ва маш?кун? варзишгарон ва дустдорони лижаронии кў?? аз тамоми ?а?он мебиёянд. Дар курорт 7-?авзи кушода ва 25-?авзи пушида, ки оби термали доранд ?ойгиранд.
Барои истиро?ати зимистона ба ?айр аз ро?и лижаронии маш?ури кў?и боз 2-катка, 3-ро?и чаннасавор?, 6-майдончаи пушидашуда барои бозии теннис, 30-то тарабхона?ои майда дар кў?, 80-км сайрхат?ои пиёдагард? мав?уданд. Дар соли 1993 ро?и канатии нав, ки дорои 8-кабинае, ки барои курорт?ои кў?? хосанд, сохта шудааст. Дар зимистон дар ин ?о табиати зиндаро мушо?ида кардан мумкин аст.
Баден-Баден – курорти болнеотерапевт?, ки дар зонаи ?ангал дар баландии 1112-1003 метр аз сат?и ба?р дар ?анубу ?арбии Германия (замини Баден-Вюртемберг) на он ?адар дур аз сар?ади Франсия ?ойгир аст. Баден-Баден – «пойтахти тобистонаи Европа», - «курорти шо?он», дар байни кў??ои Шварцвалд ва биёбони Рейна ?ойгир аст. ?ар як нишеб? ва дара таърих ва номи худашонро доранд. Дар зонаи мамнўъго? намуд?ои камёфти растани?о ва ?айвонотро вохўрдан мумкин аст. Барои ?абули ме?монон ва шахсони хо?ишманде, ки мехо?анд саломатиашонро бар?арор кунанд аз тамоми ?ахон бо ин ма?сад?о ба Баден-Баден мебиёянд. ?анўз дар ?азорсола?ои пеш рими?о дар ин ?о кофтуков карда, ?ар гуна гиё??ои табобатии биёбониро дар со?или дарёи Ос ёфтанд. Он?о дар чашма?ои Цивитас-Аурелия-Аквензис, ки ?озир номи Баден-Баденро гирифтааст, сохта шудаанд. Дар соли 1507 дар ин ?о аввалин бор дар Германия мусоби?аи курорт?о гузашт. Баден-Баден аз ?ама курорти маш?ури олмон? мебошад. Онро ?ама ва?т ?ои зеботарин барои ?абули ме?мон?о интихоб мекарданд. Бо шарофати аристократ?ои русс, он дар ?а?он маш?ур шуд. Зани Александрии-1 малика Баденская аввалин бор сайё?ат ба обро ?амчун муд баровард. Баъд аз вай князи бузург ва дигароне, ки ?удрати ба сайё?ат рафтанро доштанд ва зебоиро дўст медоштанд ба ин намуди сайё?ат унс бастанд. Дар соли 2002 курорти Баден-Баден ?оизаи «Five Star Diamond Award»-ро аз тарафи Академияи Америка со?иб шуд. Аз сабаби чойгиршавии мав?еи географиаш Баден-Баден дар тамоми сол и?лими мулоим монанди ба?ри миёназаминро дорад. ?арорати миёнаи мо?и июл, 7,20 . Мавсими тобистона аз мо?и май то октябр тўл мекашад. Фактор?ои асосии табобатиаш об?ои термалии радондор (то 68,8 градус) ва чашма?ое, ки обашон хлориди натрий доранд, мебошанд. Духтури маш?ури асри миёнаги Парацельс дар соли 1541 Баден-Баденро тавсифот додаст. Дар асри XVI дар ин ?о 15 хона?ои ванадор мав?уд буданд, ки ?ар сол 3 ?азор одам дар ин ?о табобат мекард.
Дар замони ?озира ?ариб 5 ?азор одам аз тамоми ?а?он дар ин ?о дам мегиранд. Барои ме?монони курорт дар ин ?о отел?ои бо?ашамат ва ме?монхона?ои на он ?адар калони шахс? хизмат мекунанд. Инчунин метавонанд дар хона?ои мас?ид ?ой бигиранд (отел Badisher Hof - 4-ситорадор) – мас?иди пештараи Капуцинов, ?ариб 185-сол ву?уд дорад. Дар замони ?озира ме?монон имконият доранд, ки дар ин мас?ид мувофи?и урфу одати худашон номерро интихоб кунанд. Ин бино дар асри Х1Х сохта шудааст. Курорт – яке аз курорт?ои элитавии Европа ба шумор меравад. Дар ин ?о мамнўъго?и табии, парк?ои хушбоду ?аво, махсус майдон?о барои голфбоз?, ипподром, клуб?ои варзиш?, гиё??о барои оббоз? ва инчунин казино мав?уданд. Марлин Дитрих ин курортро аз ?ама курорти зеботарини ?а?он номидааст. Клара Шуман дар ин ?о сол?ои охирини ?аёташро гузаронидааст.
Баден-Баден – курорти табобат? ва термалист, ша?р барои истиро?ат ва ?ои гузаронидани конфронсу фестивал?о мебошад.
С о ч и – курорти балнеотерапевтии пешкў?ист, ки дар зонаи намноки субтропик? дар 270 км дар ?анубу шар?и Краснодар во?еъ аст. Дорои чунин ?ой?ои курорт? аст: Адлер, Аше, Вардане, Головинка, Дагомис, Поляни сурх, Лазеревское, Лоо Магри, Макопсе, Майцеста, Сочи, Чемтепсе, Чемиквазе, Хата.
Сочии бузург со?ил?ои Черноморск полюси кишвари Краснодарро дарбар мегирад. Сочи яке аз ша?р?ои дуру дарози ?а?он ба ?исоб меравад, ки аз Адлерский Хостинский сар карда, то но?ия?ои маъмурии Маркази Лазаревскийро дарбар мегирад. Тамоми ?удуди Сочии бузург ба парки миллию давлатии Россия дохил мешавад. Бе?уда курортро «ша?ри бо??о» нагуфтаанд. И?лими курорт субтропикии намнок аст. Наздикии ?аторкў??ои Кавкази бузург ва ба?ри Сиё? и?лими махсусро доранд. ?арорати миёнаи солонааш 14 градус гарм. ?арорати миёнаи мавсими гарм? 23 градус, яъне мавсими курорт дар Сочи аз мо?и апрел сар шуда, дар мо?и ноябр ба охир мерасад. ?арорати миёнаи об дар ин ва?т дар ба?ри Сиё? 24 градусро ташкил меди?ад. Аз ?ама мо??ои гарм июл ва август. Яке аз фактор?ои табобат? дар Сочи чашма?ои минералии гарму сулфудор ба ?исоб мераванд. Ин чашма?о аз даврони ?адим маълум буданд. Дар он?о рими?о, афинаги?о ва византияги?о оббоз? кардаанд. Ин чашма?о ?исмати ша?рро муайян кардаанд. Якумин табобатго?и обаш гармбуда дар аввали асри ХХ пайдо шудааст ва ша?р ?амчун курорти балнеотерапевт? тара??? ёфтааст. Инчунин ба фактор?ои табобат? и?лими мулоим, оби гарм, офтоб, кў??ои барфпуш, ?авои тоза, растани?ои субтропик?, табобати лой? дохил мешаванд.
Дар таркиби чашма?ои гарму минерал? ?ариб 20 хели элемент?ои химияв? ?амро? ?астанд. Об?ои минералии йоду бромдор, хлориду натрийдор бо ма?лули баланди бром (то 66 мг\л), йод (то 33 мг\л) ва ба ми?дори кам аз дигар микроэлемент?ои биолог? (о?ан, фтор, бром, кремний) мав?уданд. Дар таркиби газашон метан ву?уд дорад. Дар курорт лаборатория ву?уд дорад, ки радони консентрасияшударо барои беморон тайёр мекунанд. Дар курорт об?ои минералии Сочи, Лазаревск, Пластунск ва Краснополянск васеъ истифода мешаванд. Турист?о дар отелхои «4» ва «5»-ситодадор ?ойгир мешаванд.
Сочи – ша?ри замонавии курорт бо инфраструктураи тара??и карда мебошад.
Янган-Тау – курорти балнеотерапевтии пасткў? мебошад, дар баландии 413 метр аз сат?и ба?р ?ойгир аст. Дар 200 км шимолу шар?ии Уфа ?ойгир аст. Дар шохаи кў??ои Урал, дар ?уллаи кў??ои Янган Тау, дар тар?ума аз башкири маънои «кў?? сухта»-ро дорад. Дар курорт газ?ои термал? ву?уд доранд. Академик П.С.Паллас аз ин кишвар соли 1768 дидан намуда, мав?удияти чашмаро кайд кардааст. И?лими ин ?о ни?оят контитентал? мебошад. Фактори асосии табобатии курорти Янган-Тау - бу?кун? ва гази хушк, ки аз таркиш?ои замин ва чу?ури?ояш мебароянд, мебошад. Дар ин чашма?ои термал?, ки ?арорати обашон дар чу?урии 90-100 метр то ба 4000 мерасад, ки дар таркибаш угликислотахо, азот, ма?лул?ои органик?, микроэлемент?ои фаъол ва ба як ми?дори муайян радонро доранд. Бу?хои табии курорт барои ваннахои бу?куни истифода мешаванд.
Туризми кў?? – маълумот, дар бораи як?ояшавии намуд?ои гуногуни истиро?ати фаъол ва туризм мебошад. Баъзе?о дар доираи туризми ку?? – алпинизм ва скалалазро дар назар доранд. Барои дустдорони намуди варзиши об? бошад – рафтинг ва оббоз? дар дарё?ои кў?и шав?овар аст. Ба паход?ои кў?? экспедитсия?оро равона мекунанд, то ки намуд, ё ки асли кў??о, минерал?о, флора ва фаунаи кў?иро биомўзанд. Инчунин барои ?исми зиёди а?ол?, яъне барои сайё?они одд? туризми кў?? – ин поход ба кў??о, сайругашт дар кў?сор ба ?исоб меравад.
Мувофи?и навишта?оти дар боло ?айд шуда, мо тавсифоти географии якчанд система?ои кў?иро дида мебароем, ки барои тара??иёти туризми кў?? ва алпинизм мусоидат мекунанд.
Доманакў??ои Эрон – дар Эрон (2\3 худуди Эрон) Аф?онистон, Покистон, канори Иро? ва ?ануби Туркменистон ?ойгиранд. Майдони умумиашон 2,7 млн.км.–ро ташкил медихад. Ну?таи баландтаринашон – вул?они Демавенд (5604 метр) мебошад. Баландии дохилии кў??о аз 500 то 2000 метр мебошад, ки ба ?аторкў??ои Кўхруд, кў??ои Эрони шар?? ва ?айра таксим шуда, кў??ои Элбрус, Копегдаг, ?индукуш ва кў??ои Сулаймонро ташкил меди?анд.
Э л б р у с – массив?ои
Ку??ои Элбрус
баланди кў?ии Кавкази бузург буда, дар системаи ?аторкў??ои Боково дар сар?ади ?ум?урии Карачаево-Черкессии ва Кабардино-Балкарий ?ойгир шудаанд. ?уллаи ?арбии Элбрус (баландиаш 5642 метр) ва ?уллаи шар?иаш ( 5621 метр) ба гарданаи чу?ури ( 5325 метр) та?сим шудаанд. Элбрус бо ях?о пўшида шудааст, ки аз ин кў??о 54 то ях?о мефуроянд, ки калонтаринашон – Азауи калон, Ирик, Терскал мебошанд. Масо?ати яхпора?о 134,5 км. мебошад.
? и м о л о й – системаи кў?ии баландтарини курраи замин, байни доманакў??ои Тибет (дар шимол) ва дашти ?инду-Ганг (дар ?ануб) мебошанд. Дарозиашон зиёда аз 2 400 км, пано?ияшон то 350 км. Баландии миёнаашон ?ариб 6000 метр, баландии максимал? 8848 метр.
Кў??ои ?амалунга (Эверест) – ну?таи баландтарини заминанд, ёзда? ?улла, зиёда аз 8 ?азор метр ?ойгиранд. Ин ?удуди и?лим? ва табии байни биёбон?ои Осиёи маркази ва ланшафт?ои тропикии Осиёи ?ануб? мебошанд. ?имолой
?уллаи ?омолунгма
дар се?абатаи болоии дашти ?инду-Ганг ?ойгир шудааст, ки кў??ои Сивиликс, ?имолойи майда ва калонро ташкил меди?ад. Барои ?имолойи бузург таснифоти намудхои алп? хосанд, ях?о, ки баландиашон 33 хазор км. зиёд аст. Аз ?имолой сарчашмаи дарё?ои асосии Осиёи ?ануб? сар мешавад: Инд, Ганг, Брахмапутра.
О л т о й – системаи кў?и дар ?удуди Россия, ?азо?истон, Монголия ва Хитой мебошад. Аз ?аторкў??о таркиб ёфтааст ва обта?симкунаки дарё?ои Об, Иртиш, Енисея ва дарёи Осиёи маркази ба ?исоб меравад. Дарозиаш зиёда аз 2000 км. ?аторкў??ои баланди Олтой – Катунский, шимолу ?ануби Чуйский, ки баландиашон 3000–4000 метр (ну?таи балантарини кў? Белуха 4506 метр) мебошад. Дарё?ои асосиаш Катун, Бухтарма, Чуя ва Бия мебошанд. Дорои 3500 кўл, ки калонтаринашон – Телецкое, Маркакол мебошад.
К а в к а з – ?удуди байни ба?р?ои Сиёх, Азов ва Касп?, дар ?удуди но?ияи Алп? мебошад, ки дар баландии зиёда аз 500 ?азор км. ?ойгир аст. Ба Кавкази шимоли, Кавкази бузург ва пасикавказ та?сим мешавад. ?олат?ои марказиашро системаи кў?ии Кавкази бузург иш?ол мекунад, ки ?арб, шимоли ?арб? ба шар? ва ?ануби шар?? байни ба?ри Сиё? ва Касп? тўл кашидааст. Дарозиаш кариб 1100 км па?ноиаш 180 км. Кавкази бузург ба Кавкази ?арби (то Элбрус) Кавкази марказ? (байни элбрус ва Казбек) ва Кавкази шар?? (аз шар? то Казбек) та?сим мешавад.
Ну?та?ои баландтарини Кавказ: Элбрус (5642 метр), Дихтау, Коштан-тау (5151 метр), Чанги (5085 метр), Шхара (5086 метр), Казбек (5033 метр), Мижирги (5025 метр), Катин (4974 метр) ва ?айра мебошанд.
Дар Кавказ ?исмати ?удуди Россия, Озарбой?он, Арманистон, Гур?истон, дар шар? – ?исми ?удуди Туркия ва дар шимолу ?арб? – ?удуди Эрон ?ойгиранд.
Кў??ои Арарат дар сар?ади байни Туркия ва Арманистон ?ойгир анд. Баландиашон 5000 метрро ташкил меди?ад. Кў??ои Арарат дар хушк? ду кў?ро ташкил мекунанд, ки 11 км аз якдигар дуранд: Арарати бузург, баландиаш 5137 метр аз ?ама кў?и баланд дар Туркия ва Арарати майда, аз сат?и ба?р дар баландии 3896 метр ?ойгир аст. ?ар ду кў? пайдоиши вул?они доранд. Дар замони ?озира кў??ои Арарат аз ну?таи назари туризми дин? а?оибанд, ки бисёрии тад?и?отчиён ба ин кў??о ?амчун символи ?иссаи библия ди??ат меди?анд
Просмотр: 1669
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved