Дата: 2017-03-01
на?ша
Ба?исобгирии сармоягузор? барои ташаккули рамаи асос?
Дар зери сармоягузори ба актив?ои ?айри гардон харо?от?о оид ба ташкил, зиёдсозии ?а?м ва инчунин, хариди актив?ои ?айри гардон, ки барои истифодаи тўлони таиншуда, барои фурўши минбаъда пешбини нагаштаанд, ба ?айр аз сармоягузории молияв? ба ?о?аз?ои ?иматноки давлат? ва сармояи оинномавии дигар ташкилот?о фа?мида мешавад.
Сармоягузор? – унсури му?им барои такрористе?солот буда, барои ивази (бар?ароркунии) фонд?ои асос? ва ё барои хариди восита?ои асосии нав пешбини гардидааст.
Барои ба?исобгирии амалиёт?ои ало?аманд бо воридоти восита?ои асос? ?исоби активии 11090 «Сохтмони нотамом» ва ё гурў?и ?исоб?ои 11500 «сармоягузори ба амвол» истифода бурда мешавад. Дар ?исоби мазкур, барои ?амъовари ва ?амъбасти иттилоот оид ба харо?от?ои ташкилот барои объект?ое, ки дар ба?исобгири нати?а?ои он ба сифати восита?ои асос?, минта?а?ои замин ва объект?ои истифодаи таби?, актив?ои ?айри модд? ва инчунин, харо?от?о оид ба ташкили подаи асосии чорвои ма?сулди?анда ва чорвои кор?, амал? карда мешавад.
Салдои ин ?исоби актив? дебети буда, мабла?и ?а?и?ии харо?отро оиди сохтмони нотамом ва харидро ифода мекунад. Дар дебети ?исоби 11090 «сохтмони нотамом» харо?от?ои ?а?и?ии масрафшуда инъикос гашта, гардиши кредити ?исоб со?иткунии харо?оти ?а?и?ии объект?оро ба истифода бо ало?аи ?исоб?ои 11000, 11200 ва дигаронро ифода мекунад.
Ба?исобгирии аналитики барои ?исоби 11090 дар доираи ?ар кадом намуд?ои харо?от?о барои объект?ои воридшудаи восита?ои асоси амал? карда мешавад. Ба?исобгирии аналитикии сармоягузори ба актив?ои ?айри гардон дар водомост?ои шакл?ои №79 ва №80-АПК бурда мешавад. Ба?исобгирии аналитики бояд чунон ташкил карда шавад, ки имконияти гирифтани иттилоот доир ба ?ар кадом харо?от мав?уд бошад.
Ба?исобгирии амалиёт?о оиди парвариши восита?ои бисёрсола
Ба?исобгирии синтетики барои ?исоби 11090 «сохтмони нотамом» дар журнал-ордери №16-АПК бурда мешавад. Дар охири ?ар мо? гардиши кредитии ?исоби 11090 ба китоби асоси гузаронида ?амъбаст карда мешавад.
а) Воридоти актив?ои ?айри гардиши дар корхона бо ро?и харид ба маблу?и на?д дар асоси шартномаи хариду фурўш (шартномаи таъминот) амал? мегардад. Хариди дастго?, мошина?о, олот?о, инвентар?о ва дигарон дар асоси шартномаи хариду фурўш дар ба?исобгирии бухгалтер? дар зер?исоби ало?ида барои ?исоби 11090 инъикос карда мешавад.
б) Воридоти объект?ои восита?ои асосии бо ро?и сохтмон барои истифода, бино, иншоот, дастго??о ва дигар объект?ои восита?ои асосиро дар бар мегирад.
Ба сармоягузори доир ба ташкил ва таъсиси подаи асосии ?айвонот харо?от?ои зерин дохил мешаванд:
1) харо?от барои парвариши насли чорвои ма?сулди?анда ва кории худ?, бо ма?сади гузаронидани он ба рамаи асос?;
2) харо?от барои хариди ?айвоноти калонсол аз ташкилот?ои гуногун бо ма?сади зиёдкунии саршумори рамаи асос?.
Дар ?олати аввал ?исми сармоягузор? бо воситаи он, ки ?исми актив?ои корхона, ки дар ?исоби 11420 ?исобгири мешаванд, хислати гардишии худро аз даст дода, ба таркиби восита?ои асос? дохил мешаванд. Барои инъикоси амалиёти хо?агидории мазкур зер?исоби ало?ида дар ?исоби 11090 кушода мешавад. Дар дебети ин ?исоб мабла?и балансии чорвои ?авони ба рамаи асоси гузаронидашаванда дар ало?а бо Кт 11420 инъикос карда мешавад.
Дт 11090 «Сохтмони нотамом»
Кт 22010 «?исоб?о барои пардохт»
Дт 22320 «ААИ барои пардохт»
Кт 22010 «?исоб?о барои пардохт»
Дт 11090 «Сохтмони нотамом»
Кт 10720, 22210, 22220, 10760, 22010;
Ба?исобгирии замин?ои корам
Дар со?ои кишоварз? замин – ин воситаи универсалиест, ки исте?солоти кишоварзи дар он ба ро? монда мешавад. Минта?а?ои замин дар со?аи кишоварз? ?амчун амволи ?айриман?ул ба ?исоб рафта, ба таркиби актив?ои ?айри гардишии хо?аги?о дохил карда мешавад. Вале, дар фар?ият аз ?амаи дигар актив?ои ?айри гардиш?, минта?а?ои замин ?амчун объект?ои восита?ое, ки арзишашон исте?лок карда намешавад, зеро хосият?ои истеъмолии он?о та?йир намеёбад.
Айни замон дар хо?аги?ои кишоварз? замин чун амвол? ба истифодабарии якумра аз давлат гирифташуда ?исобида мешавад, ки корхона?ои кишоварз? ?у?у?и истифодаи бему?лати ихтиёриро доро мебошанд. Ин ?олат ташкили ба?исобгирии минта?а?ои заминро намуда, зарурияти инъикоси онро дар ?исоб?ои бухгалтер? ва баланси онро ифода менамояд.
Замин?о, дар нати?аи харид бо пули на?д, ?абули замин, чун ту?фаи бебозгашт, ?исса ба сармояи оинномав?, са?м ва иваз бо дигар актив?о ба дастоварда ба таркиби восита?ои асосии хо?аги?о дохил карда мешаванд. Инчунин, арзиши минта?а?ои замин бо тарз?ои зерин ба?о дода мешаванд:
1) дар ва?ти харид – бо мабла?и харо?от?ои ?а?и?ии масрафшуда;
2) дар ва?ти иваз ба дигар амвол – бо арзиши балансии амволи ба минта?аи замин ивазшаванда;
3) дар ва?ти ту?фаи бебозгашт – бо нархи бозор? дар санаи ?абули он;
4) дар ва?ти ?иссагузорба сармояи оинномав? ё са?м – бо арзиши мувофи?авии ?ониб?о.
Агар, ба?оде?ии арзиши замин ба яке аз тарз?ои дар боло зикрёфта, имкон надошта бошад, он го? ба?оде?ии арзиши он вобаста аз нарх?ои меъёрии замин гузаронида мешавад. Ба?исобгирии аввалаи замин дар асоси санад оиди ?абули замин?ои корам (шакли № 111–КАС) амал? карда мешавад. Ба?исобгирии ?ўзъии он аз рўи намуд?ои замин бурда мешавад:
1) замин?ои кишоварз?: корам, ни?олоти бисёрсола, об?, биёбон, бешазор, алафзор;
2) замин?ои дар зери сохтмон?ои мелиоратив? ?арордошта;
3) замин?ои дар зинаи бар?арорсозии ?осилнок? ?арордошта;
4) майдон?ои ?ангал?;
5) замин?ои зери об?;
6) замин?ои зери ро??о;
7) замин?ои зери бино?ои ?амъият?, куча?о ва иморат?ои ?амъият?;
МАШ?УЛИЯТИ АМАЛ? 6
?алли мисол?о оид ба ба?исобгирии сармоягузори?о ба актив?ои ?айри гардиш?
?абул ва со?иткунии минта?а?ои замин дар ба?исобгирии бухгалтер? бо сабт?ои зерин амал? гардонида мешаванд:
Дт 11090 Кт 22010 – ?у?у? барои истифодаи замин дар асоси сертификати замин ба даст оварда шуд;
Дт 11070 Кт 11090 – дар асоси санад минта?аи замин ба баланс дохил карда шуда;
Дт 11070 Кт 22040 – ?арзи шахсони во?еии, ?ангоми хариди замин ба миён омада, ?исоб карда шуда;
Дт 11070 Кт 10610 – воридкунии ?иссаи замин ба сифати са?м ба сармояи оинномавии ташкилот;
Дт 11070 Кт 66061 – ?абули минта?аи замин дар нати?аи супориши бебозгашт (ту?фа);
Дт 10410 Кт 11070 – ?исоби ?арз барои фурўши ?у?у? барои замин;
Мисоли 1.
Дар баланси бухгалтерии худ хочагии до??онии «Акмал» дар ?ачми 20 га замин инъикос намудааст. Хочаги дар но?ияи Б. ?афуров во?еъ буда, мабла?и андози ягонаро ба бучаи но?ия пардохт менамояд. Мувофи?и ?онун барои 15 га пахта-174,88 сомон?, 4 га дигар зироат?о- 204,04 сом ва 0.65 га ро??о-10,10 сом ва 0,35 га замин?ои бекорхобида-1,45 сомони пардохт менамояд. маълумот?ои чадвал маблаги андозро муайян намуда, эъломияи андозиро барои давраи январи соли 2015 тартиб ди?ед. Мабла?и андози ягонаро ?исоб намуда, гузориши бухгалтериро тасвир намоед?
Мисоли 2.
Ма?сулот боркарда ба харидор бо арзиши на?шавии 50000 сомон фиристода шудааст. Арзиши ?а?и?ии ма?сулот дар охири давра 60000 сомонро ташкил дода, арзиши шартномавии фурўши ма?сулот дар охири давра 100000 сомон мебошад. ААИ бо меъёри 18% дар мабла?и фурўш зам гаштааст. Мабла?и ААИ, натичаи молияви аз фурўш ?исоб карда бо гузоришоти бухгалтер? инъикос карда шавад?
КМРУ 6
Тартибди?ии мукотиботи бухгалтерии сармоягузор? ба атив?ои ?айри гардиш?
Барои омўзиш ва азхудкунии тартиби муайянкунии гузора?ои бухгалтер?, ?ал аз ?ама, бояд ба суол?ои зерин ?авоб дода шавад:
Просмотр: 1455
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved