Дата: 2017-02-28
Ахбори идоракун? гуфта маълумот?ои манти?ан батартибдароварда-шударо доир ба ?одиса?о, факт?о, фаъолият?о ва ?олат?ои ало?идаи идоракун? меноманд.
Ахбор дар ?араёни идоракун? ?амчун объекти ма?сули ме?нат баромад мекунад.
?oдиса?о гуфта, ягон амалиёте, ки и?ро шудааст, ё ин ки бояд и?ро шавад меноманд.
Фаъолият - ?одисае, ки дар он кадом мо?ият, ё ма?саде ву?уд дорад.
?олат - ?амъи ?олат?о ва имконотро меноманд.
?амин тари?, ахбори идоракун? имконият меди?ад, ки дар бораи ?олати объект, шаклу усули фаъолияти он?о ва ?одиса?ое, ки мегузарад маълумоти ани?и фикркардашуда пайдо намоем. Бе ахбори пурраи идоракун? менен?менти корхона наметавонад, ки ?арори дурусти идоракуниро барорад. Дар нати?а ?арори идоракун? худаш низ ахбори корхона мегардад.
Ахбори идоракуни ду тараф дорад:
? тарафи ми?дор?;
? тарафи манти??.
Тарафи ми?дории ахбор дар асоси нишонди?анда?ои ми?дор? (грамм, кг, тонна, да?и?а, соат, р?з, сантиметр, киллометр ва ?айра?о) ба?о дода мешаванд.
Тарафи манти?ии ахбор бошад, ин дурустии ахбор, яъне ?а?и?ати объективиро инъикос карда тавонад, дуруст ва пурра тартиб дода шуда бошад.
Ахбори идоракун? бояд чунин сифат?оро дошта бошад:
1. Дурустии ахбор - ?а?и??, асоснокардашуда, ани? ва аз сарчашмаи асос? гирифта шуда бошад.
2. Пурра будани ахбор - кифоя ва якл?хт бошад, ки барои ?абули ?арори идоракун? асос шуда тавонад.
3. Ахбори сарива?т? - ахбор ?амон ва?т ?абул карда, истифода мешавад, ки зарур бошад, агар дер шавад, он го? ахбор дигар арзиш надорад.
4. Дастрасии ахбор - имконоти гирифтани ахбор бояд барои мене?ер доимо вобаста аз тартиботи дохилии корхона бошад.
5. Амалишавандагии ахбор - ахбор бояд, ки дар амалия ва дар ?олат?ои ало?ида истифода бурда шавад.
Шакл?ои ахборе, ки дар идоракун? истифода карда мешаванд ба гур???ои зерин ?удо мешаванд:
? аз р?и мазмуни ахбор- сиёс?, директиви, ?у?у??, илмию техник?, и?тисод?, план?, маъмур?, исте?сол?, со?ибкор?, маълумотию ахбор?, ба?исобгирии бухгалтер? ва омор?;
? равиши ?аракат- дохилшаванда ва беруншаванда;
? хусусияти ба?айдгир? - ?айдшаванда ва ?айднашаванда;
? вобаста аз сарчашмаи пайдоиш- дохил? ва берун?;
? дара?аи коркард- ахбори аввала, исте?сол? ва ?амъбаст?;
? тарзи пешни?од- чоп?, ра?ам? ва рамз?;
? пуррагии ахбор - кифоя, нокифоя ва зиёдат?;
? дурустии ахбор - дуруст ва нодуруст;
? дара?аи коркард - коркардшаванда ва коркарднашаванда.
?ар як намуди ахбор мазмуни хоси худро дошта, ?араёни идоракуниро бояд пурра ба худ гиранд. ?ар як мене?ер пеш аз он, ки ахбори идоракуниро истифода мекунад бояд ба савол?ои зерин ?авоб дода тавонад:
? кадом ахбор ба ? лозим аст;
? дар кадом м??лат ба ? ахбор зарур аст;
? ахбор ч? тавр истифода карда мешавад;
? ?абулкунанда ва истифодабарандагони ахбор к? мебошад;
? ахбори заруриро аз ку?о гирифтан мумкин;
? кадом восита?о барои гирифтани ахбор зарур мебошанд;
? ахбор дар кадом шакл бояд, ки пешни?од карда шавад;
? усули коркарди ахбор ва технологияи он;
? ахбор кадом арзишро дорад.
Объекти асосии таъминоти ахбории мене?мент ин ш?ъба?ои идоракун? мебошад, ки дар корхона функcия?ои зерини идоравиро ба ??да доранд:
? бана?шагир? ва пешг?и?о;
? кор?ои ташкил?;
? батанзимдарор? ва ?амо?ангсоз?;
? ?авасмандкун? ва фаъолгардон?;
? ба?исобгир?, назорат ва та?лили фаъолият.
Вобаста аз характер ва равияи и?роиш ва зарурияти ахбор барои мене?мент он?оро шартан ба ?исм?ои зерин ?удо кардан мумкин аст:
1. Ахбори шиносо?, ё ки умум? - ин ахборе мебошад, ки барои шиносоии умум? пайдо кардан доир ба ин ё он ?одиса, ?олат, ё вазъият мебошад. Мисол, маълумот оиди вазъи сиес?, дара?аи зиндагонии мардум, ?олати умумии демограф?, умуман фаъолияти асосии корхона ва ?айра мебошад. Мене?мент ин ахборро барои фа?миши худ дастрас мекунад.
2. Ахбори маълумот? - ин ахборе мебошад, ки ди??ати махсуси мене?ерро талаб намекунад ва мушаххас дар бораи вазъияти ягон ?одиса, фаъолият, ё со?а маълумот меди?ад.
3. Ахбори ма?саднок - бо ма?сади муайяне равона карда шуда, ди??ати махсуси мене?ерро талаб мекунад. Мисол, ахбор оиди пастшавии нарх, набудани бар?, ё ?олати с?хтор, аз кор баромадани техника ва ?айра?о.
4. Ахбори ?исоббаробаркун? - барои муайян кардани ?исоб?ои мизо?он, молтаъминкунандагон ва харидорон, бастани шартнома?о истифода карда мешавад.
5. Ахбори ба?исобгир? - барои бурдани ?исобу китоб дар корхона истифода карда мешавад. Ин ахбор дар ва?ти сохтани баланси бухгалтер?, ?исобот?о истифода карда мешавад.
6. Ахбори вазъият? - дар бораи ?олате ва вазъияте, ки корхона кор мекунад маълумот дода бoрaи баромадан ба бозор, доду гирифти мол хизмат мекунад.
7. Ахбори назорат? - барои назорати оператив? ва ?исоботии корхона ва ?исм?ои он зарур мебошад. Барои назорати и?рои ?арори идорав?, ?аллу фасли шартнома?о, инчунин и?рои чорабини?ои корхона зарур мебошад.
8. Ахбори аналитик? - вобаста аз талаботи мене?ерон оиди та?лили фаъолияти ин, ё он сохтори таркибии корхона, афзоиши нарх, курси арзи хори?? ва амсоли ин.
9. Ахбори бана?шагир? - маълумот?ое, ки барои бана?шагирии фаъолияти корхона зарур мебошад. Ин асосан аз ду шакли нишонди?анда?о иборат мебошанд:
? нишонди?анда?ои ?исобот? - ?а??онияти фаъолияти корхона;
? нишонди?анда?ои меъёр? - меъёри и?рои кор ва хизмат?о.
10. Ахбори идоракунанда - ахборе, ки аз ташкилоти болоии идоракун?, ташкилоти назоратию ?у?у??, орган?ои ?онунбарори давлат? пешни?од мешавад: фармон, супориш, ?онун, ?арордод?о мебошанд.
Вобаста аз мо?ият, зарурият ва дара?аи истифодабарии ахбор мене?ерон дар дара?а?ои гуногуни онро истифода мекунанд:
? дара?ае, ки ахбор дар дохили корхона, ё ташкилот барои фаъолияти кор? истифода карда мешавад;
? дара?ае, ки барои бана?шагирии стратегии фаъолияти корхона, му?ити берунаи корхона истифода мешавад;
? дара?аи истифодаи ахбор дар байни корхона?о оид ба шартнома ва дигар ??дадори?ои байни?амдигар?;
? дара?аи истифодаи о?илии ахбори идорав?, и?ро ва назорати вазифа?ои ?арр?заи мене?мент.
Сарчашма?ои асосии ахбори идоракун? ин?о мебошанд:
? ташкилоти боло?;
? ро?барон ва корхона?о;
? восита?ои ахбори умум;
? восита?ои ахбор?;
? ?у??ат?ои техник? ва техникаи намунав?;
? маълумотнома?о;
? ?у??ат?ои со?ибкор?;
? сурат?о, харита ва филм?о;
? ?исобот?о ва санад?ои тафтиш?.
Дар кори истифодаи ахбор ва?ти зиёди мене?ментро ?исобот?ои бухгалтер?, акт?ои ревизия, ?исобот?ои ?амъбаст?, аудитор?, ?у??ат?ои молияв?, маълумот дар бораи кормандон, молтаъминкунандагон, ?а?ми умумии ма?сулот ва ?айра мебошанд.
Дар системаи ахбории корхона - ахбори да?он? роли асосиро мебозад. Барои гирифтани ин намуди ахбор ро?барон ?аласа?о ва ма?лис?ои о?ил? ва ?исобот? мегузаронанд, ки ин ахбор дар шакли баромад ?абул карда шуда, баъдан шакли ?у??атиро дар пайнавишти ?аласа мегирад.
Ахбори да?он? характери дутарафа дорад. Равоншиносон менависанд, ки одамон на ?амаи ахбори да?ониро пурра ва дуруст ?абул менамоянд. Ин аз як ?атор омил?о иборат мебошад:
? аз инкишофи физиологии одамон;
? аз шахсияти одамоне, ки онро ?абул менамоянд;
? характер ва дара?аи фа?миши шахсон;
? ?обилияти муайян кардани дурусти ахбор;
? ди??ат?албкунандаг? ва тарзи му?окимаи ахбор;
? дара?аи бовар? ба шахси ахборди?анда.
Шахси шунаванда ахборро шунида ба сару либос, тарзи суханг?ии зан, ё мард, фа?миш, забондон? ва дигар омил?ои берун? ди??ат меди?ад.
Аз тарафи дигар самаранокии ахбор ба он вобаста аст, ки вай дар кадом ?олату вазъият мегузарад, ?ои иваз кардани ахбор, мав?удияти дигар шахсон, муси??, ?олати суханг?ии мува??ат?, ё сархушии он ва ?айра?о.
?абули ахбори идоракун? ду давраро ба худ мегирад: ?абул ва коркарди ахбор.
?абули ахбор вобаста ба ?ар як шахси ало?ида гуногун буда, аз саломат?, ?олати психолог? ва муносибати шахс ба ахбор ?абул карда мешавад.
Аксари маврид мо бо ?одиса?ое дучор мешавем, ки ахбори хеле заруриро дар сари ва?т намерасонем, ё дар ?олате, ки табъи ро?бар хуш нест пешни?од менамоем. Дар нати?а ин масъала и?ро нашуда, ?атто ?араёни баръаксро низ мегирад.
Менен?ер пеш аз ?ама бояд донад, ки ахборро кай?, ч? тавр?, ва ба к? расонад?
Ахбори да?ониро мене?ер дар ва?ти гузаронидани кор?ои хизмат?, ва х?рокх?ри?о, дар сари миз, ?абул кардани коргар ба кор, машварат, ё худ с??бати тан?о ба тан?о мегирад.
Дар баробари ахбори дурусти ро?бар? инчунин дар та?рибаи кории мене?мент, ахбор?ои зиёди дар тарзи овоза ва дур???о пайдо мешаванд, ки дар самаранокии кори мене?мент ма?оми арзанда доранд.
Овоза?о - дар ?олате па?н мегарданд, ки агар дар корхона ахбори сарива?тии дуруст пайдо набошад. Бинобар ин одамон ?аракат мекунанд, ки аз пеши худ бофта?ои пайдоиши ин, ё он ?одисаро аз ну?таи фа?миши худ, ё ?асдан дур?? барои ба ма?сади пин?онии хусуматнок? худ ноил гаштан овоза?о па?н кунанд.
Чунин як фикр?оро одамон аввал, г?ё пин?он? дар г?ши як фард мег?янд, баъдан дар коллектив па?н мешавад ва аксар маврид як гур??и калони одамонро дар бар мегиранд, ки боиси норозиг?, ё ?амъомад?ои беасос ва ро?паймои?о мегардад. Бинобар ин мене?менти корхона баробари пайдо шудани чунин овоза?о он?оро сарива?т ани? сохта, ?одисаро пурра ва да?и? сан?ида, ахбори дурустро равона созад. Вобаста аз дара?а ва дар сарива?т пешни?оди ахбори дуруст дур??ии овоза?о то 90% метавонанд исбот шуда, мав?еашонро гум кунанд.
Ахбори дур?? - ин ахборе мебошад, ки бо ягон ма?сади хусусии хусумат, ?асдгир? ё худ бахилию ма?алгаро? ва миллатчиг? истифода карда мешавад.
Ба ахбори дур??, асосан, коргарони фиребгар, беинтизом, беви?дон ва бетарбия сарукор дошта, он?о намехо?анд, ки дар корхона тартибу интизом бошад, ташкили кор мунтазам буда, муносибати хуби коллектив ву?уд дошта бошад.
Та?риба нишон меди?ад, ки аксари маврид ро?бароне пайдо мешаванд, ки ба ахбори дур?? дода мешаванд, дар нати?а ?арор?ои идоракунии нодуруст, ё худ беасос ?абул менамоянд, ки дар оянда ба обр?и худи ро?бар таъсир карда, кори мене?менти корхонаро коста мекунанд.
Аксари маврид ахбори дур??ро дар ва?ти ра?обати шахсони ало?ида ва корхона?о дидан мумкин аст, ки гур??и одамон барои р?йп?ш кардани камбуди?о ва гуно??ои худ истифода мебаранд.
Муборизаи беамон ба му?обили ин ду намуди ахбор бояд кори аввалиндара?аи мене?менти корхона бошад. Ин пеш аз ?ама бо ро?и нобуд сохтани сарчашма?ои ахбороти дуру? ва дуруст ба ро? мондани технологияи ахбор? дар корхона ташкил кардан мумкин мебошад, то ин, ки ?ои холи барои овоза?о ва дур??хо бо?? намонад.
Просмотр: 1698
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved