Дата: 2015-04-28
Мавзўи 5. Эмитент?о (ноширон) ва сармоягузорон дар бозори ?о?аз?ои ?иматнок
На?ша:
1)Ташре?и умум?
Иштирокчиёни бозори ?о?аз?ои ?имматнок шахсони во?е? ё ташкилот?ое мебошанд, ки ?о?аз?ои ?имматнокро мехаранд ё мефур?шанд ва ба гардиши он?о хизмат мекунанд.
Дар навбати худ иштирокчиёни бозори ?о?аз?ои ?имматнок ба гур???ои асос? та?сим мешаванд:
3. ташкилот?ое, ки хизматрасонии бозори ?о?аз?ои ?имматнокро таъмин менамоянд.
Ноширон- шахсоне, ки ?о?аз?ои ?имматнокро ба муомилот мебароранд.
Сармоягузорон- ин он?ое ки ?о?аз?ои ?имматноки ба муомилот баровардашударо мехаранд.
Миёнарав?ои фонд?-ин савдогар?ое, ки аллакай байни ноширон ва сармоягузоронро дар бозори ?о?аз?ои ?имматнок таъмин мекунанд.
Ташкилот?ое, ки хизматрасонии бозори ?о?аз?ои ?имматнокро таъмин менамоянд- ин ташкилот?ое, ки ?амаи вазифа?ои бозори ?о?аз?ои ?имматнокро и?ро мекунанд.
Ма?омоти давлатии танзимкун? ва назоратии бозори ?о?аз?ои ?имматнок ин?о мебошанд:
А). Ма?омоти идораи боло? (президент)
Б). Вазорат?о (вазорати молия)
В). Бонки Миллии ?ум?урии То?икистон
Ноширон- ин одатан давлат, корхона?ои ти?орат? ва ташкилот?о.
Сармоягузор?о- ин одатан а?ол?, корхона?ои ти?орат?, ташкилот?о, фонд?ои су?уртав? ва ?. ки ?авасмандгардони барои зиёд намудани мабла??ои пулии озоди худ.
Дар асоси ?онун «Дар бораи бозори ?о?аз?ои ?имматнок» му?аррар карда шудааст:
Ношир- ин шахсони ?у?у??, гуру?и шахсони ?у?у??, ки байни худ шартнома бастаанд ё ма?омоти ?окимияти давлат? ва муассисаи худидоракун?, ки аз номи худ ??дадоранд дар назди мабла?гузорандагони ?о?аз?ои ?имматнок барои и?ро кардани ?у?у? ва ша?одате, ки дар ?о?аз?ои ?имматнок нишон дода шудааст, мебошад.
Ношир ?о?аз?ои ?имматнокро ?амчун мол ба бозори фонд? пешни?од менамоянд, сифати онро бо статуси ношир ё аз нати?аи фаъолияти молиявии он му?аррар мекунанд. (сохтори ношир дар замимаи 5.1 оварда шудааст).
?ои якумро дар байни ноширон давлат иш?ол мекунад. Омили махсуси номдори ?о?аз?ои ?имматнок ин эмитент ва статуси он мебошад. Шуморида, мешавад, ки ?а?аз?ои ?имматноки давлат? хавфи сифри дорад. Яъне сармоягузор дар ва?ти харидани ?о?аз?ои ?имматноки давлат? хавфи гум кардани сармояи худро надорад.
Ноширони бозори ?о?аз?ои ?имматноки идора?ои давлат?, идора?ои ма?алл?, ширкат?ои шакл?ои гуногуни моликият кадоме, ки аз номи худ ?о?аз?ои ?имматнокро мебароранд ва вазифадор мешавад, ки ?амаи шарт?ои вайро и?ро мекунад.
Агар ношири асоси дар бозори ?о?аз?ои ?имматнок давлат бошад, сармоягузори асоси дар бозори ?о?аз?ои ?имматнок ин сармоягузори инфирод?, яъне шахсони во?е?, ки пасандози худро барои гирифтани ?о?аз?ои ?имматнок истифода мебаранд, мебошад.
?о?аз?ои ?имматноки давлат? хавфи пули дорад барои он ки бонк, ?амъияти са?ом? муфлис мешавад, аммо ин ?олат бо давлат намешавад ва давлат ??дадори?ои худро дар назди сармоягузорони худ ?амава?т и?ро мекунад.
?амъияти са?омие, ки дар нати?аи хусусигардон? ?амчун ношир ба ву?уд омадаанд бо даромаднокии паст, номуайянии перспектив?ои и?тисод? ва бо пешг?икунии сусти нишонди?анда хислатнок мешавад, бояд ошкорона фаъолият барад ва та?йир ёфтани арзиши ?урбии ?о?аз?ои ?имматноки он?о зарур аст.
Инчунин ?онун?ои умум? ву?уд доранд, ки бо воситаи он?о нати?а?ои назаррасро ба даст овардан мумкин аст:
Дар байни ношир?ои корпоративии ?о?аз?ои ?имматнок бонк?о ?ои намоёнро иш?ол мекунанд. Азбаски бонк?ои ти?орат? фонди уставии худро доимо зиёд мекунанд, тахмин кардан мумкин, ки статуси он?о ?амчун ношир ба ?о?аз?ои ?имматноки бонк? рейтинги баландро кафолат меди?ад.
Ташкило?ои хусус? ?амчун ношир ?о?аз?ои ?имматноки ?арзиро ба монанди вомбарг?о ва васи?а?о бароварда метавонанд ва дар баъзе ?олат?о ташкилот?ои хусус? барои баровардани вомбарг?о бо дигар ташкилот?о мутта?ид мешавад.
Дарбозори ?о?аз?ои ?имматнок ?амагуна ?о?аз?ои ?имматнок ву?уд доранд ва тара??? мекунанд. Агар дар асоси он ?авасмандии сармоягузор (мабла?гузоранда) барои гирифтани ?о?аз?ои ?имматнок бошад. Барои ?авасмандкунии сармоягузор (мабла?гузор) барои ? ?амон ?о?аз?ои ?имматнокро пешни?од намудан лозим аст, ки ба талаботи ? мувофи? бошад- «калид барои пешрав?».
Сармоягузорон дар бозори ?о?аз?ои ?имматнок-ин ширкат?о ва шахсони инфиродие, ки барои амал кардан ?амчун миёнарав дар бозори ?о?аз?ои ?имматнок литсензия надоранд, аммо аз номи худ ва ?исоби худ ?о?аз?ои ?имматнокро мехаред. Якчанд гур??и сармоягузорон ву?уд доранд, ки асосан дар байни он?о шахсони инфирод? ва ?у?у?иро фар? мекунанд. (сохтори сармоягузор дар замимаи 5.2 оварда шудааст).
Дар та?рибаи хори?? маф?уми сармоягузори инфирод?-сармоягузоре, ки даромад?ои аз ?о?аз?ои ?имматнок ба даст овардааш ба худаш бо?? мемонад.
Сармоягузори ?у?у??- ин миёнаравони молияв? буда, вазифадории миёнаравиро мефур?шанд ва бо ин ро?и ба даст овардани мабла?, актив?ои молиявии дигар ширкат?оро мехаранд. Ин?о миёнаравони молиявии калон?а?м, фонд?ои нафа?а, фонд? сармоягузор?, ширкат?ои су?урта ва бонк?ои ти?орат? мебошанд.
Сармоягузорони инфирод?- ин?о ша?рвандани ало?ида, инчунин шахсони ?у?у?ии ширкат?о ва компания?о барои хариди ?о?аз?ои ?имматнок мабла?и худро истифода мебаранд.
Сармоягузорон аз р?и дигар аломат?о монанди дара?аи даромаднок? ва хавфи сармоягузор?, м??лати сармоягузор? гуру?банд? карда мешаванд.
Гур??бандии сармоягузорон аз р?и аломат?о:
Гур??бандии сармоягузорон (мабла?гузорон)
Давраи асосии сармоягузоронро, ки мабла??ои худро са?мия?о гузоштаанд, ин корхона?ои азхудшуда мебошанд.
Шахсони ?у?у??, ки и?озтнома барои и?ро кардани фаъолияти профессионал? дар бозори ?о?аз?ои ?имматнок надоранд, ?амчун ба сифати миёнарав?о барои гирифтани ?о?аз?ои ?имматнок аз номи худ ва аз мабла?и худ, гур??и сармоягузорони инвеститсиониро ташкил менамоянд.
Ба сармоягузорони корпоратив?дохил мешаванд: корхона?о ва ташкилот?ое, ки мабла??ои пул? доранд, вале имконияти и?ро кардани сармоягузории махсусе надоранд.
Аз як тараф корхона?о бо ма?сади ?алб кардани восита?ои молияв? ?о?аз?ои ?имматнок бароранд аз тарафи дигар барои ?орикунонии даромадноки восита?ои пулии мува??атан озоди худро ?ойгир мекунанд. Таносуби ин равиш?о фаъолияти ташкилот?о аз ма?м?и омил?ои микро ва макрои?тисод? вобаста аст. Пастравии исте?солот ва камшавии захира?ои моликунонии исте?солоти худи ташкилотро ба гузоштани сармояи худро ба ?о?аз?ои ?имматноки давлат? ма?бур месозад.
Намуд?ои сармоягузор? вобаста ба ма?сади мабла?гузор?:
- стратег?
- портфел?
Мабла?гузорандаи стратег?- ба гирифтани моликият ба даст гирифтани идоракунии ?амъияти са??ом? ва гирфтани даромад аз истифодаи моликиятро дар назар дорад. Чунин сармоягузории стратег? масъалаи васеъ кардани доираи таъсир, гирфтани назорат ?ангоми азнавта?симкунии моликияти ?амъияти са?омиро дар назар дорад.
Мабла?гузорандаи портфел?-фа?ат даромад аз ?о?аз?ои ?имматноки ба ? таълу? дошта ?исоб карда мешавад. Барои ?амин савол?ои: ч? харидан, ч? хел харидан, аз ку?о харидан, кай харидан барои сармоягузор му?им аст.
Пеш аз он ки ба ин савол?о ?авоб ди?ем аввал бояд донем, ки сармоягузор бо кадом ма?сад восита?ои пулии худро ба ?о?аз?ои ?имматнок ?ор? мекунад то кадом дара?а ? ба хавф ?англми сармоягузории захира?о тайёр аст ва ч? ба вай му?им аст, бе?тарин гузориши захира?о ва му?офизати он?о ё дара?аи баланди даромаднок? ?ангоми хавфи зиёди сармоягузорро муайян кунад.
Барои ?амин ба таснифоти ояндаи сармоягузор ма?сади сармоягузор? ва муносибати он ба хавфро гузоштан мумкин аст. Чунин таснифот таносуби байни даромад ва хавфро инъикос мекунад. Вобаста аз ин хосият сармоягузоронро ба чунин гур???о ?удо мекунанд:
-консерватив? ё бе?уръат, ки ба хавфи баланд майл надоранд ва ма?сади таъмин кардани бе?тарин гузориши худро ?амчун даромаднокии минимал? доранд.
-сармоягузории м?ътадил-агрессив? ё миёна, ки дар байни бе?уръати ва агрессив? меистад ва ба бехатарии гузориши худ к?шиш мекунад, инчунин даромаднокии онро ба назар мегиранд.
-сармоягузории агрессив?, ки ма?сади даромаднокии зиёд ва ба баландшавии арзиши ?урби ?о?аз?ои ?имматнок ва ба фур?шравии онро дар назар дорад.
-сармоягузории мукаммал, ки стратегияи худро бо ма?сади гарифтани даромади максимал? месозад.
-сармоягузории ?айриратсионал?, ки бе ягон ма?сади таъиншуда пули худро ба ?о?аз?ои ?имматнок мегузорад.
Хосият?ои сармоягузорон:
Миронитарный акционер- владелец неболього пакета акций
Просмотр: 2452
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved