Шўъбаи обзабз?ои зангор-кабуду сабз
Дата: 2016-10-17
Обсабзхои зангор – обсабз?ои ?адимтарини олами рустани?о мебошанд. Ми?дори умумии обсабзи зангор1400 намуд ва 150 зотро дар бар мегиранд. Обсабз?ои зангор организм?ои як?у?раг? ва каллониал? мебошанд. Ин?о рангоранг мебошанд, пигмет?ои каротин ва фикоэритрин дида мешавад, ?илди ?у?айра моддаи пекшин? дорад. Ба обсабз?ои зангор зоти носток дохил мешавад. Хама ?у?айра?ои обсабзи зангор бо ситоплазма пур аст. Ба ?исми хромоплазма ?абати зичи пигментдор ?ойгир шуда, дар ?исми беруни маркази ки онро сентроплазма меноманд, ки он аз моддаи КДН – нуклеини иборат аст, ?ойгир мешавад. Ба обсабз?ои зангор оссилатория, носток, анабена, лингбия, ривулерия, глеокапса, хроокок дохил мешаванд, ки он?о бо луоб пушида шудаанд. Ин обсабз?о шаклашон ресмоншакл мебошад. Дар байни ?у?айра?ои мурдаи рангашон зарду чигари гетеросиста?о ?ойгир мебошанд. Аз ?ихати физиолог? ?амаи обсабз?ои зангор фотосинтетика?о мебошанд. Бисёриашон дар обанбор?о, пўсидаи бо?имондаи рустани?о дучор шуда, бо ро?и автотрофи (микротроф?) гизо мегиранд. Ба сифати моддаи гизои гликоген, валютин ва ?ианофи?ин дохил мешаванд. Обсабз?ои зангор ?амчинак надоранд. Бо ро?и вегетативи ва ?айри ?инси афзоиш мекунанд. Афзоиши ?инс? намекунанд. Афзоиши вегетатив? дар обсабз?ои зангор бо ро?и та?симшавии ?у?айра мегузарад. ?исм?ои (Участкахои) коллония, ки вазифаи афзоиши вегетативиро дорад, гормогония ном дорад. Афзоиши ?айри ?инс? бо спора?о ба амал меояд. Спора?ои обсабз?ои зангор шароити бадро аз сари худ мегузаронанд, он?о аз модда?ои ?изои бой мебошанд. Обсабзи зангори як?у?айрагии хлорокок, микро?иста ва глокапса ?учайраашон девори ?афс доранд. Намояндаи обсабзи зангор Осхилатория - обсабзи дигари ресмоншакл аз ?у?айраи силик иборат аст. Гетеросиста спора?о ?осил намекунад ба ресмонак?о ?аракати ка?у килеб хос аст, он?о луоб ?удо мекунанд. Дигар намояндаи обсабзи зангор лингбия – гетеросиста дорад, (влагалища) луоб дорад. Анабена бошад ?у?айраи лундаи вегетави дорад, спора ва гетеросиста дорад.
Па?ншав? ва а?амияти хо?агии обсабзи зангор
Аз ?и?ати хусусияти пластики доштан ва ба шароити бад мутоби? шуданашон, он?о дар об?ои чиркини ба?р?о, обанбор?о, хок?ои нам, об?ои гарми чашма?о вомехуранд. Баъзе намуди хокии зоти обсабз?ои зангор азоти атмосфераро мегиранд. Дар луоби коллонаи носток бактерия?ои азот?амъкунанда вомехуранд. Бисёрии намуди обсабз?ои зангор бо занбўру??о симбиоз буда, гулсангро ?осил мекунанд.
Бояд дар назар дошт, ки ин обсабз?о аз ?и?ати сохт ва муташаккилии ?у?айраашон ба организм?ои прокариот? дохил мешаванд. Аз ин рў, ?ангоми омўзиши он?о ди??ати асосиро ба сохти ?у?айра, модда?ои захирав? ва тарзи афзоиши он?о ?алб кардан зарур аст. Аломат?о ва хусусият?оеро бояд дарёфт, ки он?оро ба дигар шўъба?ои обсабз?о наздик мегардонад. Обсабз?ои кабуду сабз – зангор реаксияи баланди мутоби?атиро доранд ва дар му?ит?ои ни?оят гуногун, об?ои ифлос, шўр, гармчашма?о, болои яху барф?о, андаруни хок ва ?айра/ маскан варзидаанд. Дар ?у?айра?ои ин обсабз?о пигмент?ои мухталифи фотосинтетик? ,хлорофил «а», ксантафил?о, ос?иллоксантин ва ?айра/ дида мешаванд, ки ба он?о ранги хоси сабзи кабудчатоб меди?анд. Моддаи захиравиашон полисахариди гликоген? аст. ?у?айра?ои обсабз?ои кабуду сабз ядро, хлопласт, комплекси Гол?? митохондрия ва тўри эндоплазматик? надоранд. Бештари намояндагони обсабз?ои кабуду сабз бисёр?у?айраанд, вале як?у?айрагии он?о низ кам нестанд. Шакли аз ?ама па?нгаштаи афзоиш ин обсабз?о ба ду ?исм та?сим шудани он?о мебошад. Бисёр намояндагони он?о махсусан ришташакл?ояшон аз синф?ои гормогони?о ва ?амзасифо?о бо пайдо кардани гармония?о, эндо ва экзоспора?о, нанносит?о ва гормоспора?о афзоиш мекунанд. Обсабз?ои мазкур бидуни афзоиши ?инсианд. Обсабз?ои кабуду сабз та?рибан 2 ?азор намудро дар бар гирифта ба 3 синф ?удо карда шудаанд:
1. Синфи хроокохк?о – Chroopocophyceae
2. ?амзесифон?о – Chamaesiphonophycear
3. Гормогония?о – Hormogontophycear.
Дар То?икистон бештар намояндагони хроококк?о ва гормогония?о па?н гаштаанд.
Намоянда?о: синехококк, мерисмонедия, макросистис, глоскапса, носток, ос?иллатория, формидиум спирулина ва ?айра мебошанд.
Просмотр: 2235