Типи лeндакирм?о ё якуминковокидор?о
Дата: 2016-10-03
Зиёда аз 100 ?азор намуди лўндакирм?о маълум аст, аз ?умла дар То?икистон 435 намуди он?о ба рўйхат гирифта шудааст. Тан?о дар паррандагон 160 намуди муфтхўри он?о муайян карда шудааст. Лўндакирм?о дар бофта?о ва узв?ои гуногуни ?айвоноти ширхўр ва паррандагон, инчунин растани?ои гуногуни хо?агии кишоварз? муфтхўр? карда, касали?ои гуногунро ба ву?уд меоранд. Байни он?о намуд?ои озод?аётгузаронанда низ ?астанд, ки он?о дар ба?ру у?ёнус?о, об?ои ширин ва хок зиндаг? мекунанд.
Аломат?ои хоси лeндакирм?о:
1. Тана ба ?исса?о xудо нашудааст.
2. Дар лўндакирм?о баръакси па?нкирм?о ковокии якумини бадан -
схизосел дида мешавад, яъне байни узв?ои дарун? тар?иш (xои хол?)
дида мешавад. Схизосел дар нати?аи вайроншавии паренхима, ки
фосилаи байни девори бадан ва узв?ои дохили онро пур мекунад,
пайдо шудааст.Схизосел ба ковокии якуми ?анин – бластосел монанд
аст. Пайдоиши схизосел дар эволютсияи ?айвоноти бесутунмў?ра як
?одисаи пешрав? ба шумор меравад. Вазифаи асосии он на?лиёт?
мебошад. ?аракати модда?ои ?изог? ва ма?сули мубодилаи модда, дар
ковокии бадан нисбат ба паренхима тезтар ба амал меояд. Дар
ковокии бадан гомеостази му?ити дохилии организм ниго? дошта
мешавад.
3. Системаи хунгард ва нафаскаш? нест.
4. Системаи ихро? – протонефридия ё шаклдигаркардаи ?адуд?ои
махсуси гиподерма мебошад.
5. Системаи мушаки лўндакирм?о тан?о аз мушак?ои дарозрeя иборат
буда, мушак?ои ?ал?ашакл дида намешавад.
6. Дар системаи ?озима ба ?айр аз рўдаи пешу миёна рeдаи о?иб ва
сeрохии маъ?ад низ дида мешавад.
7. Дар лўндакирм?о таркиби ?у?айра?ои бадан доим? аст, аз ?амин
сабаб, он?о ?обилияти аз нав э?ёшав? надоранд.
8. Аксарияти лeндакирм?о xудо?инса буда, аппарати xинс? нисбатан
содда мебошад.
Типи лeндакирм?о ба якчанд синф?о та?сим мешавад, ки му?имтарини он?о зерин?о мебошад:
1.Синфи шикамми?гон?о
2. Синфи лeндакирм?ои ?а?и?? ё нематода?о
3. Синфи киноринхи?о
4. Синфи мўйшакл?о (волосатик?о)
5. Синфи коловратка?о
6. Синфи приапулид?о
Аз рўи тад?и?оти В.В.Малахов (1989) ин синф?оро ба якчанд тип мутта?ид кардан мумкин аст.
Синфи шикаммиxгон?о
Шикаммиxгон?о гурe?и наон?адар калон (наздик 160 намуд), ?айвон?ои хеле майда (1-1,5мм). Омeхтани ин гурe?и ?айвон?о а?амияти калон дорад. Зеро он?о бо як ?атор аломат?о (мавxудияти ковокии якeмини тана, баъзе намуд?о xудоxинса ва мавxудияти рeдаи о?иб ва сeрохии маъ?ад) ба лeндакирм?о монанд, бо баъзе аломат?о бошад ба турбеллярия?о монанд (дар тарафи шикам? мавxуд будани миxгонак?о – барои ?аракат кардан, системаи xудокунии протонефридиал?, монандии аппарати xинс?, вале дар байни ин?о намуд?ои xудоxинса низ ?аст). ?ам дар ба?р?о ва ?ам дар об?ои ширин дучор мешаванд. Омeхтани шикаммиxгон?о барои муайян кардани филогенияи лeндакирм?о а?амияти калон дорад. Он?о ало?амандии лeндакирм?оро бо турбеллярия?о нишон меди?анд.
Просмотр: 911