Дата: 2016-06-13
Туризм асоси муста?кам намудани и?тисодиёти бисьёр мамлакат?ои рушд ва инкишоф ёфта истодаи ?а?он мебошад. Асоси бозори муосири туристи, чи дар ми?дор ва сифат дар пардохт кардани истиро?ати коргарон ташкил карда мешавад. Ва?т?ои охир дар туризм на?ши сафар?ои кори аз он ?умла сайё?ати шахсони пиронсолон зиёд шудааст. Вусъат ва дара?аи туризми байналхал?иро дар ?а?он ба чунин нишонди?анда?о ба?огузор? кардан мумкин аст. Соли 1950 туристони байналхал?? дар ?а?он ?амаг? 25 млн нафарро ташкил медод, соли 2000 ми?дори воридоти байналхал?? 698 млн нафарро ташкил дод ва содироти туризми байналхал?? ба 478 млрд доллар расид ва та?рибан 60 фоизи онро сайё?оне, ки барои истиро?ат омаданд ташкил медод. Вобаста ба маълумот?ои ташкилоти умуми?а?онии туристи ( Т У Т ) туризм дар и?тисодиёти ?а?он ( ма?муи исте?солоти хизматрасон? ) са?мияаш ба?огузор? мешавад 3,5 трлн доллар ( маълумоти соли 1997 ), эквиваленти он ба 10,9 фоизи ММД – и ?а?онро ташкил дод. Индустрияи туризм ва сайё?ат ми?дори ?ой?ои нави кориро дар бисьёр мамлакат?ои ?а?он таъмин мекунад. Ин маънои онро дорад, ки та?рибан 130 млн нафар ( ё ки аз 1/15 ?иссаи он ба исте?солоти ?а?они вобаста мебошад ).
Сайё?ат ва туризм 11 фоизи сармояи байналхал?иро меди?ад ва ба хазинаи давлат дар намуди андоз?о 302 млрд доллар ворид мешавад.
Баландшави сат?и зиндаг? мардум дар мамлакатхое, индустрияшон рушд ёфтааст, меравад ба зиёдшави истро?ати коргарон ва ба баланд шудани таъмини нафа?ави, ки барои рушди туризм таъсири худро мерасонад .
Талабот ба сайё?ат ва туризм муайян мешавад, дар як ва?т бо механизми бозори (талабот ба экскурсия?ои туристи ва дигар намуди хизматрасони?о, пешниход намудани ин хизмат?о бо ?о ба ?о гузории он?о,та?йирот?ои экзогенни ва ?оказо ) .
Омили экзоген? ба худ дохил мекунад: таъсирот?ои и?тимо? ва демограф?, дастовард?ои ?у?у?? ва и?тисоди, рушди ти?орат, инфрасохтори на?лиёт, ахборот?ои технолог? ва дар сат?и баланд ниго? доштани бехатари сафару сайё?ат. Ба та?йирот?ои демографи ва и?тимо? дохил мешавад; пиршавии а?ол?, барва?т баромадан ба нафа?а, зиёдшавии шумораи калонсолони тан?о, шумораи зиёди занони коргар ва ?айра.
?амин тавр та?ир ёфтани сохтори демограф? ва модели и?тимо? ?амият?, ба он оварда мерасонад, ки ми?дори зиёди одамон барои истиро?ат ва?ти зиёд ва имконият доранд.
чадвали2
Сол |
Воридоти туристон та?рибан дар тамоми мамлакат?о |
Фар?ият, % |
Даромад аз туризм та?рибан дар тамоми мамлакат?о млн долл |
Фар?ият % |
1990 |
458331(RF) |
7, 43 |
266207 (RF) |
21, 29 |
1991 |
463647 (RF) |
1, 16 |
272648 (RF) |
2, 43 |
1992 |
503138 (RF) |
8, 51 |
310785 (RF) |
13, 97 |
1993 |
517973 (RF) |
2, 95 |
317790 (RF) |
2, 25 |
1994 |
544524 (RF) |
3, 58 |
425047 (RF) |
6, 56 |
1997 |
613100 (RE) |
3, 16 |
447700 (RE) |
5, 06 |
1999 |
657, 0 (RE) |
6, 68 |
455000 (RE) |
1, 60 |
2000 |
698, 0 (RE) |
5, 87 |
488,000 (RE) |
4, 81 |
Дохил мешавад истиро?ати он руза (RF – маълумоти нав; RE маълумоти пешаки)
Дар та?рибаи фаъолияти туристи мамлакат?ои таъминкунандаи туристон (мамлакати равонакунанда) ва мамлакате, ки ?амчун ?абулкунандаи туристон баромад мекунанд. Дар зинаи аввал; ШМА, Германия, Англия, Белгия, Дания ва дигар мамлакатх?о дохил мешавад. Дар зинаи дуюм бошад; Фаронса, ШМА, Испания, Италия ва дигар мамлакат?о.
Омори ТУТ нишон меди?ад, ки дар ва?т?ои охир сафару сайё?ати байналхал?? ва даромад аз он зиёд шуда истодааст,дар тамоми минта?а?ои ?а?он ( ?адвали 2).
Вобаста ба маълумот?ои ТУТ яке аз мамлакат?ое,ки ба он?о туристон бисёр ворид мешаванд ин Фаронса ба ?исоб меравад. ( ?адвали 3).
Мамлакат |
Рейтинг |
Ворид, соли 2000?аз |
?иссаи умуми дар ?ачм, % |
||
1990 |
1995 |
2000 |
|||
Фаронса
|
1
|
1 |
1 |
74500
698, 3 |
10.7
100 |
Чи хел, ки маълум аст, туристони аз мамлакат?ои рушд ёфтаи ?а?он ШМА, Германия, Япония, бисёртар мабла?и худро барои истиро?ат дар хори?а сарф мекунанд, нисбати туристони дигар мамлакат.
Мутахассисони ТУТ дар он а?идаанд, ки байни тенденсияи рушди туризм ва нишондод?ои умумии и?тисоди мамлакат ало?а ву?уд дорад.
Вобаста ба маълумот?ои World Travel and Tourism Counsel ( WTTC ) дар соли 1997 дар со?аи туризм ва сафару сайё?ат дар ?а?он 260 млн нафар дар ин со?а кор мекарданд, гардиши солонаи со?а 3,8 трлн долларро ташкил медод.
Дар айни замон 12 фоизи а?олии ?обили ме?нат ба со?аи туризм маш?ул мебошанд. Харо?от дар со?аи туризм 11 фоизи МММ – ро дар ?а?он ташкил меди?ад. Дар со?аи туризм ?ар 2,5 да?и?а ?ойи нави кори пайдо мешавад ва ?ар рўз инвеститсия мешавад ба мабла?и 3,2 млрд доллари амрикои.
Аз соли 1994 то 2000 гардиши миёнаи воридоти туристони хори?? дар ?а?он 5,1 фоизро ташкил медод ва асъори ворид шуда 14,0 фоизро ташкил дод. Вобаста ба маълумот?ои мутахассисон инкишофи туризм дар оянда дида мешавад. Шумораи туристони ворид шуда зиёд мешавад, нисбати соли 1998 ба 4,4 фоиз ва 664 млн нафарро ташкил дод, воридот аз туризм ( на?лиёт дохил намешавад ) зиёд шуд ба 3,1 то 455 млрд доллари амрикои ( ё ин ки 685 долл ба 1 турист рост меояд ).
Вобаста ба маълумот?ои ТУТ, ми?дори туристон дар руи замин то соли 2020 себаробар зиёд мешавад ва 1 млрд 600 млн нафарро ташкил меди?ад.
Суръати баланди рушди воридот дар мамлакат?ои Осиёи Шар?? ва У?ёнуси Ором нигарон аст. Дар Аврупо ва Амрико вориди туристон паст мешавад. Барои ин ду минта?а вориди туристон паст шудан мегирад, агар соли 1998ба 78,1 фоиз баробар бошад ,пас соли 2020 ин ра?ам ба 62,2фоиз мерасад .
Дар баробар ин даромад ба со?аи туризм зиёд шуда ба 444,7млрд доллари амрикои , соли 1998 ташкил медод ва соли 2020ин ра?ам ба 1248млрд доллари амрикои мерасад . Ми?дори туристон дар минта?а?о дар
?адвали 4.
Минта?а |
1995 |
2000 |
2005 |
2020 |
2020 ба % дар 1995 |
Аврупо |
335 |
116 |
527 |
717 |
214, 0 |
Осиёи шар?? ва у?ёнуси ором |
80 |
134 |
231 |
438 |
547,5 |
Амрико |
111 |
27 |
195 |
285 |
256,8 |
Афри?о |
20 |
19 |
46 |
75 |
375,0 |
Шар?и миёна |
14 |
|
37 |
69 |
492,9 |
Осиёи чануби |
4 |
|
|
|
475,0 |
?амаг? |
564 |
692 |
1047 |
1602 |
284,0 |
Ташкилоти умуми ?ахони туристи ( ТУТ ) тенденсияи дигари рушди туризми байналхал?иро нишон додаст.
-?ама ва?т омиле вучуд дошта метавонад, ки онро наметавонанд дар як да?сола ?алли онро ёбанд ва он барои омили асоси гузашта баромад мекунад, ин ало?а дорад бо ихтиро намудани ( компютер?ое, ки системаи бронкуниро доро бошанд,ё ки ?авопаймон?ои реактиви ).Дигар гурў?и омил ,ки ба туризм ва сайё?ат таъсир мерасонанд, (системаи итилооти электрони ва коммуникатсия) ва аз та?йирот?ои и?тимо? –демограф? вобаста намебошанд,
-агар дар сол?ои гузашта туризм ?амчун иникоскунандаи на?лиёти техналог? баромад мекард, аммо барои сол?ои дигар як ?атор омил?оро муайян мекунад, ки барои туризм таьсири калон мерасонад .
Пеш аз ?ама ба та?йирот?ои и?тимоию демографии,системаи итилоотии электрон? ва каммуникатсион? ва дигар омил?о таьсири худро мерасонад;
-рушди фаьолияти туризми байналхал?? аз 3-4 фоиз дар як сол дар да?солаи аввали асри 21 ;
- аз ?ама минта?аи бо муваффакият Осиё ба шумор меравад, аммо барои ягон минта?а пастшавии туризми беруни дида намешавад ;
-захираи асоси рушд дар бозори туристии беруни дида мешавад ба мамлакат?ои Осиё, Шар?и Наздик, Амрикои Шар? ва ?ануб? ва Аврупо барои афзоиши туризми беруни таьсири худро мерасонад ;
-омил?ои муайян шуда ?ама ва?т ба сайё?ат ва фаъолияти туристи (?олати и?тисоди, шароити сиёси, бе?тар намудани бехатарии сайё?ат ) таъсири худро мерасонад .
Ин омил?о ба туризми милли ?ам таъсир мерасонанд .
Агар ба инкишофи туризм ?амчун сохаи хо?аги ?а?он ди??ат намоем то 10 солаи охир ба чунин хулоса омадан мумкин аст .
-афзоиши тези воридшавии туристон (?атто аз шумораи а?олии зиёд мебошад );
-зиёдшавии воридот ба туризм ;
-инкишофи со?ахои туризми байналхал?? ва ти?орати (асосан ти?орати хизматрасон?);
-зиёдшавии савдои ти?орати ва баланси туристи барои афзоиши даромад дар со?аи туризм ;
-пастшудани ?иссаи Аврупо ва Амрико дар нишонди?анда?ои асоси туристи ;
-дар оянда рушди инфрасохтори туризм ва ташкил намудани ?ой?ои нави кори ( аз он ?умла сохтмон?ои нав ва бе?тар намудани ме?монхона?ои ку?на ).
Бозори туризми байналхал??.
Та?лили бозори турист? дар ?ар як минта?аи ?а?они таърих? инкишофи худро дорад,ки вазъияти ?озира ва ояндаи сектор?ои бозори туристии худро аз ?и?ати ма?сад доро мебошад;
-дар кадом минта?а?о туризми байналхал?? инкишоф ёфта истода ва дар кадом минта?а?о он паст шудааст ;
-ша?рдодани сабаб?ои гуногуни та?симоти ?у?рофии шумораи туристон ва даромод?ои он?о;
-омузиши мамлакат?ое,ки туризми байналхал?и дар он ?ой инкишоф ёфта, ?амчун рушди и?тисоди истифода бурда мешавад ;
-омили ?у?рофи мубодилаи туризми байналхал?и 2-равияи гуногунро дарбар мегирад .
1.Мамлакат?ои бо баланси ?аноатманд аз даромад дар со?аи туризм ба монанди –ИМА, Испания, Португалия, Миср мебошад, аммо бисёри ва?т баланси ?айри ?аноатбахш дар со?аи ти?орат дида мешавад. Мамлакат?ое, ки бо баланси ?айри ти?оратбахш ба мубодилаи туристон дучоранд, аксари ва?т баланси ?аноатбахш аз со?аи ти?орат доро мебошад ;-ба монанди мамлакат?ои Олмон ва ?опон .
2.Мубодилаи хизматрасони?ои туристи дар байни мамлакат?ои индустрияв?, бисёри ва?т талабот?ои туристон ба назар гирифта намшаванд масалан,фуруши восита?ои на?лиёт байни ШМА ва ?опон, ё ин ки ма?сулоти хурока дар байни мамлакат?ои Аврупо, ки ин бисъери ва?т талаботи туристонро ба ма?сулот сафи назар намудан чунин мубодила дар туризм ву?уд дорад мисол дар сектори туризми фар?анги асосан мубодилаи анъанавии туризм ба ву?уъ меояд. Мисол сокинони мамлакат?оиАврупои Шимоли зиёдтар сафар?ои сайё?ати худро дар мамлакат?ои Ба?ри миёна замин ва сокинони мамлакат?ои ?ануби бошад сафару сайё?ати худро бисёртар ба курортхои лижатози ку?гард мегузаронанд .
Туризм ?амчун яке аз со?а?ои калонтарин дар робита бо му?ити атроф ало?аманди дорад. Ягон со?аи и?тисодиёти ?а?он аз тозаг? об, ?аво ва умуман табиати нотакрор вобастаг? надорад, чи хел туризм вобаста аст .
Аз ин ли?оз туризм тан?о ?ангоми истифодаи самараноки захира?ои таби? рушд ёфта метавонад. Му?офизати му?ити атроф,табиат –шарикони асоси индустрияи туризм ба ?исоб меравад.Ба ин а?ида экологон ва ро?барони бизнеси туристи тарафдор мебошанд. Имруз масъалаи инкишофи ояндаи туризм ?амчун омили асоси таъсиррасони ба му?ити атроф ба як шакл дароварда мешавад.
Ма?сади асосии инкишоф додони туризм дар То?икистон.
Ма?сади асоси инкишофи туризм дар ?ум?урии Точикистонба як шакл дарори мав?еи эколог? ва и?тимо?, ра?обатноки ва фоидаи калон гирифтан аз индустрияи туризм, ?обилияти ?онеъ намудани талабот?ои туристон дар хизматрасони?ои гуногуни туристи, ба мамлакат фоида меорад, ?ой?ои нави кори пайдо мешавад.
Барои муайян намудани ма?сад?ои приоритет?ои дигарродида мебароем.
1бехтар намудани системаи муассиса?ои индустрияи туристи дар ?ама сат?, таъминоти доими,ро?обатхои интегратсиони инистути ?амкори?ои и?тимои –тавассути диалог?ои баробар ?у?у? ва манфиятовар;давлат- сектори хусуси –?амъият?ои ма?алл? барои таъмини имконият?ои баробар барои ?ар ду тараф ;
2 коркард ва ба амал барари стратегияи индустрияи туристи ;
3 таъмин намудани шароити мусоид дар база?ои маъмури –?у?у?и барои ?алби инвеститсия?о барои рушд ва мадарнизатсияи инфрасохтори туризм;
4 бе?тар намудани системаиомузиши мутахассисон дар со?аи туризм ва инкишофи захира?ои инсони аз он ?умла ?амъияти ма?алл?.
Барои ноил шудан ба ма?сад?ои гузошта шуда бояд, масъала?ои зерин ?али худро ёбанд;
- Таъминоти бови?дононаи орган?ои давлати ва орган?ои худидоракунии ма?али, хуб ба ро? мондани ?у?у? ва у?дадори?ои давлат?, ?амчунин сектор?ои ма?алл?;
- Гузаронидани тад?и?от?ои маркетинги дар со?аи туризм баро? мондани таъминоти итилооти оиди бартарият?ои То?икистон ?амчун кишвари туризм;
- Коркарди лои?а?ои инвиститсиони барои минта?а?ои бартарият дошта аз ниго?и рушди и?тисоди ва намуд?ои туризм;
- Коркарди чорабини?ои и?тисоди барои инкишофи индустрияи туризм; итилоот, восита?ои карзи ва кридети, сиёсати фискали, ?амъият?ои тахассуси, шартнома?о ва сугуртанамои;
- Бехтар намудани базаи ?у?у?и дар доираи инвеститсия?о ва ?арзди?и барои гаштан ба ма?сад?ои гузашта шуда;
- Таъминоти раванди му?ити ра?обат пазири, ки ?обилияти баланд намудани сифати хизматрасони оварда мерасонад;
- ?алби ?амъият?ои ма?ал? барои рушди туризм, омузиши он?о дар самти реклама?ои и?тимо? дар ташаккул ва бизнеси туристи;
- Ташкил намудани системаи хуби тайёр намудани мутахассисон дар со?аи туризм;
- Ташкили системаи самараноки маниторинг ва ба?оди?и? дар со?аи туризм.
Просмотр: 3866
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved