Дата: 2016-05-24
Фаъолияти кор?она, ?о? но?о? бо принсип?ои и?тисоди бо-зор? (инти?оби озодонаи намуд ва шакли фаъолият, баробар?у-?у?ии субъект?ои бозор? тиб?и шакл?ои гуногуни моликият, нархму?арраркунии озод, худтанзимкунии фаъолияти ?о?агидо-р?, ?авобгарии и?тисод?, худмабла?гузор?, худидоракун?, худтанзимкун?...) ало?аманд мебошад.
Принсип?ои ташкили фаъолияти кор?она, новобаста ба сирати шакли зу?урии он?о (хусус?, дуввўмдара?а, ёриди?анда) ?амеша дар доираи му?ит ва фазои муайяни и?тимоию и?тисод? сурат мегирад. ?ав?ари марказии онро инсон, гурў??ои и?тимо?, коллектив, ?омеа ташкил меди?ад. Амалиёт?ои он?о дар асоси дарк ва истифодаи ?онун?ои и?тисод? ва ?онун?ои ?у?у??, ки аз ?ониби давлат ё худ маъмурият?ои ма?алл? пеш-ни?од карда мешаванд, муайян карда мешавад. Аз ин ну?таи на-зар принсип?ои фаъолияти кор?она ?амчун фишурдаи мо?ият ва мазмуни ?онун?ои давлат оиди шакли моликият, кор?она, фаъолияти со?ибкор?, коллектив?ои ме?нат? ва ?айра сурат мегирад.
Дар шароити бозор кор?она аз субъекти тавлидгар (сотсиализм) ба субъекти ?о?агидор табдил меёбад, чунки восита?ои исте?солот пурра ба худи он таалу? дорад.
Фаъолияти ?о?агидор?, маънои на тан?о исте?сол кардани неъмат?ои и?тисод?, балки ба ву?уд овардани шароити исте?солот, фурўхтани мол ва ба даст овардани фоидаро ?амчун воситаи ба худ ?албкун? ва ?амбастагии ма?сад ва вазифа?ои исте?солот, ти?орат, молия ва идора намудани намуд?ои фаъолият ба ма?сади тавлиди ма?сулоти дорои сифати баланд, ки бозор ба он э?тиё?и зиёд дорад дар назар дорад.
Ба ибораи дигар, дар шароити бозор масъулият ва ?исси ?авобгарии и?тимоии кор?она нисбат ба инсон ва ?омеа баландтар мегардад. Ин бештар дар:
— тавлиди ма?сулоти аз ?и?ати эколог? тозаи озу?авор?, ки яке аз омил?ои му?имтарини солимгардон? ва дарозумрии инсон аст;
— пешкаш намудани ?ои кор ?амчун сарчашмаи таъмини зиндагии коргар ва оилаи он;
— инкишоф додани ?обилияти интеллектуал? (зе?н?) ва профессионалии кормандони кор?она;
— баланд бардоштан ва бе?тар кардани шароити зиндагонии коргар;
— ширкат доштан дар ?аллу фасли ?арор?ову барнома?ои ?укумат?, алалхусус ?укумати ма?алл?;
— и?ро кардани ў?дадори?ои ?атмии и?тимо?, ?иссагузор? ба бу?аи ма?аллию давлат?, пардохти су?уртаи и?тимо? ва тибб?, тавлиди ма?сулоти озу?авор?, ки ба а?ол? ва му?ити зист зараровар мебошад ва ?айра зу?ур меёбад.
Бозор ?авобгарии кор?она?оро оиди и?рои ў?дадор?, вазифа ва ма?сади кор?она, фаъолияти исте?сол?, ти?орат?, и?тимо?, тар?рез?, идора ва фаъолияти равобит?ои дохилию бурунмарз? хеле ?ам баланд мебардорад.
Кор?она нафа?ат дар назди коллективи худ, балки и?рои ?онуну ?онунгузори?ои давлат ва ў?дадори?о дар назди ра?ибон низ ?авобгар мебошад.
?ам кор?она?ои давлат? ва ?ам кор?она?ои шакли ?у?у-?ию бидуни ?у?у?и ?амеша зери назорати давлат оид ба та?сими даромади кор?она, адои пардохт?о, вазъу ?олати техникии ма?сулот, и?рои стандарт ва дигар шароит?ои техникию технолог? ?арор доранд.
Фаъолияти ?о?агидории фирма бидуни озодии и?тисод?, яъне инти?оби шакли озод ва намуди дил?о?и фаъолият имконнопазир аст.
Дар шароити и?тисоди бозор? озодии фаъолияти ?о?агидор? на аз ?ониби давлат, балки бозор замонат дода мешавад. Бозор ба ?ар як субъекти и?тисод? (фарди ало?идаи хусус?, оила, гурў?, коллективи кор?она) имконият меди?ад, ки худи он?о фаъолияте, ки барояшон мусоид, ?улайтар, даромадноку самараноктар бошад инти?об намоянд.
Аз ин нуктаи назар кор?она бо таври озод имконияти инти?об намудани захира?о, тавлиди навъ?ои дил?о?и ма?сулот ва адои хизматро нисбат ба кор?она?ои низоми амр? бештар дорад. Дар назди кор?она имконияти инти?оби васеи фаъолияти со?ибкорию бизнес дар ?авза?ои гуногуни и?тисод (ти?орат, тавлидот, молия, иттилоот, илм, техника...) ву?уд дорад.
Кор?она?о метавонанд ?амагуна навъи фаъолиятро дар со-?а?ои тавлид, та?сим, мубодила, азнавта?симкун? ва истифодаи ма?сулоти ?амъият?, ки аз ?ониби ?онун манъ карда нашудааст истифода кунанд.
И?тисоди бозор? ?ам барои кор?она (тавлидгар) ва ?ам истеъмолгар кафолати ?ама?онибаи ихтиёран инти?об намудани фаъолияти и?тисод? ва ?о?агидориро таъмин менамояд. Кор?она бо таври озод бидуни да?олати давлат, бо воситаи бозор тамоми чиз?ои барои он зарурбударохарида метавонад.
Фаъолияти бо таври озод ?о?агидори кардани кор?она, муста?иман та?ти таъсири принсипи нархгузории озод ?арор мегирад. Охирон, ?амчун механизми ба?аракатдароварандаи фаъолияти со?ибкорию бизнес хизмат мекунад.
Нархгузории озод имкон меди?ад, ки кор?она харо?оти худро нисбат ба харо?оти ра?ибон ?иёс намояд, барои хар?и бештар кам кардани он?о ва ба даст овардани фоидаи баланд кўшиш ба хар? ди?ад.
Азбаски нарх та?ти та?озою арзаи бозор? ?амчун нати?аи созиши байни фурўшандагону харидорон сурат мегирад, бинобар ин кор?она ?амчун тавлидгар (пешни?одгари неъмат?ову хадамот) раванди ташкилу инкишоф, густаришу та?аввули кор?онаро, муста?ил бидуни да?олати маъмур? тиб?и ми?дор ва ми?ёси даромади ба даст оварда шуда муайян мекунад.
Та?рибаи ?о?агидор? нишон меди?ад, ки худтанзимкунии фаъолияти ?о?агидории кор?она?о тиб?и ду усул: 1) идораи муста?им (маъмур?), 2) муносибат?ои ?айри муста?им, яъне бозор? ба ро? монда мешавад.
Идораи муста?ими и?тисод аз ?ониби кор?она?о ?амчун тар?резии дохили фирмав? дар шакли «Бизнес-план» ва танзими давлатии и?тисод дар сат?и макрои?тисод зо?ир мегардад.
Равияи дуввўм — худтанзимкун? бо воситаи фишанг?ои и?-тисоди бозор? сурат мегирад. Он дар мояи амалиёти ?онун?ои и?тисод? (?онун?ои бозор — нарх, та?озо, арза, ра?обат...) ба ро? монда мешавад.
Дар шароити ?озира ?арду аз ин равия дар раванди худтанзимкунии фаъолияти кор?она?о бо таври васеъ истифода бурда мешавад. Ин принсип имкон меди?ад, ки кор?она?о аз нав бунёд ё худ та??изонида шаванд, шакл?ои гуногуни он?о дар асоси гуногуншаклии моликият истифода карда шавад.
На?ш ва ма?оми истифодаи фишанг?ои молияв? — бонк?о, ?арз, пул, ?о?аз?ои ?имматнок, нарх?ои озоди бозор?, андоз, пардохт?о, фоизи ?арз, ?арима ва ?айра дар танзим аз худтаъминкунии фаъолияти кор?она?о боз ?ам ?авитар мегардад.
Яке аз афзалият?ои худтанзимкунии фаъолияти кор?она?о дар шароити бозор дар он зу?ур мегардад, ки он?о бештар зери таъсиру нуфузи на идораи маъмур?, балки бештар идораи и?тисод? сурат мегиранд.
Ч? кор?она?ои хурд ва ч? фав?улкор?она ?ангоми ба даст овардани озодию исти?лолият, муста?илияти и?тисод?, амал? гардондани вазифа ва ?адафи худ, ташкилу инкишоф додан ё худ касоду муфлисшав? ва ?айра, бечуну чаро дучори масрифоти муайяни молиявию ?арз? мегардад. Подош кардани масрифот аз ?исоби ду сарчашма:
1) даромади кор?она ва 2) ?арзи беруна сурат мегирад. Даромади кор?она барои таъмин кардани раванди босубот ва м?озини фаъолияти ?о?агидор? кифоя намебошад. Аз ин ниго?, талабот ба восита?ои ?арз? ногузиранд. Вале камбудии охирон дар он аст, ки он?о сари ва?т, дар мў?лати муайян карда шуда, бо фоизи муайян бояд баргардонда шаванд. Аз ин ли?оз ?ар як кор?она, бояд худро, пеш аз ?ама бо мабла??ои пул? таъмин намояд. Яъне кор?она фаъолияти худро дар асоси принсипи худкифо? ё худбасо?, яъне худмабла?гузорию худтаъминкун? ба ро? монад.
Принсипи худмабла?гузор? имконият ва сарчашма?ои рўпўш кардани он дар шароити низом?ои гуногуни и?тисод? ?архела сурат мегирад.
Кор?она?о дар шароити и?тисоди амр? (азбаски 90%-и он?о кор?она?ои давлат? мебошанд) асосан, аз ?исоби бу?аи давлат, вазорат ё худ ма?омот?ои дигари ?у?у?? имконияти бо таври васеъ аз мабла?гузор?, ёрдампул? ё худ имтиёз?о истифода карданро доранд.
Дар шароити и?тисоди бозор? бошад ингуна имконият ва имтиёз?о аз ?ониби ягон субъект?ои дигари и?тисод? ба кор?она?о пешни?од карда намешавад. Аз ин нига?, ?ар як кор?она кўшиш ба хар? меди?ад, то ки фаъолияти ?о?агидории он дар асоси принсип?ои мутла?и истифодаи восита?ои худ?, ?авобгарии модд?, пул?, сарфаю сариштакор?, ?исобу китоби харо?оту даромад, ва ?айра ташкил карда шавад.
Ба ?амагон маълум аст, ки дар шароити и?тисоди бозор? ?амагуна шакли захира?о ба воситаи пул хариду фурўш карда мешаванд. Аз ин ли?оз худмабла?гузор? ва худтаъминкун? дар як мазмун тасаввур карда мешавад.
Дар тадби?и ин принсип на?шу ма?оми идоракунии ?айри-марказ ва муста?илияти ?о?агидор?бени?оят калон мебошад.
Фар?и байни и?тисоди амр? ва и?тисоди бозор? ма?з дар тарзу услуб ба на?шакашию идораи кор?она?о ва муносибат?ои байни кор?онаю давлат зо?ир мегардад.
Фаъолияти ?о?агидории кор?она дар шароити бозор дар мояи услуби ?айримарказонии идора ба ро? монда мешавад. Дар ин асно ?а??у ?у?у?и аппарати давлат? ва марказии идоракун? нисбат ба кор?она?о ма?дуд карда мешавад. На?ш ва ма?оми мене?мент дар идора баланд бардошта мешавад.
Васеъ гардидани на?ш ва ма?оми идораи ?айри-муттамарказ маънои пурра даст кашиданро аз танзими давлат? надорад.
Исбот карда шудааст, ки и?тисоди бозор? бидуни танзими давлатии и?тисод ву?уд дошта наметавонад. Давлат гарчанде муста?им ба фаъолияти исте?солию ти?орат?, и?тимоию и?ти-сод?, идоракунию тар?рез?, фаъолияти бурунмарзии он да?олат накунад ?ам он ба воситаи му?аррар кардани меъёру норма?ои ?у?у?и фаъолияти ?о?агидорию тадбиркор? онро танзим менамояд. Доираи фаъолият, шароиту имконият?ои кор?она дар ?онун?о дар бораи кор?она?о ё худ Кодекси граждан? муайян карда мешавад. Тиб?и ?онунгузори?ои давлат?, фаъолияти ?о?агидории кор?она пурра дар шароити ра?обати озод ва ма?дудгардонии амалиёт?ои ?айри?онунии зараровар ба ?аёти инсону ?омеа сурат мегирад.
Просмотр: 1611
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved