Дата: 2016-05-24
Модда?ои асосии ма?сулоти х?рокворй
Инсон ?амчун ?изо ма?сулот?ои гуногунро истифода мебарад. Масалан ма?сулот?ои растан?, ?айвонот ва модцаи минералиро, ба монанди г?шт, мо??, шир, мева, сабзавот, нон, намаки ош? ва ?айра. Ин ма?сулот?о дар таркиби худ модда?ои ?изогии гуногун доранд. ?амаи модда?ои ?изогиро, ки ба таркиби ма?сулот?о дохил мешавад ба ду гур?? та?сим мекунанд:
1. Ба моддаи ?айриорганик?.
2.Ба модда?ои органикй.
Ба гур??и якуми модда?ои ?айриорганик? об ва модда?ои минерал? дохил мешавад. Ба гур??и дуюми модда?ои органик? сафеда?о, чарбу?о ва ангиштоба?о дохил мешавад. Дар навбати худ модда?ои органик? боз ба гур?? та?сим мешаванд:
1. Модда?ои органикии дар об ?алшаванда.
2.Модда?ои органикии дар об ?алнашаванда.
Ба гур??и якум ба об ?алшаванда ангиштоба?о (?андоба?о глюкоза, фруктоза, сахароза, галактоза, лактоза, малтоза, рафиноза, трегалоза ва ?айра), спирт?ои бисёратома маннит, сорбит, инозит (пентозан?о, пектин, кислота?о) яблочний, лимонний, винний, уксуси, молочний, шавеловий, бензойний, салициловий, сорбиновий ва ?айра, модда?ои азот?, сафеда?о, аминокислота?о, амид?ои аминокислота?о, пайвастаги?ои амминак?, полифенол?о, модда?ои рангкунанда, пайвастаги?ои ароматикй. витамин?о, фермент?о ва ?айра дохил мешавад.
Ба гур??и дуюми ба об ?алнашаванда целлюлоза, протопектин, крахмал, пайвастаги?ои азотии ба об ?алнашаванда, баъзе пайвастаги?оимодда?оирангкунанда, баъзеивитамин?о, чарбу?о ва пайвастаги?ои чарбумонанд дохил мешаванд.
Дар таркиби бисёр ма?сулот?ои ?изо? ин ё он ?адар ё як ми?дор модда?ои ?ам ?айриорганикй ?ам органик? мав?уд мебошад (табл. 2).
?арчанд таркиби ма?сулот?ои ?изо? гуногун бошанд ?ам, лекин таркиби химиявии он?о ва просесс?ое, ки дар он?о ?ор? мешаванд ба ?ам монанд? доранд (просес?о дар ва?ти ниго?дор? ва кашонидани махсулот?о ба амал меояд).
Ин просес?о дар зери таъсири омил?ои зерин ба ву?уд меояд: намигй, ?арорат, р?шной, ?аво, микроорганизм?о мебошанд. Дар нати?аи таъсири ин омил?о дар таркиби махсулот?о дигаргун? ба ву?уд омада, он?о хусусияти худро низ иваз мекунанд. Ин гуна махсулот?о ба гур??и ма?сулот?ои тезвайроншаванда дохил мешаванд (табл. 2).
Ми?дори модда?ои ?айриорганик? ва органикй дар таркиби ма?сулот?ои ?изой.
Таб.2
Номи ма?сулот | Ми?дор бо фоиз |
||||
об |
сафе-да?о |
ангишт-оба?о |
чарбу?о |
модда?ои минерали |
|
Нони гандум |
39,5 |
7,6 |
49,7 |
0,9 |
1,8 |
Нони за?ора |
47,5 |
6.5 |
40.1 |
1.0 |
2.5 |
Шакар |
0,14 |
0 |
99,8 |
0 |
0,03 |
Карам |
90,0 |
1,8 |
1___ |
0 |
0,7 |
Картошка |
86,5 |
0,4 |
11,3 |
0 |
0,5 |
Шир |
75,0 |
2,0 |
19,7 |
0,1 |
1,1 |
Рав?ани маска |
15,8 |
0,6 |
0,9 |
82,5 |
0,2 |
Сир |
40,0 |
23,4 |
0 |
30,0 |
4,6 |
Гушти гов |
67,7 |
18,9 |
0 |
12,4 |
1,6 |
?игари гов |
72,9 |
17,4 |
0 |
3,1 |
1,3 |
Калбосаи ??шонида |
60,8 |
13,7 |
0 |
22,8 |
2,8 |
Мо?ии карп |
79,1 |
16,0 |
0 |
3,6 |
1,3 |
Мо?ии семга |
62,9 |
20,8 |
0 |
15,1 |
1,2 |
Мо?ии вобла |
34,6 |
46,4 |
0 |
5,5 |
11,3 |
Ярмаи гандум (манная круппа) |
14,0 |
11,3 |
73,3 |
0,7 |
0,5 |
Об — ин аз ?ама па?ншудатарин пайвастаги?ои дар таркиби организм?ои зинда мебошад. Вай вазни асосии бадани одам, ?айвон, растани?оро ташкил мекунад. Дар бадани одам об тахминан ба ми?дори 58-67% мав?уд мебошад. Формулаи об ^Отан?о ба бу? мувофи?ат мекунад дар ва?ти ?арорати баланд. Дар ?олати ма?лул об аз молекула?ои мураккаб иборат буда, ба полимер тааллу? дорад. Об як ?атор хусусият?ои махсуси ба худ ?ос? физикав? дорад. Дар ва?ти обро аз 0 то +4° С гарм намудан сат?и об зиёд нашуда, балки кам мешавад. Вай ба хусусияти баланди нармкун? муваффа? мебошад, ?алкунандаи з?ри универсал? мебошад ва дар худ гармии зиёдро захира мекунад.
Дар ва?ти ях кардан ?а?ми об хурд нашуда, балки васеъ мешавад. Об му?ити доимие мебошад, ки дар он ?амаи просес?ои х?рок?азмшавй ва х?рок?аббишшав? дар меъда, р?да?о ба ву?уд меояд.
Дар ?олати бу?оршавии об аз таркиби п?сти одам ва ?айвон ?арорати дохилии организм ниго? дошта мешавад ва модда?ои мубодила, ?исман микроб?о, вирус?о ва дигар модда?ои за?ролуд бароварда мешавад. Талаботи якшабонар?зии одами калонсол ба об 2,5-3 литрро ташкил меди?ад.
Норасогии об дар организм ба ?ую? шудани хун ва аз ?ад бисёр будани об дар организм ба шусташавии намак?ои минерал? оварда мерасонад. ?айр аз ин аз ?ад зиёд будани об дар организм кори дил ва гурда?оро дучанд мекунад. Дар ва?ти гум кардани об тахминан ба ?а?ми 6-8% организми инсонро ба ?олати карахтй оварда мерасонад, дар ?олати гум кардани 10 фоиз оби организми одам ба вайрон шудани кори рефлексии фур?бар?, ба бе?уш? расонида, дил ба тела додани хуни ?ую? шуда но?обилият? пайдо мекунад. Гум кардани 12 фоизи об ва аз ин зиёд ба ?алокат оварда мерасонад. Гуруснагиро инсон то муддати 21-35 р?з то?ат карданаш мумкин, агар ?ар р?з ба организм лоа?ал ба ми?дори 300-400 млитр об дохил шавад, баръакси ?ол агар тамоман об дохил нашавад, гуруснагиро инсон аз 4-5 р?з зиёд бардошта наметавонад.
Мубодилаи об дар организм бо мубодила?ои сафеда?о, чарбу?о, ангиштоба?о ва дигар?о ало?амандии зич дорад. Масалан, дар ва?ти ба ми?дори зиёд истеъмол намудани об ба сурати тез вайроншавии сафеда?о ба амал меояд ва модда?ои дар нати?аи ин ба амал омада аз организм ?ори? карда мешавад. Намак?ои натрий хусусияти ниго? доштани обро доранд дар организм, намак?ои калий ва калсий бошад, хусусияти берун кардани обро доранд.
Ма?сулот?ои х?роквор? дар таркиби худ ми?дори гуногуни об доранд ва аз ин р? фар?ияти калон доранд. Масалан, дар таркиби ?алладона?о об ба ми?дори 12-15 фоиз дучор мешавад. Дар таркиби крахмал 13-20 фоиз дар таркиби сабзавот бошад 65 то 95 фоиз дучор мешавад.
Ма?сулот?ои дар таркиби худ ба ми?дори зиёд об дошта ба ниго? доштан устувор намебошанд, барои он, ки дар он?о тез микроорганизм?о афзоиш меёбад. Г?шт ва мо?ии ?ом тез бо бактерия?о нобуд карда мешаванд, мева?ои тар ва сабзавот бошад бо замб?ру??ои п?соиши зарар мебинанд.
Оби дар таркиби ма?сулот?ои х?роквор? бударо лоа?ал ба ду намуд ?удо кардан мумкин: 1). ба оби озод; 2). ба оби ало?адошта.
1.Оби озод- ин об хусусият?ои оби н?шокиро дорад.
2.Оби ало?адошта — ?ариб ?амаи обе, ки дар таркиби ма?сулот?ои х?роквор? дучор мешавад ба оби ало?адошта тааллу? дорад, лекин ин ало?аманди дар ?ар гуна ?олат: ба ?олати кам?увват? ва сер?увват? дучор мегардад. Мувофи?и классификатсияи академик П.А. Рабиндер, шакли ало?аи об бо ашё?ои ба ми?дори ?ори? шудани энергия ба се гур?? та?сим мешавад: химиявй, физики химияв? ва физик?- механик?.
Просмотр: 3333
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved