Дата: 2016-05-05
Бизнес аз вожаи англисии «business» гирифта шуда, маънои кор, фаъолият, шу?лро ифода мекунад, ки он ягон навъи даромад ва фоидаро таъмин карда тавонад.
То кунун та?ти бизнес хул? ё худ рафторе тасаввур карда мешавад, ки он фа?ат доираи хариду фурўшро дарбар мегирифта бошад. Яъне «бизнесменро» ?амчун шахсе, ки «гирифт — фу-рўхт», пули зиёди муфтро ба даст овард ва со?иби молу мулку сарват гардид, тасаввур мекунанд. Ин «хариду фурўш» дар асл муносибат?ои беинти?ову бисёр?анба ва мураккаби байни субъ-ект?ои и?тисодиро ифода мекунад, ки он?о на ?амеша айёнанд. Дар ?аёти во?е? ба бизнесмен лозим меояд, ки он молу ма?су-лот, ашё, мавод ва дигар захира?оро кобад, ёбад, инти?об намояд, ми?дору сифати онро ани? кунад, бо нарх?ои пасту мувофи? он?оро дастрас намуда, бо харо?оти кам (харо?оти на?лиёт, борпечон?, боркашон?...) то ба бозор бурда расонад, он?оро солим ниго? дорад, ?ифз намояд, бозорро инти?об карда он?оро фурўшад, бо ра?ибон ?арифона муомила карданро ёд гирад, бо шахсият?ое, ки бо раванди мубодила муста?им ё ?айримуста?им ало?аманд? дорад, махсусан бо меросхўрони ро? ва бозор, ?исобу китобро баробар намояд, аз ?исоби даромад ?исса?удо-куни?ои заруриро (андоз, патент, литсензия...) пардохта тавонад, мизо?онро бо ро??ои гуногун ба тарафи худ ?алб намояд ва бо нарх?ои мувофи?у дил?о? бо он?о гуфтугў карда мол?ои худро фурўшад.
Аз ин ниго?и одд? хулоса бармеояд, ки доираи фаъолияти бизнес ?амчун нати?аи фаъолияти субъект?ои и?тисод? бе?удуд аст. Ба он нафарони бешуморе, ки ?обилият ва имконият доранд (талаба, дониш?ў, фард?ои ало?ида, оила, фирма, давлат...) маш?ул шуда метавонанд.
Бизнес ?амчун фаъолият бо ма?сади ба даст овардани даромад (фоида) истифода карда мешавад. Аз ин ли?оз, дар адабиёти и?тисод?, та?ти бизнес — масъулияти шахс?ои ало?ида, оила, гу-рў?, ташкилот ва давлат, ки дар асоси ?авобгарии шахс?, ?авас-мандии и?тисод?, таваккалии молу чиз, восита?ои пул?, истифо-даи сарвату неъмат?ои табиат барои тавлиди ма?сулот, хизмат-расон? ба ма?сади ба даст овардани фоида нигаронида шуда бошад, фа?мида мешавад. Аз ин тавсифот хулоса бармеояд, ки бизнес ?амчун тадбир ва фаъолият фа?ат дар чорчўбаи моликияти хусус?, мав?уд будани фишанг?ои озоди ти?орат — муста-?илият, ?авасманд?, манфиат, ангезаи ме?нат?, худтаъминкун?, ташаббус, ?усту?ў, таваккал? ва ?айра имконпазир аст.
А?амият ва афзалияти бизнес дар он аст, ки:
— ба он ?ар нафаре, ки майлу ра?бат ва шав?у ?авас дорад (берун аз ва?ти кор?) шу?л варзида метавонад;
— ?ар як шахс ба ягон намуди кор ё фаъолияте банд мешавад. Барои ин ма?сад ягон ?ои кории илова талаб карда намешавад;
— барои аш?осони шу?лварзида, он ?амчун манобеъи иловагию доимии даромад хизмат мекунад;
— э?тиё? ва ниёзи мардум ба баъзе неъмат?ову хизмат?ое, ки (таъмир, мавод?ои хўрока...) тавлид ва адои он?о аз ?ониби кор-?она?ои махсусгардондашуда начандон ?улай мебошад, аз тара-фи нафарони ало?ида таъ?илан дар як давраи кўто?, бо сифати нисбатан баланд и?ро карда мешаванд.
Бояд тазаккур дод, ки бизнес — ?обилият аст ва ?ар як шахси ?о?ишманд ба он шу?л варзида наметавонад. Барои он пеш аз ?ама истеъдоди таби? (худодод), тафаккури и?тисодии махсус, яъне фав?ул?обилият заруранд.
Барои бизнесмени ?а?и?? будан шароит?ои во?е?: инти?оби озоди доираи фаъолият; муло?изаи кор?; муста?илияти и?ти-сод?; оптимизм (зиндадил?) ва ?айра заруранд.
Аз ин ?о хулоса бармеояд, ки бизнес ва со?ибкор? гўё аз бисёр ?анба — хусусият, принсип, омил, шароиту сабаб?ои ташкил ба ?ам мусоидат менамоянд.
Дар адабиёти и?тисод? оиди ин масъала фикру андеша?ои гуногун ?ой доранд. Баъзе?о махсус ёдовар мешаванд, ки бизнес (со?ибкор?) — умуман, ба доираи фаъолияти давлат мансуб нест, гарчанде, охирон ?ам ба фаъолияти со?ибкорию фоидагир? банд мебошад. Асоси бизнесро тан?о бо мав?уд будани молики-яти хусус? мебинанд, чунки фармоиш?ои давлат? дар доираи ин кор?она?о и?ро карда мешаванд. Аз ин ли?оз, меъёри муайяну мушаххас байни бизнесу со?ибкор, байни мояи ?изоди?андаи он?о — шакли моликият ва фаъолият ягонаг? дида намешавад.
Ба сифати аломат?ои фар?кунандаи со?ибкор?, ки онро аз дигар намуд?ои фаъолият ?удо месозад, ин?оро номбар мекунанд: муста?илият, ?авобгар?, ташаббус, таваккал?, доимият, ?усту?ўи фаъолона дар ?алли масоил?ои умдаи и?тисод ва ?ай-ра. Аз ин ли?оз, дар адабиёти и?тисод? фар? дар байни он?о гузошта намешавад. Баъзе?о гумон доранд, ки вожаи бизнес дар ?арб ва со?ибкор? ?амчун синоними он дар мамлакат?ои соби? сотсиалист? истифода карда мешавад ва дар ин мазмун метавон байни он?о аломати баробар? гузошт.
Новобаста ба ин хислату аломат?ои умум? байни он?о фар-?ият низ ву?уд дорад. Доираи фаъолияти бизнес васеъ ва доираи фаъолияти со?ибкор? ма?дуд буда, охирон ?ам-чун унсури му?имтарини бизнес ?адр карда мешавад. Фаъолияти со?ибкор? дар ?олати махсус ?айд кардани тараф?ои э?одо-наю навоварии фаъолияти бизнес, ки ?одир аст нати?а?ои баландро таъмин намояд, истифода карда мешавад.
Фаъолияти фирма дар бозор, ало?амандии он ба бозори омил?ои исте?солот, ?онунгузори?ои зидди монопол?, дастрас кардани восита?ои молияв?, ташкил кардани фонд?ои молиявию су?уртав?, сармоягузор?, истифодаи фишанг?ои пулию асъ-ор? дар ?араёни тавлид ва фурўши неъмат?ои и?тисод?, ногузир ба ташаккули му?ити бизнес оварда мерасонад. Ташкили дохилии му?ити бизнес ?амчун во?иди ?о?аг? сурат мегирад. Он аз ду ну?таи назар: а) ?о?агию ?у?у?? ва б) шакли ташкили и?ти-содии хул? ва рафтори одамон тавсиф карда мешавад.
Ба ?айр аз он, ки бизнес ?амчун фаъолияти и?тисод?, яъне ?алб кардан ва истифода кардани восита?ои худ? дар асоси ?авобгар? ва таваккал? тасаввур карда мешавад, боз масъалаи аз ну?таи назари ?у?у?, ташкил кардани шакл?ои и?тисодии рафтори одамон низ зарур мебошад.
Бизнес на тан?о раванди тавлид ва ташкили он (планкаш?, таъминот), на фа?ат фаъолияти маркетинг? (табли?, сиёсати нарх?), идораи фирма (мене?мент) ва таъминоти молияв?, балки кулли он фаъолиятро дар бар мегирад. Аз ин нига?, он нисбат ба унсур?ои таркибиаш чизи дигар аст. Вай ма?мўи муносибат-?оро оиди ?авобгарии со?ибкорон перомуни нати?а?ои фаъолияти бизнес — ало?амандии он бо масъала?ои ма?сулот, тавлид, маркетинг, мене?мент, андўхту сармоягузор?… ифода мекунад.
Азбаски со?ибкор? ?амчун унсури фаъолтарини бизнес мебошад, аз ин ниго? шакл ва намуд?ои со?ибкор? (ниг. саволи дуввўм) низ ?исмат?ои асосии бизнес мебошанд.
Дар адабиёти и?тисод? тиб?и аломат?ои ?а?ми фирма — бизнеси хурд, бизнеси миёна ва калонро тафри?а месозанд.
Дар и?тисодиёти муосири мамлакат?ои ?арб бизнеси хурд аз ?умлаи бахши бузургтарини и?тисод ?адр карда мешавад. Масалан, тан?о дар ИМА зиёда аз 15 млн. бизнеси хурд ву?уд дорад. Он шакли фаъолияти бизнесе мебошад, ки дар асоси ба ?ам мутта?ид кардани сармояи 2-4 нафар ва принсипи ?амкории ?о?агидор? ташкил карда мешавад. Он?о дар шакли ма?оза?ои хурд, кор?она?ои со?аи хизматрасон?, фирма?о, фаъолияти профессионалии духтурон, муаллимон, ?у?у?шиносон ва ?айра ташкил карда мешаванд. Аз ну?таи назари ?у?у? бизнеси хурд — шахсияти ?у?у?? намебошад.
Просмотр: 3721
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved