Дата: 2013-01-04
Амалиёт бо ?о?аз?ои ?иматнок дар бонк?ои ти?орат?
На?ша:
1. Намуди фаъолияти бонк?о дар бозори ?о?аз?ои ?иматнок.
2. Барориши ?о?аз?ои ?иматноки худ?.
3. Амалиёт?ои сармоягузории бонк?ои ти?орат? бо ?о?аз?ои ?иматнок
4. Амалиёти РЕПО.
Адабиёт
1. О.И.Лаврушин “Банковское дело” М: “Финанс? и статистика” 2006с – 660с.
2 О.И.Лаврушин “Банковское дело” М: “Финансы и статистика” 2003с – 667с
3. О.И.Лаврушин “Денги. Кредит. Банки”. М: “Финансы и статистика” 2003с – 426с.
1. Намуди фаъолияти бонк?о дар бозори ?о?аз?ои ?иматнок.
Бонк?ои ти?орат? дар бозори ?о?аз?ои ?иматнок метавонанд, дар сифати эмитент?ои ?о?аз?ои ?иматнок, миёнарави амалиёт бо ?о?аз?ои ?иматнок ва инчунин дар на?ши сармоягузор бо харидани ?о?аз?ои ?иматнок аз ?исоби худ баромад намоянд.
?о?аз?ои ?иматноке, ки бонк?ои ти?орат? барориш менамоянд ба ду гурў? ?удо кардан мумкин аст:
• са?мия ва вомбарг?о;
• тасди?нома?ои амонат? ва пасандоз?, васи?а.
Бо барориш ва фурўши васи?а, тасди?нома?ои амонат? ва пасандоз? бонк?ои ти?орат? яке аз нишондод?ои худро - ?ункунии пулро амал? гардонида, восита?ои пардохтиро ташкил мекунанд.
Бонк?о имконияти бар ивази гарави ?о?аз?ои ?иматнок метавонанд, мабла?и ?арз? пешни?од намоянд. Тартиби гирифтани даромад ба ?о?аз?ои ?иматнок дар давраи амали гарав дар шартномаи ?арзие, ки байни ?арзди?анда ва бонк баста шудааст муайян карда мешавад.
Кори бонк?ои ти?орат? дар бозори ?о?аз?ои ?иматнок бо тартиби одд? бо меъёри дар и?озатнома нишон дода шуда амали карда мешавад. ?амаи амалиёт?ои бонк?ои ти?орат? бо ?о?аз?ои ?иматнок чунин тарз гурў?банд? карда мешавад:
1. Муомилаи худи бонк?о бо ?о?аз?ои ?иматнок:
а) сармоягузор?;
б) савдо?.
2. Амалиёт?ои кафолатии бонк?о.
Муомилаи худи бонк?о бо ?о?аз?ои ?иматнок аз ?исоби бонк ва бо номи ў амали гардонида мешавад. Муомилаи худи бонк?о бо ?о?аз?ои ?иматнок ба сармоягузор? ва савдо? ?удо мешавад.
Бонк?о метавонанд восита?оро барои гирифтани даромад ба ?о?аз?ои ?иматнок гузлоранд. Ин намуди фаъолияти бонк?о нисбат ба ?арзди?? интихоб? (алтернатив?) ?исобида мешавад.
Со?аи асосии сармоягузории бонк?о ин гузоштани мабла? ба ?о?аз?ои ?иматноки фоизи устувор дошта, мебошад. ?о?аз?ои ?иматнок яке аз шакли захира?ои бозоргир? бонк мебошад ва вобаста ба ин дар интихоби харидани ?о?аз?ои ?иматнок назари асоси ба эътимодии он дода мешавад.
Бонки ти?орат? метавонад, дар на?ши то?ир? муста?ил бо харид ва фурўши ?о?аз?ои ?иматнок барои сабади худ баромад намояд. Амалиёт?ои савдоии бонк бо гирифтани даромад аз фар?и ?урб?о дар бозор?ои гуногун ба як намуди ?о?аз?ои ?иматнок вобастаги дорад.
Бонк?ои ти?орат? дар на?ши ширкат?ои сармоягузор? баромад намуда, метавонанд ба манфиати шахси сеюм кафолат барои ?ойгиркунии ?о?аз?ои ?иматнок пешни?од намоянд. Ин як намуди су?уртаи хавфи ширкат?ои сармоягузор? мебошад.
Бонк?ои кафолатди?анда дар барориши ?о?аз?ои ?иматнок назди ширкат?ои сармоягузор? ў?дадор мешаванд, ки дар ?олати ба пурраги ?ойгир ё нафурўхтани ?арзи вомбарг? он?о ба ?исоби худ бо ?урби пешаки шартбаста онро харидори менамоянд. Бо ?ойгиркунии пурраи ?арз ё са?мия бонк?о со?иби мабла?и комиссион? ва мукофот барои хавф мегиранд.
2. Барориши ?о?аз?ои ?иматноки худ?.
Бонк?о чунин намуд?ои ?о?аз?ои ?иматнокро барориш карда метавонанд – са?мия барои ташкили сармояи оинномав?, ў?дадори?ои ?арзии худ?: вомбарг, тасди?нома?ои амонат? ва пасандоз?, васи?а – барои ?алби восита?ои ?арзии иловаг?.
Тартиби барориши са?мия ва вомбарг?ои бонк?ои ти?орат? бо ?у??ат?ои меъёрии Бонки миллии То?икистон танзим карда мешавад.
Бонк?ои ти?орат? бо ма?сади ташкили сармояи худ? ба шакли сармояи оинномав? ва дар оянда барои зиёд гардонидани сармояи оинномав? ?о?аз?ои ?иматнок барориш мекунанд.
?амаи ?о?аз?ои ?иматноки бароришшуда новобаста аз андозаи барориш ва ми?дори сармоягузорон бояд ?атми дар БМТ ба ?айд гирифта мешавад. Бо му?аррароти ?онунгузории ?Т са?мия?ои бонк?о пешни?од? ва исм? барориш карда мешавад. Са?мия он ва?т исм? ба ?исоб меравад, агар дар он ахборот оид ба дорандаи намуди ?о?аз?ои ?иматнок сабт карда шуда, дар китоби ба?айдгир? навишта?от бошад.
Арзиши номиналии са?мия?ои бонк бо сомон? муайян карда мешавад.
?амаи са?мия?ои бонк новобаста аз тартиби ра?амгузор? ва ва?ти барориш, агар овози иштирок дар ма?лиси са??омон ба назар гирифта шуда бошад, бояд арзиши якхела дошта бошад.
Барориши аввали са?мия бояд тан?о аз са?мия?ои исмии одд? иборат бошад. Ба барориши са?мия?ои имтиёзнок и?озат дода на мешавад. Ин ?олат бо он ало?аманди дорад, ки бонк?о дар соли аввали фаъолият имконияти пардохти дивиденд?о барои са?мия?ои имтиёзнокро надоранд (?а?ми умумии барориши аввал ва ояндаи са?мия?ои имтиёзнок на бояд аз 50 000 андозаи музди ме?нати му?аррар гардида зиёд бошад).
Бо зиёд намудани андозаи сармояи оинномав? бонк?о метавонанд, са?мия?ои одд? ва имтиёзнок бароирш намоянд. Са?мия?ои имтиёзнокро бонк?о бо арзиши гуногун мувофи?и ?у??ати оинномавии бонк барориш мекунанд.
Бо ма?сади ?алби иловагии восита?ои пул? барои и?роиши амалиёт?ои актив? бонк?ои ти?орат? вомбарг барориш менамоянд. Шарти асоси барои баририши вомбарг дар он аст, ки бонк?ои ти?орат? пеш аз барориш намудани он бояд пардохти са?мия?ои пеш барориш шударо гузаронанд. Бо ?онунгузории ?ории амалкунанда бонк?о имконияти як ва?та барориши са?мия ва вомбаргро надоранд.
Вомбарг?о ?ам исм? ва ?ам ба пешни?одкунанда дар шакли ?айрина?д? ва ?о?аз? барориш карда мешавад. Бонк?о дар ?аламрав? То?икистон вомбаргро бо асъори милл? бояд барориш кунанд ва барои барориш бо асъори хори?? ?у?у? надоранд. Ба?айдгарии вомбарг монанди са?мия амали мегардад. Мў?лати гардиши вомбарг як сол аст. Бо як барориш вомбарг?о бо арзиши гуногун барориш мешавад.
Бонк?о вомбаргро бо арзиши номинал? ва бо тахфиф фурўхта метавонанд.
Ба дигар намуд?ои ?о?аз?ои ?иматноке, ки бонк?ои ти?орат? барориш менамоянд, инчунин тасди?нома?ои амонат? ва пасандоз? дохил мешавад.
Тасди?нома
а) ?у??ате, ки амалиёти хо?агии ан?омдодашуда, доштани ?у?у?, ?омили моддаи ?о?ази ?иматнок ва монанди ин?о буданро тасди? мекунад;
б) ша?одатномаи хаттии моликият ба ?о?ази ?иматноке, ки эмитнт мебарорад.
Тасди?номаи амонат? – ?о?ази ?иматнок (вомбарг), ки ?ангоми гирифтани ?арз?ои фоиздор истифода мешавад ва метавонад ?амчун вомбарги кўто?муддат арзиши бир?ав? дошта бошад.
Тасди?номаи пасандоз? (амонат?) – навъ?ои сурат?исоби фавр?, пеш аз мў?лат гирифтани мабла??о тан?о бо пардохти ?арима, одатан хусусияти кўто?муддат дорад (90 рўз), бо номинали хурд барои та?сим гардидан байни шахсони во?е? бароварда мешавад.
Тасди?номаи амонат? ба шахсони ?у?у?? ва тасди?номаи пасандоз? (амонат?) ба шахсони во?е? фурўхта мешавад. Тасди?номаи амонат? ва тасди?номаи пасандоз? намуди даромаднокии ?о?ази ?иматнок буда, ?амчун воситаи ?исоббаробаркун? ва воситаи пардохт барои моли фурўхташуда ва хизматрасон? хизмат мекунад.
Тасди?номаи амонат? аз шахси ?у?у?? ба шахси ?у?у?? ва тасди?номаи пасандоз? аз шахси во?е? ба шахси во?е? фурўхта мешавад.
Васи?аи бонк? тасди? менамояд, ки шахси ?у?у?? ва во?е? ба бонк бо пули милл? ва асъори хори?? дар намуди амонат мабла?и дар васи?а нишондода шударо гузоштааст. Бонк дар навбати худ ў?дадор мешавад, ки бо пешни?оди ин васи?а мабла?и онро пардохт намояд. Бо фурўши васи?а бо тахфиф мабла?и тахфиф даромади ояндаи дорандаи васи? мебошад. Бонк?ои ти?орат? тан?о васи?аи одд? бо сомон? барориш менамоянд.
Дорандаи васи?а метавонад васи?аро барои ?исоббаробаркун? барои ?амаи намуди пардохт истифода намояд. Фурўши васи?а бо паснавис? илова бо васи?а барориш мешавад, ки номи алон?ро дорад.
Зудфурўшии васи?а бо ду ?и?ат таъмин карда мешавад:
1. рўйипўшкунии васи?а дар бонки эмитент;
2. бо ба?исобгирии васи?а дар яке аз бон?ои ти?орат?.
3. Амалиёт?ои сармоягузории бонк?ои ти?орат? бо ?о?аз?ои ?иматнок.
Бонк?ои ти?орат? бо ма?сади мутта?идгардонии амалиёт?ои актив?, васеъгардонии сарчашма?ои гирифтани даромад?ои иловаг? ва ниго?дории зудфурўшии тавозун амалиёт?ои сармоягузор? бо ?о?аз?ои ?иматнок амали мегардонад. Дар кори бонк? одатан сармоягузор? ин мабла?гузори ба ?о?аз?ои ?иматноки корхона?ои давлат? ва хусус? ба мў?лат? гуногуни давра мебошад. Амалиёт?ои сармоягузории бонк?ои ти?орат? аз ?исоби восита?ои худ? ва ?арз? амали мегардад.
Бонк?о бо харидани ?о?аз?ои ?иматнок бояд чунин омил?оро ба назар гиранд:
• сат?и хавф;
• зудфурўш?;
• даромаднок?.
Хавф ин арзиши пасти бозории ?о?аз?ои ?иматнок дар бозори фонд? аст.
Бо ма?сади гирифтани даромад?о ва ниго?дории зудфурў? дар бонк?ои ти?орат? ?узвдони сармоягузор? ташкил карда мешавад. Омил?ои асосие, ки андозаи ?узвдони сармоягузории бонк сифати кори мене?мент? бонк аст.
Шарти асосии самаранокии фаъолияти сармоягузории бонк ин:
1. рушди бозори фонд? дар мамлакат;
2. дар бонк?о мав?уд будани мутахассисони баландихтисос оид ба ташкил ва идоракунии ?о?аз?ои ?иматнок;
3. кифоягии асоси (базаи) ?онун? ва меъёр?.
Амалиёт?ои сармоягузории бонк?о бояд мувофи?и сиёсати сармоягузории раёсати бонк амли шавад, ки дар назар дорад:
• ма?сад?ои асосии сиёсат;
• сохти ?узвдони сармоягузор?;
• меъёр барои намуд ва сифати ?о?аз?ои ?иматнок;
• мў?лат ва эмитент?о: тартиби савдо бо ?о?аз?ои ?иматнок;
• хусусият?ои гузаронидани амалиёт?о бо намуд?ои ?о?аз?ои ?иматнок.
Баъди муа?ян намудани ма?сад?ои сармоягузор? ва намуд?ои ?о?аз?ои ?иматнок барои харидани бонк?о стратегияи идоракунии ?узвдони ?о?аз?ои ?иматнок муайян карда мешавад.
?о?аз?ои ?иматноке, ки ба мў?лати дароз барориш мешавад ба бонк даромади зиёд меорад, вале кўто?муддат – зудфурўш?.
4. Амалиёти РЕПО.
Амалиёти РЕПО барои бонк?ои ти?оратии ?Т намуди амалиёти нав бо ?о?аз?ои ?иматнок ба ?исоб меравад.
Амалиёти репо маф?уми макрои?тисод? дорад, ки дар идоракунии низоми зудфурўшии бонк? истифода мешавад.
Ин со?аи истифодабарии амалиёти репо му?им аст, зеро амалиёт?оро дар бозори кушод васеъ мегардонад ва бо харо?от?ои камтарин имконият меди?ад, ки ба ма?сад?ои зарури ноил гардад. Бонк?ои ти?орат? имконият доранд, ки бо хатари камтарин захира?ои худро да БМТ ?ойгир намоянд.
Репо – амалиёти молияв? буда аз ду ?исм иборат аст. Яке аз иштироккунанда дар муомила ?о?аз?ои ?иматнокро ба тарафи дигар мефурўшад ва ў?дадор мешавад, ки онро дар санаи муайян ва бо дархости тарафи дуюм баргардонида харид намояд.
Амалиёти репо дар асоси бастани шартномаи дутарафа амали мешавад.
Вобаста аз мў?лати истифода репо ба се намуд та?сим мешавад:
1. шабона – як рўз;
2. кушода – мўлат муайян нашудааст;
3. мў?латнок – зиёда аз як рўз ва ё бо мў?лати муайян гардида, масалан, ба 7 рўз. Репои мў?латнок бо фоиз аст.
Муомилаи репо натан?о бо мў?лат инчунин бо тартиби амалии ?о?аз?ои ?иматнок, яъне ?о? ниго?дории ?о?аз?ои ?иматнок, ки шартнома баста шудааст, фар? карда мешавад.
Просмотр: 6095
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved