На?ша:
1 Маф?уми «коллектив»
2.Тараф?ои асосии масъалаи коллектив
З.Маф?ум?ои «мувофи?ати гур?х?» ва «мувофи?ати байнишахс?»
4.Маф?уми «сарвар» ва намуд?ои он.

  Дар адабибти илм?-психолог? дар баробари коллектив инчунин маф?уми изди?омро истифода мебаранд. Изди?ом дар илми и?гимо?- психолог?    ?амчун    ?амъшавия    нисбатан    к?то?муддати    ботинан номуташаккили одамон тавсиф дода мешавад, ки аз умумияти равшани ма?сад?о ма?руманд, вале байни худашон  аз р?и  монандии  ?олати эмотсионал? ва объекти умумии ди??ат робитадор мебошад. Изди?ом дар асоси овоза?о ва сирояти эмотсионал? ташаккул меёбад. ?амин тавр, ''тад?и?и мас?алаи рафтори одамони аз доираи коллектив берун ба миён омад.
Чор намуди асосии изди?омро ?удо менамоянд:
-издихоми оказионал? (тасодуф?), ки 6о зу?уроти кун?ков? ходисаи ногахон р?йдода ало?аманд аст (садамоти на?пиёт? ва ?.);
-издихоми конвснсионал?, ки 6о зухуроти шав?у ?авас ба ин 6 тамошохои пешакй эълои кардашудаи оммавй (мусоби?а?ои варзш консертхо ва ?.) ало?аманд аст;
-издихоми   экспрессивй,   ки   ба   таври   як?оя   ифода   намуда муносибати умумиро ба ин ё он ?одиса (шодию сурур, р?хбала эътироз, нафрат ва ?.) мефахманд;
-издихоми экстатик?, ки одамон дар асоси сироятшави», байнихамдигар? гирифтори ?олати ?унун (дар маросимхои оммавии дин?, 1 консертхо ва ?.) мешаванд;
-издихоми амалкунанда, ки дар навбати худ боз чунин зернамудхоро| дорад: изди?оми агрессив? (зананда); издихоми вохимаангез; изди?с молпарастон; изди?оми ш?ришгарона;
-издихоми худ ба худ р?йди?анда дар нати?аи ягон ?одиса ташаккул. меёбад. Ин ходиса ди??ати одамони ?амъшударо ба худ мекашад ва шав?у хавасро ба он бедор менамояд. Шахси ба издихом наздикшуда аз дигарон маълумоти муайяни таъсирбахшро дар бораи объекти шав?у хавас мегирад ва тадри?ан тобеи он шуда, чун дигарон хиссиёти нав пайдо мекунад, яъне таъсири байнихамдигарии одамони ?амъшуда ба амал меояд. Инро реаксияи даврагй меноманд, ки зинаи аввали ташаккули издихомро ифода мекунад.
Дар зииаи дуюм ?иссиётхои пеш пайдошуда пур??шу хур?ш мегарданд ва холати эътибор додан ба ин маълумоти аз иштирокчиён додашуда пайдо мешавад. ?ая?они боткнии пайдошудаи одамон аз ?одиса он?оро барои бо ?ам гуфтуг? кардан водор месозад. ?ая?он дар асоси даврзании андешарони?о боз хам шиддат мегирад ва одамон бошанд боз ?ам бо хам умумият пайдо мекунанд ва ба фа?олияти як?оя намудан тайёр мешаванд.
Протсесси даврзан? зинаи сеюми ташаккули издихоми амалкунандаро ташкил меди?ад. Дар ин зина объекти яави умумии ди??ат пайдо шуда, импулс, ?иссиёт ва хабли ?ама ба он нигаронида мешавад. Аввалан, агар объекти умумии шав?у хаваси ?одисаи бохая?оноваранда ташкил ди?аду атрофи худ одамонро ?амъ намояд, он го? дар ин зина объекти нав образ ба хисоб меравад, ки дар ?араёни даврзан? ?ангоми гуфтуг?и иштирокчиёни издихом ба ву?уд меояд. Ин образ ма?сулияти гур??? буда, аз ?ониби ?ама з?ироф мегардад ва ба сифати объекгя рафтори як?оя баромад мекунад.
Зинаи охирини ташаккули изди?оми амалкунандаро фаъолгардонии амон тавассути водоркунихои иловагй дар бар метярад. Ин ?о на?ши лкия баланд аст ва онро одатан сарвар ба ?хда мегираду одамонро ба рафтор?ои гуногун, аз ?умла агрессив? водор месозад, Олимон механизм?ои ташаккули издихомро тад?и? намуда ба хулоса омаданд, ки дар рафтори он дар баробари таъсири идеологй, инчунин таъсири ягон ?одисаю ахбори муайян мушохида мешавад. ?амин тавр, дар амал?ои изди?ом як навъ як?ояшавии таъсири идеологй ва и?тимо?-психологй ба амал меояду он ба рафтор?ои гур??и одамон бевосита ворид мегардад, хиссиёт, ирода ва р??ияи якхелаю як?оя тобиши идеолог? пайдо
мекунанд.
Яке аз намудхои рафтори одамон вохима ба шумор меравад. Во?има ?амчун ?олати эмогсионал? тавсиф дода шуда, зимни норасоии ахбор дар бораи ягон вазъията хатарноку нофахмо ё дар асоси саршории э?соси одамон, ки дар рафторхои импулсивиашон зо?ир мегардад, ба амал меояд.
Омилхое, ки вохимаро ба ву?уд меоваранд, гуногунанд ва асосан ба се гур?? ?удо мешаванд: физиолог?, психолог? ва и?тимо?-психолог?. Психолог?о ба гур??и якум хасташав? ва депрессияи ?исмон?, гуруснаг? ва мастшав?, бехобии дарозмуддат ва шикасти р??иро дохил менамоянд. Ин сабабхо ?обилияти одамонро дар ба?одихии вазъияти нога?он баамаломада суст мегардонанд.
Ба гур??и дуюми он?о чунин ?одиса?ои психологиро, аз ?абили ?айрат, нобоварии калон, тарси нога?он?, хисси тан?о?, э?соси бе?увватию нотавониро дар назди хатари ногузир дохил намуданд. Гур?хи сеюми омил?оро ?одиса?ои и?тимо?-психолог? ташкил меди?анд ва он?о: набудани ?амфикрии гур???, аздастди?ии бовар? ба ро?барият, норасоии ахбор ва ?, Ин омил?о дар як?ояг? ва ё дар ало?идаг? шиддати баланди эмотсионал? ва кори изтиробовари хаёлро ба ву?уд меоваранд. Ин ?одиса?о ба протсесс?ои тал?ин, та?лид ва сирояти психик? имконият диханд. Одамон дар нати?а гирифтори во?има мегарданд, ба рафтор?ои якдигар бешуурона та?лид намуда, к?шиши халос шуданро аз хатари "во?е? ва ё хаёл? мекунанд.
Тал?ин ин протсесси таъсиррасон? ва со?аи психикии одам аст, ки он ба пастшавии фаъолияти шуурона ва муносибати тан?ид? ба ?одиса бо  набудани тахлил ва ба?одихии манти?? ало?аманд аст. Ба ибораи дигар
тал?ин - шакли муоширати байнишахс? буда, тал?иншаванда дар рафти он беихтиёр, бемулохиза ва пассивона андешахои тал?инкунандаро ?абул намуда, он?оро бечунучаро ичро менамояд. Та?лид - ин ба ягон намуна ва ё образ пайрав? кардан аст. Ин хусусияти ичтимо?-психолгии рафтор буда, к?шиши ба тарзи объекги та?ляд амал кардавро ифода мекунад. Та?лид метавонад беихтибр (пеш аз ?ама ба ?айвонот хос аст) ва ихтиёр? (шакли олии он - идеал) шавад.
Сироятшавии психологй - протсесси гузаронидани холати эмотсионал? аз як фард ба дигараш аст. Ба ибораи дигар, гирифторшавандагии бешуурона ва беихтиёри фард ба холатхои муайяни психик? мебошад. Аввалан дар одамон ?олати р?хие ба амал меояд ва сипас туфайли механизми такрорёбии таъсири эмотсионалии байни?амдигар? он пур?увват мегардад. Одамон одатан зери таъсиру фишори омма мемонанд ва бешуурона ин ё оя намуна?ои рафторро аз худ мекунанд ва ба он?о мутеъ мешаванд. Дар асоси такрорёбии ин ?олат?о «реаксияи сирояткунанда» ба амал меояд. Чунин реаксия дар изди?оми номуташаккил нати?а меди?ад.
М?д- яке аз зу?урот?ои дигари рафтори аз доираи коллектив берун ба хисоб меравад. М?д шакли танзимди?ии и?тимо? буда, ивазшавии намуна?ои рафтори оммавиро таъмин мекунад. Инкишофи м?д пеш аз ?ама дар со?аи танзими намуди берунии одам (тарзи ороиши м?и сар, либосп?шй ва ?.) мушохида мешавад. Бояд гуфт, ки со?аи та?сири м?д ба санъат, меъмор?, рафтори нут?? ва ?. низ калон аст. М?д- ?амчун ?одисаи  ичтимо?-психолог? ба гур?хи одамон хос буда, дар асоси та?лид инкишоф меёбад.
Рафтори аз доираи коллектив берун бо шархи шаклхои зикршуда хотима намеёбад. Зу?уроти он гуногунранг буда, ?удуд ва тараф?ои мухталифро дорад. Воситахои ахбори омма бо расонидани ахбори дурусту  во?е? метавонанд ба зу?уроти ?ар гуна бенизомихо дар рафтори омма монеа шаванд.
Савол?о барои  сан?иш:
1 .Маф?уми «коллектив»-ро таъриф ди?ед?
2.Тараф?ои асосии масъалаи коллектив кадом?оянд?
З.Маф?ум?ои «мувофи?ати гур?хй» ва «мувофи?ати байнишахс?»-ро тавсиф ди?ед?
4.Маф?уми «сарвар»-ро таъриф ди?ед?
5 Кадом мав?еъ?ои ба?оди?ии илм? ба мас?ала?ои сарварй ву?уд
б.Тип?ои асосии сарвархоро тавсиф ди?ед?
7. Т.Тавсифи психологии маф?уми «изди?ом»-ро дн?ед?
8 .Зияахои ташаккули изди?ом кадом?оянд?
9.Маф?уми «во?има»-ро тавсиф ди?ед ва омил?ои водоркунандаи онрошархдихед?

Просмотр: 2903