Дата: 2016-02-18
Дар айёми ?авон? ва махсусан суръатгирии муносибат?ои коллектив? талабот нисбат ба д?ст зиёд мешавад. аз ин р?, барои ?авонони 15-16-сола д?ст? яке аз сифат?ои неки инсон? ба шумор меравад. ?исси д?стии айёми ?авон? нисбат ба синни наврас? устувортару самимона, бе?аразонаю чу?ур мебошад.
Агар мазмуни д?ст? дар синни наврас? асоси фаъолияти як?оя, хо?ишу ?авас?ои тарафайн он?оро мутта?ид намояд, пас дар айёми ?авон? дар муддати аввал ?и?ат?ои зо?ир? ва ?олат?ои эмотсионал? меистад. Дар айёми ?авон? бештари хонандагон бо ?амсолони худ д?ст? мекунанд. Вале духтарон к?шиш мекунанд, ки бо духтарони нисбатан калонсол д?ст? кунанд ва он?оро д?сти худ интихоб намуда к?шиш ба хар? меди?анд, ки дар ?амъомад?о бо одамони гуногунсин вох?ранд ва як?оя с??бат ороянд.
Д?ст? дар синни калони мактаб?, ки нисбатан самимона аст, вай бо ?иссиёт асос меёбад ва ба ?авонон бештар имкон меди?ад, ки орзу кунад, дар бораи худ ва ?иссиёт?ои худ ба дигарон бештар на?л кунад, рози дил г?яд ва ?оказо.
Дар синни барва?ти ?авон? д?стии самимона дар духтарон нисбат ба писарон барва?ттар ба ву?уд меояд ва аз дара?аи мавсаднокии худ фар? мекунад. Баъзеии он?о д?стии ?уфт?, яъне як д?ст доштанро эътироф мекунад, дуюмин?о ду-се нафар д?ст доштанро маъ?ул мешуморанд.
Бояд гуфт ки масъалаи д?ст? дар байни ?авонписарон ва ?авондухтарон аз тарафи педагогону равоншиносон то ?оло пурра тад?и? карда нашудааст. Масъала?ои ?исси д?ст?, рафо?ат дар байни ?авонон ва духтарон сол?ои охир аз тарафи як ?атор олимони со?а?ои и?тимоишинос?, педагог?о ва равоншиносон (Мудрик А.Б., Кон И,О., В.А.Лосенков, олими франсав? Б.Заззо, Ф.Патакин, олими америко? Д.Кендед ва дигарон) тад?и? шудааст.
Аз р?и тад?и?от?ои равоншинос И.С.Кон барои муайян намудани меъёр?ои д?ст? дар айёми ?авон? ва хонандагони синф?ои боло? дар шакли зайл та?риба гузаронида шудааст. Бо ин ма?сад ба хонандагон якчанд ?умла?ои нотамом пешни?од карда шуд; «Д?ст он аст, ки …», «Бо д?ст манн доимо…», «Д?ст ва ошно як чиз нест, чунки …». Нати?аи ?амъбасти та?рибаи гузаронидашуда нишон меди?ад, ки ?авонон асосан ду меъёри д?стиро ба ?исоб мегиранд; д?стие, ки дар асоси ёрии байни?ам?, вафодор? ва садо?ат бар?арор мешавад ва дар ?олати дигар д?ст? дар асоси ба эътибор гирифтани хусусият?ои фардию психологии якдигар асос меёбад. Аз ?умла хонандагон чунин ?авоб доданд; «Касе, ки маро фа?мида метавонад» «Касе, ки маро д?ст медорад», «Бо касе, ки барои ?ама мавз?ъ гуфтуг? кардан мумкин аст» ва ?айра.
Гарчанде ки ?авоб?ои аввалин дар ин синнусол бештар мушо?ида шавад ?ам, вале бо баробари та?йир ёфтани синнусол ?авоб?ои он?о ба ?и?ат?ои психолог? наздиктар мешаванд ва дар синни 18-19-солаг? ба дара?аи баланд мерасад. Аз ин ?и?ат, д?стии байни духтарон нисбат ба писарон ба назар мерасад. Лекин бар байни ?авонони ша?р нисбат ба ?авонони де?от робитаи д?ст? зиёдтар мушо?ида карда мешавад ва ин тарзи д?ст? устувортар аст. хотирнишон мекунем, ки д?стии хонандагони синф?ои боло? мазмунан бою рангин мебошад. Вай аз ва?тгузаронии як?оя то рози дилг?и тарафайн ва гуфтуг?и ошкоро барин масъала?оро дар бар мегирад.
Яке аз арзиш?ои психологии айёми ?авон? аз ин иборат аст, ки вай мактаби худкушо? ва гуфтуг?и ошкоро ва мактаби ом?хтани хусусият?ои психологии якдигар мебошад. Дар синни 15, 16-солаг? ?авонписарон ва ?авондухтарон бештар бо ?авонон ва духтарони калонсол ба д?ст? кардан хо?иш доранд. Чунки дар ва?ти бо одамони нисбатан калонсол муносибат намудан он чиз?о, нивигари?о, ?одиса?о ва во?еа?оро фа?мида мегиранд, ки аз ин пеш он?оро шунида буданд.
Тад?и?от?ои гузаронидаи И.С.Кон ва В.А.Лосенков нишон дод, ки 75-80 фоиз хонандагони синф?ои боло? бо ?амсолон, 18-19 фоизи он?о бо калонсолон ва 1-4фоизи ?авонон бо хурдсолон хо?иши д?ст? кардан доранд. Аз р?и тад?и?от?ои олимон маълум мешавад, ки дар синнусол ?авонон бо ?амсолони худ д?ст? карданро афзалтар медонанд. Чунин маълумот?о дар тад?и?от?ои равоншиноси франсав? Б.Заззо низ тасди? гардидааст. ? нишон меди?ад, ки духтарони синф?ои боло? бештар бо ?авонони ?амсоли худ робитаи д?ст? карданро эътироф мекунанд; «Бо ?авони ?амсоли худ робитаи д?ст? кардан осонтар аст». «Бо ?амсоли худ бе мушкил? к? будани худро нишон дода метавон?», «Калонсолон барои мо намунаи ибрат мебошанд ва аз он?о он чизеро, ки мо намедонем, ом?хтан мумкин аст».
Синнусоли калони мактаб? бо хусусият?ои эмотсионалии худ фар? мекунад. ?авонон бо ?ама чиз?ои наву ?айриму?аррар?, одамони бегона, кор?о, ма?сад, ?одисаю во?еа?о бо тез? ?исси тава???? зо?ир мекунанд. Гарчанде ки ин ?авас?о дуру дароз давом накунанд ?ам, вале дар ин муддат он?о бисёр чиз?ои навро аз худ карда метавонанд. Барои он?о ки шуурона чиз?ои нав ва одамони бегонаро дониста гиранд, бояд худашон он?оро ?ис кунанд, ах ну?таи назари тан?ид? ба он?о ба?о дода, хулоса?о бароранд. Муносибати д?ст? дар байни ?инс?о, алалхусус дар духтарон нисбат ба писарон 1-1,5-сол барва?ттар ба ву?уд меояд ва аз р?и хусусият?ои зу?уроти психологии худ нисбатан хеле ?ассос, бой ва рангин ифода меёбад.
Просмотр: 1767
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved