Дата: 2015-11-19
Накша:
Маф?уми система?ои иттилоот? дар охирхои солхои 80-ум ва аввалхои солхои 90-уми асри гузашта пайдо шуда таваманди ду калима система (технология) ва иттилоотро фаро мегирад.
Иттилоот – аз калимаи лотини information гирифта шуда, маънояш шарх додан, фахмондан.
Аз дигар ну?таи назар иттилоот ин маълумот оиди объект?о ва зу?урот?ое, ки барои ?абули корор заруранд, мебошад. Таърифи нисбатан пурраи иттилоотро муаллифи китоби инфарматика Симонович чунин шар? додаст: «Иттилоот ин ма?сули ?ам ало?амандии маълумот?о ва метод?ои коркарди он мебошад».
Дар фаъолияти имр?заи инсон дар кадом со?ае, ки набошад зарурияти кор кардан бо информатсия ба миен меояд. Информатсия- калимаи рус? буда онро ба забони то?ики гуногун тар?ума кардаанд. «Маълумот, ахбор, иттилоот». Информатсия гуфта ма?м?ъи рамзу ишора?оро меноманд, ки дар бораи ягон ?одиса, яъне оиди предмет ё объект, дониш ё маълумот меди?ад. Ин дониш метавонад дар шакли ?арфу ра?ам?о символ?ои махсус, формула?ои математик?, расм, на?шу нигор, овоз ва видео ифода ёбад. Информатсия илмест, ки дар он хосият?ои умумии иттилоот ва коркарди он бо воситаи техники ва программа?о ом?хта мешавад. Баъзан ба ?ои истилои «информатика» истилои «компьютерные науки» истифода бурда мешавад. Он ?исми информатикаро, ки дар он коркарди иттилоотро тавасути компютер?ои ?озиразамон меом?занд, информатикаи амали ё технологияи компютер? меноманд. ?амин тари? технология?ои компютери гуфта ?амъ намудани маълумот ва ниго? доштан, коркард, истифода инчунин инти?оли иттилоотро тавасути комютер?о меноманд. Программа?ое, ки тавасути он?о дар компютер?о бо иттилоот кор карда мешаванд, технологияи иттилооти меноманд. Он ?исми информатика, ки бо иттилооти со?аи и?тисодиет сару кор дорад «информатикаи и?тисод?» меноманд. ?ангоми кор кардан бо иттилоот ва ба тартиб даровардани он вазифаи аввалиндара?а мебошад, зеро агар иттилоот дуруст мураттаб гардида бошад, истифода аз он осон мегардад. Барои ?алли ин масъала бахши ало?идаи информатика бо номи «Система?ои иттилоот?» хеле риво? ёфтааст. Дар курси мазкур масъала?ои зерин баррас? мешаванд:
Маф?уми системаи итилоот?.
Пеш аз он, ки оиди ин мавз?ъ маълумот ди?ем бояд дар бораи маф?уми система ва системаи иттилооти гуфта гузарем.
Система- гуфта ма?м?ъи ягон предмет?о ва ?одиса?оро меноманд, ки аз р?и ягон аломат?о таносуби муайян ва вобастагии байни ?амдигари мураттаб карда мешавад.
Системаи итилоот?- гуфта ма?м?ъи бо тарзи муайян пешкаш кардани маълумот дар коркарди он тавассути восита?ои техники барнома?о ва программа?оро меноманд. Тарз?ои ташкил ва пешни?од дар системаи иттилооти
Маф?уми системаи иттилоот?-ма?м?ъи дониш ва маълумот?оро дар бораи предмет ва е ?одиса?о анбори маълумот меноманд. Дар со?аи системаи иттилоот? тарз?ои ташкили анбори маълумот, коркарди он ва истифода аз он тавасути восита?ои техники компютер?о меом?занд. Мисол: анбори маълумоти бемор?ои дар беморхона бударо, ягон духтур маълумот меди?ад, чунончи: дар бораи ному насаб, соли тавалуд, намуди бемори, суро?аи ?ои зист ва ?айра. Маълумот дар бораи як бемор дар вара?а?ои ало?ида навишта мешавад. Ое аз р?и ягон аломат, масалан ?ои зисташон дар ягон но?ия, инчунин сину сол ба осони ?удо кардан мумкин аст? Барои осонии кор бояд намуди бемори?оро бо адад?ои дура?ама рамзгузори кунед. Дар чунин ?олат ба осони муайян намудан мумкин аст, ки ми?дор беморон ва чи гуна сину сол доштани он?о инчунин намуд?ои бемори мав?уд аст. Бо чунин тарзи пешкаш намудани маълумот?о оиди шахси бемор, ба структура даровардани маълумотро ифода мекунад. ?амин тари? бори дигар таърифи ани?и системаи иттилоотиро пурра намудан мумкин аст. Системаи иттилоот? яъне ма?м?ъи ахборот?ои бо тарзи ё ки шакли муайян пешкаш шудаи маълумот дар бораи ин ва ё он ?одиса буда бо восита?ои техник? ва барнома?ои мушахас коркарда шударо меноманд.
Масалан: Фе?рести китоб?о, дар китобхона. Агар итилоот дар шакли система ?амъ оварда шавад, онро системаи итилоот меноманд. Аен аст, ки агар маълумот дар шакли система пешкаш гардад, аз он маълумоти заруриро гирифтан хеле ?улай мебошад. Дар системаи итилоот маълумот дар шакли структура пешни?од карда мешавад. Ин структура дар намуди таблитса, диаграмма?о ва график?о пешни?од карда мешавад. Ин шакли пешни?од аз он ?и?ат содда аст, ки дар он ?ар як элементи маълумот ?ои муайяни худро дорад ва дар шакли муайян инъикос меебад.
Ин тарзи пешни?од истифодаи онро хеле осон мегардонад. Яке аз мисол?ои маълуми ба структура дароварда шуда, дафтари ба?исобгирии давомнокии дониш??ёни гур?? мебошад. Аз ин ?у?чат маълумот?ои зеринро ба зудди дарёфт кардан мумкин аст ва та?лилу хулоса баровардан мумкин аст. Ному насаби дониш??ени гур??, дарс?ои гузашташуда, дар ?ар як р?з?ои ?афта, санаи р?з, намуди дарс, номи дарс, ?айди иштироки дониш??ён, имзои муаллими дарс?, ми?дори умумии босабаб ва бесабаб дар давоми ?афта.
Дар ?исми дуюми журнал номи мавз?ъ?ои гузашташуда аз р?и ?ар як фанни дарси додашуда бо имзои муаллими дарсгузашта оварда шудааст.
Ин шакли пешни?оди маълумот имконият меди?ад, ки а) ба зуди давомоти дониш??ёнро дар дарс?о такмил намоем.
б). Рафти и?рои сарбори?ои таълимии устодонро назорат намоем, в) аз р?и ?амъбасту та?лили маълумоти зикр намуда, оиди ташкили минбаъдаи раванди таълим хулоса барорем.
Ин мисолро истифода бурда системаи иттилоотиро ба таври самаранок дар фаъолияти и?тисод?, ?исоби бухгалтер?, анализи молияв? истифода бурдан мумкин аст. Дар ?исоби бухгалтери дар шакли структура пешни?од шудани маълумот аз давраи пайдоишаш мав?уд аст. Бо воситаи таблитсаи махсус маълумот?ои зерини бухгалтер? ба структура дароварда шуданд. Р?йхати счет?о, р?йхати даромаду баромад, «балансови ведамости».
?ар яки ин таблитса?о аз ин ё он ну?таи назар ?аракати пулро дар корхонаи муайян инъикос мекунанд. Дар асоси маълумот?о, ин таблиса?о оварда мешаванд. Хулоса?ои даркориро дар бораи ?олати молиявии корхона восита?ои исте?солоти он, фаъолиятнокии гардиши пул дар корхона ва дигар нишонди?анда?ои молияв?-исте?солии он нати?абардори кардан мумкин аст. ?амин гуна таблитса дар фаъолият, вобаста ба раванд?ои исте?солоти хариду фур?ши ма?сулот, бу?аи корхона, ба?исобгирии мол?о дар бозор, идоракунии корхона истифода карда мешаванд.
Объект ва додашуда?о
Ма?сади ?ар як системаи иттилооти аз он иборат аст, ки дар бораи ягон объект маълумотро дар шакли додашуда?о (факт?о) ?амъ оварда пас аз он коркард намояд ва аз он коркард истифода баранд.
Объект- гуфта ?одиса е предмет?оеро меноманд, ки дар бораи он маълумот ?амъ оварда мешавад ва аз р?и ягон аломат?ояш нисбати предмет ва ?одисаи дигар фар? мекунад.
Додашуда гуфта- ягон нишонди?андаеро меноманд, ки аз ягон ?и?ат дар бораи объект маълумот меди?ад.
Масалан: агар ба сифати объект корхонаи Зарбоф-ро интихоб намоед ба сифати додашуда?о, нишонди?анда?оро:
Мав?еъи ?ойгиршавии корхона, суро?аи корхона, шумораи коргарон, ?олати ро?барикунанда, и?тидори корхона, ?а?ми ашёи хом, ?а?ми солонаи мубодилаи мо?она, сат?и даромаднокии корхона, даромади корхона.
Савол ба миён меояд, ки чиро ба сифати объект интихоб кардан ва кадом нишонди?анда?оро ?амчун додашуда?о гирифтан аз он система бо кадом ма?сад сохта мешавад? Масалан: агар корхонаи дар боло номбар шударо аз ну?таи назари иктисод? ом?зем фа?ат нишонди?анда?ои и?тисодиро ба назар гирифтан лозим аст. Агар аз ну?таи назари и?тимои ниго? намоем он го? нишона?ои сат?и даромад, зиндаг?, демограф?, шароити ?ои кор, маишати кормандонро ба назар гирифтан мумкин аст. Агар аз ну?таи назари комплекси ом?хтани шавем ?амаи нишонди?анда?ои мав?уди принсип?ои асосии ташкили системаи итилоотро дида мебароем. Дар шароити имр?за ташкил ва истифодаи системаи итилооти дар корхона?ои минта?а?ои ?удогонаи и?тисод? бо ёрии программа?ои махсус дар компютер?ои ?озиразамон амал? карда мешавад. Яке аз программа?ои дар шароити имр?за бештар истифода шаванда аз ?ониби корпорацияи руси бо номи Галактика корбаст шудааст. Ин программа системаи итилоотии Галактика ном дорад ва дар он хамаи нишонди?анда?ои корхона ва ё минта?а?ои и?тисод? мувофи?и стандарти ?озиразамон ва ?онун?ои и?тисодиёти бозоргони ба назар гирифта шудааст. Додашуда?о дар системаи итилооти одатан дар шакли матн, таблиса, дистаграма?о ва график?о ?амъоварда мешавад. Шакли ?амъоварии додашударо стуктураи додашуда?о меноманд. Намуд?ои структураи додашуда?о асосан чунин мебошад.
Просмотр: 23282
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved