Дата: 2015-10-06
МА?САДИ ДАРС: Ташаккул додани донишу малакаи дониш?ўён оид ба ?исм?ои асос? ва иловагии компютер.
НА?ШАИ ДАРС?ОИ НАЗАРИЯВ?:
Соли 1945 математики маъруф ?он фон Нейман дар маърўзаи худ навишта буд, ки барои самаранок ва универсал? шудани компютер он ч? гуна сохт дошта бошад.
Пеш аз ?ама компютер бояд чунин ?исм?оро дошта бошад:
Хотираи компютер бояд аз ми?дори муайяни ячейка?ои ра?ами тартиб? дошта иборат бошад, ки дар ?ар яки он?о маълумоти коркардшаванда ё ки дастури барнома?о ниго? дошта шавад. ?амаи ячейка?о бояд барои ?исм?ои дигари компютер якхела ба осон? дастрас бошанд.
Схемаи ?он фон Нейман (расми 1) ало?аи байни ?исм?ои компютерро инъикос менамояд: порча?ои самтдори бо хати яклухт кашидашуда ало?а?ои идоракун?; бо хати пунктир кашидашуда ало?аи информатсион?.
Хотираи компютер барои сабт, ниго?дор? ва инти?оли маълумот кор фармуда мешавад. Хотира 2 намуд дорад:
Дар хотираи фавр? барнома?ои кор? ва хизмат?, маълумоти ибтидо?, инчунин нати?а?ои мобайн? ва инти?о? яъне маълумот?ое, ки барои ?алли масъала?ои мушаххас кор фармуда мешаванд, ниго? дошта мешаванд. Хотираи фавр? маълумот?оро тезтар, вале хотираи доим? суст кор карда мебарорад. Ба хотираи доим? чунин ?исм?о ба монанди лента?ои магнит?, диск?о мансубанд. Дар ?а?и?ат ?ам диск?о ё лента?ои магнитиро аз техника ?удо кардан мумкин аст. Лекин хотираи фавриро аз компютер ?удо кардан мумкин, нест, вай ?исми ?удонашавандаи компютерро ташкил меди?ад.
Хотираи фавр?
Хотираи доим?
?исми арифметик? ва манти??
?исми идоракун?
ПРОТСЕССОР
?исми барориш
?исми дохилкун?
Расми 2. ?исм?ои асосии компютер
Компютер?ои фардии рўимиз? аз чунин ?исм?ои асос? иборат аст: блоки системав?, монитор, клавиатура ва муш.
Блоки системав? - ?исми асосии компютер буда, дар дохили он ?узъ?ои нисбатан зарур ?ойгир шудаанд: платаи модар?, винчестер (диски сахти магнит?), ?узъи таъминкунанда бо ?араёни бар? (блок питания), му?аррики компакт-диск?о. Шакли ?уттии блоки системав? уфу?? (горизонтал?) ва амуд? (вертикал?) мешаванд. Шакл?ои онро аз рўи андоза?ояш фар? мекунанд: хурд (minitower), миёна (miditower) ва калон (bigtower).
Дар платаи модар? микропротсессор, хотираи асос?, адаптер?о (порт?о), видеокарта, картаи овоз ва ?айра ?ойгиранд.
Монитор - барои ба экран баровардани информатсияи матн? ва график? хизмат мекунад;
Клавиатура - барои дохилкунии фармон?о ва информатсия хизмат мекунад;
Монитор – яке аз ?исм?ои хеле му?ими компютер ба шумор рафта, барои ба экран баровардани информатсияи матн? ва график? хизмат мерасонад. Раванди ба хотираи компютер дохилкунии информатсия низ бо ёрии монитор назорат карда мешавад. Мониторро дисплей (display - намоиш) ?ам мегўянд.
Монитор ба телевизор хеле монанд аст. Монитор?о тасвир?оро нисбат ба телевизор?о са?е?тар ва да?и?тар намоиш меди?анд. Монитор аз экран ва видеоплата иборат аст. Видеоплата сигнал?ои электрикиро дар экран ба тасвир табдил меди?ад. Андозаи экрани монитор?о яке аз нишонди?анда?ои му?им ба ?исоб меравад. Андозаи экранро аз рўи бузургии диагонали монитор муайян месозанд ва бо дюйм?о чен мекунанд. Дюйм - ченаки дароз? буда, ба 2,54 смбаробар аст. Монитор?ои компютер?ои фард? аз 14 то 24 дюймро ташкил меди?анд. Барои шахсоне, ки дар назди экран бисёр менишинанд, монитори 17-дюймаг? монитори хуб ба шумор меравад. Бо принсипи кор монитор?о намуд?ои зиёд доранд ва аз ?ама па?шудатаринашон кристалли моеъг?, сенсор?, электронию нур? ва плазмав? мебошанд.
Сифати тасвири монитор аз ми?дори ну?та?ои он вобаста аст, ки пиксел номида мешавад. Ми?дори пиксел?о бо самти уфу?? (горизонтал?) ва амуд? (вертикал?) нишон дода мешаванд: 640х480, 800х600, 1024х768, 1280х1024, 1600х768 ва ?айра.
Клавиатура – та??изотест, ки барои дохил кардани информатсия ва идоракунии системаи компютер истифода мешавад. Клавиатураи стандартии муосир зиёда аз 100 тугма (клавиш) дошта, тугма?ои он ба 4 гурў?и асос? ?удо мешаванд: 1) Тугма?ои ?арф?, ра?ам? ва аломат?ои китобат?, 2) Тугма?ои функсионал? (вазифаг?) – F1-?12, 3) Тугма?ои хидмат? – Alt, CapsLocr, Enter, Ctrl ва ?айра?о, 4) Тугма?ои ра?амие, ки дар тарафи рост мав?уданд. Ба ?айр аз ин боз як гурў?и дигари тугма?о ву?уд доранд, ки онро тугма?ои идоракунии курсор меноманд. Ба монанди
Муш (Муш - Мouse) – манипуляторест, ки кори компютер?оро осон мегардонад. Вай барои ба таври фавр? дохил намудани фармон?о
ва идоракунии барнома?о хизмат мекунад.
Муш - чунин та??изотест, ки ?ариб ?амаи барнома?ои муосир аз имконият?ои он ба таври васеъ истифода мебаранд. Дар баъзе компютер?о ба ?ои муш баъзе та??изоти дигар - трекбол, панели сенсор?, трекпойнт ва ?айра истифода бурда мешаванд, ки он?о аслан ивазкунандагони вазифа?ои муш ба ?исоб мераванд. ?амаи ин та??изот дар якчояг? механизм-нишонди?анда?о ном доранд, чунки ба воситаи он?о ин ё он элементи экран нишон дода мешавад.
Муш?ои бено?ил низ мав?уданд, ки дар он?о бо мав?и радио ё тавассути нури инфрасурх ало?а бо блоки системав? амал? мегардад.
Микропротсессор - элементи аз ?ама му?имтарин ва марказии компютер ба шумор меравад. Онро баъзан «майнаи» компютер ?ам мегўянд.
Микропротсессор схемаи электронии начандон калон (?амаг? якчанд сантиметр) буда, ба воситаи он ?амаи ?исм?ои компютер идора, амал?ои арифметикию манти?? и?ро ва информатсия кор карда баромада мешаванд. Микропротсессор метавонад сад?о намуд амалиётро, аз ?абили ?амъу тар?кун?, зарбу та?симкун?, му?оисакун?, дохилкун?, хори?кун? ва ?айра бо суръати ни?оят тез - сад?о ва ?азор?о миллион амал дар як сония, и?ро намояд.
Хотираи компютер - пас аз микропротсессор элементи дуюми асос? ?исобида мешавад. Вазифаи асосии хотира аз ниго? доштани информатсия иборат аст. Компютер якчанд намуди хотираро дорад. Хотираи асосии он, ки ягон компютер бе он кор карда наметавонад, дар шакли микросхема (чип) сохта шудааст. Хотираи асосиро ба хотира?ои фавр? ва доим? та?сим мекунанд.
Хотираи фаврии компютер - хотираест, ки доимо бевосита бо микропротсессор сару кор дорад. Микропротсессор барнома?о ва маълумот?ои заруриро аз хотираи фавр? гирифта, он?оро кор карда мебарояд ва нати?а?ои ?осилшударо боз ба он равон месозад. Унвони «фавр?» гирифтани ин хотира бе?уда нест. Суръати кори ин хотира бени?оят баланд буда, ?ангоми хондан ва сабти информатсия протсессор интизор? намекашад. Вале ?амин ки компютер хомўш карда шуд, ?амаи информатсияи дар он ма?фузбуда хори? мегардад. Хотираи фавриро бо калимаи RAM (Random access memory - хотирае, ки ?амеша дастрас аст) ишорат мекунанд.
BIOS-Basic Input-Output System - Системаи базавии дохилкун?-хори?кун?. Ба ?айр аз RAM ва ROM дар компютер?ои фард? хотираи начандон калоне мав?уд аст, ки он барои ниго?дории параметр?ои конфигуратсияи компютер хизмат мерасонад. Ин хотира нимдоим? буда, онро баъзан ?амчун CMOS-xomupaном мебаранд. CMOS ном гирифтани ин хотира ба он вобаста аст, ки он аз рўи технологияи CMOS (Complement arymatal-oxide semiconductor) сохта шуда, ?обилияти истеъмоли энергияи шиддаташ хеле пастро дорад.
Акнун ?исм?ои иловагии КФ-ро дида мебароем.
Принтер - барои дар ?о?аз ё дигар барандаи информатсия чоп намудани информатсияи матн? ва график? хизмат мекунад. Мувофи?и принсипи кор намуд?ои зиёди принтер?о ву?уд доранд. Дар замони ?озира принтер?ои па?ншудатарин лазер?, фаввораг? ва матритсаг? мебошанд. ?айд кардан зарур аст, ки ?оло принтер?ои фазог? яъне сеченака (3D) па?н шуда истодааст, ки имконияти бо са?е?ии калон тайёр намудани детал?ои пластмассагиро доранд ва ин детал?оро дар ?олат?ои зарур? ба ?ои оригинал истифода бурдан мумкин аст.
Инчунин дигар восита?ои иловагии КФ-ро бо вазифаашон номбар мекунем:
?ойстик - манипулятор, барои идоракунии бози?ои компютер? хизмат мекунад;
Модем - барои мубодилаи информатсионии байни компютер?о, бо ёрии шабакаи телефон? ё та??изоти дигар хизмат мекунад.
Карта?ои овоз? - барои сабт ва шунидани садо хизмат мекунад.
хизмат мекунад.
Контроллёр?о - схема?ои электроние, мебошанд, ки он?о кори та??изоти компютери фардиро идора менамоянд. ?ар як та??изот усули махсуси ба контроллёри худ пайваст шуданро доранд.
САВОЛ?О БАРОИ ТАКРОР ВА ХУДСАН??:
Просмотр: 8742
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved