Дата: 2016-12-01
Яке аз бузургтарин ноби?а?ои ?а?он? дар ?амаи давру замон?о олими м?табах?ири то?ик Аб?ал? ибни Снно буд, ки дар охири асри X ва аввали асри XI зиста, дар со?а?ои ни?оят гуногуни илм, хусусан дар инкишофи фалсафа ва тибби дунё са?ми босазое гузоштааст. Вай парвардаи му?ити фар?ангии Сомониён буд. Вале ?исми зиёди умри Аб?ал? ибни Сино баъди пош х?рдани давлати мутамаркази Сомониён дар гирдоби ?одиса?ои муд?иши нимаи аввали асри XI сипар? гардид. ? го? чун табиби файласуф, баъзан ба сифати фа?е?у вазир, ?атто замоне чун ма?буси зиндон? ?аёт ба cap бурда, чун надими хоси подшо?ону ?окимон низ р?згор гузаронидааст. Аммо ? ла?зае аз ом?зиш ?афлат наварзида, аз паж??иш ва кор?ои илм? фори? набудааст.
Тар?умаи ?ол
Баръакси бисёр бузургони гузашта, ки аз зиндагии он?о чизе маьлум нест, сана?ои зиёди ?аёти Аб?ал? ибни Снно ани? маълум аст. ? худ саргузашти хешро ба шогирди вафодораш Аб?убайди Фа?е?и ?уз?он? имло кардааст. Во?еаву ?одиса?ои 25 соли охири умри Аб?ал? ибни Синоро худи Аб?убайд, ки ?амеша ?амро?и устод ва шо?иди он р?йдод?о буд, навиштааст, ки ин имло ва навишта ба номи Рисолаи capгyзaшт маълум буда, дар асли араб? ба тар?ума?о ба забон?ои гуногун чандин бор ба табъ расидааст.
Падари Аб?ал? Абдулло? ибни ?асан ибни Ал? ибни Сино ном дошт ва аслан аз а?ли Балх буд. Вай дар замони Н?? ибни Мансур (976-977) ба Бухоро омада, дар де?аи Хармайсан (Рометани имр?за) ба кори мулк? шу?л варзид. Вай дар де?аи Афшана бо Ситорабону хонадор шуд. 18 августи соли 980 дар ин оила писаре ба дунё омад, ки ?ро ?усайн ном ни?оданд.
Соли 985 оилаи Аб?ал? ибни Сино, ва?те ки ? ба пан? медаромад, аз Хармайсан ба Бухоро к?чид. Абдулло?, ки аз одамони фозил ва маърифатд?ст буд, ?усайнро ба мактаб монд. Вай аз 5-солаг? то 10-солаг? дар мактаб хонда, хату савод баровард, сарфу на?ви забони арабиро ом?хт, илм?ои адабро аз худ кард. Ба илм?ои адаб, яъне адабиёт, бар замми сарфу на?в хаттот?, маъон?, ?ироат, ар?з, ?офия, лу?ат, имло, услубшинос? ва амсоли ин?о дохил мешуданд. Ни?оят ?усайн Куръонро ом?хта, онро ?ифз намуд.
Дигар Аб?ал? ла?аби «шайх» гирифт, зеро ?ар касе, ки Куръонро аз ёд мекард, ?ро, сарфи назар аз синну солаш, шайх мегуфтанд.
Сипас Абдулло? писари худ ?усайнро аз мактаби ибтидо? гирифта, назди муаллимони хусус? гузошт, ки он?о асос?ои илмро ба ? ом?зонанд. Писарча аз ?и?ати ?исмон? бену?с, дар ?усну хул? зебо буда, зе?ни гиро ва истеъдоди баланд дошт, ки аз ин ом?згорон ба ?айрат мемонданд. Дар он овон ?усайнро падараш назди Абдулло?и Массо?, ки аз донишманди со?аи ?исобу ?андаса буд, ба шогирд? гузошт. Аб?ал? аз Абдулло?и Массо? дар андак ва?т ?исобу ?андасаро ом?хта, махсусан, дар ?исоби ?инд мо?ир шуд. ?амон ва?т?о Аб?ал? дар пеши Исмоили Зо?ид ба ом?хтани тафсири Куръон, ?адиси пай?амбар ва фи?? мепардозад, ки ин ду сол давом мекунад. Ба ?амин тари?, Аб?ал? ибни Сино то дувозда?солаг? дар тафсир, ?адис ва фи?? ма?орат пайдо кард.
Бо ?амин гуфтан мумкин аст, ки та?сили миёнаи Аб?ал? ибни Сино ба охир расид. Вай ?амеша аз бе?тарин толибилмон буд. Шеваи ба?с, одоби музокира, тарз?ои эътироз ба ?ариф ва ?усни му?овараро на?з ом?хта буд. Исти?лоли фикр, вусъати андеша ва бодалел сухан рондан хоси ин нав?авони дар ро?и илм пешрав буд. Дар масъала?ои маслаку мафкура у исти?лоли худро ?атто аз падари хеш ?ам ниго? медошт.
Баъди фаро гирифтани маълумоти миёна Аб?ал? ибни Сино аз пайи он шуд, ки маълумоти худро такмил ди?ад. Вай ду бор ом?згори фалсафаро иваз кард. Он сол?о ба Бухоро, ки пойтахти Сомониён буд, аз ша?р?ои дигари мамлакат, ?атто аз кишвар?ои гуногун олимону донишмандони зиёде меомаданд, ки дар он миён муббалли?они исмоилию ?армат? ва ?осусон низ буданд. Дар ин миён ба Бухоро Абуабдулло?и Нотил? омад. Падари Аб?ал? ибни Сино ?ро дар хонаи худ ?ой дода. Аб?алиро ба вай шогирд монд.
Суханони ?акимонаи Абуал? ибни Сино
Агар медонистед, ки як ма?кум ба марг ?ангоми му?озот то ч? ?ад орзуи бозгашт ба зиндагиро дорад онго? ?адри р?з?оеро ки бо ?ам сипар? мекунед, медонистед.
Агар барои як иштибо? ?азор далел биёваред, во?еъ ?азору як иштибо? аз шумо сарзада аст.
Нишони д?сти неку он аст, ки хатои туро бип?шонад, туро панду андарз ди?ад ва розатро ошкор насозад.
Та?риба болотар аз илм аст.
?ар к? дунё хо?ад, дониш ом?зад ва ?ар к? охират хо?ад дар амал кушо бошад.
Чизе ки дониш меорояд рост? аст.
?е? чизе дар дунё иттифо?? нест.
Касе ки ба тамрин?ои бадани мепардозад ба ?е? доруе ниёз надорад, дармони ? дар ?унбишу ?аракат аст.
Таассуб дар дониш ва фалсафа монанди ?ар таассуби дигар нишонаи хом? ва бемояг? аст ва ?амеша ба зиёни ?а?и?ат тамом мешавад.
Бархе чунон саргарми мероси илми гузаштаанд, ки фурсати муро?иат ба а?ли худро надоранд ва агар ?ам фурсате даст оваранд, ?озир нестанд иштибо?оту ла?зиш?ои ононро исло? ва ?уброн кунанд.
Некбахттарини мардум касе аст, ки кирдорро ба саховат биёрояд ва гуфторро ба рост?.
Инсон, ?ар замон аз пешомади оянда дар бораи худ андешид ва аз он, бими ?арос дар хотираш нишонд, он хатар, зудтар ?ро таъ?иб кунад.
?ар кас одат кунад, ки ба ?ар далел ?ар ?арферо бовар кунад, аз сурати инсон? хори? мешавад.
Просмотр: 1424
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved