Катори Селагинеллавихо
Дата: 2016-10-19
Селагинеловихо зиёда аз 700 намудро дарбар гирифта дар бешахои нами тропики дучор мешаванд. Растании алафи лиананамо баъзан эпифит аз 8-12см сар карда то 3 м баланд мешаванд, лианахои тропики 18-20м мешаванд. Дар СНГ 8 намуди он пахн гардидааст, масалан дар куххои Кавказ ва Карпат. Шакли морфологии онхо ба плаунахо бисёр монанди дорад. Баргхояш нишаста хачман ва шаклан баробар спирали чойгир шудааст. Дар хучайрахои барг 1-2 хромотофораи пластинкашакл вучуд дорад. Дар нугхои навдааш хушахои спораовар таракки мекунанд дар багалаи спорофилхо мега ва микроспорангия таракки мекунад. Фарки мухими селагинелла аз плауна нобаробарспораги ба шумор меравад. Мегоспорангия 4 мегаспора хосил карда, микроспорангия микроспорахои ?осил мекунад. Аз микроспора гаметафити мардона ?осил мешавад. Гаметафити занона дар дохили чилди мегаспора хосил мешавад. Дар сикли чинсии селагинелла таназзули гаметофит, гигантизм ва мустакилии спорофит мушохида карда мешавад.
Катори полушникивихо (Isoetopsida). Растанихои дарахти, алаф? ба гавшавии мутобиканд. Баргхо бо забонча дар багалахо. Гаметафитхо ?удочинса, микроскопи, эфимерхо, бе замбуругхои симбиотики.
Намудхои хозира аз ду катор иборатанд- шильникихо ва селлагиниллигихо. Сеюм катор Чашуедривея (lepidodeudrales) пулакчаи кадима дар давраи полезой мурдарафтанд. Дарахтони 30-40м (камбий ва филоген) доранд. Спорбаргхо наздик ?ойгир шуда чалгузахоро хосил намудаанд. То 1 м дарози доштанд.
Катори ШИЛЬНИКИВИХО – Isoetales. Растанихои якнугаи бо танахои соддаи кутохшуда. Кисми асосии баъзиашон бе баргиаш намуди ризофор (решаро) дорад. Баргхо дарози сузанмонанд (линейношиловидные) кисми поёни каме васеъ шудааст. Ин катор аз он оила шилникихо иборат аст. Ин авлод 70 намуд дорад. Аз даврахои бур шинос буда. Дар ?ойхои нами, дохили об, хушки хаёт мегузаронанд. Таннашон кутох, бешох мутобик шудааст барои сабзиш аз хисоби камбий.
СИНФИ ЧИЛБУГУМНАМОЁН - equisetophuta. Дар флораи хозира як оила дорад чилбугумхо. Ин оила танхо як авлод дорад-_Equisetum, дигар авлодхои он мурда рафтааст. Шумораи умумии намудхо 30-35 буда дар хамаи континентхо (гайра аз Австралия) пахн гардиданд. Дар СНГ 13 намуд дучор мешаванд. Растанихои алафи лекин баъзеашон то ба 12м мерасанд. Хучайрахои эпидермали – SIO2-РО чаббида гирифтааст аз хамин сабаб ахамияти хошокиро суст мекунанд. Дар онхо решапоя таракки карда аз он шоххои вертикали месабзанд, ки онхо ду хел (вегетативи ва спораовар) мебошанд.
Хвошь полевой Е. Arvense. – чилбу?уми са?ро?. Ин намуд хеле пахн шуда буда дар дашт?о, дохили майдонхо, заминхои киштшуда ва гайра ?ой?о дучор мегарданд. Растании ростистоянда бо решахои чукур чойгиршуда то 50см кад мекашад. Аввали бахор танаи бехлорофилии шохронда нашудааш месабзад. Органхои спорахосилкунанда спорагияхо дар болои тана спорангияхо ба намуди хуша чойгир шудаанд. Спорахо ранги зангори баланд буда шаклашон кулула бо се чилд пушида шуданд-дохила-интин, миена экзин, болои –перин (экзоспорий). Аз перин баъди пухтан спорахо ду лентаи тобхурдаро пайдо мекунанд, элатерахо мебошад. Элатерахогигроскопи мебошанд. Дар чилбугумхо – хамаи спорахо барбарспораги мебошанд. Аз як спора гаметафити занона аз дигараш бошад, гаметофити мардона меафзояд. Лекин гаметофити занона ду чинса шуда хам метавонад. Аз инчо мебарояд, ки дар чилбугумихо хам мардона, занона гаметофити дучинса дида мешавад. Танаи сабзи вегетативиаш аз бугуму банди бугми иборат аст. Дертар сабзида то тирамох ба худ моддахои захиравиро чамъ намуда барои соли оянда нигох медорад.
Просмотр: 1483