Шуъбаи плауннамоён
Дата: 2016-10-18
Инхо аз давраи силури эраи PZ маълуманд. Вакилони кадимаи онхо растанихои алафи будаанд. Пас намудхо ривоч ёфтанд. Шохрониаш дихотомии намудхои дарахти онхо лепидодендрон?о ва сигилирия буда дар давраи карбон нашъунамо ёфта холо вучуд надорад. Намудхои алафиаш хеле тобовар буда то замони мо расида омадааст. Онхо хам баробарспораги ва хам нобаробарспораги мебошад.
КАТОРИ ПЛАУНА-Lycopodiopsida (баробарспораги)
Ин катор як оила ва ду авлод дорад: филлогсиум ва плаун иборат аст. Филлогсиум дар Австралия, плаун дар мамлакатхои тропики ва субтропики пахн гардиааст ва ду гурухи шакли хаёти дорад: Эпифитхо (тропикаи нами Америкаи чануби) ва руйхоки намудхои алафиаш мебошад. Авлоди плаун –licopdium clavatum. Спорофит растании хамешасабзи бисёрсола танаш, хазанда, шохрониаш дихотомии то 25см баланд мешавад, навдахояш бо хушахои спораовар ба охир мерасад. Тана ва шохахояш бо баргхои майдаи лансетнамо пушида шудааст. Пас аз таксимоти
редуксионии хучайра модари спораи гаплоиди хосил мешавад. Хамаи спорахо шаклан ва хачман баробаранд. Онхо бо ду чилд пушида шуданд, беруна-экзоспорория ва дохил-эндоспория. Спорахо то 50% равгани хушкнашаванда доранд, пас аз ба замин фуромадан дар давоми 12-20 сол гаметофит таракки мекунад. У ризоид дорад, дар ?исми поён митселии замбуру? (симбиоз?) доранд, лекин хлоропласт?о ву?уд надоранд. Гаметафит ду?инса мебошад, шаклан ба пиёзак монанд аст, дертар 2-3 см мешаванд ва шакли таба?чаро мегирад. Сипас баъд аз тара?иёт ба субстрат часпида ?аёти муста?ил мегузаронад.
Катори Селагинеллавихо- Selaginaellales (нобаробарспораги)
Ин катор ду оила дорад:
1. Миадесмиевихо – Miadesmiacеaе тамоман мурда рафтанд.
2. Селагинеловихо- selaginelaciaе зиёда аз 700 намудро дарбар гирифта дар бешахои нами тропики дучор мешаванд. Растании алафи лиананамо баъзан эпифит аз 8-12см сар карда то 3 м баланд мешаванд, лианахои тропики 18-20м мешаванд. Дар СНГ 8 намуди он пахн гардидааст, масалан дар куххои Кавказ ва Карпат. Шакли морфологии онхо ба плаунахо бисёр монанди дорад. Баргхояш нишаста хачман ва шаклан баробар спирали чойгир шудааст. Дар хучайрахои барг 1-2 хромотофораи пластинкашакл вучуд дорад. Дар нугхои навдааш хушахои спораовар таракки мекунанд дар багалаи спорофилхо мега ва микроспорангия таракки мекунад. Фарки мухими селагинелла аз плауна нобаробарспораги ба шумор меравад. Мегоспорангия 4 мегаспора хосил карда, микроспорангия микроспорахои ?осил мекунад. Аз микроспора гаметафити мардона ?осил мешавад. Гаметафити занона дар дохили чилди мегаспора хосил мешавад. Дар сикли чинсии селагинелла таназзули гаметофит, гигантизм ва мустакилии спорофит мушохида карда мешавад.
Катори полушникивихо (Isoetopsida). Растанихои дарахти, алаф? ба гавшавии мутобиканд. Баргхо бо забонча дар багалахо. Гаметафитхо ?удочинса, микроскопи, эфимерхо, бе замбуругхои симбиотики.
Намудхои хозира аз ду катор иборатанд- шильникихо ва селлагиниллигихо. Сеюм катор Чашуедривея (lepidodeudrales) пулакчаи кадима дар давраи полезой мурдарафтанд. Дарахтони 30-40м (камбий ва филоген) доранд. Спорбаргхо наздик ?ойгир шуда чалгузахоро хосил намудаанд. То 1 м дарози доштанд.
Катори ШИЛЬНИКИВИХО – Isoetales. Растанихои якнугаи бо танахои соддаи кутохшуда. Кисми асосии баъзиашон бе баргиаш намуди ризофор (решаро) дорад. Баргхо дарози сузанмонанд (линейношиловидные) кисми поёни каме васеъ шудааст. Ин катор аз он оила шилникихо иборат аст. Ин авлод 70 намуд дорад. Аз даврахои бур шинос буда. Дар ?ойхои нами, дохили об, хушки хаёт мегузаронанд. Таннашон кутох, бешох мутобик шудааст барои сабзиш аз хисоби камбий.
СИНФИ ЧИЛБУГУМНАМОЁН - equisetophuta. Дар флораи хозира як оила дорад чилбугумхо. Ин оила танхо як авлод дорад-_Equisetum, дигар авлодхои он мурда рафтааст. Шумораи умумии намудхо 30-35 буда дар хамаи континентхо (гайра аз Австралия) пахн гардиданд. Дар СНГ 13 намуд дучор мешаванд. Растанихои алафи лекин баъзеашон то ба 12м мерасанд. Хучайрахои эпидермали – SIO2-РО чаббида гирифтааст аз хамин сабаб ахамияти хошокиро суст мекунанд. Дар онхо решапоя таракки карда аз он шоххои вертикали месабзанд, ки онхо ду хел (вегетативи ва спораовар) мебошанд,М Equisetum arvense.
Просмотр: 1267