Дата: 2016-05-30
Су?уртаи шахс? - со?аи су?уртаи ?ифзи манфиат?ои амволии ша?рвандонро таъминкунандаест, ки бо э?тимолияти фаро расидани марги ша?рвандон, фавти сарпараст ё аъзои оила, ё ки аз даст додани саломат?, ки маъмулан боиси паст шудани сат?и даромади оилав? мегардад, зич ало?аманд мебошад. Су?уртаи шахс?, инчунин саъю кушиши ша?рвандонро оид ба доштани пасандоз?ои оилав? бо ма?сади таъмини даромади модд? инъикос менамояд.
Су?уртаи шахс? муста?илона амал намояд ?ам, дар ма ?мўъ шакли иловагии су?уртаи и ?тимоии давлат? ва таъминоти он ба ?исоб меравад.
Су?уртаи и ?тимо? - ба тамом ?атм? ва су?уртаи шахс? бошад, одатан ихтиёр? ба ?исоб меравад. Дар баробари ин, кўмакпули?о, нафа?а ва дигар пардохт?о аз рўи су?уртаи и ?тимо? э?тиё ?и камтарини и ?тимоиро таъмин менамоянд, пардохт?о аз рўи су?уртаи шахс? бошанд, вобаста ба имконият?ои моддии ?ар як оила, ба васеъ намудан ва ниго? доштани сат?и ибтидоии ниёзманди?о равона карда шудаанд.
Су?уртаи шахс? функсия?ои хавфу хатар? ва амонатиро бо ?ам мепайвандад, ки аз рўи он мабла??ои мува?атан озоди дар фонд?ои су?урта ниго?дошташаванда барои ширкати су?урта ?амчун сарчашмаи сармоягузор?, барои су?урташаванда - чун сарчашмаи даромад?о хизмат мерасонад.
Аз рўи су?уртаи шахс?, ?ам шахси ?у?у?? ва ?ам шахси во?е? су?урташаванда шуда метавонанд, ба ?айси су?уртакунандагон бошанд - тан?о шахсони ?у?у?? шуда метавонад. Су?уртакунанда дар мавриди су?уртаи шахс? метавонад дар як ва?т шахси су?урташуда низ бошад. Ба сифати су?урташудагон ашхоси во?еии ?ам ?обили фаъолият ва ?ам ?айри ?обили фаъолият, инчунин ашхоси синнашон аз 16 сола ва аз 80 сола боло, метавонанд амал кунанд.
Су?урати ?аёт дар ду шакл татби? мегардад - инфирод? ва коллектив?. Су?уртаи инфирод? ин басташавии шартномаро бо шахсони во?е? дар назар дорад. Шартномаи коллективии су?уртаи коллективии ?аёт аз ?ониби ширкати су?урта бо шахсони ?у?у?? ба манфиати коргарони субъекти хо ?агидор баста мешавад, ки дар нати ?а он?о (коргарон) шахсони су?урташуда ба ?исоб мераванд.
Дар айни замон су?уртаи шахс? дар ?Т су?уртаи ?аёт ва су?урта аз ?одиса?ои нохушро дар бар мегирад. ?амзамон су?урта?ои тибб? ва нафа?ав? дар сат?и омўзиш ?арор доранд.
Нишона?ои бештари хоси намуд?ои су?уртаи ?аётро дида мебароем.
Су?уртаи ?аёт барои ?олат?ои зерин карда мешавад: фаро расидани марги су?урташаванда ё су?урташуда; аз даст додани саломатии су?урташуда ?ангоми фалокат; то ба мў?лати муайяне, фаро расидани ?одисаи муайяне умр дидан. Ин шартнома?о барои ?ар гуна мабла?и су?урта ва барои ?ар гуна мў?лати мувофи?ашудаи бисёрсола баста мешаванд.
Низоми намуд?ои су?уртаи шахс? манфиат?ои хеле гуногуни су?урташавандагонро ба инобат мегирад. Аз ?ама маъмул шартнома?ои су?уртаи ?аётанд, ки дар он?о функсия?ои хавфу хатар? ва амонат? бисёр мувофи? меоянд. Дар ин сурат бояд хусусияти пасандоз?о дар бонк?ои амонат? аз хусусияти пасандоз?ои ша?рвандон тавассути су?уртаи ?аёт фар? карда шаванд.
Аз ?ама маъмултар пасандоз?ои дархост? дар бонк?ои амонат? ба ?исоб мераванд, ки одатан таъиноти ?ор? ва сирф истеъмолиро дар бар мегиранд. Аз ?умла, дар ин бора нисбатан куто?мў?лат будани он?о низ аз гуфта?ои боло ша?одат меди?ад. Су?уртаи дарозмў?лати ?аёт бошад ба су?урташавандагон имконият меди?ад, ки тадри ?ан мабла??ои заруриро барои зиёд намудани пасандози оилав? андўхт намуда, ?амзамон су?урташуда бо?? монад ва дар ?араёни амали шартнома мабла??ои муайяни пулиро дар нати ?аи бо он?о рўй додани ?олат?ои су?урта ба даст оранд.
Су?уртаи ?аёт чун ?оида ду намуди су?уртаро, яъне - су?урта дар ?олати аз даст додани ?обилияти кор? ва су?урта дар ?олати маргро дар худ мутта?ид месозад. Чунин су?уртаро дар та ?рибаи су?уртаи ?Т су?уртаи омехтаи ?аёт меноманд.
Ба намуд?ои су?уртаи ?аёт, ба ?айр аз су?уртаи омехта, су?уртаи нафа?аи иловаг?, су?уртаи кўдакон то а?ди нико? ва су?уртаи рента низ дохил мешаванд.
Су?уртаи нафа?а ?амчун таъминоти иловагии нафа?а бар замми нафа?аи давлат? мебошад. Су?уртаи нафа?аи иловаг? ч? аз рўи мў?лат ва ч? аз рўи мабла? намуд?ои гуногуни пардохтро дар бар мегирад. Вай метавонад инфирод? ё ин ки аз ?исоби шахсони ?у?у?? - коллектив? бошад.
Нафа?аи иловаг? аз рўи шарт?ои шартнома баъди адои мў?лати су?урта дар ?олати аз ?ониби су?урташаванда пурра пардохтани мабла??ои су?урта дода мешавад.
Дар хори ?а намуди су?уртаи «аннуитет» - истило?и ба ?амаи намуд?ои су?уртаи рента ва нафа?а тааллу? дошта, маъмул аст, ки тиб?и он су?урташаванда якбора ё ки пай дар пай ба ширкати су?урта мабла?и муайянеро мепардозад ва баъд дар тўли якчанд сол умрбод аз синни муайян мунтазам фоида ба даст меоварад.
Рента?ои су?урта (аннуитет?) бо ў?дадори?ои су?урташаванда оид ба пардохти пасандоз?ои су?уртав? ?ангоми расидани синни су?урташаванда ё су?урташуда то сол ва ё мў?лати дар шартнома овардашуда, вобастаанд.
Су?уртаи кўдакон то ба а?ди нико? ба шахси то тўй су?урташуда пардохти су?уртаро, ?атто агар пардохти ?иссагузори?о бо сабаби марги су?урташаванда боз дошта шуда бошад ?ам, кафолат меди?ад.
Су?урта аз ?одиса?ои нохуш пардохти мабла??ои су?уртавиро дар ?олати аз даст додани саломат? ё ин ки марги су?урташуда ?ангоми ?одиса?ои дар шартнома ?айдшуда, дар назар дорад. Чунин су?урта ша?рвандони калонсол, кўдакон, мактаббачагон, мусофирони дар сафар буда, категория?ои ало?идаи коргарони дар шароит?ои хавфу хатаронок ме?наткунандаро дар бар мегирад.
Ба ?одиса?ои нохуш ?одиса?ои пешбининашудае дохил мешаванд, ки бо су?урташуда дар ва?ти амали шартнома рух меди?анд ва боиси ?исман гум кардани саломат?, бемор? ё марги он?о мегарданд. Дар су?урта аз ?одиса?ои нохуш марг (?алокат) ?одисаи су?урта ?исоб мешавад, агар он дар нати ?аи ?одисаи нохуш, за?рнокшав?, садама ва амсоли он ба истиснои худкуш? ва дигар ?одиса?ое, ки барои су?урташуда хусусияти тасодуф? надошта бошанд, рўй ди?ад.
Аломати бештар хоси ?одиса?ои су?уртав? «аз ?одиса?ои нохуш» ин кўто?мў?латии он?о ва имконнопазирии пешбин? намудани ?а ?ми зиён мебошад. Бинобар ин тамоми намуд?ои су?уртаи мазкур ба категорияи хавфу хатарии су?урта дохил мешаванд.
Принсип?ои су?уртаи ?аёт, нафа?а, су?урта аз ?одиса?ои нохуш ва бемор? якчанд шарт?оро дар бар мегиранд, ки барои ?амаи намуд?ои су?урта ?атмианд. ?онуни ?ум?урии То ?икистон «Дар бораи су?урта» су?уртакунандаро ў?дадор менамояд, ки пардохти мабла??ои су?уртавиро дар ?олат?ои зерин ?атъ намояд:
- агар су?урташаванда ё су?урташуда ба амали ?иноие даст задааст, ки он барои фаро расидани ?одисаи су?урта мусоидат кардааст;
- агар су?урташаванда дидаву дониста ба су?уртакунанда дар бораи объекти су?урта маълумоти дуру?ро пешни?од карда бошад;
- агар ?олати су?урта ?ангоми мад?уш будани су?урташуда аз таъсири машруботи спирт?, нашъа ва модда?ои зарардор сар зада бошад;
-агар ?олати су?урта дар мавриди содир намудан ё кўшиши содир намудани ?иноят фаро расида бошад.
Мувофи?и ?онуни амалкунандаи со?аи су?урта мабла?и су?урта ба су?урташаванда ё ин ки ба шахси сеюм новобаста аз мабла??ое, ки ба ў аз рўи дигар шартнома?ои су?урта, инчунин аз рўи су?уртаи и ?тимо?, пасандоз?ои и ?тимо? ва барои бартараф намудани зарар тааллу? доранд, пардохта мешаванд.
Су?уртаи тибб? (ё су?уртаи саломат?) со?аи таркибии су?уртаи ?аёт ?исоб ёфта, ?амаи намуд?ои су?уртаро оид ба ?ифзи манфиат?ои молии су?урташавандагон, ки бо бад шудани саломат? ва гум кардани ?обилияти кор? ало?аманд мебошанд, дар бар мегирад.
Намухои сугуртаи шахси:
Су?уртаи омехтаи ?аёт
?олати бо сабаби ?одисаи нохуш аз даст додани саломат?.
Су?уртаи рента ва нафа?аи иловаг?.
Су?урта аз ?одиса?ои нохуш
Су?уртаи тиббии ихтиёр? ва ?атм?
Просмотр: 2355
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved