Дата: 2016-05-18
Дар баробари корманд, корфармо ?амчун субъекти ?у?у?и ме?нат? ма?суб мешавад. Ба сифати корфармо бошад, ма?омоти дахлдори ?окимияти давлат?, ташкилоти тиб?и тартиби му?аррарнамудаи ?онун ба сифати шахси ?у?у?? ба ?айд гирифташуда, инчунин намоянда ва филиал?ои он, шахси во?еии тиб?и тартиби му?аррарнамудаи ?онун ба сифати со?ибкори фард? ё ба сифати истифодабарандаи ме?нати ашхоси дигар барои э?тиё?оти хо?агии истеъмолии худ ба ?айд гирифташуда, эътироф гаштаанд.
Ташкилот ?амчун корфармо ва дар айни замон ?амчун субъекти ?у?у?и ме?нат? дорои ?обилияти субъект?у?у?ии ме?нат? мебошад, ки яке аз унсур?ои он ?обилияти ташкилот ?и?ати ба шахс пешни?од намудани кор мебошад. ?обилияти субъект?у?у?ии ме?нат? ба ташкилот имкон фаро?ам месозад, фаъолияташро дар ?одаи ташкили ?араёни ме?нат, идоракун? ва пардохти он, аз ?умла ихтихоби низоми музди ме?нат, ?ор? намудани иловапули?о ба музди ме?нат, му?аррар намудани имтиёзу афзалият?ои иловаг? ба кормандон ва дар дигар ?ода?ои татби?у истифодаи ме?нати кормандон амал? гардонад.
Ташкилот?о ?амчун корфармо ва ?амчун субъекти ?у?у?и ме?нат? аз ли?ози шакли моликият, шакли ташкил?- ?у?у?? ва ?адафи фаъолият гуногунранг мебошанд. Агар аз ли?ози шакли моликият, ташкилот?о ба ташкилот?ои дар пояи моликияти хусус? ва моликияти давлат? асосёфта та?зия шаванд, пас аз ли?ози шакли ташкил?-?у?у?? ба ?амъияту ширкат?ои хо?агидор? (?амъият?ои дорои масъулияти ма?дуд, ?амъият-?ои масъулияти иловагидошта, ?амъият?ои са?ом?, ширкат?ои комил ва ба бовар? асосёфта), кооператив?ои исте?сол?, корхона?ои давлат? ?удо мешаванд. ?амзамон тамоми ташкилот?ои тиб?и тартиби му?аррарнамудаи ?онун ба сифати шахси ?у?у?? ба ?айд гирифташуда аз ли?ози ?адафи фаъолият ба ду намуд ?удо мешаванд, яъне ба ташкилот?ои ти?орат? ва ?айрити?орат?.
Ба ташкилот?ои ти?орат?, ширкату ?амъият?ои хо?агидор? (ширкати комил, ширкати ба бовар? асосёфта, ?амъияти дорои масъулияти ма?дуд, ?амъияти дорои масъулияти иловаг?, ?амъият?ои са?ом?), кооператив?ои исте?сол?, корхона?ои давлат? шомиланд, ки ба даст овардани фоида ?адафи асоси фаъолияташон мебошад.
Намуди дуюми ташкилот?о, ташкилот?ои ?айрити?оратие мебошанд, ки ба даст овардани фоида ?адафи асосии фаъолияташонро ташкил намеди?ад (муассиса?ои аз ?исоби молик мабла?гузоришаванда, кооператив?ои матлубот?, ташкилот?ои ?амъият? ё дин?, бунёд?ои хайрия ва ?айра).
?обилияти субъект?у?у?ии ме?натии ташкилот?ои ти?орат? ва ?айрити?орат? аз ла?заи таъсис, яъне аз ла?заи ба ?айди давлат? гирифтани он?о ба ву?уд омада (?.2 моддаи 51 КГ ?Т), аз ла?заи бар?ам хурданашон аз байн меравад (?. 8 моддаи 64 КГ ?Т).
?обилияти субъект?у?у?ии ме?натии ташкилот аз ма?мўи ?у?у?у ў?дадори?ои он ?амчун корфармо ва ?амчун субъекти муносибат?ои ме?нат? иборат мебошад.
Бастан ва бекор намудани шартнома?ои (?арордод?о?) ме?нат? ва ба ин васила киро намудани кормандон, идоракунии ташкилот ва ?араёни ме?нат, дар доираи сало?ият ?абул намудани санад?ои дохилии ?у?у?ии барои кормандони ташкилот ?атм?, ?авасмандгардонии кормандон барои ме?нати серма?сулу намунав?, аз кормандон талаб намудани и?рои ?оида?ои тартиботи дохилии ме?нат?, дигар ?оида?о ва му?аррарот, инчунин и?рои шартнома?ои (?арордод?ои) ме?нат? ва дар сурати ?айридахлдор и?ро намудани вазифа?ои ме?нат? ё расонидани зарари модд? ба ?авобгарии интизом? ё модд? муво?е? сохтани кормандон, аз зумраи ?у?у??ои асосии корфармо мебошанд, ки дар моддаи 5 КМ ?Т муайян шудаанд.
Дар баробари ?у?у??ои асос?, ташкилот ?амчун корфармо ва ?амчун субъекти ?у?у?и ме?нат? дорои як ?атор вазифа?о мебошад. Корфармо, аз ?умла вазифадор аст:
1) Конститутсияи ?ум?урии То?икистон, КМ ?Т, ?онун?о ва дигар санад?ои меъёрии ?у?у?? ва шартнома?ои (?арордод?ои) ме?натиро риоя намояд, барои кормандон шароити исте?сол? фаро?ам оварад, дар ташкилот риоя гардидани ?оида ва меъёр?ои ?ифзи ме?нат, техникаи бехатар?, санитарияи исте?сол? ва ?имоя аз сўхторро таъмин намояд;
2) ?ангоми бастани шартномаи (?арордоди) ме?нат? кормандро бо шартномаи коллектив? ва дигар санад?ои дохилии меёрии ташкилот ошно созад;
3) музди ме?нати кормандро сари ва?т пардозад;
4) ба кормандон васоит (та??изот) ва маводи барои и?рои кор заруриро му?айё намояд.
Чи тавре, ки аз номи моддаи 5 КМ ?Т бармеояд, номгўи ?у?у?у вазифа?ои дар он сабтшудаи корфармо нотамом ва номукаммал мебошанд. ?онун ва санад?ои меъёрии ?у?у?ии дигаре мав?уданд, ки ?у?у?у вазифа?ои корфарморо мушаххас ва илова менамоянд. Масалан, тиб?и му?аррароти ?онуни ?ум?урии То?икистон «Дар бораи му?офизати ме?нат дар ?ум?урии То?икистон», корфармо вазифадор аст, ?и?ати таъмини ?ифзи ме?нат дар ташкилот амал?ои зеринро ан?ом ди?ад: ба тамоми кормандони нав ба кор ?абулшуда оид ба ?ифзи ме?нат дастур ди?ад; омўзиши ?аблии кормандонро дар бахши ?ифозати ме?нат ташкил намояд; кормандонро бо либос, пойафзол ва дигар васоити ?ифозати фард? таъмин намояд; ташхису муоинаи тиббии кормандонро дар маврид?ои му?аррарнамудаи ?онун ташкил намояд.
?у?у?у вазифа?ои ташкилот ?амчун корфармо ва ?амчун субъекти ?у?у?и ме?нат? тавассути маъмурият ва ро?бари ташкилот амал? мегарданд.
Ба ?айати маъмурияти ташкилот ро?бари аввали он, ?онишинони ро?бар, сармутахассисон, ро?барони во?ид?ои ташкилот ва дигар ашхоси кормандони зери итоатдошта шомиланд.
Ма?з маъмурият намояндагии ташкилотро дар муносибат?ои ме?нат? ан?ом дода, ?у?у?и вазифа?ои ба ташкилот таалу?доштаро аз номи ташкилот ва ?исмати дигар он?оро аз номи худ амал? месозад. Масалан, ?абул намудан ба кор, ба кори дигар гузаронидан ва аз кор озод намудани кормандонро маъмурият аз номи худ, ба ?авобгарии интизом? муво?е? сохтан ва андешидани чорабини?о ?и?ати ?ифозати ме?натро аз номи ташкилот ан?ом меди?ад1.
Мав?еи ба худ хосро ро?бари аввали ташкилот касб менамояд.
Ба мансаб тайин ё интихоб шудани ро?бари аввали ташкилот аз ?ониби со?ибмулк (муассис) ё ма?омоти ваколатдорнамудаи со?ибмулк (муассис) сурат мегирад, яъне ба сифати корфармои ро?бари аввали ташкилот со?ибмулк (муассис) ма?суб мешавад. Ро?бари аввали ташкилот бошад, на ?амчун корфармо, балки ?амчун шахси аз ?ониби со?ибмулк (муассиса) ваколатдоршуда, намояндагони маъмурият ва дигар кормандони ташкилотро дар мувофи?а бо со?ибмулк (муассис) ё муста?иман ба кор ?абул намуда, аз кор озод менамояд.
Просмотр: 1150
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved