Дар фалсафа истило?и "мо?ият" хосияти доимию асосии ашёро, ки бе он вай маъние надорад, ифода мекупад. Барои муайян кардани мо?ияти ?у?у??ои инсон зарур аст, ки косиятхо ва ?ихатхои асоеыи ифодакунандаи ?у?у?ва озоди?о ?ама?ониба ом?хга шавад.
Ба ?атори чунин ?и?атдои асос? ин?оро мансуб донистан мумкин аст:
Аввалан, ?у?у??ои инсон дар одамон аз ла?заи таваллуд чун шарти ?удонопазири мав?удият, чи табиати одамй барои зиндагию инкишофи ? талаб менамояд, пайдо мешаванд. ?у?у??ои инсон ба ?амаи одамон аз ла?заи таваллуд мансуб буда, он?оро рабудан намешавад.
Дуюм, дар ?у?у??ои иснон арзиш?ои му?имтарини умумиинсон?, ки сарфи назар аз ?инс, нажод, миллат, эъти?оди динй, ифода мегардад. ?у?у??ои инсон худ арзиши волотаринанд, ки бояд ?имоя шаванд.
Сеюм, ?у?у??ои игссон андозаи озодии одам ва имконият?ои истифода аз неъмат?ои маънав? ва моддиро мгуайян менамояд, ки байни он?о ин?оро ?удо кардан мумкин аст: ?аёт, саломат?, шараф, эътибор, амнияти шахсй, молики-ят ва боз бисёр чиз?ои дигар. Дар ин маврид ?уку??ои ин-сон аз ??дадори?о дар назди ?омеа ва давлат ?удонашавандаанд ва ??дадории аз ?ама му?им вайрон накардани ?уку??ои дигарон аст.
Чорум, ?у?у??ои инсон мав?еъ ва на?ши одамро дар ?аёти       ?омеа       инъикос. ?амаи одамон озод таваллуд менамояд. Тан?о дар сурате, мешаванд  эътибори одам паст зада нашавад, агар ? худро дар рафтор ва масъулият барои амал?ояш озод ?ис кунад, агар ?у?у??ои ? боэътимодона ?имоя шуда бошанд, одам ?аёти хушбахтонаю саодатмандона ба сар бурда, дар ?аёти ?омеа ва давлат фаъолона иштирок мекунад.
Пан?ум, ?у?у??ои инсон дар ?у??ат?ои байналмилалй ва ?онунгузории ?ар давлат зикр шудаанд. Чунончи, дар конститутсия?ои аксари мамлакат?ои ?а?он ?исмат?о ё боб?ои ало?идаи ба ?у?у??о ва озоди?ои инсон ва ша?рванд бахшидашуда мав?уданд.
Шашум, амалисозии ?у?у??ои инсон аз кафолат?ои и?тисодй, сиёс?, ?у?у??, яъне шароит?о дар ?ар як мамлакати мушаххас вобастаанд. Ба кафолат?ои и?тисод? ин?о мансубанд: инкишофи и?тисодии мамлакат, сарват?о ва неъмат?ои моддии ?омеа, дара?аи даромади ша?рвандон. Масалан, амалисозии ?у?у? ба манзил бевосита ба суръати сохтмони манзилго??о ва ?у?у? ба ?ифзи саломат? ба инкишофи системаи нигахдории тандурустй вобаста аст. Ба кафолат?ои сиёс? махсусият?ои инкишофи демократия дар мамлакат, гуногунрангии сиёс?, та?симоти ?окимият, мав?удияти ташкилот?ои ?амъиятиро мансуб донистан мумкин аст.
?амаи он?о ба амалисозии чунин ?у?у??ои сиёс? чун масалан, ?у?у?и интихоб кардан ва интихоб шудан ба ма?омоти ?окимияти давлат?, ?у?у? ба мутта?идшавй ва ?айра таъсир мерасонанд. Ба кафолат?ои ?у?у?? зикр гардидани ?у?у??ои инсон дар ?онунгузории давлат ва амалисозии ну?та?ои ?онун дар амалияро мансуб донистан мумкин аст. ?ама гуна санад?о, фармон?о, амру фармоишот ва дастур?о, ки ?у?у?у озоди?ои му?арраргардидаро кам ё инкор мекунанд, гайри?онун? мебошанд.

2. НА?Ш ВА ВА ЗИФА?ОИ ?У?У?И ИНСОН ДАР ?ОМЕАИ ?ОЗИРА. Инкишофи ?у?у?у озоди?ои инсон дар ?омеаи ?озира ва давлат на?ши ?алкунанда мебозад. Риояи ?у?у??ои инсон мутта?идии ?омеаро та?ким мебахшад, ташаббус ва ??шу хур?ш, нек?а?волии модд?, ватанд?стй, ?исси э?тиромро ба Ватани худ афзун месозад.
Дар шароити эътироф? ва ?имояи ?адру номуси шахрвандон на?ши ташаббус?ои ?амъият? афзуда, ?ар гуна институт?ои ?амъият? (созмон?ои ?айри?укумат?, муассиса?ои к?дакона, иттифо??о, ?омеа?о, корхона?ои савдо ва исте?сол?) таъсис меёбанд, восита?ои нави ахбори омма пайдо мешаванд, ?омеаи ша?рванд? ташаккул ёфта, р? ба инкишоф меорад.
?у?у?и инсон дар ?омеаи ?озира вазифа?ои му?имро ба ?о меорад. Ба?ни он?о ин?оро ?удо кардан мумкин аст: ахло??-маънав?, ташаккули ?а?онбин?, маърифатнок?,  сиёс?,  ?у?у?? ва ?айра.
Вазифаи ахло??-маънавии ?у?у?хои инсон дар ?амаи намояндагони ?омеаи ?озира ташаккул додани арзгиш?ои ахло??, эъти?оде мебошад, ки ?у?у?, озоди?о, шаъну эътибори инсон, сул? дар тамоми ?а?он, адолатнок?, ?амдигарфа?м?, ?амдигарназир? ва дигар арзиш?оро ?имоя мекунанд.
Вазифаи ташаккули ?а?онбинии ?у?у??ои инсон, ки дар одамон ташаккул додани му?аррарот ва муносибати ?а?онбин? ба раванд?ои инкишофи ?омеа ва давлат, пеш аз ?ама инсонд?ст? (гуманизм) ва рад кардани з?ровар?, тарбияи э?соси масъулият барои рафтори худ, ба?ри та?дири Ватани худ ва уму-ман,инсониятро дар назар дорад, ба он хеле наздик аст.
Тан?о одами бомаърифат метавонад ?у?у??ои худро амал? созад ва ?амчунин ?у?у? ва озоди?ои вайроншудаи дигар одамонро ?имоя ва бар?арор кунад.
Вазифаи ?у?у?ии ?у?у??ои инсон таъмини амният ва ?имояи шахсиятро аз та?дид?ои бешумор ба мав?удияти он, ниго?дории тартибот дар муносибати байни одамон, ?амчунин миёни одам ва давлат дар назар дорад.
Ва ни?оят, вазифаи сиёсии ?у?у??ои инсон ташаккули давлати демократ?, ?у?у?бунёд ва и?тимо?, ?омеаи ша?рванд? ва шахсияти и?тимоан фаъол мебошад.
Ба ин тари?, амалисозии ?у?у??ои инсон барои инкишофи ?омеаи ?озира на?ши ?алкунанда мебошад. Нек?а?волии мамлакат аз мав?еи худи ша?рвандон, ки ало?амандии худро ба та?дири худ ва ояндаи ворисони худ хуб мефа?манд, вобастаг? дорад. Ва ин манфиати асосии миллии ?ама гуна давлати демократист, ки функсияи му?имтарини худ риоя ва ?имояи ?у?у? ва озоди?ои инсон ва ша?рвандро ба ?о меорад.

Просмотр: 3415