Дата: 2016-04-11
На?ша:
1. Сиёсатшинос? ?амчун илм ва мар?ила?ои асосии инкишофи он.
2. Зарурияти омўзиши фанни сиёсатшинос?.
3. На?ш ва мо?ияти сиёсатшинос? дар ?аёти ?омеа.
Сиёсатшинос? дар ?ум?ури?ои соби? Шўрав? предмети нав буда, ба наздик? ба барномаи таълимии мактаб?ои ол? дохил карда шудааст.
Зикр кардан зарур аст, ки ?атто китоб?ои дарсии сиёсатшиносие, ки имрўз дар дасти устодону дониш?ўён ?астанд, бо гуногунмазмунию гуногунмундари?аг? ва ?а?м аз ?ам фар? доранд. ?атто кўшиши ба со?а?ои фаъолияти муайян навиштани китоби сиёсатшинос? ба назар мерасад.
Шояд ин аз он хусус бошад, ки дар ?ама расона?ои хабар? ва гуфтугў?ои му?аррарии одамон мо ибора?ои сиёсати дохилию хори??, сиёсати и?тисодию илм?-техник?, сиёсати фар?анг?, сиёсати экологию демографиро доимо мешунавем ва мебинем, ки ?ар кадом масъала?ои му?ими ?аёти ?амъият? ва сиёсати хосеро талаб менамояд.
Э?тимол меравад, ки инсон ?арчанд худро аз сиёсат дар канор гирифтан? шавад ?ам, вале аз ?азорон ришта?ои ба чашм ноаён баста шуда, берун баромада натавонистанашро эътироф намуда, ?ар кадом ба?ри ?ифзи манфиати хал? ё гурў?е, хо? ?изб? ё синф? ва ё хо? умумимилл? кўшиданашонро хира бошад ?ам, дарк кардааст. Одамон донистаанд, ки низоми муайяни дар ?омиа ?укмрон як навъ муносибати байни гурў?хои гуногуни и?тимоиро му?аррар намудан аст, чунки ?омеаи инсон? ?амеша низоми муайяни муносибату манфиат?оро та?озо менамояд. Вай, яъне сиёсат ?амчун зу?уроти и?тимо? ба инсон нигаронида шуда, ма?сади ниго? доштани мувозинати муайяни байни манфиат?о (шахс?, гурў??, ?авм?, ма?алл?, синф?, ?изб?, милл?)- ро дорад.
Юнониёни ?адим дар ибтидо сиёсатро ?амчун санъати идоракунии давлат медонистанд. Бо мурури тара??иёту пешрафти ?омеа, мураккаб гаштани таркиби и?тимоии ?амъият, пайдо шудани синф?ою ?изб?о, ташаккули ?а?шиносии хал?ияту миллат?о, ?ифз ва пойдор намудани ?удуд?ои милл? ва ?. зарурияту та?лилнамоии ?ама?онибаю хулосаи зарур? баровардан, ояндаи он зу?уроту ?одиса?оро дида тавонистан ва он?оро ба манфиати хеш истифода намудан барин масъала?о илми сиёсатшиносиро ба ву?уд овард.
Доир ба сиёсат андеша?ои гуногун ву?уд доранд: Афлотун онро санъати як?оя зистан, Ленин В.И. «ифодаи та?ассумёфтаи и?тисодиёт», Вебер М. «кўшиш барои иштирок дар ?окимият ё таъсир расонидан ба та?сими ?окимият, дар байни хо? давлат?о ва хо? дар дохили давлат байни гурў??ои сиёс? бошад» номидаанд. Сиёсат, бешак, санъати идоракунии ?амъият ва тамоми па?лў?ои серсо?аи ?аёти ?амъиятии одамон ва нати?аи фаъолияти он?ост. Тавассути сиёсат мо ки фаъолияти одамон ч? нати?а меди?анд, мардум ?аёташонро ч? тавр ташкил менамоянд, он?о то кадом дара?а манфиат?ои шахс?, оилав?, гурў??, ?изб?, синф? ва миллиашонро бо ба?исобгирии манфиати дигарон дарк менамоянд ва инчунин муносибати байни он?о, ма?орату малака ва усул?ои ба таври осоишта ба ?ам зистанашанро низ дониста мегирем.
И?рор бояд шуд, ки чигунагии муносибати байни одамон бо ?амдигар аксаран нати?аи сиёсати шахсони ало?идаи сиёс? ва пешвоёну ?изб?ои сиёс? буда, ба дара?аи а?лу фаросат, та?рибаи андўхтаи он?о ало?аманд аст. ?омеаи башар? гуво?и он аст, ки дар рафти бархурди манфиат?о, гурў?и сиёс? ?изби сиёсие ба сари ?удрат меояд. Вай барои дар мў?лати мадид дар сари ?удрат монданаш як ?атор санад?ои ?у?у?? ва меъёрие ?абул менамояд, ки режими ба амаловардаашро та?ирнопазир ва кўшиши дигар намудани онро ?амчун хиёнати давлат? ба ?укми ?онун медарорад.
Агар во?еан ин режим а?алан му?имтарин масъала?ои ?аёти ?амъиятии одамонро ?ал мекарду ?омеаро солим мегардонид, он го? дар сари ?удрат сол?ои дароз монданаш ба манфиати миллату давлат мебуд. Агар зиддият?ои и?тимо? боз шадидтар гашта, ?амъият ба бало?ои ма?алгаро?, ришвахўр?, ?ашшо?? ва ?. гирифтор гашта бошаду вале ?увваи дар сари ?удрати сиёс? буда, онро ?амчун «муваффа?ият»- арзёб? намояд, он го? дар ?омеа фалокати и?тимоие рух меди?ад, ки о?ибаташро сол?о паси сар кардан мумкин нест.
Аз ин ли?оз сиёсат инчунин дар мавриди муайян санъати бехунрез? ба хотири томияти ?омеа аз ?окимияти сиёс? ихтиёран даст кашидан ва ин ?окимиятро ба ихтиёри ?увва?ои солимтару дурандештар додан аст.
Тан?о ?амин санъат имкон меди?ад, ки дороии моддию маънавии ?амъият? ниго? дошта шуда, он?о барои пешрафти ?омеа хизмат намоянд.
Ба маф?уми сиёсат ?ар кадом фард аз ну?таи назари манфиат?о, дара?аи ?а?онбин?, инкишофи умумифар?анг? бо назардошти вазъи ?омеаю та?симшавии ?увва?ои сиёс? ба?о меди?ад.
Серсо?агии сиёсат, бемалол ба он ишора менамоянд, ки дигар илм?о ?ам вобаста ба вазифаашон дар ?амъият масъала?ои ало?идаи сиёс? ва раванд?ои онро мавриди тава??ў? ?арор меди?анд. Масалан, фалсафаи сиёс?, давлат ва ?у?у?, равоншиносии сиёс?, ?у?рофияи сиёс? ?ар кадом оид ба масъала?ое, ки дар доираи амалашон ?аст, сару кор доранд.
Бар хилофи ?амаи илм?ои дигар сиёсатшинос? ?амчун илм ба ?ам пайвандкунандаи ?амон масъала?оеро бо тамоми гуногунрангиаш меомўзанд, ки ба иштироки одамон дар идора намудани давлат робита доранд, бо тамоми гуногунрангиаш меомўзад. Вай илм доир ба сохтори ?окимияти давлат?, иштирок дар кор?ои давлат, шакл ва принсип?ои фаъолияти система?ои сиёс? ва сиёсати байналхал?? мебошад.
Илми сиёс? давра?ои муайяни пайдоиш, ?афорав? ва инкишофро аз сар гузаронидааст. Баъзе сиёсатшиносон пайдоиши сиёсат ва шуури сиёсиро ба пайдоиши синф?о ва ба гурў?ои антагонист? ?удо шудани ?омиаи инсон? вобаста медонанд.
Ба андешаи мо ин он ?адар дуруст нест. ?анўз дар ?омеаи обшинаи ибтидо? ?абила?ои гуногуне, ки бо ?ам ?амсоя буданд, дар ?удуд?ои муайян сукунат доштанд. Он?о байни худ оид ба халалнопазирии ин ?удуд?о ?арордод доштаанд. Вайрон кардани ин ?арордод ба ?анги байни ?абила?о мебурд. Яъне ?анг як навъ сиёсати ?алли муно?иша?о дониста мешуд. Аммо дар дохили ?абила?о, дар муносибат?ои дохилии он?о ?анўз сиёсат пайдо нашуда буд. Агар ба ин андеша роз? набошем, пас ма?саду маънии ?амагуна ?анг?о бароямон норавшан мемонад. Илова бар ин ?абила?о масъалаи ?ангро низ бо ?ам му?окима менамуданд. Масалан, ?абила?о барои сар назадани ?анги байн? ?абилав?, агар намояндаи ?абилае аъзои ?абилаи дигарро мекушт, аъзоёни ?абилаи зарардида, агар ба шарте тарафи дигар ихтиёран ?отилро ва ё ба ?ои он каси дигарро барои ?азо ба он?о намедоданд, ?у?у? доштанд, яке аз аъзоёни онро дуздида ба ?атл расонанд. Аксаран кор ба ин дара?а намерасид. ?абилае, ки ба ?амсоя?абилааш зарари ?он? расонидааст, ?уброн мекарданд.
Ч? тавре ки маълум мегардад, ин масъала?о хо?у нохо? хусусияти сиёс? доштанд. Аз ин ру, мо инро ?амчун мар?илаи тавлиди пеш аз илмии сиёсат меномем.
Минбаъд, бо мурури пайдо шудани нобаробарии и?тисод?, ки ба ташаккули синф?ои гуногунманфиат оварда расонид, мар?илаи бар?ароршавии он о?оз ёфт, ки дар илм бо номи давраи фалсаф? ишора шудааст.
Камбудии мар?илабандии сиёсатшиноси амрико? К. Дойч дар он аст, ин мазкур афкори сиёс? – фалсафии ?инду Чин ва Эронро ба инобат нагирифтааст. ?ол он ки афкори сиёсию и?тимоии ин хал??о доир ба пайдоишу сохтори давлат?, идора намудани давлату на?ши подшо? дар ?омиа мавриди назар ?арор гирифтааст.
Камбудии дигаре, ки ?айд намуданаш шарт аст, ин дар баъзе давлат?о наомўхтани сиёсатшинос? ?амчун илм дар мактаб?ои олист, ?арчанд ?е? ягон давлат бе сиёсатмадорону идеолог?ои сиёс? буда наметавонист. Нисбати давлати То?икистон бошад ?аминро ?айд кардан зарур аст, ки тўли сол?ои ?окимияти шўрав? аксари идеолог?о ва сиёсатдоронаш тан?о а?ида?ои сиёсии марбут ба ?амъияти Шўравиро, ки аз ?ониби ?изби Коммунист? муайян карда мешуд, ?онибдор? менамуданд. Берун аз ну?та?ои сиёсии дар марказ муайян карда касе чизи наве гуфта наметавонист.
Албатта ин вазъият заминаи муайяни идеолог? дошта, тиб?и он ?ама бояд ?омиаи коммунист? месохтанд ва дар ма?мўъ ?ама во?ид?ои сиёсии Шўрав? баробар буданд, агарчи он?о бисёр хусусият?ои муштаракро молик буданд, аммо боз аз бисёр ?и?ат?о аз ?ам фар? доштанд. ?амин фар?ият дар сиёсат бояд ба инобат гирифта мешуд.
Акнун барои пешрафту инкишофи ?амагуна давлати милл? зарур аст, ки сиёсатмадорону сиёсатшиносон ?абл аз ?ама сохти давлатдории миллат?ои дигар, режим?ои сиёс?, таркиби синфию ?изб?, идеологияи ?укмрон ва ?.-ро дониста гиранд. Онро муайян намоянд, ки байни давлати миллии хеш ва миллати дигар ч? гуна умумият ва фар?ият ву?уд дорад. Ин бошад имкон меди?ад нати?аи раванд?ои сиёсию и?тимоии давлат?ои дигар ва нати?аи он?о ?ама?ониба омўхта шуда, аз он хулосаи зурур? бароранд. ?амин ?амъбасткуни?о боиси инкишофи афкори сиёс? мегарданд.
Барои сиёсатшиносии то?ик имрўз шароити во?еии омўхтани та?рибаи андўхтаи сиёсатшиносии ?арб ва олами ислом аз як тараф, та?лилу тад?и?и афкори сиёсии гузаштаи ватан аз ?ониби дигар, ба ву?уд омадаанд. Ин имконият меди?анд, ки анъанаи давлатдории ниёгон ва та?рибаи сиёсии хал?ро, ки бо ву?уди дар тули 1000 соли аз идоракунии ?окимияти сиёс? дур буданаш, иродаи сиёсии истилогаронро бечунучаро и?ро намуда, натан?о худро ?амчун миллат аз махлутшав? бо туркону араб ниго? дорад, балки дар ?аёти сиёсию фар?ангии истилогаронаш на?ш бозаду он?оро то андозае мадан? гардонад, ?ама?ониба мавриди арзёб? ?арор гиранд.
Ни?оят масъалаи аз ?ама му?ими сиёсатшинос? масъалаи фар?анги сиёс? аст, ки тавассути он инсон ма?оми сиёс? - и?тимоиашро амал? мегардонад. Фар?анги сиёс? ?оида ва ?онун?ои рафтори сиёсии одамон ва арзищ?ои фар?ангии ?амъиятиро ба?ри ?алли масъала?ои сиёсию и?тимо? истифода менамояд.
2. Вазифаи сиёсатшинос? ва ба ?ам таъсиррасонии он ба дигар фан?о
Вазифаи аввалиндара?аи сиёсатшинос? ?амчун илм та?лил ва омўзиши таркиб ва фаъолиятномаи системаи сиёсии ?омеа, на?ши институт?ои сиёсии он дар ?аёти сиёсии ?омеа, ошкор сохтани манфиат?о (давлат?, ?изб?, синф?, милл?), на?ши пешвоёни сиёсию шакл?ои режим?ои сиёс?, муносибати ?окимияти сиёс? бо ша?рвандон ва ша?рвандон ба он ва ?. иборатанд. Ба вазифаи сиёсатшинос? чунин масъала?о дохил мешавад:
1. Дарёфт ва такмил додани механизми о?илона исло? нумудани системаи сиёс? ва унсур?ои он.
2. Та?лили сабаби пайдоиши бў?рон ва инкишофи системаи сиёс? ва ро??ои мўътадилгардонии он.
3. Тарзи асосноки раванд?ои дар системаи сиёс? ба ву?уд омада, ба ?онун? будани он?о дар инкишофи ?амъият:
4. Кор карда баромадани тавсия?о барои му?айё намудани инкишофи мўътадили системаи сиёс? дохил мешаванд.
Номбарнамоии ин вазифа?о аз на?ши афзудаистодаи сиёсатшинос? дар ?аёти ?амъият ша?одат дода, нишонди?андаи он аст, ки ин илм вазифаи пажу?иш?, пешгўикун? ва амал? дорад.
Аз ин рў, ба ?ам ало?амандию ба ?ам таъсиррасонии илми сиёсатшиносиро ба илм?ои дигар ?амин вазифа?о муайян менамоянд.
Онро асосан ду шарт муайян месозад. Аввал ба ?ампечию ба ?ам ало?амандии раванди инкишофи ?амъият (и?тисод?, сиёс?, рў?? ва дин?) дар ?аёт, дуюм, дар ?омиа мушкили?о ба арзиш?ои му?ими ?амъият? ба ву?уд меоянд, ки омўзишашон дар кор карда баромадани чорабини?ои амалии он ?ама илм?ои ?амъит? иштирок менамоянд.
Му?имтарини ин арзиш?о некўа?волии мардум, оромии ?амъият, бехатарии миллию озод? ва низоми конститутсионист.
Барои ?амин дар амал? гаштани ин арзиш?о ч? ?амъият ва ч? инфирид?о ?авасманданд.
Дарёфт ва ани? намудани сабаб?ои объекив?, ки асосашонро мушкилот?ои ?амъият? ташкил меди?анд, вазифаи ?ама муассиса?ои ?омеашинос? буда, аз донишмандони ин фан?о дар дарёфту нишон додани ро?и ?алли он?о ме?нати як?оя талаб карда мешаванд.
Барои ин асос аст, ки ?амаи илм?ои ?амъиятшинос? вобаста ба мавзўъ?ои во?еии худ ?амъиятро меомўзанд.
Бесабаб нест, ки ?ама па?лў?ои ?аёти ?амъият?, и?тисод?, и?тимо?, фар?анг?, ахло?ию рў?? масъалаи сиёс? шуда метавонанд.
Ин дар он ?олате рух меди?ад, ки мушкилоти ?амон со?аро худи он ?ал карда наметавонад. Дар чунин ?олат зарурият ба восита?ои сиёсии ?алли он?о пайдо мешавад.
Масалан, назарияи и?тисод, ки сиёсатшинос? ба вай робитаи ?ав? дорад, на тан?о ?онун?о, балки ?онунияти инкишофи хо?агии бозоргон?, худташкилкунии он, худмўътадилнамо? ва инчунин усулу восита?ои сиёсати давлатиро нисбати фаъолиятнамоии системаи и?тисодии ?амъият? меомўзад.
Сиёсатшинос? бо таърихи сиёс?, сотсиология, ?у?у? ва дигар фан?ои ?амъиятшинос? низ робита дорад.
Сиёсатшинос? низ чун тамоми илм?ои дигари ?амъиятшинос? ба дастовард?ои илм? такя намуда, ?ангоми ба?о додан ба ?одиса?ою зу?урот?ои ?аёти ?амъият? хулоса?ои зарурию субъектив? мебарорад.
Масалан, таърихи сиёс? барои ?амъбасти ?одиса ва зу?урот?ои замони муосир маводи далел? дода, сотсиологияи сиёс? имконият меди?ад, ки сиёсатшинос? ма?сади рафтори одамон, гурў??ои и?тимо?, афкори умумро доир ба ?одисаю зу?урот?ои ?амъият? ?амъбаст намояд.
Сиёсатшинос? ?амчун илм ?ангоми ба дастовардани ?адаф?ои бар?аста ва амал? гардонидани он?о, ва инчунин ё амалиёт?ои сиёс? муайян мегардад. Масалан, дар ва?ти кор карда баромадани ро?и сиёсии мамлакат дар ин ё он мар?ила ба ?амвобастагию ба ?ам ало?амандии сиёсатшинос? ба со?а?ои дигари ?аёти ?амъият? аз ?и?ати илм? асоснок намудани ин ба миён меояд.
Намоиши бар?астаи он ки сиёсат ин илм аст, мисоли бисёрест, масалан сиёсати исло?от? дар кишвар?ои тозаисти?лол, пешравию камбуди?ои он ва ?.
Ё дар мамлакат?ои демократ?, - мисли ИМА ?ар кадом номзад ба президент? ё сенатор? аз ?и?ати илм? асоснокию амалигардии барномаашро таъкид менамояд.
Сиёсат тан?о илм набуда як навъ фаъолият аст.
Сиёсат чун санъат фаъолияти нозук ва мурракабест, ки аз барандагони худ рафтори нафис, ба ?исобгирии рў?? ва ?абули ?арори мушаххасро талаб менамояд.
Сиёсат ?амчун санъат ба интуицияе монанд аст, ки имконият меди?ад дар ла?за?ои ?ассосу мураккаб ро??ои созишро дарёбад ё ?арори ?айри чашмдошт ?абул карда шаванд, ки миллатро на?от ди?ад, монанд аст.
Сиёсатро ба ибора?ои, «сиёсати ол?» ва сиёсати «ифлос» ном мебаранд. Бе I шак, ?амагуна сиёсати каму беш аз ?и?ати илм? асосноккардашуда нияти бе?будии ?амъиятро дошта, ба инкишофи ?амъият ёр? мерасонад.
Аммо сиёсати нодуруст, зидди хал?? низ дида мешавад. Масалан диктатураи фашист? дар Германияю Италия, миллитаризми Япония. Сиёсат ?удуд надорад.
Аз як тараф сиёсат ба пешрафти ?амъият мусоидат намояд, аз дигар тараф ба сари мардум фо?иа ва фалокат меорад.
?онуният?ои сиёсатшинос?
Сиёсатшинос? чун тамоми илм?ои дигар дар ?онуният?ои муайян буда, тавассути дарки ин ?онуният?о сиёсати ин ё он давлат муайян карда мешавад.
Аксари сиёсатшиносон се гурў?и ?онуният?оро нишон доданд. Аз ?умла дар китоби дарсии (Политология. М. гардарики 2004)та?ти та?рири пофессор М.А. Василик, чунин ?онуният?о номбар шудаанд.
Гурў?и якуми ?онуният?ое, ки робита?ои ба?амтаъсиррасонии со?аи ?аёти сиёсиро бо дигар со?а?ои ?аёти ?амъият? ифода менамоянд. аз ?умла, вобастагии сохтор ва вазифа?ои системаи сиёсии ?амъият, ба сохтори и?тисодию и?тимоияш; таъсири фаъолонаи сиёсат ва ба ?аёти и?тисод?, и?тимоию ?аёти маънавии ?омеа.
Гурў?и дуюми ?онуният?ое, ки робита?ои му?им ва устувор ва муносибат?оро бо ба?амтаъсиррасонии унсур?ои сохтории худи со?аи сиёсиро ифода менамоянд;
Гурў?и сеюм –?онуният?ои робита?ои му?им устувор, тамоили инкишофи тараф?ои ало?идаи ?аёт ва зу?урот?ои ?аёти сиёсии ?амъиятро ифода менамоянд. ба он?о: дар ?амъияти демократ? та?сим намудани ?окимият ба ?окимияти ?онунбарор, и?роия ва суд?; тасди?и принципи плюрализми сиёс? дохил мешавад.(Политология. Учебник. М., 2004. стр. 18-19).
?аминро бояд донист, ки ?онуният?ои ?аёти сиёсии ?амъият нисбат ба ?онун?ои табиат ?амчун тамоил амал намуда, бо ин ё он навъ дар нати?аи фаъолияти «бошуурона» ва ё «бешуурона»-и одамон, гурў??ои сиёс? ва ?изб?ои сиёс? ба ву?уд меоянд.
Тамоили инкишофи он?оро шароити таби? – таърих?, вазъияти сиёс? – и?тисод?, дара?аи камолоти фар?анг?-сиёсии мардум, инчунин хусусият?ои фардии ?ар кадом гурў??ои сиёс? муайян месозанд.
Категория?ои сиёсатшиносиро низ ?ама сиёсатшиносон ба се гурў? ?удо кардаанд. Аз ?умла:
Метод?ои сиёсатшинос?
Чун сиёсатшинос? ба омўзиши системаи сиёс? таркиби вай вазифа?о ва хусусият?ои худинкишофёбию худбанизомор? маш?ул шуда, робитаи онро ба дигар система?ои ?амъият? меомўзад ва бинобар ин аз як ?атор усул?о истифода мебарад.
1. Аз назари иниститутционал? омўзиши иниститут?ои сиёс?, ташкилот?ои вай, барнома?ои ?укумат?, восита?ои танизим?, фаъолияти сиёсии ?изб?ои сиёс? ва дигар ташкилот?ои ?амъиятиро объекти омўзиши худ ?арор меди?ад.
2. Аз назари му?оисав? вай система?ои гуногуни сиёсиро мавриди тад?и? ?арор меди?ад. Ин усул асосан дар замони ?анги дуюми ?а?он пайдо шуда, ро??о ва восита?ои бар?ам додани режими фашистии Германияро мавриди тад?и? ?арор дод.
3. Назари таърих?. Вай ?одиса ва зу?урот II дар таърихи ?омеъа ба ву?уд омадаро та?диди назар менамояд.
4. Назари сотсиолог? - Ба воситаи ин усул ба ?ам вобастагии протсесс?ои сиёс? омўхта мешаванд.
Меъёри арзиш? (нормативно, ценносинный). Ошкор сохтани мо?ияти ин ё он протсесс?ои сиёс? ва на?ши он?о дар таъмини сул? ва некўа?вволии мардуманд.
Назари системав? – ин усул онро та?лил менамояд, ки:
а). системаи сиёс? система?ои дар таркибаш бударо та?лил менамояд, ки ?ав?ари он ?окимияти сиёсист.
б). Вай бисёр вазифагии онро ошкор месозад.
в). Системаи сиёс? ?амеша дар та?ирёб? буда, ба дигар система?о робита дорад.
5. Назари вазифаг? (функсиянок? )
Ин?о механизм?ои мушаххасе, ки устувории нисб?, томият, баробарвазн?, худниго?дорию худмутоби?созии системаро ба му?ити и?отакарда меомўзад.
6.Та?лили вазифаг?-таркиби (функционально-структурный) ?ар кадом унсур дар система вазифаи худро и?ро менамояд.
7. Усули бихевиорист? – аз баски системаи сиёсии ?амъият организми зиндаи и?тимоист, бинобар ин ?ар кадом аз рўи ?онун?ои дохилии дар змини манти?и хеш буда амал менамоянду он?оро ошкор месозанд. Хусусан, рафтори сиёсии субъект?ои сиёсатро.
Просмотр: 10377
Музыка способна оказывать известное воздействие на этическую сторону души; и раз музыка обладает такими свойствами, то, очевидно, она должна быть включена в число предметов воспитания молодежи.
© 2020 DURAHSHON.TJ. All rights reserved